Huỳnh Thục Vy
Gửi cho BBC từ Buôn Hồ, Việt Nam
21
tháng 11 2015
Huỳnh Thục Vy cho rằng cần thực hiện nhiều
phương cách đấu tranh khác nhau cùng lúc.
FacebookHuynhThucVy
Ngày
nào các tổ chức xã hội dân sự giả hiệu còn chiếm thế độc tôn, ngày đó sức mạnh
của người dân còn rã rời và nguyện vọng của họ tiếp tục bị phớt lờ.
Những
người đấu tranh xưa nay vẫn có thói quen tập chú vào các vi phạm nhân quyền, sự
tàn bạo và "tính đảng" của lực lượng công an vì họ là "thanh
gươm bảo vệ chế độ", là lực lượng trực tiếp nhận trách nhiệm đàn áp các
phong trào đối kháng.
Điều
này tất nhiên không sai! Thế nhưng, chúng ta cần nhìn nhận những trấn áp mà
mình gánh nhận từ phía lực lượng an ninh như là một bộ phận của một tổng thể bộ
máy đàn áp. Là một hệ thống chính trị độc tài nhưng xảo quyệt, chính quyền hiện
nay duy trì quyền lực không chỉ dựa trên sự áp đảo về sức mạnh vũ lực đối với
người dân yếu đuối;mà còn dựa vào sự hùng hậu của hệ thống triển khai quyền lực
mềm, đó là các tổ chức phi chính phủ của Đảng (tên gọi trong tiếng Anh là
GONGO).
Vì nếu
chỉ với súng và nhà tù, họ chỉ khiến cho người dân khiếp sợ chứ không thể tước
bỏ được sức mạnh người dân.
Nếu các
phương tiện truyền thông báo chí quốc doanh được xây dựng nhằm định hướng tư tưởng
và tình cảm của người dân, góp phần quan trọng cho chính sách bịt tai bịt mắt,
giữ cho đa số quần chúng ở trong trạng thái đồng tình thụ động; thì các tổ chức
xã hội dân sự giả hiệu do chính quyền lập ra mang sứ mạng tước đoạt không gian
dân sự, độc chiếm nguồn hỗ trợ tài chính và nhân lực từ quốc tế, kiểm soát các
thảo luận dân sự trên tất cả các diễn đàn quốc tế, khu vực và quốc gia.
Ngày càng có thêm nhiều người dân biểu đạt ý
kiến giống như người thanh niên trong hình cầm giấy phản đối Bộ Giáo dục, Đào tạo.
Hoang Thanh
'Những
con cừu yếu đuối'
Hoạt
động của các tổ chức giả hiệu này mới thực sự biến người dân thành những con
cừu yếu đuối. Sợ hãi khiến người ta dè dặt phần nào, nhưng yếu đuối mới khiến
người ta bất động.
Trong
khi các nhà hoạt động Việt Nam nhận thức rõ tác hại của bộ máy truyền thông quốc
doanh dối trá và không ngừng nỗ lực xây dựng mảng truyền thông công dân độc lập
với sự hỗ trợ của mạng toàn cầu; thì chúng ta lại chưa chú tâm thích đáng vào hệ
thống xã hội dân sự giả hiệu của chính quyền cộng sản.
Chúng
ta thừa biết tầm quan trọng của xã hội dân sự thực sự trong công cuộc trang bị
kiến thức và kỹ năng, và tạo dựng thế lực cho người dân nhằm kiến tạo nền tảng
vững bền cho một xã hội dân chủ trong tương lai. Thế nhưng, chúng ta lại quên mất
tác hại tương đương của xã hội dân sự giả hiệu: chúng cho phép sự kéo dài dai dẳng
của chế độ độc tài và phá hoại mọi nỗ lực tranh đấu cho tự do dân chủ vì sứ mạng
hoạt động của chúng đi ngược hoàn toàn với xã hội dân sự thực sự.
Ngày
nào các tổ chức xã hội dân sự giả hiệu còn chiếm thế độc tôn và thực hiện
công tác 'ngoại vận' và 'dân vận' một cách hữu hiệu, ngày đó các nguồn lực
quần chúng chưa thể được tập trung, sức mạnh của người dân còn rã rời, ý chí
người dân còn yếu ớt và do đó nguyện vọng của họ tiếp tục bị phớt lờ.
Là người
Việt Nam, chúng ta không lạ gì từ 'đoàn thể' (hay các 'tổ chức nhân dân'), đó
là từ thường được dùng trong hệ thống chính quyền để chỉ các tổ chức xã hội
dân sự giả hiệu và hệ thống các tổ chức chân rết địa phương của họ. Chính các
'đoàn thể' này, chứ không phải công an hay hệ thống hành chính, có liên hệ gần
gũi, tác động thường xuyên và theo dõi chặt chẽ đời sống của người dân nhất,
từ nông thôn đến thành thị, từ miền biển đến miền núi.
Thỉnh
thoảng chúng ta mới phải có công việc liên quan đến công an hay chính quyền địa
phương (ủy ban nhân dân xã phường...) nhưng có gia đình Việt Nam nào không phải
nhiều lần tiếp xúc với các 'đoàn thể' trong cuộc sống thường ngày, từ Hội
Nông dân, Hội cựu chiến binh, Hội Phụ nữ, Đoàn Thanh niên cộng sản...?
Các thành viên xã hội dân sự góp phần thúc đẩy
tiếng nói của người dân trong các cuộc xuống đường. Reuters
'Rada cảnh
báo'
Đừng
nghĩ chỉ có đài báo mới nhận nhiệm vụ tuyên truyền, các 'đoàn thể' chính là
những cái loa di động tuyên truyền chính sách của đảng cộng sản bên tai người
dân, đặc biệt là ở các vùng nông thôn và miền núi. Trong các công tác trợ
giúp nhân đạo cho người dân (thực tế nguồn hỗ trợ này phần lớn đến từ quốc tế
và các “đoàn thể” này chỉ đóng vai trò trung gian), các 'đoàn thể' này không
bao giờ quên nhắc đến “công ơn của Đảng và Nhà nước”.
Hãy
nghĩ xem, trong cơn khó khăn hiểm nghèo, nếu có người cho bạn biết ai đang giúp
bạn thì bạn có mang ơn người đó suốt đời không?! Vì tiếp xúc thường xuyên với
người dân và hiểu biết cặn kẽ tâm tư nguyện vọng của họ trong đời sống thường
nhật, các 'đoàn thể' này cũng làm nhiệm vụ như các rada cảnh báo nếu có tác nhân
lạ đột nhập vào vùng ảnh hưởng của họ trước cả lực lượng an ninh.
Nếu Mặt trận Tổ quốc là tổ chức công cụ của
Đảng Cộng sản thường được nhắc đến trong công tác dân vận thì Liên hiệp các tổ chức Hữu nghị Việt Nam
được nhắc đến nhiều trên các diễn đàn xã hội dân sự quốc tế, đặc biệt là khu
vực Asean.
Một bản
tin ngắn bằng tiếng Anh trên trang Vietnam Breaking News hướng đến độc giả ngoại
quốc, đã nhắc đến vai trò quan trọng của VUFO (tên viết tắt của 'Liên hiệp các
tổ chức hữu nghị Việt Nam', một siêu tổ chức xã hội dân sự giả hiệu) trong
công tác 'ngoại giao công dân' (public diplomacy) và thành tích xuất sắc của tổ
chức này trong việc thực hiện các chính sách của Đảng Cộng sản.
Nhưng
không phải nhà hoạt động nào của chúng ta cũng biết đến VUFO và hoạt động của
nó. Không biết chính quyền và các tổ chức xã hội dân sự giả hiệu của họ làm gì ở
bên ngoài Việt Nam để tìm cách đối phó thì xã hội dân sự độc lập và người
dân Việt Nam không thể làm suy suyển hệ thống quyền lực này chút nào.
Các tổ
chức xã hội dân sự giả hiệu ra đời vì mục tiêu thực hiện các chính sách và bảo
vệ quyền lợi của đảng cầm quyền. Chính nhờ các tổ chức xã hội dân sự giả hiệu
này, mà bên cạnh ngoại giao chính thức, chính quyền Cộng sản nắm cả ngoại giao
công dân (vốn thuộc về xã hội dân sự và là mảng “quốc tế vận” của người dân).
Những người chưa có kinh nghiệm vận động quốc tế sẽ khó cảm nhận được tầm
quan trọng của hoạt động 'ngoại giao công dân' này.
Vì
vậy, bao nhiêu năm qua, xã hội dân sự quốc tế vẫn chỉ làm việc với chính quyền
Việt Nam và các tổ chức xã hội dân sự giả hiệu của họ, mặc dù thừa biết tính
chất giả hiệu của các tổ chức tự xưng xã hội dân sự này.
Vì dù
sao liên kết với chính quyền và các tổ chức xã hội dân sự giả hiệu thì xã hội
dân sự quốc tế vẫn có thể thực hiện được các sứ mạng của mình một cách tối
thiểu, có còn hơn không. Những tổ chức xã hội dân sự độc lập còn non trẻ của
chúng ta muốn tiếp tục quanh quẩn trong các hội họp và tranh luận nội bộ
hay vươn ra kết nối với quốc tế và nhận được sự ủng hộ họ, trước hết phải bắt
nguồn từ sự nhận thức được tầm quan trọng của ngoại giao công dân và tác hại
to lớn của các tổ chức xã hội dân sự giả hiệu.
