22.06.2016
Chắc nhiều người biết việc nhà báo Mai Phan Lợi bị
tước thẻ nhà báo vào ngày 20/6/2016 bởi Quyết Định 1063 của Bộ Thông tin và
Truyền thông, với lý do được nêu chính thức là “xúc phạm nghiêm trọng danh dự của
Quân đội Nhân dân Việt Nam, gây tổn thương sâu sắc đến gia đình, đồng đội, người
thân, đồng đội của những cán bộ chiến sĩ gặp nạn khi đang làm nhiệm vụ, tổn hại
đến uy tín đội ngũ những người làm báo"
Sự xúc phạm này được cho là do một status của Mai
Phan Lợi đăng ngày 17/6/2016, trên Fanpage Facebook Diễn đàn Nhà báo Trẻ.
Sau đó, Mai Phan Lợi đã đăng Lời Xin Lỗi có các câu như: “Tôi có sử dụng ngôn
ngữ không chính xác, gây tổn thương tình cảm anh em” và “Bằng stt này tôi chân
thành xin lỗi mọi người, quyết không thực hiện các cuộc thăm dò ý kiến và sử dụng
ngôn ngữ quá nhạy cảm như vậy nữa”.
Thú thực, đọc đi đọc lại rất nhiều lần cái status của
nhà báo Mai Phan Lợi, tôi không thấy có gì là không chính xác,
là gây tổn thương tình cảm anh em!
Chúng ta cùng nhau đọc lại:
Vì sao CASA tan xác?
Thật
đau xót đến giờ này vẫn chưa tìm được 9 cán bộ trên máy bay CASA, nhưng thắc mắc
thật khó lý giải thuyết phục là tại sao máy bay tan xác? Theo bạn?
– Máy bay bị tác động từ bên ngoài nên vỡ
– Máy bay rơi từ cao xuống biển nên vỡ vụn
– Không biết lý do
– Bị bắn
– Bị giông lốc làm rơi xuống biển và vỡ khi đập vào
mặt nước
– Không loại trừ bị bắn vỡ
– Máy bay chất lượng kém do tham nhũng trong ngành
quốc phòng luôn bị đóng dấu mật”. (Trích)
Hình chụp cho thấy chiếc máy bay CASA vỡ thành nhiều
mảnh. Chữ tan xác có gì không chính xác? Mỗi người có thể dùng các từ khác
nhau, thí dụ bể vụn, vỡ vụn, nát tan, bể ra từng mảnh… tan xác cũng là một từ.
Dùng từ gì là do mỗi nhà báo. Than ôi, Bộ TTTT có quyền áp đặt, trừng phạt nhà
báo vì họ dùng từ này mà không dùng từ khác chăng? Cho dù biết rằng mỗi từ dù
miêu tả cùng một trạng thái của sự vật vẫn có thể mang một hàm ý khác nhau,
nhưng mà, Bộ TTTT muốn bắt các nhà báo phải dùng cùng một từ chăng? Viết cùng một
ý, một kiểu chăng?
Hình ảnh mảnh vỡ của
chiếc máy bay tuần thám CASA 212 8983 của cảnh sát biển Việt Nam.
Tôi rất thương xót các chiến sĩ không quân đã chết,
thương xót trong tình đồng bào ruột thịt, thương xót không vụ lợi, không mặc cảm,
không ý đồ chính trị cá nhân. Nhưng tôi không thấy bị xúc phạm gì khi đọc những
dòng của Mai Phan Lợi. Rất rõ ràng, chữ “tan xác” được dùng cho chiếc máy bay,
và chỉ cho chiếc máy bay. Nếu có hàm ý thì đó là ý TIẾC cho chiếc máy bay hiện
đại của không lực đất nước phải “tan xác” mà chưa tìm được nguyên nhân! Và cùng
với TIẾC cho chiếc máy bay, tác giả status cũng bày tỏ ĐAU XÓT cho những người
mất đi. ĐAU XÓT vì người mất đi (thực ra là mất tích nhưng rất ít còn hy vọng sống
sót), và ĐAU XÓT vì chưa tìm ra lý do thuyết phục!
Qua nói chuyện với nhiều bạn bè, tôi tin rằng nhiều
người hiểu, cảm nhận từ “tan xác” theo hướng đó. Nếu vậy thì từ “tan xác”,
trong status của Mai Phan Lợi, mang một ý nghĩa tích cực, đáng được trân trọng.
Sự Đau Xót tích cực đó khiến ông thấy mình có trách nhiệm trong việc đề ra một
số hướng nghi ngờ có thể đã xảy ra để yêu cầu được lý giải một cách “thuyết phục
là tại sao máy bay tan xác”. Đó chẳng phải là yêu cầu của đa số người Việt Nam
sao? Chẳng phải là yêu cầu của thân nhân các chiến sĩ không quân bị thiệt mạng
sao? Tôi cho rằng phải có tinh thần trách nhiệm nhà báo cao mới dám phản ánh
yêu cầu này của công chúng trước công luận. Yêu cần chính đáng này “xúc phạm”
ai, nhóm lợi ích nào, phe đảng nào?
Vậy đó, ngày nhà báo Việt Nam năm 2016 đánh dấu bằng
việc tước thẻ nhà báo của một nhà báo có tinh thần trách nhiệm báo chí!
Tuy nhiên, tôi muốn nói tới một viễn cảnh đáng sợ
hơn. Chúng ta đều biết mỗi người có suy nghĩ, có cách trình bày khác nhau. Có
thể có những người hiểu và cảm nhận status của Mai Phan Lợi khác với cách trình
bày ở trên. Nhưng, những người này, nhân danh cái gì mà trấn áp và dập tắt tiếng
nói của những người khác ý kiến? Cứ theo đà này,có thể chăng sẽ tới ngày mà những
từ như “bảo vệ lãnh thổ”, “bảo vệ quyền sống”, “nhân quyền” cũng thành những từ
“phản động”, “xúc phạm người khác” và bị trừng trị?
--------------------
* Các bài viết được đăng tải với sự đồng ý của
Ðài VOA nhưng không phản ánh quan điểm hay lập trường của Chính phủ Hoa Kỳ.
No comments:
Post a Comment