Hiếu
Tân dịch
07/06/2016
Cho đến khi nước này có một chính phủ có
thể xây dựng một hệ thống kinh tế có thể đứng vững được, những
khốn khổ của nó sẽ chỉ sâu hơn.
*
Không còn Coca-Cola cho Venezuela – không có đủ
đường. Đồ uống Coke vẫn có đó, cho đến khi đất nước hết sạch aspartame [một
loại đường nhân tạo – BVN] – nhưng việc biến mất khỏi các kho
một biểu tượng toàn cầu như thế là một cú đấm cuối cùng đối với
một nền kinh tế đang trên bờ vực. Trong tháng Tư, công ty tư nhân lớn
nhất nước, Empresas Polar SA, sản xuất 80% lượng bia mà người Venezuela
tiêu thụ, đã đóng cửa. Chính phủ hiện nay đã hạn chế nước dùng,
đến mức người dân Venezuela phải ăn cắp nước từ những xe bồn chở
nước và các hồ bơi.
Điện cũng thiếu, và Tổng thống Nicolás Maduro
đã phải ra lệnh cho các cơ quan nhà nước chỉ mở cửa hai ngày mỗi
tuần để tiết kiệm điện. Hạn hán đang diễn ra làm cho tình hình xấu
hơn. Khoảng 65% điện của đất nước được phát từ một đập thủy điện
duy nhất nay đang trục trặc nghiêm trọng. Cúp điện theo lịch đang trở
thành thường xuyên.
Điều này không chỉ là vận rủi. Các giá bày
hàng trong các siêu thị thường xuyên trống rỗng, một phần vì việc
kiểm soát giá làm nản lòng việc sản xuất các mặt hàng chính, và
Maduro đang dọa tịch thu những nhà máy đóng cửa và quốc hữu hóa
chúng.
Rồi có bệnh nghiện dầu của chính phủ.
Venezuela phụ thuộc vào dầu mỏ đến 96% thu nhập từ xuất khẩu và gần
một nửa ngân sách liên bang của nó. Khi giá dầu cao, những người lập
chính sách có thể đã tạo ra một quĩ đề phòng cơ nhỡ [rainy-day
fund]. Một phần số tiền được đưa đi nâng đỡ những người nghèo, nhưng
phần lớn bị lấy cắp: theo Tổ chức Minh bạch Quốc tế, Venezuela là
nước tham nhũng nhất trong các nước châu Mỹ. Để cân bằng được ngân
sách của mình Venezuela cần bán được 121 đô la/thùng, hơn gấp đôi giá
hiện tại. Tỉ lệ lạm phát dự tính 481% vào cuối năm nay và 1.642%
vào năm tới.
Không ngạc nhiên rằng người dân Venezuela đang
nổi giận. Trung bình mỗi ngày có 17 cuộc biểu tình trên khắp đất
nước. Sự bất bình này giúp cho một liên minh đối lập giành được
quyền kiểm soát nghị viện lần đầu tiên trong suốt 17 năm qua. Tỉ lệ
tán thành Maduro là 26%, và 70% người dân Venezuela muốn ông ta từ
chức. Phe đối lập cần 200.000 chữ kí để kêu gọi trưng cầu dân ý. Họ
đã đạt được 1,85 triệu.
Những đồng minh còn lại của Maduro biết họ
có một lối thoát: Hiến pháp Venezuela qui định rằng, nếu tổng thống
bị lật đổ trong vòng hai năm cuối nhiệm kì của ông ta, thì Phó Tổng
thống sẽ thay thế, mà không cần một cuộc bầu cử mới. Trừ phi có
một cuộc nổi dậy của quần chúng cưỡng bức bầu cử, chính phủ sẽ
tránh né để bảo đảm rằng một trong những người của nó sẽ thay thế
Maduro.
Nhưng đây chỉ là một diễn biến phụ. Maduro là
triệu chứng chứ không phải nguyên nhân những vấn đề của Venezuela. Cho
đến khi nước này có một chính phủ có thể xây dựng một hệ thống
kinh tế đứng vững được, những khốn khổ của nó sẽ chỉ sâu hơn mà
thôi.
I.
B.
Dịch giả gửi BVN.
Được đăng bởi bauxitevn vào lúc 06:08
----------------------------------
No comments:
Post a Comment