BBC Tiếng Việt
2 tháng
8, 2016
Thượng
nghị sĩ Mỹ John McCain và nhiều lãnh đạo trong đảng Cộng hòa lên án bình phẩm của
ông Donald Trump về gia đình của một người lính Mỹ theo Hồi giáo đã tử trận.
Ông
McCain nói ông Trump không có "giấy phép phóng túng để phỉ báng những người
tốt đẹp nhất".
Ông
Trump đã bị phê phán vì chỉ trích cha mẹ theo Hồi giáo của một lính Mỹ tử trận ở
Iraq.
Các nghị
sĩ đảng Dân chủ và cha của người lính đã kêu gọi thành viên đảng Cộng hòa từ bỏ
ông Trump.
Trước
đó, mẹ của binh sĩ Mỹ Hồi giáo đã hy sinh chỉ trích ứng viên Tổng thống của Đảng
Cộng hòa, ông Donald Trump, vì ông này đã chất vấn sự im lặng của bà khi chồng
bà phát biểu.
Bà
Ghazala Khan nói ông Trump thiếu hiểu biết về Hồi giáo và ông không hiểu ý nghĩa
của từ hy sinh.
Chồng
bà, ông Khizr Khan, đã chỉ trích người được Đảng Cộng hòa đề cử ra tranh cử Tổng
thống trong một phát biểu đầy xúc động tại Đại hội Đảng Dân chủ diễn ra vào hôm
thứ Năm để đề cử ứng viên Tổng thống của đảng này.
Ông
Trump sau đó gợi ý rằng có lẽ bà Khan đã không được phép phát biểu.
Con
trai của ông bà Khan, Đại úy quân đội Mỹ - Humayun Khan, đã bị thiệt mạng trong
một vụ đánh bom bằng xe hơi hồi năm 2004 tại Iraq, khi 27 tuổi.
Ghazala Khan: "Mọi người Mỹ đều cảm nhận
nỗi đau của tôi... xin ông Trump hãy cảm nhận nỗi đau đó"
Ông Donald Trump đã đưa ra một loạt những
phát biểu gây tranh cãi trong chiến dịch vận động tranh cử
Trong một
bài trong mục ý kiến trên tờ Washington Post, bà Khan nói chồng bà đã hỏi bà có
muốn phát biểu tại buổi đại hội không nhưng bà nói bà quá xúc động.
"Bước lên khán đài, với bức ảnh lớn của
con trai sau lưng, tôi gần như không thể kiềm lòng. Liệu có người mẹ nào kiềm
lòng được? Ông Donald Trump có con cái mà ông yêu thương. Liệu ông có thực sự cần
phải hỏi tại sao tôi đã không phát biểu?" bà viết.
"Khi ông Donald Trump nói về Hồi giáo,
ông là người chẳng hiểu gì. Nếu ông nghiên cứu Hồi giáo và Kinh Koran thực sự
thì mọi ý kiến mà ông đã có từ những kẻ khủng bố sẽ thay đổi, vì chủ nghĩa khủng
bố là một thứ khác hẳn."
Bà nói
thêm: "Ông Donald Trump nói ông đã
phải hy sinh rất nhiều. Ông không hiểu nghĩa của từ hy sinh."
Bà Khan
cho biết mặc dù bà không phát biểu nhưng "cả thế giới và tất cả người dân
Mỹ đều cảm nhận nỗi đau của tôi".
Tại đại
hội ở Philadelphia, ông Khizr Khan, người gốc Pakistan, nói con trai ông đã
không có mặt ở Mỹ nếu tùy thuộc vào ông Trump, người kêu gọi cấm người Hồi giáo
không được vào Hoa Kỳ.
Đáp lại
những chỉ trích, ông Trump nói trong một phỏng vấn với chương trình Tuần này của
hãng ABC: "Nếu quý vị nhìn vào người
vợ, bà đứng đó. Bà chẳng có gì để nói... Có lẽ bà không được phép có gì để nói.
Quý vị hãy cho tôi biết xem nào.”
Ông
Trump cũng biện hộ trước những chỉ trích của ông Khan.
"Trong
khi tôi cảm nhận sâu sắc trước mất mát con trai của ông, ông Khan - người chưa
từng gặp tôi - không có quyền đứng trước hàng triệu người và tuyên bố rằng tôi
chưa bao giờ đọc Hiến Pháp (mà điều đó không đúng) và nói rất nhiều điều không
đúng khác," ông nói.
Nhưng
những câu bình luận của ông Trump đã bị cả các đảng viên Cộng hòa và Dân chủ
lên án.
Ứng
viên Tổng thống của đảng Dân chủ, bà Hillary Clinton đã chỉ trích cách đối xử của
ông Trump với vợ chồng ông bà Khans khi bà dừng chân tại một nhà thờ ở
Cleveland, Ohio, trong chiến dịch vận động tranh cử.
"Ông Khan đã có hy sinh lớn lao nhất
ngay chính trong gia đình mình, đúng vậy không?" bà nói với những người
Mỹ gốc Phi tới dự lễ tại nhà thờ.
"Và ông đã được nghe những lời nói nào từ
ông Donald Trump? Không có gì ngoài những lời nói xúc phạm và hạ cấp về người Hồi
giáo, một sự hiểu lầm hoàn toàn về những gì đã khiến đất nước chúng ta trở nên
vĩ đại – đó là sự tự do tôn giáo và giải phóng tôn giáo," bà nói.
Khizr Khan: "Ông chưa hề hy sinh cái gì
- và hy sinh một ai hết!"
Trong một
tuyên bố được đưa ra từ Đảng Cộng hòa, ông Mitch McConnell, người đứng đầu Đảng
Cộng hòa, đảng chiếm đa số tại Thượng viện, và ông Paul Ryan, Chủ tịch Hạ viện
đã lên án bất cứ chỉ trích nào nhắm vào người Mỹ Hồi giáo phục vụ đất nước
mình.
Ông
McConnell ca ngợi Đại uý Khan là một "người Mỹ anh hùng".
Cả hai
ông bác bỏ ý kiến về một lệnh cấm đi lại với người Hồi giáo, ý kiến được ông
Trump đề xuất trước đó trong quá trình vận động để được Đảng Cộng hòa đề cử.
Nhưng
tuyên bố của cả hai ông đều không nhắc tới tên ông Trump hay chỉ trích chính
ông.
Trước
đó Thống đốc bang Ohio, một người thuộc Đảng Cộng hòa, ông John Kasich, vốn là
đối thủ của ông Trump trong cuộc vận động đề cử của đảng Cộng hòa đã viết trên
Twitter: "Chỉ có một cách nói về cha mẹ của các liệt sĩ: đó là với sự tôn
trọng và danh dự."
"Ông ấy thật đáng xấu hổ. Ông ấy chẳng
biết gì về các tiêu chuẩn đạo lý và ông có trái tim đen tối," ông Kasich nói.
------------------
-----------------------------------
VOA Tiếng Việt
Cập nhật
mới nhất 02.08.2016
.
Ông Khizr và bà Ghazala Khan, cha mẹ của một
đại úy quân đội tử trận ở Iraq, trao đổi với đài VOA ở Washington, D.C., ngày 1
tháng 8 năm 2016.
Tranh
cãi giữa ứng cử viên tổng thống của Đảng Cộng hòa Donald Trump với phụ huynh một
binh sĩ Mỹ theo đạo Hồi tử trận ở Iraq lại bùng lên hôm 1/8.
Thượng
nghị sĩ từ tiểu bang Arizona John
McCain, một cựu tù binh chiến tranh tại Việt Nam trong thập niên 60 và cũng
là ứng viên Tổng thống bên Đảng Cộng hòa thất bại trong cuộc bầu cử năm 2008,
cùng các nhà lập pháp Cộng hòa khác trách ông Trump vì đã miệt thị ông Khizr
Khan và vợ ông, bà Ghazala, khi họ tưởng nhớ con trai tại Đại hội Toàn quốc của
Đảng Dân chủ hồi tuần trước. Con trai của ông bà Khan đã bị một kẻ đánh bom tự
sát giết chết vào năm 2004 tại Iraq.
Gia đình
ông Khan đã ủng hộ đối thủ của ông Trump, bà Hillary Clinton, và tiếp tục lên
tiếng phản đối ông Trump trong các cuộc phỏng vấn trên truyền hình, bao gồm đài
VOA.
Tại trụ
sở đài VOA, ông Kahn nói ông Trump đang gây tổn hại cho Đảng Cộng hòa bằng các
quan điểm không được nhiều người ưa chuộng.
Thượng
nghĩ sĩ John McCain bản thân từng bị tỷ phú Trump mỉa mai một năm trước vì đã bị
bắt làm tù binh chiến tranh, nói ông Trump “đã gợi ý rằng những trường hợp
tương tự” như con trai của ông Khan, đại úy quân đội Humayun Khan, không nên được
phép vào Hoa Kỳ - không nói gì về việc nhập ngũ”. Gia đình ông Khan, với người
con tử trận khi ấy 2 tuổi và người anh trai của cậu, đã từ Trung Đông di cư
sang Mỹ năm 1978. Con trai thứ 3 của họ được sinh ra tại Mỹ.
Ông McCain
nói: “Tôi không nói hết sự bất đồng của
tôi với tuyên bố của ông Trump. Tôi hy vọng người Mỹ hiểu rằng những nhận xét
không đại diện cho quan điểm của Đảng Cộng hòa, các quan chức của đảng và của
các ứng cử viên”.
Ông
Trump đã tiếp tục lên án bố binh sĩ Khan hôm nay trên trang Twitter rằng “Ông Khan, người không quen biết tôi, đã tấn
công hiểm ác tôi từ hội trường đại hội Đảng Dân chủ và bây giờ tất cả các kênh
truyền hình cũng làm tương tự. Tuyệt đấy!”
Ông
McCain từng chuẩn thuận vị trí ứng viên tổng thống của ông Trump, nhưng không vận
động cho tỷ phú này. Thượng nghị sĩ từ Arizona nói rằng việc phe Cộng hòa lựa
chọn ông Trump không có nghĩ là ông ấy “được quyền bôi nhọ những người tuyệt vời
nhất trong chúng ta”.
Ông
McCain nói: “Cuối cùng, tôi muốn nói với
ông bà Khan rằng: cảm ơn quý vị đã nhập cư vào nước Mỹ. Đất nước này tốt đẹp
hơn là nhờ quý vị. Và quý vị chắc chắn là đúng... Con trai của quý vị là thành
phần tinh túy nhất của Mỹ, và việc tưởng nhớ sự hy sinh của anh sẽ giúp đất nước
chúng ta tốt đẹp hơn, và anh sẽ không bao giờ bị lãng quên”.
Người đứng
đầu Hội Cựu chiến binh Mỹ tham chiến ở nước ngoài, ông Brian Duffy, nói chỉ trích của ông Trump đối với gia đình Khans
là không được hoan nghênh và rằng tổ chức này không dung chấp những sự tấn công
nhắm vào các gia đình đã mất con em trong lúc phục vụ quân ngũ Hoa Kỳ.
Ông
Khan nói với kênh CNN: “Tôi muốn bảo vệ
nhân phẩm của tôi và gia đình cũng như nhân phẩm và sự hy sinh của con trai
tôi”. Ông cho biết muốn nói với ông Trump rằng “Không cần phải bình luận. Đó là tất cả những gì tôi muốn nói với ông”.
Cuối
ngày hôm qua, 31/7, ứng viên Phó tổng thống của Đảng Cộng hòa Mike Pence nói ông và ông Trump cho rằng
anh Khan là một anh hùng, và các thành viên gia đình giống như người thân của
anh “phải được từng người Mỹ trân trọng”.
Trong
tuyên bố, ông Pence đã nhanh chóng chuyển hướng sang chỉ trích Tổng thống
Barack Obama và ứng cử viên tổng thống của Đảng Dân chủ Hillary Clinton về “quyết
định tai hại” mà ông nói đã cho phép Nhà nước Hồi giáo chiếm cứ “một vùng Trung
Đông đã từng rất ổn định”.
Trong
thời còn là thành viên của Quốc hội, ông Pence và bà Clinton đã biểu quyết chuẩn
thuận cuộc chiến Iraq vào năm 2002. Ông Obama lúc đó là thượng nghị sĩ bang
Illinois.
Tuyên bố
của ông Pence nói rằng các kế hoạch của ông Trump, gồm ngăn người nhập cư từ
các nước “bị chi phối bởi chủ nghĩa khủng bố”, xây dựng lại quân đội Mỹ và đánh
bại Nhà nước Hồi giáo, sẽ ngăn các gia đình Mỹ khác không phải trải qua những
điều tương tự như gia đình ông Khan.
Ông Khizr
Khan, hôm 31/7, mô tả ông Trump là “hoàn toàn không thích hợp để lãnh đạo đất
nước xinh đẹp này”. Người đàn ông nhập cư gốc Pakistan nói ông Trump có một
“tâm địa đen tối”.
Phát biểu
tại Đại hội Toàn quốc của Đảng Dân chủ hồi tuần trước với vợ đứng kế bên, ông
Khan nói rằng ông Trump không tôn trọng người Hồi giáo và những người thiểu số
khác, cũng như phụ nữ, các thẩm phán và các nhà lãnh đạo của Đảng Cộng hòa. Ông
còn đặt câu hỏi là liệu ông Trump đã từng đọc Hiến pháp Hoa Kỳ hay chưa, và nói
doanh nhân này chưa từng hy sinh điều gì.
Trả lời
trong một cuộc phỏng vấn trên kênh ABC News, ông Trump đáp lại những nhận xét
này rằng: “Tôi nghĩ là tôi đã hy sinh rất nhiều. Tôi làm việc rất, rất chăm chỉ.
Tôi đã tạo ra hàng ngàn, hàng ngàn công ăn việc làm, hàng chục ngàn công việc,
xây dựng nên những công trình tuyệt vời. Tôi đã làm được. Tôi đã thành công lớn”.
Mẹ của
binh sĩ Mỹ, bà Ghazala Khan, đã không phát biểu trong khi xuất hiện tại đại hội
và sau đó viết rằng bà không thể, “bởi vì không nói một lời nào thì cả thế giới,
cả nước Mỹ, sẽ cảm nhận được nỗi đau của tôi”.
Bà nói
bà không thể bình tĩnh để phát biểu sau khi nhìn thấy tấm hình lớn của con trai
trên sân khấu.
Hôm Chủ
nhật, khi được hỏi về bài phát biểu, ông Trump đã đặt câu hỏi là tại sao bà Ghazala
đã không nói năng gì khi đứng cạnh chồng. Ông nói: “Có thể bà ấy, có thể bà ấy đã không được phép nói bất cứ điều gì.”
TIN LIÊN QUAN :
No comments:
Post a Comment