Tú Anh – RFI
Đăng
ngày 16-08-2016
Tình hình Ukraina được thảo luận trong cuộc gặp
gỡ ngày 15/08/2016 giữa hai ngoại trưởng Nga và Đức, tại Ekaterinbourg. Phía
Matxcơva dường như muốn đấu dịu với tây phương sau khi được nhắc nhở đừng quên
vai trò bảo trợ và tuân thủ thỏa thuận ngưng bắn Minsk. Ngoại trưởng Serguei
Lavrov tuyên bố là không để rơi vào bẩy « xúc động ».
Từ
Matxcơva, thông tín viên Jeanne Cavelier phân tích :
"
Nga sẽ không cắt đứt bang giao với Kiev. Ngoại trưởng Nga Serguei Lavrov kêu gọi
đừng để bị giao động vì những sự cố tại Crimée. Trong cuộc hội kiến với đồng
nhiệm Đức Franck-Walter Steinmeier thăm dò khả năng mở lại đối thoại theo công
thức bốn bên (Normandie) gồm Pháp, Đức, Nga và Ukraina, ngoại trưởng Nga tuyên
bố « Đúng thế, cải thiện tình hình sã góp phần vào biện pháp giải quyết khủng
hoảng Ukraina bằng ngoại giao.
Phía
Nga nghĩ rằng mục tiêu này chỉ có thể đạt được qua việc thi hành các biện pháp
đã được ghi trong thỏa thuận Minsk với Đức và Nga mà phần lớn đã được Kiev thực
hiện và được Paris và Berlin bảo đảm ».
Tuyên bố
này cho phép hy vọng có một cuộc đối thoại giữa Nga và Ukraina bên lề hội nghị
G20 tại Thượng hải vào tháng 9. Không rõ chi tiết đề tài thảo luận nhưng chắc
chắn sẽ nói đến những « âm mưu khuynh đảo của Kiev tại Crimée » mà ngoại trưởng
Nga nói là ông có chứng cớ."
-------------------
Trọng Thành = RFI
Đăng
ngày 15-08-2016
Trong những ngày vừa qua, căng thẳng đột ngột
leo thang tại bán đảo Crimée, đặc biệt với việc Nga triển khai các dàn tên lửa
phòng không tối tân S-400. Le Monde ngày 14-15/08/2016 có bài phân tích về động
cơ ẩn đằng sau phiêu lưu mới của Matxcơva và hậu quả.
Bài xã
luận của Le Monde, với tựa đề « Cuộc chơi mạo hiểm của tổng thống Nga »,
mở đầu với nhận định : Những lo ngại của phương Tây, trước hết là Paris và
Berlin là « có lý ». Bởi, «những hành động hung hăng của
chính quyền Putin thách thức công khai Pháp và Đức, hai quốc gia đỡ đầu cho các
thỏa thuận Minsk, được ký kết nhằm chấm dứt các xung đột đẫm máu tại miền đông
Ukraina, với lực lượng ly khai được điện Kremli ủng hộ ». Một lần nữa
phương Tây đặt câu hỏi : « Các mục tiêu thực sự của Matxcơva là gì
? ».
Một số
người ngưỡng mộ Nga so sánh ông Putin với « một nhà chơi cờ tài ba,
tính trước được nhiều nước cờ », tuy nhiên theo Le Monde, « tổng
thống Nga có vẻ giống với một tay chơi xì phé, khéo léo nắm lấy các cơ hội mở
ra để hạ các lá bài, kể cả dùng bài lừa ». Thừa nhận Putin là «một
nhà chiến thuật đáng sợ », nhưng về mặt chiến lược, Le Monde cho rằng
ông ta chỉ là một « kẻ đáng thương », nếu căn cứ vào bản tổng
kết chính sách của Nga tại Ukraina ».
