Thanh Hà – RFI
Đăng ngày 20-03-2017
Lần
đầu tiên từ 2005, mục tiêu « Chống chính sách bảo hộ » bị xóa
sổ trong thông cáo chung kết thúc cuộc họp trong hai ngày 18 và 19/03/2017 của
các bộ trưởng Tài Chính nhóm G20 tại Baden-Baden. Đây là một tín hiệu xấu cho
thương mại của toàn cầu, báo trước những bất đồng sâu rộng giữa 20 nền kinh tế
phát triển nhất thế giới tại thượng đỉnh Hamburg- Đức vào đầu tháng 7/2017.
Người biểu tình chống toàn cầu hóa tại Baden-Baden Đức nhân hội nghị các
bộ trưởng Tài Chính nhóm nước G20, ngày 18/03/2017. REUTERS/Kai Pfaffenbach
Sau hai ngày làm việc tại Baden-Baden, miền tây nam
nước Đức, bộ trưởng Tài Chính nhóm G20- với sự tham dự lần đầu tiên của đại diện
Hoa Kỳ Steven Mnuchin, đã phá thông lệ. 20 nền kinh tế lớn nhất thế giới không
hứa hẹn thúc đẩy tự do mậu dịch, mà chỉ kêu gọi các nước hãy đóng góp để các hoạt
động giao thương được « công bằng ».
Trong bản tuyên bố chung kết thúc cuộc họp, các bên
đã thay thế cam kết « chống bảo hộ » bằng cụm từ G20 đồng ý «
đẩy mạnh vai trò của trao đổi mậu dịch trong các hoạt động kinh tế tại mỗi
nước ». Lý do là tân bộ trưởng Tài Chính Mỹ, Steven Mnuchin quan niệm,
mục tiêu « chống bảo hộ không hoàn toàn thích hợp ». Giới quan
sát cho rằng, tranh cãi về từ ngữ chỉ là vỏ bọc bề ngoài. Thực chất của vấn đề
là cuộc họp ở Baden-Baden vừa qua thể hiện rõ chủ đích của chính quyền Trump muốn
áp đặt lại một trật tự thương mại mới, xóa bỏ mô hình toàn cầu hóa hiện nay.
Bộ trưởng Thương Mại Mỹ tuyên bố không có ý định lao
vào một cuộc đọ sức trên địa hạt thương mại, nhưng Washington quyết tâm « xét
lại » một số điều khoản trong hồ sơ này, sao cho « công bằng
hơn với người lao động Mỹ ». Tuy ít nói hơn các đồng nhiệm, nhưng ông
Mnuchin đã gây chú ý khi khẳng định không loại trừ khả năng « xét lại
thỏa thuận với Tổ Chức Thương Mại Thế Giới ». Thỏa thuận từ năm 1995
này tới nay vẫn được xem là nền tàng của chính sách tự do mậu dịch toàn cầu.
Trong mắt bộ trưởng Tài Chính Pháp, Michel Sapin,
« tình hình hoàn toàn bế tắc » và các bên đã bày tỏ bất đồng với
Hoa Kỳ. Paris thất vọng khi thấy hai hồ sơ lớn là chống bảo hộ và chống biến đổi
khí hậu đều không được thông cáo chung của ở Baden-Baden nhắc tới. Về phần bộ
trưởng tài chính Đức, Wolfang Schauble, trong cương vị nước chủ nhà, ông đã phải
tìm cách giảm thiểu thất bại vừa qua khi cho rằng, « không hẳn là các
bên bất đồng », có điều một số nước có một cái nhìn khác về khái niệm «
bảo hộ mậu dịch ».
Với giới phân tích, đọ sức thương mại đang diễn ra
giữa một bên là Hoa Kỳ và bên kia là phần còn lại của 19 thành viên trong G20,
đứng đầu là Trung Quốc, Nhật Bản và Liên Hiệp Châu Âu. Cụm từ thúc đẩy các hoạt
động giao thương « công bằng » là một khái niệm không mấy
khách quan. Đáng lo ngại hơn là khái niệm đó mở đường cho chính quyền Mỹ áp đặt
luật chơi với các đối tác thương mại, mỗi khi Hoa Kỳ bị nhập siêu.
Trước khi sang Washington hội kiến tổng thống Donald
Trump vào tuần trước, thủ tướng Merkel trong một cuộc điện đàm với lãnh đạo
Trung Quốc Tập Cận Bình đã khẳng định ưu tiên thúc đẩy mậu dịch đa phương. Bà
Merkel cũng đã tiếp thủ tướng Nhật tại Berlin ngày 19/03/2017, trước khi ông
Abe đến dự Hội Chợ Công Nghệ Cao ở Hanovre. Lãnh đạo hai nước cùng bảo vệ chung
một quan điểm về « tự do mậu dịch về các thị trường tự do và mở cửa ».
Giới quan sát chờ đợi, thượng đỉnh G20 mở ra trong
hai ngày mồng 7 và 08/07/2017 tại Hamburg tới đây một lần nữa hồ sơ thương mại
sẽ là cái gai giữa nhiều nước thành viên và tân tổng thống Hoa Kỳ, Donald
Trump. Thủ tướng Merkel và bộ trưởng Tài Chính Schauble trong thế khó xử bởi vì
Đức là bạn hàng quan trọng của Mỹ và Washington bị nhập siêu so với Berlin.
Một chuyên gia kinh tế Đức thuộc viện nghiên cứu IFO
trụ sở tại Munich chỉ trích Berlin đã để cho Washington lấn lướt, và điều này
có thể phương hại đến các hoạt động xuất khẩu của nền kinh tế số 1 của Liên Hiệp
Châu Âu. Tổng kim ngạch xuất khẩu đem về đến 45 % GDP cho nước Đức. Một đại diện
của Phòng Thương Mại Đức đặt câu hỏi, liệu chính phủ Đức và kinh tế nước này có
phải thích nghi với chính sách « America First- Nước Mỹ là trên hết » của
tổng thống Trump hay không?
No comments:
Post a Comment