Tôi
không lý luận nhiều về điều này vì nếu công tác ngoại vận của các tổ chức xã
hội dân sự giả hiệu không quan trọng thì chính quyền Việt Nam đã không xây dựng
mạng lưới xã hội dân sự giả hiệu tốn nhiều tiền của này. Dù muốn hay không,
chúng ta cần chấp nhận rằng những người cầm quyền độc tài hiện tại có kinh
nghiệm và kiến thức ngoại vận và dân vận hơn chúng ta nhiều. Biết được khiếm
khuyết của mình là khởi đầu cho sự tự hoàn thiện.
Tại sao
chúng ta không ngại trực diện với lực lượng an ninh và tìm cách tố cáo tội ác
của họ trước công luận; mà lại không trực diện với và tố cáo các trò lừa đảo
của các tổ chức xã hội dân sự giả hiệu tại các diễn đàn xã hội dân sự quốc tế
và khu vực? Tại sao chúng ta có thể hăng hái gặp gỡ các phái bộ ngoại giao
phương Tây tại Việt Nam và các chính khách phương Tây trong những cuộc gặp
hiếm hoi; mà lại không tạo mối liên kết thường xuyên với các tổ chức xã hội dân
sự quốc tế và khu vực Asean?
Về thực
tế, các tổ chức xã hội dân sự quốc tế và khu vực này có tiếng nói quan trọng
trong tiến trình hình thành chính sách của chính phủ nước họ: xã hội dân sự
vận động các dân biểu, rồi các dân biểu mới áp lực hành pháp. Tại sao chúng
ta có thể nói chuyện với các nghị sĩ phương Tây mà không nói chuyện trước với
các NGOs, CSOs phương Tây để câu chuyện của mình thêm trọng lượng và có sức áp
lực?
Một số nhà hoạt động như ông Nguyễn Quang A
thường bị chính quyền làm khó khi xuất cảnh tham gia các sự kiện xã hội dân sự
quốc tế
Giành lại
không gian cho xã hội dân sự thực sự
Tôi
không hạ thấp tầm quan trọng của bất cứ phương pháp đấu tranh nào, chỉ xin đề
nghị một cách thức khác với những cái chúng ta đã và đang làm, mà không kém phần
cần thiết và cấp bách. Tại sao chúng ta không thực hiện nhiều phương cách đấu
tranh khác nhau cùng lúc để tác động đến nhiều bộ phận trong hệ thống quyền
lực độc tài?
Xin hãy
bắt đầu bằng việc nỗ lực giành lại không gian cho xã hội dân sự thực sự ngay tại
Hội nghị xã hội dân sự Asean/ Diễn đàn Người dân Asean (ACSC/APF) và giành cơ
hội kết nối với các bạn bè xã hội dân sự Asean. Kết nối để làm gì ư?
Xin hãy
kết nối đi rồi quý vị sẽ biết việc này hữu ích thế nào, nó vượt ra ngoài mọi
lý luận mang tính lý thuyết của chúng ta. ACSC/APF có những liên kết và hoạt
động thường xuyên qua internet ngoài những cuộc họp offline. Hãy nói chuyện
với họ để tố cáo với bạn bè khu vực về hiện trạng Việt Nam qua những trao đổi
thường xuyên.
Các tổ
chức xã hội dân sự độc lập Việt Nam cần hình thành cơ cấu ngoại vận của
mình, ngoài bộ phận dân vận trực diện với quần chúng và lực lượng đàn áp.
Chúng ta bị cấm xuất cảnh nên không thể trực tiếp ra nước ngoài tham dự các
hội nghị, diễn đàn; nhưng Nhà nước không ngăn được chúng ta tham dự từ xa qua
internet, gởi các hình ảnh và thông điệp của mình cho bạn bè Asean; hoặc các
đại diện xã hội dân sự khu vực sẽ đến gặp các đại diện xã hội dân sự độc
lập ngay tại Việt Nam với những buổi họp bí mật và an toàn.
Chúng
ta hãy thử đấu tranh với chính quyền Cộng sản bên ngoài biên giới Việt Nam,
trước sự giám sát của bạn bè quốc tế. Và tôi tin là điều này sẽ góp phần hiệu
quả cho cuộc đấu tranh chung của chúng ta.
Là người
đã được trợ giúp để kết nối với bàn bè xã hội dân sự Asean để gióng lên tiếng
nói của Hội Phụ nữ Nhân quyền Việt Nam, tôi sẽ giúp các tổ chức xã hội dân sự
độc lập khác kết nối với họ trong những ngày sắp tới. Phần còn lại là công
việc của quý vị.
----------------------------------
Bài
viết thể hiện văn phong và phản ánh quan điểm riêng của tác giả, một nhà hoạt động
đang sinh sống và làm việc ở Buôn Hồ.
No comments:
Post a Comment