« Nỗ
lực của điện Kremli cuối năm 2013, cản trở hiệp ước liên kết Kiev-Liên Hiệp
Châu Âu vì lo sợ Ukraina hoàn toàn độc lập với Nga, đã làm bùng nổ ‘‘cuộc nổi dậy
Maidan’’, khiến tổng thống thân Nga Yanukovitch phải chạy trốn », và một
thế lực thân châu Âu nổi lên lên nắm quyền. « Việc Nga sát nhập bán đảo
Crimée của Ukraina – vùng lãnh thổ châu Âu đầu tiên bị sát nhập từ 1945 - dẫn đến
cuộc khủng hoảng trầm trọng nhất giữa Nga và phương Tây kể từ khi Chiến tranh Lạnh
kết thúc ». Matxcơva phải hứng chịu hàng loạt trừng phạt kinh tế nặng
nề từ phương Tây. Cho đến nay, kinh tế Nga tiếp tục chịu các hậu quả. Tình hình
cũng tương tự về ngoại giao. Chính quyền Obama tỏ ra rất ngờ vực, khả năng cải
thiện quan hệ với Hoa Kỳ rất khó khăn.
Nga
có thể « một lần nữa mất hết »
Theo Le
Monde, riêng về phần các nước châu Âu, « một bộ phận khá đông các nước
có truyền thống thân Nga, và cả một bộ phận cánh tả Đức và đa số cánh hữu Pháp
» « hy vọng trừng phạt đối với Nga sẽ được nới lỏng, cho dù thỏa thuận Minsk
không được thực thi ». Câu hỏi đặt ra là, «châu Âu cần phải làm gì
trước căng thẳng gia tăng tại Ukraina ? ».
Xã luận
Le Monde nhấn mạnh, « sức mạnh thực sự của Putin luôn luôn nằm ở những
mặt yếu của các đối thủ ». Matxcơva hòa giải với tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ
đúng vào lúc Erdogan xa lánh với Mỹ và châu Âu sau cú đảo chính hụt 15/07. Hay
« việc phương Tây bất lực tại Syria » cho phép « Nga
can thiệp quân sự tại nước này để cứu chế độ Assad và trở thành một thế lực
không thể bỏ qua trong cuộc chiến Syria ».
Tuy
nhiên, theo Le Monde, cuộc phiêu lưu mới của ông Putin tại Crimée lần này,
không khác những lần trước. Matxcơva có thể « một lần nữa sẽ lại mất tất
cả ».
Nga
đánh lạc hướng
Về chủ
đề khủng hoảng tại bán đảo Crimée, báo Libération có « Ukraina và Nga
cùng giương súng ». Phóng sự của Libération cho biết, Nga hiện tập
trung quân tại bán đảo Crimée, « leo thang quân sự » tại miền
đông nam Ukraina « không phải là không thể ». Cho dù một cuộc
« chiến tranh công khai » trong hoàn cảnh hiện nay là điều rất khó xảy ra,
nhưng Matxcơva rất có thể sử dụng lý do « Ukraina gây căng thẳng »
để đánh lạc hướng người dân Nga khỏi nhiều vấn đề nóng bỏng của đất nước. Trong
một chuyến đi Crimée mới đây, thủ tướng Nga từng thú nhận « không còn
tiền » cho bán đảo mới sát nhập vào Nga, bất chấp các hứa hẹn hồi 2014
với người dân Crimée.
Nhà
chính trị học Anh Timothy Ash nêu thêm một giả thuyết khác, đó là việc làm căng
thẳng gia tăng tại bán đảo Crimée có thể là một hành động của Matxcơva nhằm làm
gây khó khăn cho nền kinh tế Ukraina, vốn mới bắt đầu phục hồi. Theo nhà chính
trị học Anh, đối với Nga, thành công của Ukraina là « không thể chấp nhận
được », trong lúc chưa có dấu hiệu nào cho thấy kinh tế Nga ra khỏi khủng
hoảng.
No comments:
Post a Comment