Saturday, November 5, 2016

DEAR AMERICA : XIN ĐỪNG BỎ PHIẾU CHO DONALD TRUMP (Xã Luận của Globe & Mail)




Xã luận của Globe
Trà Mi dịch
Posted on November 4, 2016 by editor — 0 Comments

Nếu các bạn muốn làm Vladimir Putin vui mừng, hoặc mang lại nụ cười trên khuôn mặt của những người đang cai trị Trung Quốc, thì thôi các bạn cứ bỏ phiếu cho Trump đi.

*

Thưa các bạn Hoa Kỳ,

Lúc đầu, chúng tôi nghĩ rằng Trump chỉ là một giai đoạn bạn đang trải qua. Chu kỳ bầu cử bất tận của các bạn làm mực chảy vô hạn, màn hình rúng động không ngưng, có nghĩa là mỗi ứng cử viên được 15 phút cho mình. Vì vậy, bạn đã cho Donald Trump 15 phút. Và sau đó bạn lại cho ông ấy thêm 15 phút. Rồi chẳng bao lâu sau, ông ấy chiếm hết thời gian chính. Và bây giờ ông ta đang trên bến đợi sắp được bầu làm Tổng thống. Điều này quan trọng bởi vì, như bạn đã biết, đó là công việc quan trọng nhất trên quả địa cầu.

Bầu cử ở Hoa Kỳ lần này, không giống bất kỳ cuộc bầu cử nào kể từ Chiến tranh thế giới thứ hai, là lúc cả thế giới đang nắm tay trắng cả đốt. Chính phủ các nước khác không muốn can thiệp vào nền dân chủ của Mỹ, vì vậy họ không thể nói những gì họ thực sự nghĩ về Trump. Nhưng chúng tôi có thể. Chúng tôi kinh hãi.

Chúng tôi không thể tin rằng giữa một ứng cử viên hơi thiếu sót và một người khác đang rao bán một kết hợp bùng nổ của những ý tưởng xấu, không có tư tưởng và không tự kiềm chế, mà các bạn lại đang gặp khó khăn để lựa chọn.

Cả hành tinh này cảm thấy như vậy sao? Không. Nếu các bạn muốn làm Vladimir Putin vui mừng, hoặc mang lại nụ cười trên khuôn mặt của những người đang cai trị Trung Quốc, thì thôi các bạn cứ bỏ phiếu cho Trump đi. Nhưng phần chúng tôi, bạn bè và đồng minh trong thế giới tự do của các bạn, đang nhấn nút hoảng sợ.

Cả ba phần tư thế kỷ, chúng tôi đã hướng về Hoa Kỳ vì sự lãnh đạo và sự ổn định. Mỹ và các nhà lãnh đạo của nó không phải lúc nào cũng hoàn hảo; Những người sáng lập Mỹ xây dựng hệ thống chính trị của mình và công nhận rằng tất cả mọi người đều có thiếu sót. Mỹ, giống như bất cứ quốc gia nào, đã có những bước đi sai và cũng làm lỗi; Mỹ đôi khi làm điều sai trái với nước khác, và đôi khi Mỹ đã làm điều sai trái với chính mình.

Nhưng nói chung, phần lớn Hoa Kỳ là một sự tốt đẹp trong thế giới này. Trong Thế chiến II, các bạn đã cứu nền dân chủ. Các bạn xây dựng lại châu Âu và Nhật Bản. Các bạn thắng cuộc Chiến tranh Lạnh. Các bạn lãnh đạo việc thành lập một trật tự quốc tế dựa trên quyền tự do, dân chủ, pháp luật và thương mại.

Không ai phải cần phải làm cho các bạn “Vĩ đại một lần nữa”. Các bạn đã vĩ đại. Bạn đã là quốc gia không thể thiếu ở trung tâm của hệ thống quốc tế. Những người châu Âu không thể thay thế bạn, và trong khi Moscow và Bắc Kinh muốn lắm, không có ai ở phía bên của tự do và dân chủ muốn điều đó. Chúng tôi không có một đội Liên minh Công lý các siêu cường để lựa chọn. Bạn là nó.

Đó là lý do tại sao một tổng thống Trump sẽ làm chuông báo động đổ chuông. Hệ thống quốc tế có thể qua khỏi khi các nước nhỏ đi trật đường rầy đủ loại. Hungary được người tự hào gọi mình là một người phi tự do dân chủ, lãnh đạo; thế giới nhún vai. Philippines đang bị một tổng thống mà mỗi lời tuyên bố sau lại ít ôn hòa hơn so với tuyên bố trước dẫn đầu; thế giới chỉ cười. Nhưng nếu ông Trump dọn vào Nhà Trắng, các đồng minh của Mỹ sẽ không thể nhún vai, và cũng không thể cười.

Chúng tôi hiểu được một số hạn chế của Hillary Clinton. Bà ấy đã vi phạm những giao thức phức tạp của chính phủ về email, nhưng đó là một cơn bão trong một ấm trà nhỏ xíu, nếu có thực sự có bão, đó không phải là lý do để bỏ phiếu chống lại Clinton. Nhưng chuỗi những nhà tài trợ và công chức chạy xuyên chính phủ đến Viện Clinton và ngược lại nên làm các bạn quan tâm – vì nó nói lên rằng ở Washington, cả hai bên, đang mục rữa với mùi của đồng tiền và  những lời rao bán quyền lực.

Nhưng về mặt giáo dục, kinh nghiệm và tính khí, bà Clinton đặc biệt có trình độ tốt để làm tổng thống. Chính sách của bà Clinton, ngoại giao và đối nội, tốt hơn nhiều so với chính sách của đảng Cộng hòa. Tuy nhiên ở cương vị một chính trị gia, một cái gì đó về bà Clinton đã luôn làm rất nhiều người Mỹ khó chịu, và với họ, quyết định của đảng Dân chủ đề cử bà làm ứng cử viên Tổng thống là một sai lầm chính trị. Bà ấy là ứng cử viên có khả năng để những cử tri độc lập và cử tri ôn hoà của đảng Cộng hòa chọn lựa hơn một người không đủ tư cách một cách áp đảo như ông Trump trong vai trò Tổng thống.

Chương trình của ông Trump, như nó đang là, hứa hẹn thuế thấp hơn cho người giàu, tăng thuế một chút cho giới trung lưu, và nhiều người Mỹ nghèo sẽ mất hết bảo hiểm y tế. Và đó là một phần của chính sách của ông Trump.

Cuộc tấn công của ông ta vào tự do thương mại, điều mà truyền thống Đảng Cộng hòa luôn ủng hộ, là một viên đạn bắn vào nền tảng của trật tự quốc tế nước Mỹ đã xây dựng. Sự lặp đi lặp lại của ông Trump về những lời bênh vực cho ông Putin là điều đáng ngại. Những tuyên bố đồng tình với các chế độ phi tự do khác của ông ấy là việc cần quan tâm. Kế hoạch của ông Trump để đối phó với các vấn đề như Syria, Iraq và ISIS là tự mâu thuẫn và rỗng một cách phi lý.

Trên hết, ông Trump là một người độc tài. Ông ấy không quan tâm nhiều tới tư tưởng hay quy tắc, kể cả Hiến pháp Hoa Kỳ, văn kiện trí tuệ nhất của chính phủ. Giá trị và rung động của ông ta không phải là của người của nước Mỹ – người Mỹ vĩ đại – mà thế giới biết và cần.
Và dù vậy ông Trump chỉ thua bà Clinton một chút. Gió đang thổi vào cánh buồm của ông ấy. Nước Mỹ đang trong gang tấc nữa để bầu Tổng thống Trump.

Có người đã từng nói rằng có thể tin nước Mỹ luôn luôn làm điều đúng – khi đã hết tất cả những lựa chọn. Nước Mỹ, còn ít hơn một tuần đến ngày bầu cử. Các bạn không còn những lựa chọn nào nữa.

© DCVOnline
Nếu đăng lại, xin ghi nguồn và đọc “Thể lệ trích đăng lại bài từ DCVOnline.net”

Nguồn: Dear America: Please don’t vote for Donald Trump. GLOBE EDITORIAL, Nov. 2, 2016





No comments: