Tuesday, July 6, 2010

BA LAN : LÁ PHIẾU CÔNG DÂN QUYẾT ĐỊNH SỐ PHẬN CHÍNH TRỊ GIA

Khi lá phiếu của công dân quyết định số phận của chính trị gia

Lê Diễn Đức

06/07/2010 7:00 sáng

http://www.talawas.org/?p=22066

Cuộc bầu cử Tổng thống vòng II tại Ba Lan diễn ra hôm qua, Chủ nhật ngày 4/07, cho thấy lá phiếu của người dân quyết định số phận của các nhà chính trị như thế nào.

Chỉ vẻn vẹn có hai tuần để vận động tranh cử vòng II, hai kỳ phùng địch thủ Bronisław Komorowski và Jarosław Kaczyński đã tận dụng từng khoảnh khắc thời gian đến phút chót trước ngày “im lặng bầu cử” vào hôm thứ Bảy, tức là một ngày trước khi tiến hành bầu cử. Trong ngày “im lặng bầu cử” này luật bầu cử quy định các ứng viên chấm dứt vận động, cấm tất cả các phương tiện truyền thông, báo chí quảng cáo ủng hộ, hoặc đưa ra kết quả thăm dò dư luận…

.

Khác với vòng I bình lặng đến nhàm chán, hai ứng viên đã sử dụng hết công suất cho cuộc chạy đua tới đích ở vòng II. Toả đi những hướng khác nhau, họ đi xe hơi qua hàng ngàn cây số tới cử tri của mình, từ thành phố đến nông thôn, miền núi và thậm chí tới cả những nơi người Ba Lan đang nghỉ hè trên các bãi biển.

Lo ngại bầu cử đúng vào thời gian dân chúng đi nghỉ hè và sau trận lụt lớn, chính phủ Ba Lan khuyến khích, kêu gọi và tạo điều kiện dễ dàng cho người Ba Lan trong nước, cũng như đang ở nước ngoài có thể tham gia bỏ phiếu.

Mỗi ứng viên đều ý thức được rằng, số lượng người đi bầu mang tính quyết định đối với tỷ lệ thắng, bại.

Đa số ủng hộ viên của Jarosław Kaczyński là những người ở nông thôn và giới lớn tuổi, ngoan đạo – những người có thừa thời gian để đi bỏ phiếu.

Ủng hộ viên của Bronisław Komorowski thuộc dân chúng sống trong các thành phố, những người có trình độ đại học trở lên, giới trẻ và trung niên – thành phần thường bận rộn với công việc làm ăn hoặc đã đưa gia đình đi nghỉ sau ngày con cái kết thúc năm học, cho nên số người đi bỏ phiếu có nguy cơ bị suy giảm so với vòng I.

.

Đất nước Ba Lan đang đứng trước sự lựa chọn: tiếp tục phát triển kinh tế thị trường tự do trên cơ sở hợp tác chặt chẽ với Liên hiệp Châu Âu, cải thiện quan hệ đối tác với Nga và tránh những xung đột trên tuyến Quốc hội – Chính phủ – Tổng thống trong các cải cách sắp tới.

Hay là, một bức tranh chưa thể xác định rõ, nếu quyền lực Tổng thống rơi vào tay Jarosław Kaczyński, người được xem là bậc thầy của chia rẽ trên sân khấu chính trị, có quan điểm của chủ nghĩa dân tộc thái quá, trong quá khứ có không mấy thân thiện với hai cường quốc láng giềng Nga và Đức. Những lời hứa trong tranh cử rằng, ông sẽ thực hiện chính sách ôn hoà, mềm dẻo hơn, không đủ thuyết phục dư luận rằng, con người ông J. Kaczyński sẽ thay đổi khi giành được chiếc ghế Tổng thống.

.

Trong 21 năm qua, tôi thấy ý thức trách nhiệm của người dân Ba Lan rất cao thông qua lá phiếu của mình khi thấy dân tộc đứng trước lựa chọn, thử thách giữa cái đúng và cái sai, giữa thiện và ác, giữa đồng thuận và xung đột…

Giới trẻ, nhất là sinh viên, họ khuyến khích, rủ nhau đi bỏ phiếu cho Komorowski, vì sợ rằng, số lượng cử tri đi bầu ít sẽ có khả năng làm chiến thắng ngả về Jarosław Kaczyński.

.

Đêm ngày 4 tháng 7, sau khi các phòng bỏ phiếu đóng cửa vào lúc 8 giờ tối, các phương tiện truyền thông công bố kết quả thăm dò cho thấy B. Komorowski thắng với tỷ lệ hơn J. Kaczyński khoảng 6-7%. Đến 11 giờ tối, kết quả sơ bộ sau khi kiểm được hơn 50% số phiếu của Uỷ ban Bầu cử Quốc gia với mức chênh lệch của hai người chưa tới 1%, đã làm sốc dư luận. Vào lúc nửa đêm, có lúc J. Kaczyński đã vượt lên cao hơn, nhưng chỉ sau đó ít lâu lại đứng dưới. Hai uỷ ban bầu cử và ủng hộ viên của hai phía đã trải qua một đêm đầy kịch tính, căng thẳng, đôi khi phải nín thở vì hồi hộp.

.

Vào ngày thứ Hai, Uỷ ban Bầu cử Quốc gia công bố kết quả chính thức: B. Komorowski đạt 53,01% và J. Kaczyński – 46,99%. Số cử tri đi bỏ phiếu toàn quốc đạt 55,31%, cao hơn cả vòng I, nhiều địa phương có tới 60% đến 80%, thậm chí có nơi hơn 90%.

.

Bronisław Komorowski trở thành Tổng thống dân cử thứ tư kể từ khi Ba Lan giành được độc lập, dân chủ, tự do, thoát khỏi chế độ cộng sản vào năm 1989.

Ông B. Komorowski sẽ từ nhiệm Chủ tịch Quốc hội để nhận chức Tổng thống Ba Lan trong vài tuần tới. Cám ơn tất cả mọi người vào buổi tối Chủ nhật khi có kết quả thăm dò đầu tiên, ông nói: “Đây là chiến thắng của dân chủ!”.

Đúng như thế, Bronisław Komorowski đã thắng nhờ sự tổng động viên tham gia bầu cử tự phát của ủng hộ viên. Số lượng người đi bầu ở các thành phố đạt ở mức rất cao, hầu hết trên 60%, tại thủ đô Warszawa tới 66,97%.

B. Komorowski giành chiến thắng tuyệt đối ở 16 trong 17 thủ phủ các tỉnh lỵ trên toàn Ba Lan. Tại các thành phố khác, nơi nào càng đông dân thì càng nhiều phiếu bầu cho ông.

Ngược lại, J. Kaczyński giành bội thế thấy rõ ở nông thôn. Tuy nhiên, mặc dù được sự ủng hộ của hệ thống Nhà thờ và Chủ tịch Công đoàn Đoàn kết J. Sniadek, tiếng nói của hai lực lượng rất mạnh và lớn trong một đất nước có dân số theo Công giáo hơn 90% và Công đoàn Đoàn kết với đầy đủ kinh nghiệm vận động quần chúng, ông vẫn bị thua cuộc.

.

Cũng không thể bỏ qua những nghịch lý thú vị trong xã dân chủ.

Ngược lại với Chủ tịch Công đoàn Đoàn kết J. Sniadek, Cựu Thủ lĩnh Công đoàn Đoàn kết Lech Walesa, kêu gọi ủng hộ B. Komorowski.

Còn Chủ tịch Liên minh Cánh tả Dân Chủ (SLD), ông G. Napieralski, người đứng vị trí thứ ba trong vòng I, tuyên bố không ủng hộ bên nào, trong khi cựu Chủ tịch SLD, cựu Tổng thống Ba Lan, ông A. Kwasniewski thì lại đề nghị cử tri Cánh Tả bỏ phiếu cho B. Komorowski.

Rõ ràng, nếu không có sự hậu thuẫn đông đảo của cử tri các thành phố, giới thanh niên, trung niên và cử tri thuộc cánh tả (tới 70%), ông B. Komorowski rất khó đánh bại được ông J. Kaczyński, khi tỷ lệ cuối cùng giữa hai người chênh lệch chỉ 6%.

.

Người Ba Lan thực sự đã trải qua một cuộc tranh đua quyết liệt, căng thẳng, giành giật từng lá phiếu một, nhưng bình đẳng và tương kính lẫn nhau. Đây là “chiến thắng của dân chủ” – như ông B. Komorowski kết luận.

Ông B. Komorowski sinh năm 1952, là nhà sử học, con của một gia đình trí thức Ba Lan có truyền thống yêu nước. Từ năm 1977 ông tham gia tích cực lực lượng đối lập trong “Phong trào Bảo vệ Nhân quyền và Công dân”, từ năm 1980 ông gia nhập Công đoàn Đoàn kết và bị chính quyền cộng sản bắt giam trong giai đoạn 1981-1982.

Sau khi chế độ cộng sản sụp đổ, từ năm 1990, ông liên tục là đại biểu quốc hội Ba Lan, đã từng giữ chức Bộ trưởng Quốc phòng, Phó Chủ tịch Quốc hội và hiện đang giữ chức Chủ tịch Quốc hội. Sau khi Tổng thống Lech Kaczyński tử nạn hôm 10/04/2010, ông kiêm nhiệm chức Tổng thống tạm thời.

Đảng cầm quyền cánh trung hữu PO từ giờ phút này với Tổng thống thuộc đảng mình sẽ có nhiều thuận lợi cho các chương trình cải cách. Nhưng họ cũng đang đứng trước thử thách to lớn và liệu có phạm sai lầm lạm quyền như các chính phủ trước hay không.

Trong khi vận động tranh cử vòng II, ông B. Komorowski xin cử tri cho ông 500 ngày bình yên để chính phủ và Tổng thống thực thi những hứa hẹn. Ý ông muốn nói rằng, sau khoảng 500 ngày nữa sẽ có bầu cử quốc hội, lúc đó cử tri có đủ cơ hội để loại bỏ chính phủ PO, nếu ông và chính phủ làm ăn không ra gì.

Hai đảng đối lập trong Quốc hội Ba Lan hiện nay, một là Đảng Luật pháp và Công lý của đối thủ J. Kaczyński, hai là Liên minh cánh Tả Dân chủ đều tăng thêm rất nhiều ủng hộ viên qua chiến dịch tranh cử Tổng thống.

Cho nên, 500 ngày để chứng minh không phải là thời gian ngắn, nhưng cũng phải nhiều lắm cho đảng cầm quyền PO và Tân Tổng thống B. Komorowski.

PO và Tổng thống của mình trên sân chơi được hưởng những quả phạt 11 mét, nhưng phải ý thức được rằng, không phải quả nào cũng lọt lưới và đối thủ không phải là tay vừa!

Warszawa 5/07/2010

© 2010 Lê Diễn Đức

© 2010 talawas

.

.

Ba Lan: Komorowski trở thành Tổng thống (ĐCV)

.

.

.

No comments: