Gánh
hát quê đã cũ và những ngụm nước bọt đang phun
Nguyễn Hoàng Văn
12/12/2025
https://baotiengdan.com/2025/12/12/ganh-hat-que-da-cu-va-nhung-ngum-nuoc-bot-dang-phun/
Yevgeny
Korobov, một trung úy trong quân đội Nga nhưng đã trốn sang Kazakhstan xin tỵ nạn
vào năm 2023, vừa mới xuất hiện trên một chương trình truyền hình ở Âu châu, kể
lại việc mình và đồng đội thoát khỏi cuộc chiến bằng cách cách tự bắn hay bắn
vào nhau để… trở thành thương binh [1].
VIDEO
:
Masha on
Russia: From War Hero to Traitor | ARTE.tv Documentary
https://www.youtube.com/watch?v=1F_NxEkriS8
Họ
làm tôi nhớ lại một “cảnh” trong ca khúc “Đi vào quê hương” của Phạm Duy, phổ từ
thơ Hoa Đất Nắng [2]:
Tôi
vào quê hương quà tặng nhớ đem theo
Một
khẩu Thompson hay chiếc súng cộng đồng
Mỗi
thằng một đứa, dành cho nhau một phát
Mỗi
đứa một thằng, dành một phát cho nhau.
Cái
gì đã khiến một quân nhân chuyên nghiệp, đã tốt nghiệp học viện quân sự và từng
tham chiến ở Syria, đi đến một chọn lựa như thế? Korobov kể lại việc anh ta
thành thật dấn mình vào cuộc chiến với niềm tin tuyệt đối, hoàn toàn tin tưởng
vào lời thượng cấp để rồi vỡ mộng, nhận ra mình quá ngu, cứ như một thằng hề và
chuyện cũng chẳng khác gì cái “cảnh” trong ca khúc trên:
Tôi
vào quê hương cùng một gánh hát quê
Ðả
đảo hoan hô tôi đứng lên làm hề
Lũ
trẻ ngù ngờ cười phun nước miếng
Trên
da mặt tôi, trên yếm, trên đầu
Tôi
muốn nhắc lại câu chuyện của cựu viên trung úy Nga là bởi những cựu trung úy
hay trung tướng của chúng ta, trong những cãi cọ liên quan đến “Nỗi buồn chiến
tranh”, cũng thế. Cũng thản nhiên phun nước miếng như những thằng hề trong cái
thời ăn khách của một gánh hát xưa.
https://baotiengdan.com/wp-content/uploads/2025/12/1-58-1920x957.jpg
Viên
sĩ quan Nga Yevgeny Korobov trong quân phục (ảnh trái) và khi trả lời phỏng vấn
“Từ người anh hùng chiến tranh trở thành kẻ phản bội” (giữa), nhà văn Bảo Ninh
khi còn trẻ (phải). Ảnh chụp từ video clip và trên mạng/ Tiếng Dân edit
Trong
nhạc Phạm Duy viết là “gánh hát quê” còn trong thơ, tác giả viết là “cải
lương”:
Tôi
vào quê hương theo đoàn cải lương
Đứng
lên làm hề đả đảo hoan hô
Lũ
trẻ ngu ngơ cười phun nước bọt
Trên
mặt mày tôi, dưới yếm, trên đầu
Tôi
vào quê hương mang theo quà tặng
Carbin,
Thompson, Garant; tiểu liên
Dành
phát cho nhau mỗi thằng mỗi đứa
Dành
phát cho nhau mỗi đứa một thằng [3]
Nhưng
“hát” hay “cải lương” không quan trọng. Điều quan trọng là, dẫu không còn những
họng thép nóng bỏng mang tên Carbin, Thompson, Garant hay Kalashnikov, vẫn
có những tràng nước bọt mang hình viên đạn để “đả đảo” cái nỗi buồn về cuộc chiến
đã kết thúc tới nửa thế kỷ.
Sao
không nhìn vào những người Nga với “nỗi ngán ngẩm chiến tranh”. Trong khi những
“gánh hát” của Putin vẫn tiếp tục rêu rao rằng cuộc chiến đó là thiêng liêng
thì lính Nga lại nhấp nha nhấp nhổm “Mỗi thằng một đứa, dành cho nhau một
phát” chỉ để vừa thoát ra khỏi cuộc chiến, vừa thủ thân với cái sổ thương
binh [4].
Những
lính Nga này làm tôi suy nghĩ về những chiến sĩ đang phun nước bọt của chúng
ta, họ thực sự đả đảo hoan hô bằng niềm tin của mình, hay chỉ làm thế vì cái sổ
hưu đang có hay sẽ có? [5]
-------------
Tham
khảo:
1.
“I shot my own men: Russian soldier admits he injured himself and his unit to
flee Putin’s war”. https://www.msn.com/en-ie/news/world/i-shot-my-own-men-russian-soldier-admits-he-injured-himself-and-his-unit-to-flee-putin-s-war/ar-AA1S4vzS
2.
Ca khúc này phổ biến vào đầu thập niên 1970 với tiếng hát Diễm Chi và Khánh Ly,
được Phạm Duy xếp vào loại “Tâm phẫn ca”, cùng với những ca khúc như “Tôi không
phải là gỗ đá” viết tặng Lê Tất Điều, “Bà mẹ phù sa”, “Bi hài kịch” phổ từ thơ
Thái Luân v.v.
Có
thể nghe ca khúc này qua tiếng hát Khánh Ly:
https://www.youtube.com/watch?v=6DTmdTa09ps
-------
VIDEO
:
Đi Vào Quê
Hương , Sáng tác Phạm Duy , Ca sĩ Khánh Ly
https://www.youtube.com/watch?v=6DTmdTa09ps
Hay
tiếng hát Diễm Chi: https://www.youtube.com/watch?v=GH6_Z1WidX8
ĐI VÀO QUÊ
HƯƠNG ( Thơ Hoa Đất Nắng, Nhạc: Phạm Duy ; Tiếng hát Diễm Chi ( Pre 75 )
3.
Hoa Đất Nắng là bút hiệu của Huỳnh Hữu Võ, quê quán Bình Thuận, trước năm 1975
là một quân nhân trong QLVNCH. Theo nhiều tài liệu thì phải mất 41 năm sau khi
ca khúc trên hát trên đài phát thanh, tác giả mới biết rằng bài thơ này đã được
phổ nhạc và được các ca sĩ danh tiếng trình bày.
https://phudoanlagi.blogspot.com/2018/11/thi-si-hoa-at-nang-la-ai-o-hung.html
5.
Trong bài giảng ngày 16/12/2012 mang tên “Tình hình biển Đông và bảo vệ chế độ”
dành cho các cán bộ phụ trách vấn đề chính trị tại các trường đại học ở Hà Nội,
ông Trần Đăng Thanh – đại tá, phó giáo sư, tiến sĩ, nhà giáo ưu tú – đã nêu ra
nhiều luận điểm gây tranh cãi:
“Đối
với Trung Quốc: Họ đã từng xâm lược chúng ta nhưng cũng không được quên họ đã từng
nhường cơm xe áo cho chúng ta. Ta không thể là người vô ơn bội nghĩa!” – “Tôi
đi giảng cho tất cả các đối tượng, bảo vệ Tổ quốc Việt Nam thời xã hội chủ
nghĩa hiện nay có rất nhiều nội dung, một nội dung rất cụ thể, rất thiết thực với
chúng ta, đó là bảo vệ cái sổ hưu cho những người đang hưởng chế độ hưu và bảo
vệ sổ hưu cho những người tương lai sẽ hưởng sổ hưu!”.
No comments:
Post a Comment