Tuesday, August 28, 2018

THỦY ĐIỆN & CÁC ĐẠI GIA BẤT ĐỘNG SẢN & SỰ BÓC LỘT (Phạm Hương)




Phạm Hương
28/08/2018

Thủy điện và các đại gia BĐS thì có liên quan gì đến nhau? Thủy điện thì chỉ ở vùng rừng núi, heo hút, kém phát triển, còn đại gia BĐS lại ở những vùng phát triển tốc độ đô thị hóa cao, tốc độ phát triển cao. Nhưng cứ thử suy nghĩ một chút.

Thủy điện và người vùng cao

Các nhà máy thủy điện là lấy đất, lấy rừng, lấy sông nước của các dân tộc vùng cao. Ở vùng này chủ yếu là người dân tộc ít người, và họ nghèo.

Mỗi nhà máy thủy điện khi đi vào hoạt động đem lại lợi nhuận tính bằng tiền vài chục tỷ/ tháng. Khi thủy điện đến lấy đất, lấy rừng, lấy nước sông, suối của người bản địa. Vậy họ được gì? Họ hầu như không được gì. Có chăng, khi điện hòa lưới quốc gia, họ được sử dụng điện như những vùng khác trong cả nước. Có chăng thì doanh nghiệp thủy điện “đổi đất lấy hạ tầng” thì làm 1 đoạn đường, làm 1 vài cái cầu, làm một vài đoạn thủy lợi. Gọi là có đổi hạ tầng chứ điều kiện hạ tầng ở vùng cao thì khó vẫn hoàn khó (ai đi vùng cao thì rõ nó khó thế nào). Tóm lại, sau khi có thủy điện, đời sống người dân hầu như vẫn thế. Trong khi cái lợi từ thủy điện ai cũng nhìn thấy rõ, thì người dân địa phương lại không được hưởng. Họ bị đứng ra ngoài.

Vì sao doanh nghiệp lại thu lợi nhuận khủng như vậy? Đơn giản vì họ hầu như chẳng phải đầu tư gì. Chỉ đầu tư ban đầu (gồm đập, và nhà máy), còn trong quá trình thì chỉ lấy nước sông, suối phát ra điện và thu lãi.

Nếu so giữa lợi nhuận của nhà máy với cái lợi của người dân thì có công bằng không? Đất, rừng, nước của cha ông người dân tộc đời đời sống ở đó. Doanh nghiệp ở đâu đến, sử dụng tài nguyên thiên nhiên đó và hưởng lợi. Được hưởng lợi từ tài nguyên thiên nhiên, nhưng doanh nghiệp lại không phải chia phần lợi cho người bản địa – chủ nhân của tài nguyên thiên nhiên đó.

Các công trình ở nước ngoài, những tài nguyên thiên nhiên của cộng đồng bản địa được coi là phần đóng góp cổ phần vào tài sản của doanh nghiệp. Đó là tài sản thiên nhiên mà ông cha họ đã để lại. Cộng đồng bản địa được hưởng lợi tức từ nhà máy thủy điện. Chính lợi tức thủy điện là nguồn tài chính giúp cộng đồng bản địa phát triển, giúp xóa đói giảm nghèo trong trường hợp Việt Nam.

Các đại gia BĐS và cộng đồng địa phương

ở Việt Nam có nhiều đại gia BĐS mà ai cũng có thể kể tên. Chẳng hạn Vin, Sun, FLC… Họ lấy đất từ khi đất đó còn rẻ. Tuy là rẻ, nhưng ai cũng biết đó là “đất vàng”. Họ đầu tư và thu lợi khủng. Cộng đồng địa phương được cái gì? thành phố được cái gì?

Câu chuyện tương tự như thủy điện. Đất đai là tài sản toàn dân. Hơn nữa, tài nguyên thiên nhiên (đất, nước) là loại tài sản đặc biệt. Nó không giống như những loại tài sản khác. Chia sẻ lợi nhuận sinh ra từ đất như thế nào để đảm bảo quyền lợi và công bằng cho các bên?
Vì vậy, cần có sự thay đổi về chính sách.

HN 27/8/2018






No comments: