Saturday, August 29, 2015

Hiện tượng Donald Trump (Hà Tường Cát / Người Việt)





Hà Tường Cát / Người Việt

Ưa hay ghét, mọi người đều phải đồng ý rằng Donald Trump đã đem sinh khí vào cuộc tranh cử Tổng Thống vòng sơ bộ ở đảng Cộng Hòa.

Tuy nhiên đây mới là giai đoạn mở đầu, sẽ còn nhiều chuyển biến bất ngờ, kết quả cuối cùng chưa thể nào dự đoán. Vì vậy trước những tranh luận sôi nổi về cá nhân ứng cử viên này, đến bây giờ có lẽ hãy chỉ nên coi Donald Trump là một hiện tượng mới trong sinh hoạt chính trị Hoa Kỳ.

Tỷ phú Donald Trump đã có ít nhất ba lần tuyên bố ứng cử Tổng Thống trong những kỳ trước nhưng rồi không tiến hành ý định ấy và đến năm nay, ở tuổi 69, ông mới  nhập cuộc. Do đó, ban đầu ít ai tin tưởng rằng ông có quyết tâm nghiêm túc muốn đắc cử, mà chỉ làm một màn phô diễn lấy tiếng kiểu sân khấu, màn ảnh truyền hình hay chương trình thi hoa hậu Miss America quen thuộc của ông.

Nhưng tình hình thay đổi sau cuộc tranh luận đầu tiên giữa các ứng cử viên Cộng Hòa ngày 6 tháng Tám,  khi người ta bắt đầu thực sự chú ý tới giá trị và triển vọng của Donald Trump đối với kỳ bầu cử Tổng Thống năm 2016.

Từ 1990, Trump đã từng tuyên bố: “Tôi không muốn làm Tổng Thống, chắc chắn 100% là như thế. Tôi sẽ chỉ có thể đổi ý nếu thấy rằng đất nước này tiếp tục tụt dốc”.  Bây giờ khẩu hiệu tranh cử của ông, không phải tư tưởng gì mới nhưng đã xin chứng chỉ bản quyền, là “Make America Great Again” (làm cho nước Mỹ lớn mạnh lại). Khẩu hiệu này đã được in trên mũ để bán, bumper stickers và rồi những loại phương tiện vận dộng tranh cử khác.

Trump không tin vào quảng cáo theo lối thông thường trên truyền hình trong các cuộc bầu cử. Là người điều hợp The Apprentice, một “chương trình truyền hình thực tế” (reality TV show) trên NBC, Trump am hiểu về nghệ thuật trình diễn và cách tự làm nổi cá nhân mình. Với ông ta, dùng quảng cáo miễn phí hiệu quả hơn quảng cáo trả tiền.

Xưa kia các ứng cử viên đi vận động toàn quốc bằng xe lửa, bây giờ những chuyến vận động dài dùng xe bus, nhưng với  Trump có lẽ sẽ bằng chiếc trực thăng Sikorsky giá $7 triệu giống như lần tới Iowa vận động vừa qua, Người ta tin rằng nhà tỷ phú biết cách tận dụng ưu thế về tiền bạc để đạt hiệu quả trong mọi trường hợp.

Cuộc tranh luận ngày 6 tháng Tám ở Cleveland, Ohio, là cái mốc đánh dấu thành tích đầu tiên của Trump trong vòng bầu cử sơ bộ. Câu hỏi thứ nhất do các điều hợp viên của Fox News đặt ra như một cái bẫy: “Xin dơ tay cho biết ngay bây giờ, ai từ chối cam kết ủng hộ ứng cử viên sẽ được đảng Cộng Hòa chính thức tấn phong, và không có ý định tiếp tục tranh cử với tư cách đôc lập?”. Trump là người duy nhất đưa tay. Sau này kể lại với phóng viên tạp chí Time, ông cho biết đã quyết định rất nhanh với dự kiến là sẽ gây một cú sốc cho 5,000 cử tọa hiện diện trong hội trường và 24 triệu dân chúng toàn quốc theo dõi trên màn ảnh truyền hình.

