Tuesday, June 14, 2016 7:06:50 PM
Tổng Bí Thư Nguyễn Phú Trọng muốn chứng tỏ ông cũng
thân thiện với dân Việt Nam không thua gì ông Barack Obama. Obama đi ăn bún chả
là gần gũi với người Hà Nội sao? Ông Trọng cũng mới đi thăm một cửa hàng bán thịt,
rất nhiều thịt chứ không phải chỉ có mấy miếng chả! Ban Tuyên Giáo chọn một tấm
hình ông đưa lên mạng. Ông đứng trước một dẫy thịt treo lủng lẳng, coi phong độ
hơn cảnh Obama cầm chai bia tu ngon lành. Ông chỉ thua Obama trong một chi tiết
nhỏ, là không đứng khoác vai chụp hình với ông bán thịt và mấy khách hàng.
Nhưng trông bộ áo được là ủi thẳng thớm của ông, suốt đằng sau chỉ thấy một cái
đuôi các đồng chí bận đồ lớn mà không có ma nào đang mua thịt, thì người dân phải
thông cảm. Có lẽ anh hàng thịt đứng sau quầy cũng là một đồng chí công an, bữa
nay nhận công tác mới vì không cần đem dùi cui đi đánh bọn dân biểu tình chống
Trung Quốc!
Có lẽ ông Nguyễn Phú Trọng chọn đến quầy bán thịt là
vì “Chiến Dịch Chống Thực Phẩm Bẩn” đang tố cáo họ đã tìm ra, chỉ trong vòng ba
tháng, 500 vụ bán thực phẩm bẩn (tức là hư, mất vệ sinh, thiu thối). Trong bức
hình đưa lên mạng, ông Trọng đang đưa bàn tay lên như tuyên thệ: “Tôi xin long
trọng thề rằng mấy miếng thịt này chưa ôi!”
Hành động thăm dân của ông Trọng chứng tỏ ông đang
thực hiện lời ông kêu gọi các đảng viên Cộng Sản trong hội nghị công tác dân vận,
được tổ chức ngay sau khi ông Obama rời Việt Nam. Ông dạy các đảng viên rằng vấn
đề đầu tiên cần quan tâm là “chăm lo đời sống, hạnh phúc của nhân dân. Ðây là mục
đích thiêng liêng, là lý tưởng cao quý của đảng, là vấn đề quyết định sự tín
nhiệm, gắn bó của nhân dân đối với đảng.” Bởi vì, ông nhắc lại lời Nguyễn Trãi,
“Thuyền bị lật mới biết sức dân mạnh như sức nước!” Nói được câu đó là Nguyễn
Phú Trọng không thua gì Obama dẫn hai câu thơ Lý Thường Kiệt.
Dân Việt Nam lập tức đem so sánh Nguyễn Phú Trọng với
Obama. Ông Lê Tân đưa bức hình đồng chí Trọng thăm hàng thịt lên trang mạng, lại
chú thích rằng: “Trọng Lú bắt chước Obama hỏi thăm dân tình!” Ông còn viết cả một
bài thơ để diễn tả ý đó. Có thể nói, dư luận dân Việt, nhất là giới trẻ, có phần
thiên lệch. Cảm tình của họ nghiêng hẳn về phía Obama! Dư luận thiên vị cũng vì
hành động của ông Trọng có vẻ khác thường. Khi đi Hà Tĩnh giữa lúc cá chết giạt
vào trắng xóa bờ biển, ông Nguyễn Phú Trọng chỉ tới trò chuyện với ban giám đốc
công ty Formosa mà không thèm quá bộ đi hỏi người dân một câu nào!
Người Việt Nam không thiên vị. Bà con ta đã nhìn thấy
một nguyên thủ quốc gia, người đứng đầu cường quốc số một thế giới, biểu lộ một
phong cách bình dị, cởi mở, thân thiện một cách tự nhiên, không cần cố gắng
đóng trò. Những người dân Việt Nam từ Hà Nội đến Sài Gòn đã đứng đón ông từ sân
bay trở về và tiễn ông đi. Hàng trăm ngàn người Sài Gòn tự nguyện xếp hàng, cầm
cờ Mỹ, mang băng rôn tự viết tay, treo hình ảnh chào Obama. “Họ đón ông như đón
một người thân đi xa trở về,” blogger Nguyễn Quang Chơn viết, và tự hỏi: “Ôi
bao giờ trên đất nước tôi xuất hiện một người lãnh đạo có nhân cách, có văn
hóa, có tài, có tình, như ông?”
Bao giờ nước Việt Nam có những người lãnh đạo như vậy?
Có phải vì trong 90 triệu dân không có ai đủ thông minh, thích giản dị, thương
yêu mọi người như Barack Obama hay không?
Nghĩ như vậy là oan cho dân tộc Việt Nam! Nước ta có
hàng triệu người tài cán và tử tế không kém gì ông tổng thống Mỹ bây giờ. Nhưng
họ không có cơ hội. Những người trong đảng Cộng Sản ngoi lên được cái ghế lãnh
đạo thì không hề tập lối sống như các ứng cử viên tổng thống hay đại biểu Quốc
Hội ở một nước dân chủ. Bởi vì họ cũng không có cơ hội “tập huấn” phong cách
đó.
Ông Barack Obama là sản phẩm của một xã hội quen sống
trong tự do dân chủ. Ông đã ngoi lên bằng những công việc phục vụ cộng đồng, đi
quét nhà trong những xóm nghèo, đi bưng com mời những người đói. Khi muốn thành
nghị sĩ, ông đã phải chinh phục lòng tin và tình thương của hàng triệu cử tri.
Ðời sống chính trị một nước tự do bắt buộc các ứng cử viên phải tập lối sống gần
gũi với người dân.
Cho nên người Việt Nam được thấy một vị tổng thống Mỹ
biết đùa cợt, biết tỏ ra kính trọng người đối diện dù đó là một sinh viên hay một
bà chủ quán bún chả. Ngay cả khi đứng trên bục đọc diễn văn, một bài diễn văn mở
đầu một chuyến công du, Obama vẫn biểu lộ phong thái đó. Ông Vũ Tú Thành, một cựu
nhân viên Bộ Ngoại Giao Việt Nam nhận xét: “Ông ta có khả năng tiếp cận với từng
người một trong một gian phòng 2,000 người - tuyệt vời!... Nhiều người Việt Nam
đang khát khao muốn nhìn thấy cảnh đó... Có một niềm ngưỡng mộ giống như trong
tín ngưỡng.” Trong tín ngưỡng, khi người ta tin một người là tốt, là đáng kính
trọng, người ta ngẩng lên nhìn (ngưỡng) với tình yêu không ngần ngại (mộ).
Nhắc đến chuyện tôn giáo. Dù nhiều người chỉ trích
việc đưa ông Obama tới ngôi chùa mang mầu sắc đạo giáo gốc Trung Hoa, một Phật
tử vẫn nêu lên trên mạng hình ảnh một Obama “khi vào chánh điện lễ Phật, ông đã
tự cúi mình xuống cởi bỏ giày!” Người chú ý đến cử chỉ bình thường đó còn viết
một bài “kệ tán thán” để khuyên mọi người noi theo: “Lành thay tổng thống Mỹ -
Cởi giày vào chánh điện - Chấp tay kính lễ Phật - Với thân tâm thanh tịnh.” Tại
sao vị Phật tử này nghĩ rằng ông Obama, một tín hữu Tin Lành, trong lúc chắp
tay vái bàn thờ Phật cũng đang sống “Thân tâm thanh tịnh?”
Yêu nên tốt, ghét nên xấu. Chỉ một tâm lý tín ngưỡng mới đưa tới cách nhìn chủ quan như thế. Nêu lên thái độ của vị Phật tử trên, để chúng ta thấy ông Obama đã chạm tới được những trái tim của bao nhiêu người Việt Nam!
Bà Nguyễn Thị Ngọc Anh, người bưng bún chả cho ông
Obama ăn trong quán, nói với nhà báo ngoại quốc: “Tôi mong muốn có một người
lãnh đạo giống ông ta.” Muốn nước mình có một người lãnh đạo giống ông ta! Câu
nói đơn sơ, buột ra cửa miệng của một phụ nữ 24 tuổi khiến mọi người phải so
sánh Obama với các lãnh tụ Cộng Sản vẫn đưa mặt lên truyền hình mỗi ngày. Người
ta nhìn thấy trong đoạn phim cảnh Obama và Trần Ðại Quang cùng đứng trả lời các
nhà báo. Obama thoải mái nhìn thẳng vào mắt mỗi phóng viên đặt câu hỏi. Còn Trần
Ðại Quang đứng trơ cứng như cây gỗ khô, khi trả lời mắt thì vẫn nhìn đâu đâu!
Trong cuộc gặp gỡ giữa ông Obama và giới trẻ ở Sài
Gòn, chỉ vài tiếng đồng hồ, các bạn trẻ được thấy một “phong thái” Obama hiển
hiện. Chắc họ không ngờ con người một tổng thống nước Mỹ lại bình dị, gần gũi
như vậy. Khi một nữ sinh viên cho biết đang học tại tiểu bang Montana, ông
Obama hỏi thăm thời tiết lạnh ở đó, “Cháu tới Montana vào Tháng Giêng không? Montana
đẹp tuyệt, có những ngọn núi rất cao. Thế cháu có tập câu cá không? Có à? Còn tập
cưỡi bè trôi trên thác, suối nữa? Cháu thật tuyệt!”
Những câu đối đáp này không nhà chính trị nào có thể
sắp đặt trước, không ai có thể soạn ra và viết sẵn, chỉ cần đọc lại. Khi một
ông tổng thống đứng trước hai ngàn người trẻ tuổi, sẵn sàng ứng khẩu giải đáp bất
cứ câu hỏi nào, người ta thấy một người lãnh đạo có bản lĩnh, hiểu biết rộng đủ
mọi đề tài, trong lòng thành thật không có ý lòe ai, cũng không sợ ai hơn mình,
cho nên đủ tự tin đối đáp trong mọi hoàn cảnh. Khác hẳn những ông thủ tướng hay
chủ tịch nước khi ra nước ngoài lúc nào cũng chỉ biết mở bài diễn văn viết sẵn
ra đánh vần từng chữ!
Nhưng trong đoạn đối thoại với cô sinh viên Ðại Học
Montana, ông Obama còn cho thấy khuynh hướng tự nhiên là chú trọng đến cá nhân
người đối diện. Ông không hỏi cô học môn gì, có hấp thụ được những hiểu biết mới
mẻ hay không, có thích chế độ, xã hội nước Mỹ hay không. Ông hỏi cảm tưởng cô về
khí hậu, về phong cảnh, về trò giải trí! Ðó là cách giao tiếp của một con người
với một con người.
Cho nên giới trẻ Sài Gòn đã nhìn thấy trước mặt họ một
người có thể ngồi uống bia và trò chuyện bên vỉa hè với mình. Một người “chơi
được!” Nhiều họa sĩ đã vẽ chân dung ông Obama đưa lên mạng. Coi những bức vẽ
này, ta thấy nhiều hình vẽ ông mỉm cười, có lúc trầm ngâm hay nghiêm nghị.
Nhưng họa sĩ sinh viên Thịnh Thánh Thiện ở Quảng Nam đã vẽ một Obama đang nháy
mắt, trều môi làm hề. Lê Công Duy Tính ở Gia Lai vẽ Obama đang nhỏ lệ. Những
cách nhìn tinh nghịch, đùa cợt này biểu lộ tình thân, cho thấy người họa sĩ cảm
thấy gần gũi nhân vật mình vẽ, có thể cười đùa, trêu chọc được.
Phong cách ứng xử của Obama không có một ban tuyên
giáo nào tạo ra được. Ông ta chinh phục được lòng người, chinh phục những cử
tri Mỹ khi ông tranh cử. Ðã quen rồi, năm nay qua Việt Nam ông lại chiếm được
trái tim ái mộ của bao nhiêu người mà ông không bao giờ cần lá phiếu.
Tất cả chỉ vì Obama là sản phẩm của một xã hội tự do
dân chủ. Ở đó, những người làm chính trị phải đi xin từng lá phiếu của dân. Lên
cầm quyền thì phải làm sao cho dân đừng “chửi.” Họ không cần một đàn công an
văn hóa sủa hàng ngày ca tụng họ, cũng không cần bịt mồm bịt miệng những người
bất đồng chính kiến. Mà ai muốn bịt miệng người khác cũng không được!
Ông Nguyễn Phú Trọng có thể bắt chước ông Obama được
hay không? Muốn tạo được một phong thái bình dị, thành thật và cung kính, ông
Trọng phải bắt đầu lại cuộc đời chính trị của mình. Phải xin phiếu của dân, phải
chinh phục trái tim và đầu óc của hàng triệu người bằng hành động. Nhưng trên hết,
phải tự thay đổi bản thân mình, biết đặt của khát vọng của người dân và giá trị
con người lên trên quyền lợi phe đảng mình. Những người lãnh đạo muốn tập lối
sống như vậy thì nước Việt Nam phải sống tự do dân chủ.
Thay đổi này chắc khó lắm, ông Nguyễn Phú Trọng chắc
không đủ thời giờ. Nhưng ông có thể giúp cho các nhà lãnh đạo tương lai của nước
ta tập lối sống đó. Trong một thế hệ, nước Việt Nam sẽ có những người lãnh đạo
với phong cách đáng mến không thua ông Obama!
No comments:
Post a Comment