Andy
Serwer & Erin Fuchs - Yahoo Finance
Nguyễn
Quốc Khải dịch
02/03/2017
LGT: Ô. Larry Summers hiện là Giáo sư của Trường Đại học Harvard và
cũng là cựu Viện trưởng của đại học này. Ông từng là kinh tế gia đứng đầu
của Ngân hàng Thế giới, Bộ trưởng Ngân khố dưới thời Tổng thống Bill Clinton,
Giám đốc Hội đồng Kinh tế Quốc gia và cố vấn kinh tế trưởng của cựu Tổng thống
Barack Obama.
Chủ bút Yahoo Finance Andy Serwer (trái) phỏng vấn GS Larry Summer về
chính sách kinh tế của chính quyền Trump
Lo ngại
về thiệt hại lớn lao cho nền kinh tế
GS Larry Summers có những lời lẽ mạnh mẽ về những
chính sách kinh tế và những phát biểu phóng đại của chính quyền Trump. Trong cuộc
phỏng vấn về nhiều vấn đề tại văn phòng của ông tại Đại học Harvard, GS Summers
chỉ trích những tuyên bố của chính quyền mới thí dụ về thương mại là “vô trách
nhiệm một cách man rợ” (wildly irresponsible) và “có thể vô cùng nguy hiểm”
(potentially very dangerous).
GS Summers thừa nhận rằng hãy còn quá sớm để đưa ra
một nhận định, nhưng rõ ràng là không đặc biệt lạc quan về đường hướng của
chính quyền này. Khi được hỏi về quan điểm của ông đối với cương lĩnh
kinh tế tổng quát của chính quyền Trump, GS Summers nói rằng “Chúng ta sẽ phải
quan sát xem những chính sách tiến triển ra sao. Tại thời điểm này, chưa có những
chi tiết nào về luật thuế. Tại thời điểm này, chưa biết rõ chi tiết về cái gì sẽ
thay thế Obamacare. Tại thời điểm này có rất nhiều quan điểm nhưng chưa có được
một dấu hiệu rõ ràng về chính sách thương mại sẽ ra sao. Chúng ta chưa nhìn thấy
một đề nghị nào về ngân sách cùa chính quyền mới”.
GS Summer nói tiếp: “Do đó, tôi nghĩ là hãy còn quá
sớm để đưa ra một phán xét. Tôi nghĩ theo bản năng thì sự tin tưởng trong kinh
doanh là một vấn đề quan trọng. Tôi nghĩ đây là một bản năng có giá trị và tôi
tán thành điều này. Tôi nghĩ rằng những điều được nói về lãnh vực thương mại là
vô trách nhiệm một cách man rợ và có thể vô cùng nguy hiểm. Tôi nghĩ những dự
án đề xuất về quy lệ có thể gây thiệt hại cho môi trường xung quanh, cho sự ổn
định tài chánh, và cho sự vận hành của nền kinh tế”.
“Tôi nghĩ rằng thay đổi Obamacare có rủi ro vừa làm
tăng chi phí chăm sóc sức khỏe, vừa làm cho hàng triệu người không có bảo hiểm
sức khỏe. Tôi nghĩ rằng cảm giác hồ nghi vì thiếu sự chắc chắn là một điều có
thể vô cùng nguy hiểm. Nỗi lo sợ của tôi là tất cả những điều bất lợi này sẽ bắt
kịp yếu tố tích cực, đó là sự nhạy cảm đối với sự tin tưởng trong kinh doanh. Nỗi
lo sợ của tôi là sức mạnh trong thị trường, khi nhìn lại quá khứ, sẽ được xem
như là một bột phát ngắn ngủi”.
Kế hoạch
thuế của Dân biểu Paul Ryan không có thể thành công
GS Larry Sumers nói rằng ông nghi ngờ chương trình cải
tổ thuế có thể được thông qua trước khi Quốc hội ngưng họp vào tháng 8 như Bộ
trưởng Ngân khố Steven Mnuchin đã đề nghị. GS Summers cũng nói thêm rằng kế hoạch
thuế của DB Paul Ryan sẽ gây ra thiệt hại đáng kể. Sau đây là nhận định của
ông.
“Tôi ngạc nhiên. Chúng ta thật sự chưa có một đồng
thuận nào về một mô hình cải tổ thuế. Ý kiến về điều chỉnh biên giới (border
adjustment) đã được đẩy mạnh, nhưng có nhiều vấn đề lớn, những dự báo kinh tế
khó khăn mà không có dự báo về chính trị. Do đó, tôi không muốn có một dự đoán
về cải tổ thuế. Nhưng đối với tôi đặt mục tiêu xem ra quá lạc quan, khi muốn
hoàn tất cải tổ thuế vào tháng Tám”.
Qua tất cả những điều vừa bàn ở trên, một câu hỏi được
đặt ra là cải tổ thuế quan trọng như thế nào đối với sự phát triển và nền kinh
tế của Hoa Kỳ.
GS Summers trả lời “Tôi nghĩ cải tổ thuế đúng có
tính cách xây dựng, cải tổ kinh tế đúng có thể khuyến khích đầu tư, cải tổ kinh
tế đúng có thể làm giảm bớt sự kém hiệu quả. Cải tổ thuế đúng nhắm vào các khoản
miễn trừ thuế một cách đúng đắn sẽ làm cho hệ thống thuế công bằng hơn và chính
đáng hơn. Do đó, tôi là một người ủng hộ mạnh mẽ cải tổ thuế”.
“Tôi không nghĩ rằng tầm nhìn của DB Ryan là một tầm
nhìn thành công. Tôi nghĩ nó sẽ gây thiệt hại đáng kể cho nền kinh tế toàn cầu
vì sự kết hợp của hai lực: đồng Mỹ Kim sẽ tăng giá và các cấu trúc kinh tế hiện
hữu bị xáo trộn do những hình phạt áp đặt trên hàng xuất cảng. Do đó, tôi không
nghĩ là chúng ta có một kế hoạch có trách nhiệm về phương diện tài chánh và ưu
đãi sáng kiến. Nhưng tôi nghĩ có thể xây dựng được một kế hoạch tốt làm lợi cho
nền kinh tế”.
Ngoài ra, GS Summers còn nói thêm rằng kế hoạch giảm
thuế lớn lao và vĩnh viễn và thay đổi luật thuế của chính quyền Trump có thể sẽ
khuyến khích tiết kiệm và ngăn cản tiêu thụ.
Trump
và việc thao túng đồng tiền của Trung Quốc
Tổng Thống Trump nhiều lần kết tội Trung Quốc cố gắng
giữ đồng tiền thấp để làm cho hàng xuất cảng rẻ hơn. Cách đây một tuần Ô. Trump
tuyên bố rằng người Trung Quốc là “những nhà vô địch về thao túng đồng tiền và
ăn cắp việc làm công nghiệp của Hoa Kỳ”. GS Summers nói rằng lời tuyên bố của Tổng
thống Trump là “khó có thể tin được” (incredible).
Sau đây là nguyên văn lời của GS Summers:
“Khi Trung Quốc thiết lập bộ máy quy luật to lớn để
ngăn chặn dân bán đồng nhân dân tệ để đổi lấy đồng Mỹ Kim, một ý kiến cho rằng
Trung Quốc thao túng đồng tiền để hạ thấp giá trị của nó đối với tôi xem ra khó
có thể tin được”.
Trong khi một số nhà phân tách cho rằng Trung Quốc
phá giá đồng Nhân dân tệ trong hai thập niên 1990 và 2000, một số nhà phân tách
khác nhận thấy rằng Trung Quốc thay đổi chính sách tiền tệ vào 2005 và cho phép
đồng Nhân dân tệ tăng giá. Bây giờ nhiều nhà phân tách tin rằng Trung Quốc nâng
giá đồng tiền để ngăn chặn nguồn vốn tư nhân chạy trốn ra nước ngoài.
GS Summers vẫn còn thừa nhận rằng Trung Quốc chắc chắn
không phải là một hợp tác viên thương mại hoàn hảo. Ông nói “Có những trợ cấp
không đúng. Có những đối xử bất công với những công ty Hoa Kỳ. Tôi nghĩ đây
chính là những vấn đề phải giải quyết.
Thật vậy, Hoa Kỳ đã theo dõi Trung Quốc về trợ cấp
nông phẩm. Vào tháng 9 vừa qua, Chính phủ Hoa Kỳ đã khiếu nại với Tổ chức
Thương mại Quốc tế về việc Trung Quốc trợ cấp đáng kể cho những nông dân trồng
bắp, gạo, và lúa mì, do đó gây thiệt hại cho nông dân Hoa Kỳ. Vào tháng 11,
Phòng Thương mại Hoa Kỳ tại Trung Quốc trích dẫn một cuộc thăm dò dư luận của
những cơ sở kinh doanh Hoa Kỳ tại Trung Quốc, theo đó 77% những người trả lời cảm
thấy rằng họ bị những viên chức thanh tra luật lệ để ý tới một cách bất
công. Tuy nhiên, theo GS Summers những vấn đề này không liên quan đến việc
thao túng tiền tệ. Ông nói “lồng những vấn đề này vào việc thao túng tiền tệ
xem ra đối với tôi quá trễ và quá thiếu thốn”.
Thương
mại giữa các nước
GS Summers nhận xét rằng chắc chắn có một số vấn đề
nhưng chính quyền Trump đi sai đường. “Hoa Kỳ có nên đòi thi hành hiệp định
thương mại khi có vi phạm không? Tuyệt đối đồng ý. Có những lãnh vực nào trong
thỏa hiệp thương mại cần phải được củng cố lại không? Câu trả lời là có. Mặt
khác, tôi nghĩ rằng tính cách hung hăng phô trương ra mà chúng ta đã thấy sẽ có
thể gây tai hại lớn lao. Tôi nghĩ rằng những điều vừa kể về phương diện thương
mại là “vô trách nhiệm một cách man rợ và có thể vô cùng nguy hiểm”.
GS Summers dẫn chứng Mexico làm một thí dụ rõ ràng về
suy nghĩ sai lầm trong lãnh vực thương mại: “Cho đến nay chúng ta nói về việc
không thích Hiệp định Thương mại Bắc Mỹ (North America Free Trade Agreement –
NAFTA) và chúng ta đã mắng nhiếc một số công ty. Chúng ta có thể đưa 1,000 việc
làm trở về Mỹ, nhưng trong tiến trình này chúng ta giảm trị giá của đồng peso
xuống 15% và như vậy sẽ làm cho giá nhân công của Mexico giảm 15%. Điều này có
lợi cho Mexico. Do đó tôi nghĩ rằng những điều này xẩy ra là rõ ràng bất lợi
cho khu vực công nghiệp của Hoa Kỳ. Tôi nghĩ rằng chính quyền Trump không nhìn
thấy những quan hệ kinh tế vĩ mô qua hối suất tiền tệ là một sai lầm lớn lao chết
người.
Chính sách bảo hộ mậu dịch của Tổng thống Trump đang
gây thiệt hại cho khu vực công nghiệp của Hoa Kỳ vì ảnh hưởng của hối suất. Nó
có tác dụng như những trợ cấp lớn cho những hàng xuất cảng đến Hoa Kỳ và tiền
phạt đáng kể đối với hàng xuất cảng của Hoa Kỳ.
Chương
trình hạ tầng cơ sở
GS Summers thừa nhận rằng đầu tư vào hạ tầng cơ sở nếu
được thi hành một cách thích hơp với một ngân sách khoảng 1% của tổng sản lượng
nội địa (gross domestic product – GDP) thật sự có thể kích thích nền kinh tế và
khuyến khích các công ty ở lại Hoa Kỳ. Một trong những chính sách kinh tế chính
của Tổng thống Trump là tái thiết hạ tầng cơ sở bao gồm cầu cống, đường sá, phi
trường, trong 10 năm tới với một ngân sách là 1,000 tỉ Mỹ kim. Tuy nhiên chính
quyền Trump dự trù áp đặt lệ phí vào người sử dụng như thuế qua đường (highway
toll), thuế kẹt đường (congestion charge) để tài trợ chương trình hạ tầng cơ sở.
Thông thường chi tiêu vào hạ tầng cơ sở sẽ giúp phát
triển kinh tế. Tuy nhiên chương trình của chính quyền Trump có những sai lầm.
Thí dụ chương trình này thiếu phần sửa chữa cấp bách các trường học và những ổ
gà trên mặt đường. Chỉ có những chương trình đầu tư vào hạ tầng cơ sở có tính
cách rất thương mại và tạo ra lợi nhuận mới được tài trợ.
GS Summers nói rằng đường sá thiếu bảo trì gây thiệt
hại khoảng 100 tỉ Mỹ kim mỗi năm cho những người lái xe vì phải sửa chữa xe.
Trung bình là 515 Mỹ kim cho mỗi người lái xe hàng năm. Những dự án xây cất hay
tái thiết thường bị trì hoãn chỉ vì những dự án này không mang lại lợi nhuận
trên số tiền đầu tư. Vấn đề này buộc người trả thuế và chánh quyền phải chi
tiêu nhiều hơn qua thời gian.
*
"The only thing necessary for the triumph of evil is for good men to
do nothing" Edmund Burke.
"When Journalists are silenced, people are silenced" Anonymous.
N.Q.K.
Dịch giả gửi BVN
--------------------------------
February 27, 2017
No comments:
Post a Comment