Những cử tri Cộng Hòa không ưa Trump có thể ghét ông về thái độ này, nhưng nhìn nhận sự can đảm và dứt khoát của ông. Trump khống chế toàn cuộc tranh luận ấy, vượt hẳn lên trên các đối thủ. Những người tấn công ông ta, từ Chris Christie Thống Đốc New Jersey đến Rand Paul Thượng Nghị Sĩ Kentucky đều không thành công bao nhiêu và chỉ làm cho Trump nổi bật lên. Những người đã dự tính tránh tranh luận vô ích với Trump, như cựu Thống Đốc Jeb Bush tiểu bang Texas, Thống Đốc cuối cùng vẫn bị kéo vào cuộc và không tạo nên kết quả gì.

Bởi vì có một điểm  khiến Trump nổi tiếng mà không cần quảng cáo là sẵn sàng dùng lời lẽ đụng chạm với tất cả mọi ai. Bằng tác phong của một ông chủ nhân tỷ phú, Trump không lý luận nhiều mà chỉ  cần là “vì tôi đã nói thế.” Trump không cần có sự dè dặt và hạn chế như các chính trị gia, cho nên muốn nói gì thì nói không e ngại hậu quả.

Ngay từ khi chính thức công bố tranh cử, Trump đã  nói là Mexico đưa vào Mỹ các di dân đa số là những kẻ bất lương, ma túy. Trump phủ nhận John McCain là một anh hùng và nói rằng anh hùng  không để bị địch bắt. Trump gây sự với Lindsey Graham, Thượng Nghị Sĩ South Carolina.  Trong cuộc tranh luận, Trump đã kích ngay cả nữ điều hợp viên Megyn Kelly, và cuộc đấu khẩu còn kéo dài sau đó va chạm luôn với Fox News. Bất kể nguyên tắc khôn ngoan của các ứng cử viên là nên tránh đối đầu với truyền thông, Trump còn gây sự với Jorge Ramos của truyền hình Univision trong buổi họp báo tại Iowa.

Mặc dầu ngưới ta không thích lập luận của Trump và những lời lẽ khiêu khích, nhưng thăm dò dư luận cho thấy sau cuộc tranh luận, Trump vẫn tiếp tục lên điểm ngay cả ở phía phụ nữ. Tâm lý cử tri hầu hết đã chán nản với chính trị kiểu cũ khiến cho người ta muốn hướng về những cái có thể là mới dù chưa biết thế nào. Trump hứa hẹn về những điều không tưởng hoặc không  có căn cứ sẽ thực hiện được như đánh bại Trung Quốc, ngăn chặn Iran, lấy lại các mỏ dầu do IS chiếm..., nhưng đó là chuyện tranh cử, chỉ nhằm đáp ứng mong muốn của cử tri, không hẳn là chính sách hay kế hoạch để thi hành.

Người ta hiểu rằng sẽ có rất nhiều người có ý kiến ủng hộ bây giờ sau này sẽ không bao giờ bỏ phiếu cho Trump. Nhiều người Cộng Hòa vẫn lo lắng là nếu Trump thắng vòng bầu cử sơ bộ thì sẽ là một đại diện yếu trong cuộc đấu với đại diện Dân Chủ – chưa biết là ai.  Cũng theo thăm dò, ít nhất có hơn phân nửa dân Mỹ đánh giá Trump là người không  đủ điều kiện để trở thành nhà lãnh đạo ở tòa Bạch Ốc. Nhưng chiếm được điểm ủng hộ 25% giữa một tập thể phức tạp có tới 17 ứng cử viên, vượt xa mọi đối thù, Donald Trump quả nhiên đã là một hiện tượng trong giai doạn đầu của cuộc bầu cử 2016.  (HC)

CÁC TIN KHÁC   








No comments: