Hồng Thủy
11:53 22/08/16
11:53 22/08/16
(GDVN)
- Bà Aung San Suu Kyi đã kiềm chế không chỉ trích Trung Quốc về vấn đề nhân quyền,
đồng thời duy trì lập trường trung lập ở Biển Đông.
Chuyến thăm chính thức Trung Quốc của bà Aung San
Suu Kyi - Cố vấn Nhà nước kiêm Ngoại trưởng Myanmar kết thúc ngày hôm qua 22/8
để lại nhiều dấu ấn đặc biệt.
Thành công của bà trong chuyến thăm này cho thấy tầm
nhìn và đẳng cấp của một chính khách quốc tế, chứ không còn đơn thuần là một
nhà hoạt động đấu tranh cho tự do dân chủ, một chủ nhân của giải Nobel Hòa
Bình.
Trung
Nam Hải "phá lệ", quyết lấy lòng Cố vấn Aung San Suu Kyi
Theo bình luận của tờ Đa Chiều ngày 20/8, Bắc Kinh
đã tiếp đón Cố vấn Nhà nước, Ngoại trưởng Myanmar Aung San Suu Kyi với nghi thức
cao chưa từng có.
Thủ tướng Lý Khắc Cường chủ trì lễ đón chính thức,
bà Aung San Suu Kyi lần lượt hội đàm với cả ông Tập Cận Bình lẫn ông Lý Khắc Cường,
thay vì hội kiến theo thông lệ.
Tháng 6 năm ngoái, khi bà Aung San Suu Kyi còn là
lãnh tụ phe đối lập, đảng Liên đoàn Quốc gia vì dân chủ Myanmar (NLD) sang thăm
Trung Quốc theo lời mời của đảng Cộng sản Trung Quốc, Bắc Kinh chỉ phái Đại sứ
Trung Quốc tại Myanmar ra sân bay đón đoàn.
Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường chủ trì lễ đón
chính thức Cố vấn Nhà nước, Ngoại trưởng Myanmar, Aung San Suu Kyi. Ảnh: AP.
Nhưng ngày nay bà Aung San Suu Kyi đã trở thành nhà
lãnh đạo thực quyền số 1 của Myanmar, cách hành xử của Trung Nam Hải đã khác.
Sự thay đổi thái độ của Bắc Kinh ngoài mục đích củng
cố quan hệ Trung - Miến trong bối cảnh cạnh tranh Trung - Mỹ tại Đông Nam Á
ngày càng gay gắt, Trung Quốc còn nhằm mục tiêu lôi kéo Myanmar về phía mình
trong vấn đề Biển Đông.
Bởi lẽ gần đây nhất Singapore, quốc gia có ảnh hưởng
hàng đầu khu vực đã lên tiếng kêu gọi Trung Quốc tuân thủ Phán quyết Trọng tài
hôm 12/7, động thái bị Bắc Kinh coi là "ngả theo Mỹ", Trung Nam Hải
chỉ còn trông chờ vào Campuchia, Lào và Myanmar. [1]
Người viết đánh giá rất cao thái độ của bà Aung San
Suu Kyi và Myanmar đối với vấn đề Biển Đông. Khi điều kiện, hoàn cảnh chưa cho
phép bà có tiếng nói mạnh mẽ bảo vệ công lý và lẽ phải ở Biển Đông như Thủ tướng
Singapore Lý Hiển Long, thì im lặng là lựa chọn phù hợp.
Điều đó tránh cho Myanmar khỏi tình thế bị tổn hại
uy tín, danh dự trên trường quốc tế vì thói hành xử xu thời, vì lợi ích cá nhân
mà đứng trên luật pháp, hay vô trách nhiệm trước một vấn đề nóng, ảnh hưởng đến
hòa bình và ổn định trong khu vực.
Ngoại
trưởng Myanmar khéo léo tránh đòn quyến rũ của Trung Nam Hải
South China Morning Post ngày 21/8 bình luận:
"Biểu tượng của nền dân chủ Myanmar, Aung San
Suu Kyi đã một lần nữa chứng minh, bà là một nhà lãnh đạo chính trị khôn ngoan
khi kết thúc tốt đẹp chuyến thăm Trung Quốc 5 ngày vào Chủ Nhật.
Aung San Suu Kyi đã khôn khéo lựa chọn thăm Bắc Kinh
trước khi chính thức thăm Hoa Kỳ vào tháng tới. Đây có thể xem như một hành động
cân bằng giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ.
Cả hai siêu cường đang tìm cách giành ảnh hưởng tại
Myanmar.
Các nhà quan sát ngoại giao nói rằng, Bắc Kinh cảm
thấy yên tâm hơn bởi quyết định của bà Aung San Suu Kyi chọn thăm Trung Quốc
trước khi thăm Mỹ." [2]
Theo người viết, tầm nhìn và ứng xử của Cố vấn Nhà
nước, Ngoại trưởng Aung San Suu Kyi được thể hiện một cách rõ nét qua hai ví dụ
điển hình. Chính điều này đã làm nên sức mạnh cho bà trong quan hệ bang giao với
các siêu cường thời hiện tại.
Một là kiên quyết giữ lập trường trung lập trong vấn
đề Biển Đông. Theo The Hindu, tuyên bố chung Trung Quốc - Myanmar sau chuyến
thăm của bà Aung San Suu Kyi không nhắc tới vấn đề Biển Đông là điều đáng chú
ý.
Bởi lẽ Bắc Kinh đang rất nỗ lực để lôi kéo các thành
viên ASEAN không có yêu sách ở Biển Đông đứng về phía mình, đặc biệt là sau
Phán quyết Trọng tài. [3]
Hai là, bà Aung San Suu Kyi đã cân bằng được việc, vừa
tìm kiếm được sự hỗ trợ của Bắc Kinh đối với các dự án xây dựng cơ sở hạ tầng
đang khát vốn, trong khi vẫn tính đến phản ứng từ dư luận và các nhà hoạt động
môi trường phản đối các dự án đầu tư từ Trung Quốc.
Cụ thể là việc xem xét lại dự án xây dựng đập thủy
điện Myitsone trị giá 3,6 tỉ USD. Dự án này vốn bị Tổng thống Thein Sein đình
chỉ khi ông còn tại vị năm 2011, do những vấn đề về môi trường và các mối quan
tâm khác của cư dân địa phương nơi nó được triển khai.
Trước khi thăm Trung Quốc, bà Aung San Suu Kyi đã
cho thành lập một ủy ban độc lập xem xét lại dự án Myitsone.
Jonathan Chow, một chuyên gia về Myanmar tại Đại học
Macau nói với South China Morning Post, động thái này vừa có thể làm hài lòng
Trung Quốc, vừa cho phép bà hoãn đưa ra bất kỳ quyết sách nào với vấn đề gây
tranh cãi trong dư luận ít nhất 3 tháng nữa, giữa lúc tâm lý chống Trung Quốc
đang âm ỉ trong dư luận Myanmar. [2]
Còn đài VOA tiếng Việt ngày 19/8 dẫn lời một vị cựu
Đại sứ Australia tại Myanmar cho biết, Trung Quốc đã công khai thừa nhận sai lầm
trong cách quản trị dự án Myitsone và hứa sẽ cải thiện nếu dự án được nối lại.
[4]
Đảm
bảo tốt nhất lợi ích cho quốc gia, dân tộc
Các nhà quan sát lưu ý rằng, trong chuyến thăm Trung
Quốc bà Aung San Suu Kyi đã kiềm chế không chỉ trích Trung Quốc về vấn đề nhân
quyền, đồng thời duy trì lập trường trung lập ở Biển Đông.
Đổi lại ông Tập Cận Bình hứa sẽ đóng một vai trò xây
dựng trong việc thúc đẩy tiến trình hòa bình ở Myanmar.
Cam kết của Trung Nam Hải được đưa ra trong bối cảnh
sắp diễn ra một hội nghị quan trọng giữa bà Aung San Suu Kyi với các phe nhóm sắc
tộc có vũ trang, trong đó có nhiều nhóm có liên hệ với Trung Quốc.
Mặt khác, trong bối cảnh phần lớn các biện pháp trừng
phạt kinh tế và quân sự của Mỹ nhằm vào Myanmar chưa được dỡ bỏ vì nhiều doanh
nghiệp lớn ở Myanmar bị tình nghi do quân đội kiểm soát, các nhà phân tích tin
rằng Trung Quốc sẽ vẫn là đối tác đầu tư và thương mại lớn nhất của Myanmar
trong những năm tới. [2]
Myanmar ủng hộ cả sáng kiến Một vành đai, một con đường
lẫn Hành lang kinh tế Trung Quốc - Pakistan mà Bắc Kinh đang theo đuổi.
Đồng thời quốc gia Đông Nam Á này cũng nằm trên tuyến
đường kết nối phía Tây Trung Quốc với vịnh Bengal, nếu Myanmar không háo hức
thì sáng kiến của Trung Quốc cũng khó triển khai thuận lợi.
Do đó người viết cho rằng, Myanmar đang đứng trước
nhiều thời cơ để phát triển và bứt phá, đồng thời cũng phải đối mặt với không
ít thách thức.
Trung Quốc có thể giải tỏa cơn khát nguồn vốn mà nhiều
dự án xây dựng cơ sở hạ tầng tại Myanmar đang cần. Nhưng làm sao sử dụng hiệu
quả đồng tiền Trung Quốc mà giảm được tối đa mặt trái và hệ lụy của nó là cái
bà Aung San Suu Kyi và cộng sự phải tính tới.
Khi đảng NLD của bà Aung San Suu Kyi giành thắng lợi
vang dội, dư luận đã có nhiều quan điểm tin rằng tới đây Myanmar sẽ "ngả
theo phương Tây" thay vì ngả vào lòng Trung Quốc như chính quyền quân sự
cũ.
Tuy nhiên những gì bà Aung San Suu Kyi đang thể hiện
trên cương vị Cố vấn Nhà nước kiêm Ngoại trưởng Myanmar, người viết thấy rằng
bà và cộng sự không theo "gió Đông" mà cũng chẳng theo "gió
Tây", mà chỉ có ngọn gió của lợi ích quốc gia dân tộc.
Thách thức phía trước con đường bà Aung San Suu Kyi
và dân tộc Myanamr còn nhiều, nhưng giữ được độc lập tự chủ, đặt lợi ích quốc
gia dân tộc lên trên hết thì người viết tin rằng, những khó khăn thách thức ấy
rồi sẽ lần lượt được hóa giải.
Tài
liệu tham khảo:
Hồng
Thủy
No comments:
Post a Comment