Tương Lai
16/11/2015
Thế là
cái cần phải đến đã đến. Đến một cách ngoạn mục hiện tượng lớn lao mà những đầu
óc tỉnh táo và thức thời đã từng dự báo. Ấy vậy mà vẫn không khỏi bàng hoàng với
sự kiện Myanmar chấn động và đầy sức hấp dẫn này.
“Một
cuộc bầu cử sau 50 năm của chế độ độc tài quân sự không phải là bước đi để khôi
phục dân chủ, nhưng rõ ràng đây là một bước tiến từ địa ngục tới dân chủ ở
Myanmar”, Daniel Russel, trợ lý Ngoại trưởng Mỹ Russel giải thích, “bây
giờ chúng tôi kỳ vọng là các nhà lãnh đạo quân sự và chính trị của Myanmar phải
lắng nghe”.
Lắng nghe ai? Lắng nghe cái gì?
Lắng
nghe ý nguyện của người dân Myanmar đang thực hiện những bước tiến từ địa
ngục tới dân chủ. Ý dân là ý trời. Bà Aung San Suu Kyi chắc là hiểu rõ điều
ấy vì đó chính là nguồn sức mạnh bất tận đã làm cho người đàn bà đầy bản lĩnh ấy
đã kiên cường trụ vững trước phong ba bão táp của cuộc đời, của những đòn đánh
trả tàn khốc của thế lực độc tài, quân phiệt trong giới cầm quyền Myanmar.
Đừng
quên rằng, bà Aung San Suu Kyi đã từng giành chiến thắng trong một cuộc bầu cử
vào năm 1990, khi lực lượng dân chủ do bà lãnh đạo đạt số phiếu áp đảo trước đại
diện của chính quyền quân sự Myanmar và kiểm soát 80% số ghế trong Quốc hội như
New York Times đã cho biết. Nhưng rồi các tướng lĩnh quân đội cầm quyền đã bác
bỏ kết quả bỏ phiếu đó. Họ giam lỏng bà Suu Kyi tại nhà đồng thời với việc bắt
bớ hàng nghìn người ủng hộ bà. Nhiều người bị tra tấn, đánh đập. Hành động này
của chính quyền quân sự đã đẩy Myanmar vào một thời kỳ đen tối mới.
Người
phụ nữ mảnh mai ấy đã không nao núng lùi bước. Trong cuộc chiến kéo dài một phần
tư thế kỷ này, bà đã trở thành biểu tượng của khát vọng tự do và dân chủ của
nhân dân Myanmar chống lại quyền lực của các tướng lĩnh và chế độ quân phiệt
đàn áp dân chủ, đẩy đất nước tươi đẹp này vào nghèo đói, lạc hậu. Và rồi cái cần
phải đến đã đến, “Bình minh của một kỷ nguyên mới, hàng triệu người đi bỏ
phiếu trong cuộc bầu cử lịch sử”, tờ The New Light of Myanmar chạy một dòng
tít lớn.
Ngày
9.11 lúc
đang kiểm phiếu, bà Aung San Suu Kyi đã nói với đám đông tụ họp trước trụ sở đảng
NLD: “Tôi nghĩ rằng nhân dân đã đoán biết được kết quả, dù tôi không nói gì
cả”.
Ngày
10.11, Bruno Philips của báo Le
Monde nhận định: “Đảng cầm quyền do các cựu tướng lãnh thành lập đã
nhìn nhận thất bại trong cuộc bầu cử Quốc hội hôm Chủ nhật, kỳ bầu cử tự do đầu
tiên từ một phần tư thế kỷ”.
Ngày
12.11 Tổng thống Barack Obama đã gọi điện thoại cho người phụ nữ đoạt giải
Nobel Hoà bình, chúc mừng bà đã “nỗ lực không ngừng và sự hy sinh của
bà trong nhiều năm tranh đấu cho một nước Myanmar bao gồm nhiều thành phần, hoà
bình và dân chủ hơn.” Thông cáo của Nhà Trắng nói thêm rằng “Tổng thống
ghi nhận cuộc bầu cử và sự thành lập chính phủ mới có thể là một bước tiến quan
trọng trong cuộc chuyển tiếp dân chủ của Miến Điện, trong nỗ lực xây dựng một
tương lai hoà bình và thịnh vượng hơn.”
