Lê Mạnh Hùng
October 4, 2017
Vụ tàn sát những
nguời đi nghe một buổi trình diễn nhạc đồng quê tại Las Vegas quả là một sự kiện
làm shock người ta sâu đậm. Nó có vẻ làm shock cả đến Tổng Thống Donald Trump,
Nhưng điều làm người ta cảm thấy shock hơn là khi ta so sánh phản ứng của ông Trump
đối với hai thảm kịch: vụ thảm sát tại Las Vegas và thiên tai bão Maria tại
Puerto Rico. Những lời giả ân nghĩa đọc một cách gượng gạo qua teleprompter
không thể nào che giấu sự khinh miệt và thờ ơ của ông đối với những nạn nhân tại
Puerto Rico.
Ít nhất là có 59
nguời bị giết trong vụ thảm sát tại Las Vegas; khoảng trên 500 nguời khác bị
thương và con số những người chết có thể còn tăng thêm nữa. Nhưng số nạn nhân
này không thể nào so sánh được với con số nạn nhân tạo ra bởi thiên tai đập vào
hòn đảo trong biển Caribbes cách đây hai tuần. Tuy rằng con số chính thức những
nạn nhân của trận bão Maria này hiện chỉ có 17 người nhưng đó là vì các nhà xác
bệnh viện còn đầy những xác người chưa được đếm. Thiếu điện, nước và phương tiện
chuyên chở đã ngăn chặn những nạn nhân này không được cho vào danh sách những
nguời chết vì trận bão. Sáu mươi trong số sáu mươi chín bệnh viện của hòn đảo
này còn chưa có điện. Một nửa dân số của đảo còn không có nước sạch để uống. Những
thiếu thốn đó, phần lớn là vì sự bất động của chính phủ liên bang, có triển vọng
sẽ làm chết thêm hàng trăm người nữa trong các tuần lễ tới. Ông Trump phải mất
hai tuần lễ mới thèm đi thăm Puerto Rico nơi ông vẫn còn né tránh nói đến những
đau khổ của các nạn nhân. Với Las Vegas hầu như ngay lập tức tòa Bạch Ốc đã chuẩn
bị một chuyến đi của ông tới đó, nơi ông có thể đứng chụp hình cùng các nhân
viên cảnh sát.
Phản ứng khác biệt giữa hai tai họa là một bằng chứng
rõ rệt nhất của sự phân hóa nước Mỹ thành ra hai loại công dân; hạng nhất và hạng
nhì. Người Puerto Rico da nâu và nói tiếng Tây Ban Nha.
Mặc dầu họ là công dân Mỹ, nhưng họ không có đại diện tại Quốc Hội và không được
bỏ phiếu bầu tổng thống Mỹ. Những nguời đi nghe nhạc tại Las Vegas phần lớn là
da trắng, thưởng thức một loại âm nhạc hầu như chỉ có nguời da trắng thích. Điều
mỉa mai là loại âm nhạc này, cũng như những người ưa chuộng nó đều ca ngợi quyền
tự do được mang súng. Những người này đuợc hưởng những lời cầu nguyện và chia
buồn của ông Trump. Những người Puerto Rico bị gạt bỏ như là những kẻ “vô ơn.”
Những người Puerto Rico không có nuớc uống đuợc dạy dỗ phải tự lo bởi một ông tổng
thống lựa chọn nghỉ ngơi ngày cuối tuần tại một trong những cơ sở sang trọng của
ông thay vì làm gì giúp đỡ cho họ. Điều đáng buồn là ông Trump không phải là
nguời duy nhất có phản ứng như vậy đối với hai sự kiện xảy ra chỉ cách nhau
không bao lâu. Ta có thể thấy qua phản ứng của Quốc Hội cũng như của nhiều người
Mỹ khác.
Vụ tàn sát tại Las
Vegas là một phần của một hiện tuợng mà sự lập đi lập lại đã khiến cho người ta
trở nên hầu như miễn nhiễm trước sự bi thảm của nó. Nhật báo New York Times đếm
đuợc 521 vụ giết người hàng loạt tại Mỹ trong 477 ngày kể từ Tháng Sáu, 2016,
khi xảy ra vụ tàn sát tại Orlando, Florida. Bắn người hàng loạt trở thành thường
xuyên đến nỗi tạp chí trào phúng Onion đã cố ý dùng cùng một hàng tít lớn bốn lần
trong hai năm mỗi lần để tường thuật một vụ giết người hàng loạt khác nhau.
“Không có cách nào để ngăn chặn nó” đó là ý kiến của các nhà cai trị đất nước độc
nhất mà chuyện này xảy ra thường ngày. Thế nhưng những hàng chữ tít giật gân chỉ
là môt phần nhỏ của một tình trạng thê thảm hơn nhiều. Mỗi ngày trên đất Mỹ có
khoảng 80, hay hơn nữa, nguời bị giết vì súng. Trong năm 2017 này đến nay đã có
11,565 người chết vì súng tại Mỹ trong đó có 545 trẻ em duới 11 tuổi và 273 sự
kiện được xếp loại là giết người hàng loạt.
Có một cái gì thê
thảm trong những thống kê này. Một phần ba của những cái chết này là tự tử bằng
súng – tên sát nhân tại Las Vegas cũng dùng cách đó tự tử. Và đó cũng có liên
quan đến một hiện tượng khác. Trong một đất nước mà súng được bán một cách tự
do và công khai như vậy thì điều gần nhất với một hệ thống chữa bệnh tâm thần
miễn phí cho các công dân là nhà tù. Thành ra không có gì lạ khi mà con số tự tử
không xuống mà chỉ tăng.
Sự từ chối liên tục
của Quốc Hội ngay chỉ xét đến việc kiểm soát chặt chẽ hơn việc mua súng nay đã
trở thành một yếu tố thường trực trong sân khấu chính trị đến nỗi giá cổ phần của
các công ty làm súng gia tăng khi nghe tin có một vụ bắn người hàng loạt.
Hai tấn bi kịch của
Puerto Rico và Las Vegas tự chúng đã bi thảm, nhưng gộp chung lại chúng khuyến
dụ một cái gì không ổn trong hệ thống chính trị của Hoa Kỳ.
*
Bài liên quan
No comments:
Post a Comment