Tổng thống
Obama cũng gọi điện cho Tổng thống Thein Sein chúc mừng sau “cuộc bầu cử lịch
sử” ngày 8 tháng 11. Nhà Trắng cho biết “Hai nhà lãnh đạo đã khẳng định
sự quan trọng của việc tất cả các đảng phái tôn trọng kết quả bầu cử khi kết quả
chính thức được loan báo và làm việc với nhau trong tinh thần đoàn kết để thành
lập một chính phủ bao gồm nhiều thành phần, có tính chất đại diện, phản ánh ý
chí của người dân”.
Vâng, ý
chí của nhân dân. Bước đột phá mở ra một kỷ nguyên mới cho Myanmar có thể
đúc kết vào trong năm từ gọn ghẽ đó. Để nói rõ hơn sự đúc kết đó, xin được trở
lại vài dòng trích dẫn về tiến trình dân chủ trong một bài viết từ Minneapolis
ngày9.11.2015.
Sau khi
độc lập khỏi Anh năm 1948, Miến Điện trở thành một nước dân chủ. Dưới sự dẫn dắt
của thủ tướng U Nu theo mô hình phúc lợi xã hội chủ nghĩa, Miến Điện từ một nước
thịnh vượng dưới sự bảo hộ của Anh bước vào một cuộc khủng hoảng kinh tế… Khủng
hoảng kinh tế kéo theo khủng hoảng chính trị. Tướng Ne Win làm đảo chính năm
1948 và thiết lập chế độ xã hội chủ nghĩa trên toàn Miến Điện kể từ đó. Dưới
quyền tướng Ne Win, chính quyền quốc hữu hóa tất cả các doanh nghiệp và ngành
công nghiệp, chỉ trừ nông nghiệp. Nhưng rồi đói khổ và vô vọng dẫn đến các cuộc
biểu tình liên tiếp. Chính quyền phản ứng lại bằng cách đàn áp đẫm máu.
Năm
1962, sinh viên trường Rangoon biểu tình, bị đàn áp khiến 15 người chết. Hơn mười
năm sau, năm 1973, biểu tình lại một lần nữa diễn ra và lại bị đàn áp. Các cuộc
biểu tình sau đó lần lượt diễn ra trong các năm 1975, 1976, 1977 và đều bị dập
tắt.
Tuy vậy,
các cuộc biểu tình là một môi trường tốt đã rèn luyện và gắn bó những người dấn
thân cho dân chủ của Miến Điện lại với nhau. Để rồi mười năm sau, năm 1988,
phong trào phản kháng của sinh viên Rangoon một lần nữa lan ra toàn quốc và qui
tụ mọi thành phần xã hội. Do bắt đầu từ ngày 8/8/1988, cuộc phản kháng được lấy
tên gọi là 8888. Cuộc phản kháng kéo dài được chừng một tháng thì đảo chính
quân sự xảy ra, chính quyền quân nhân thiết lập và như mọi lần ra tay dập tắt.
Cuộc phản
kháng bị dập tắt nhưng một hệ quả to lớn của nó là sự hình thành một đảng chính
trị, với các thành viên nòng cốt được tôi luyện từ các phong trào biểu tình trước
đây: đảng Liên Đoàn Quốc Gia vì Dân Chủ (NLD) hình thành với Aung San Suu Kyi
đóng vai trò một biểu tượng. Sự hình thành một tổ chức đối lập ở Miến Điện cùng
với các áp lực quốc tế khiến giới cầm quyền Miến Điện lúc bấy giờ phải tìm một
giải pháp thoát hiểm. Họ mạo hiểm tổ chức một cuộc tổng tuyển cử nhằm chọn ra
các thành viên cho một ủy ban soạn thảo hiến pháp.
Trong tổng
số 492 ghế, đảng NLD của Aung San Suu Kyi chiếm 392 ghế. 392/492 hay 80%, một tỉ
số áp đảo thể hiện sự phẫn nộ của nhân dân với giới cầm quyền. Chính quyền quân
nhân không công nhận kết quả bỏ phiếu và đặt NLD ra ngoài vòng pháp luật. Các
lãnh tụ NLD tiếp tục bị bắt giam và Aung San Suu Kyi bị giam lỏng tại gia.
Đàn áp
chính trị ở Miến Điện khiến chính phủ các nước phương Tây gia tăng cấm vận và nền
kinh tế Miến Điện trở nên bi đát hơn. Hàng hóa khan hiếm cùng với quản lý kinh
tế yếu kém khiến kinh tế ngày càng lún sâu vào khủng hoảng… Nghèo đói, vô vọng
và các cuộc phản kháng không đủ để làm chùn bàn tay đàn áp của chính quyền quân
nhân cho đến khi cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới 2007-2009 diễn ra. Lúc bấy
giờ giới quân nhân mới lựa chọn cửa thứ hai của ván bài: cải cách có kiếm soát,
thay cho tiếp tục đàn áp… Vì rằng, cuộc khủng hoảng kinh tế sâu đậm 2007-2009
không những làm cho các khoản thu của chính quyền suy giảm mạnh mà còn làm cho
thu nhập của giới doanh nghiệp trong tay gia đình các tướng lĩnh trở nên điêu đứng.
Và chỉ
khi có sự đồng thuận của hội đồng tướng lĩnh, tướng Than Shwe và người kế nhiệm
Thein Sein mới có thể nhanh chóng triển khai các cải cách một cách có kiểm soát
một cách trôi chảy. Gọi là các cải cách có kiểm soát vì giới quân nhân vẫn còn
nắm trong tay quân đội và tự cho mình quyền giữ 25% tổng số ghế trong quốc hội…
Dù cuộc cải cách dân chủ Miến Điện chưa trọn vẹn, những tiến triển trong quá
trình dân chủ hóa Miến Điện đã đi những bước dài và khó có thể quay trở lại… Điều
đáng nói là, các cuộc phản kháng là môi trường gắn kết các cá nhân dấn thân cho
đất nước. Cuộc gắn kết đó cuối cùng dẫn đến sự hình thành một tổ chức đối lập
qui tụ đủ mọi thành phần. Và cuối cùng, đối diện với một chính quyền độc tài
đang chơi bài nhiều cửa, đối lập áp lực và thuyết phục chính quyền rằng cải
cách dân chủ hóa hòa bình là con đường thoát hiểm của giới cầm quyền và cũng là
con đường đem lại lợi ích của dân tộc.
Vấn đề
đặc biệt cần lưu ý là cái bóng ma Trung Quốc vẫn đang lởn vởn và ám ảnh đất nước
Myanmar cho dù nhờ người Myanmar đã sớm nhận ra bộ mặt ghê tởm và thủ đoạn thâm
độc của “siêu cường hung đồ” này nên từng bước rời xa cái quỹ đạo mà Trung Quốc
đã áp đặt cho họ. Đó là một tiền đề có ý nghĩa quyết định của những gì mà nhân
dân Myanmar đạt được hôm nay. Xin được trích ra đây một đoạn trong bài “Myanmar
là nước nhược tiểu nhưng không làm chư hầu”:
Mục
tiêu Bắc Kinh là biến Myanmar thành một bàn đạp vệ tinh, một vùng đệm giúp hỗ
trợ phát triển kinh tế cho các tỉnh Tây và Nam Trung Quốc. Nói cách khác, đầu
tư hạ tầng cho Myanmar là đầu tư cho tương lai phát triển cho chính khu vực
phía Nam và Tây Trung Quốc, để không chỉ có thể giúp các tỉnh này san bằng khoảng
cách thu nhập với các tỉnh giàu có phía Đông mà còn tạo nên ưu thế cạnh tranh
kinh tế với láng giềng Ấn Độ.
Đó là một
phần của “chính sách hai đại dương” mà giới chính trị học thuật Trung Quốc
cổ súy (phải làm chủ cả Thái Bình Dương lẫn Ấn Độ Dương). Thế là hàng loạt dự
án hạ tầng bắt đầu hình thành. Từ một xa lộ dẫn đến một hải cảng mới toanh trị
giá nhiều triệu đôla, phục vụ việc xuất khẩu hàng sản xuất ở các tỉnh phía Tây
và Nam Trung Quốc; đến một tuyến ống dẫn hơn 1.600 km đưa dầu Trung Đông và
châu Phi đến các nhà máy lọc ở Vân Nam; đến một tuyến ống dẫn nữa đưa khí đốt
Myanmar đến thắp sáng cho Côn Minh và Trùng Khánh; đến hơn 20 tỉ USD đầu tư cho
một tuyến hỏa xa cao tốc giúp việc đi lại xưa kia mất hàng tháng nay có thể chỉ
còn không đến một ngày; rồi đến năm 2016, sẽ có một hệ thống đường sắt đi suốt
từ Yangon đến Bắc Kinh hoặc thậm chí tới Delhi rồi từ đó sang châu Âu…
Quan trọng
hơn cả là việc sử dụng Myanmar làm trạm trung chuyển dầu hỏa từ Trung Đông và
châu Phi vào sâu trong nội địa Trung Quốc, giúp né được “cửa ải” Malacca. Do lệ
thuộc tuyệt đối nguồn dầu nước ngoài với 80% dầu nhập được đưa về ngang
Malacca, một trong những eo biển nhộn nhịp nhất thế giới mà nơi hẹp nhất chỉ rộng
2,7 km, Trung Quốc rất lo sợ một khi xảy ra xung đột, Malacca có thể bị đóng cửa
và nguồn cung ứng dầu bị ách tắc. Cho nên, bằng mọi cách phải thiết lập được
tuyến ống dẫn ngang Myanmar.
Một
cách tổng quát, trước khi xảy ra cú bắn pháo hiệu của Tổng thống Thein Sein vào
tháng 9-2011 (về việc tạm ngưng xây đập Myitsone), hay nói chính xác hơn là trước
khi Naypyidaw thay đổi quan điểm đối ngoại, Myanmar là sân sau của Bắc Kinh, là
đất nhà của hàng chục ngàn di dân Trung Quốc, là thị trường chuyên tiêu thụ
hàng hóa Trung Quốc, là nơi giới doanh nghiệp Trung Quốc mặc sức tác oai tác
quái. Nếu nói không quá thì sinh mạng kinh tế Myanmar gần như hoàn toàn lệ thuộc
vào Trung Quốc.
Một sự
nhìn nhận lại vai trò và ảnh hưởng Trung Quốc đã âm thầm diễn ra. Năm 2004,
theo bài viết của Bertil Lintner trên YaleGlobal (5-11-2012), trung tá Aung
Kyaw Hla – nhà nghiên cứu thuộc Học viện Quốc phòng Myanmar – bắt đầu thực hiện
một khảo sát chi tiết. Bản báo cáo tuyệt mật dày 346 trang này, với tựa đề “Một
nghiên cứu về quan hệ Myanmar-Hoa Kỳ”, đã phác họa những chính sách bắt đầu
được áp dụng nhằm có thể cải thiện quan hệ với Washington đồng thời giảm lệ thuộc
Bắc Kinh. Nội dung báo cáo nói rằng, việc xem Trung Quốc là một đồng minh ngoại
giao và nhà bảo trợ kinh tế đã tạo ra một “tình huống khẩn cấp” đe dọa sự độc lập
quốc gia. Báo cáo viết rằng, chỉ bằng cách cải thiện quan hệ với Mỹ, Myanmar mới
có thể tiếp cận nguồn hỗ trợ tài chính từ Ngân hàng Thế giới và Quỹ tiền tệ quốc
tế, giúp đất nước lần hồi thoát khỏi “chủ nghĩa khu vực”, nơi họ phải lệ thuộc
vào ý chí và quan hệ với những láng giềng trực tiếp trong đó có Trung Quốc, để
“bước vào một kỷ nguyên mới của toàn cầu hóa”…
Sự kiện
Myanmar vì thế mà có ý nghĩa trực tiếp đối với cuộc đấu tranh của nhân dân ta
hiện nay. Có thể nêu lên ba vấn đề sau:
1. Dân chủ hoá là một xu thế không thể đảo ngược được trong bối cảnh hiện
nay. Đương nhiên, tiến trình dân chủ hoá diễn ở từng nước không hoàn toàn
như nhau do đặc thù về văn hoá, lịch sử và tương quan lực lượng giữa thế lực thống
trị phản dân chủ quyết giữ chặt cái ghế quyền lực và sức mạnh của khối nhân
dân, quần chúng bị áp bức đã nhận thức được đến đâu về sức mạnh của chính mình.
Cho dù
vậy thì sự tương tác giữa nội lực bên trong nước mình và sức tác động của bên
ngoài mà sự kiện Myanmar là một đột biến có ý nghĩa hết sức lớn. Đây sẽ là một
nhân tố mới tạo nên một thay đổi mang tính đột phá, mở đường cho tiến trình dân
chủ hoá, bất chấp lực cản lớn đến đâu.
Hơn nữa,
với nước ta hiện nay, thế lực chống lại tiến trình dân chủ hoá một cách quyết
liệt lại gắn liền với cái bóng ma ý thức hệ với mười sáu chữ và bốn điều
bịp bợm của Tập Cận Bình. Chính sự câu kết này đang ngày càng tự phơi
bày bộ mặt xấu xa đáng kinh tởm mà nhân dân ta, ngay những người ít hiểu biết
nhất, cũng đã dần dần nhận ra và phỉ nhổ. Đấy là tử huyệt của thế lực toàn trị
phản dân chủ hiện nay.
Đang diễn
ra thảm trạng “độc trị độc”. Càng nhận ra là đang bị cô lập vì mất chỗ dựa nhân
dân, chỉ có thể dựa vào sự hà hơi tiếp sức của quan thầy cho dù biết làm như vậy
sẽ gặp phải sự phẫn nộ của nhân dân nên phải dựa vào bạo lực để tồn tại. Đây là
cách tự giải khát bằng thuốc độc. Càng sử dụng bạo lực càng cô lập, càng đánh mất
niềm tin của dân và của chính những kẻ núp bóng quyền lực để kiếm chác, khi thấy
sự sụp đổ là nhỡn tiền.
Như con
bạc khát nước đang dốc hầu bao đặt cửa may rủi. Bối rối và lúng túng như gà mắc
tóc, “nhả chẳng ra cho nuốt chẳng vào”, sạch túi là điều có thể thấy. Những
sự kiện gần đây nhất như sử dụng thế lực xã hội đen để hành hung người lương
thiện ngay giữa thủ đô, hành xử thô bạo dằn mặt luật sư đúng vào dịp kỷ niệm “Ngày
Pháp luật nước CHXHCN Việt Nam” khiến đại biểu Quốc hội đang họp phải kêu
lên “hành hung luật sư, xã hội sẽ loạn” (VnExpress).
Vì vậy,
không thể không tìm một lối thoát, đó cũng là điều dễ hiểu. Các tướng lĩnh cầm
quyền trong chế độ quân phiệt Myanmar đã dạy cho những nhà độc tài toàn trị phản
dân chủ ở Việt Nam bài học về tìm đường thoát, và rồi người ta sẽ “sáng tạo” tuỳ
theo từng chặng đường mà người ta đang cân nhắc. Nhưng sẽ không thể có sự “kiên
định” như câu đầu lưỡi bịp bợm khá yếu ớt của họ.
2. Thoát khỏi cái vòng kim cô của Trung Quốc là điều kiện tiên quyết để Việt
Nam có thể phát triển bền vững trong một thế giới văn minh. TPP đang là
chìa khoá mở ra con đường mới cho dù cái giá phải trả sẽ rất lớn, song không thể
khác.
Phải
trên nền tảng của một nền kinh tế được cơ cấu lại để phù hợp với những nguyên tắc
hoạt động của TPP, thể chế chính trị buộc phải thay đổi, đó là một tất yếu
không bàn cãi. Tiến trình dân chủ sẽ thúc đẩy cho việc thay đổi thể chế chính
trị, đồng thời thể chế chính trị sẽ mở đường cho tiến trình dân chủ phát triển
và ngày càng hoàn thiện. Đó là một quá trình không thể đảo ngược được, chỉ có
thể nhanh hay chậm mà thôi.
Đã đến
lúc Việt Nam cần phải biết phải liên minh với ai để bảo vệ đất nước khi nền độc
lập bị đe doạ, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ quốc gia bị xâm phạm, nền kinh tế
nước ta đang bị lệ thuộc khi mà kẻ xâm lược đang tìm mọi cách biến nước ta
thành một chư hầu kiểu mới của chủ nghĩa bành trướng Đại Hán.
Con “quái
vật Frankenstein thế kỷ XXI” Trung Quốc của Tập Cận Bình đang phơi bày
bộ mặt xấu xa, nham hiểm trước công luận và lương tri của thế giới. Tập đoàn tướng
lĩnh của chế độ quân phiệt cầm quyền ở Myanmar đã sớm nhận ra bộ mặt ghê tởm ấy
nên đã có một quyết định nhằm cải thiện quan hệ với Washington, giảm lệ thuộc Bắc
Kinh.
Vì gió
đã xoay chiều, không có gì ngạc nhiên khi Tập Cận Bình vội vã mời bà Aung San
Suu Kyi sang thăm Trung Quốc dạo tháng 6.2015 nhằm “giao lưu hai đảng”
còn báo Hoàn Cầu thì lươn lẹo giải thích “dân chủ hóa tại Miến Điện không
phải là Cách mạng Màu”. Khi họ Tập hỏi ở Myanmar, quân đội hay đảng NLD mạnh
hơn, bà Aung San Suu Kyi không chút ngần ngại trả lời: quân đội! Nhưng là một
“quân đội” của các tướng lĩnh đã chấp nhận một cuộc chuyển đổi hòa bình mà Tổng
thống Thein Sein là một biểu tượng tuyệt vời.
Trong
thư gửi Tổng thống và Tổng Tư lệnh quân đội bà Aung San Suu Kyi đã đặt vấn đề về
cơ sở “hòa giải đất nước” và nhấn mạnh rằng “điều đó rất quan trọng đối với
phẩm giá của đất nước và nhằm đem lại hòa bình trong tâm tưởng cho người dân”
vì bà biết sẽ nhận được sự tiếp nhận của Tổng thống Thein Sein. Ai đó đã viết rất
đúng: khi nhà độc tài vẫn đang nắm trong tay quyền lực, lại được bảo kê bởi nhà
độc tài lớn hơn là Trung Quốc, quyền tự do dân chủ có thể còn phải đổi bằng bao
nhiêu máu xương nữa mới có được chứ không dễ gì cho không. Thế nhưng, do hiểu
được khát vọng cháy bỏng của dân tộc mình, vị Tổng thống xứng đáng được gọi là
vĩ đại ấy – như có người dùng từ này để nói về ông – đã dám từ bỏ quyền lực khi
mà, thật ra với quyền lực đang có, ông có thể có cách ứng xử không như thế giới
đã chứng kiến.
Phải
chăng vị Tổng thống thức thời ấy đã hiểu ra sự sụp đổ tất yếu của chế độ độc
tài và đã dám vì lợi ích của đất nước đồng thời tránh cho nhân dân mình khỏi rơi
vào thảm cảnh mới, ông đã có một hành động cao thượng, thúc đẩy cho tiến trình
dân chủ dấn tới. Nhờ có một “quý bà” Aung San Suu Kyi mà đất nước Myanmar, Đông
Nam Á và châu Á cũng như cả thế giới hiểu được một vị Tổng thống có tên là
Thein Sein. Nhưng đồng thời cần phải có một Thein Sein thì một Aung San Suu Kyi
mới kết thúc được cuộc chiến đấu thầm lặng trong 25 năm với “bình minh của một
kỷ nguyên mới” trên đất nước Myanmar?
3. Nhân sự kiện Myanmar đang làm chấn động tâm tư người Việt
Nam,
ai đó đã nhắc đến câu nói của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng tại hội nghị thượng
đỉnh Asean: “Chuyến thăm của tôi tới Myanmar, ngoài việc trao đổi
hợp tác song phương, với cương vị Chủ tịch ASEAN, tôi đã chuyển tới
Chính phủ và Nhân dân Myanmar thông điệp của ASEAN là mong muốn Myanmar
triển khai hiệu quả lộ trình Dân chủ vì Hòa bình và Hòa hợp dân
tộc, tổ chức bầu cử công bằng, dân chủ với sự tham gia của tất cả
các đảng phái, qua đó sớm tập trung ổn định để phát triển đất nước
Myanmar”.
Hy vọng
rằng đây không chỉ là thông điệp của ASEAN mà phải là ý nguyện của chính người
chuyển tải thông điệp ấy để làm sao trên đất nước mình “Dân chủ vì Hòa
bình và Hòa hợp dân tộc” cũng phải được thực hiện được trong bản lĩnh
hành động một cách khôn khéo và quyết đoán chứ không chỉ trong lời nói cho dù
nói được cũng rất cần.
Việt
Nam hiện chưa xuất hiện một “quý bà” như Aung San Suu Kyi, nhưng khát vọng
dân chủ, hoà bình và hoà hợp dân tộc thì cũng mãnh liệt không kém nơi đã sản
sinh ra “quý bà” tuyệt vời đó. Chính khát vọng mãnh liệt đó được nuôi dưỡng
và kế thừa truyền thống quật khởi của dân tộc đang âm thầm giấu kín trong nó những
bản lĩnh kiểu Aung San Suu Kyi để rồi bật dậy mãnh liệt với khí phách Bà Trưng,
Bà Triệu từng làm kinh hồn bạt vía bọn xâm lược phương Bắc.
Vấn đề
đặt ra cấp thiết hiện nay là phải có những Thein Sen. Điều này thì Nguyễn Trãi
đã từng khẳng định: “Dẫu cường nhược có lúc khác nhau, song hào kiệt đời nào
cũng có”. Vả chăng, chẳng ai muốn sẽ trở thành tội đồ của lịch sử mà đều
nung nấu ý nguyện làm người thúc đẩy lịch sử đi tới.
Không
thiếu những bộ óc tỉnh táo và trái tim nồng cháy ngọn lửa yêu nước và khát vọng
dân chủ kiểu Kim Ngọc, Trần Xuân Bách, Trần Độ từng bị những đầu óc mụ mẫm bởi
mớ giáo điều rách nát, tầm nhìn thiển cận và tính cách đố kỵ hẹp hòi bóp chết.
Những tội đồ lịch sử kiểu ấy vẫn đang tác oai tác quái, nhưng chúng không còn
giữ được thế lấn át như mấy thập kỷ trước đây nữa. Tình hình hiện nay không còn
cho phép cách hành xử kiểu Nguyễn Văn Linh thời Trần Xuân Bách.
Cách xử
lý tình huống theo kiểu các tướng lĩnh cầm quyền ở Myanmar đương nhiên mang
tính đặc thù tương thích với điều kiện lịch sử cụ thể của họ. Nhưng thực hiện một
bước đột phá trong cải cách thể chế để mở đường cho tiến trình dân chủ dấn bước
một cách hoà bình, không manh động, tránh bạo động chính là con đường thoát hiểm
của những người đang nắm quyền biết rõ là uy tín và quyền lực của họ đang lung
lay trước tâm thế bất an của xã hội và sự phẫn nộ của dân đang được tác động của
bối cảnh quốc tế mới. Đó cũng chính là bài học của sự kiện Myanmar.
15.11.2015
T.
L.
Tác giả
gửi BVN.
Được
đăng bởi bauxitevn vào lúc 09:15
No comments:
Post a Comment