Cắt cả đoạn, bứng cả câu và xén từng con chữ!
Phan Tường Vi
17-09-2010
http://www.dcvonline.net/php/modules.php?name=News&file=article&sid=7785
Cắt cả đoạn, bứng cả câu và xén từng con chữ trong bài của ký giả Kathy Chu
Mới đây, ký giả Kathy Chu viết bài “Kinh tế Việt Nam thu hút một số người rời Việt Nam trong thập niên 1970 giờ trở lại,” (Vietnam's economy lures some who left in the 1970s) được đăng trên tờ USA Today ngày 18 tháng Tám năm 2010. Chỉ mấy ngày sau đó, bài này đã được dịch sang tiếng Việt với tựa đề “Làn sóng người Việt về nước kinh doanh” đi trên vnexpress.net.
Người dịch, tên Hà Thu, đã cắt nhiều đoạn và xén nhiều chữ trong nguyên bản. Điều này vi phạm một trong những nguyên tắc cơ bản nhất trong ngành truyền thông là không tôn trọng sự trung thực, thứ nhì là không tôn trọng tác giả và sau cùng nhưng quan trọng nhất là coi thường độc giả.
Sự cắt xén, xào nấu này là do người dịch Hà Thu, hay Tổng Biên tập báo vnexpress.net, hay chính sách của Ban Tuyên giáo đảng Cộng sản Việt
.
Mời bạn đọc theo dõi hai bài báo theo ‘links’ ở cuối bài để so sánh. Riêng cho những bạn đọc không có nhiều thì giờ, xin được trình bày những đoạn “báo lề phải” đã cắt, và đã “xào nấu” nguyên bản như thế nào.
Đoạn đầu tiên trong nguyên bản của Kathy Chu bị Hà Thu cắt đi trong bản tiếng Việt đăng trên vnexpress.net là câu mở đầu như sau:
“At age 9, Johnny Tri Nguyen fled by fishing boat from this war-torn land of re-education camps and rationed food. He and his family were captured twice — and jailed — before finally escaping and establishing a life for themselves in
Tạm dịch:
“Mới 9 tuổi, trên một chiếc tàu đánh cá, Johnny Trí Nguyễn đã rời đất nước vốn đã tan nát vì chiến tranh nay là vùng đất của những trại tù cải tạo và tem phiếu, sổ gạo. Trí và gia đình đã bị bắt hai lần – và bị tù - trước khi họ đào thoát thành công và tái lập cuộc đời cho chính họ ở
.
Trong đoạn bị cắt thứ nhì, Kathy Chu nhắc lại cho độc giả một giai đoạn sau 1975, nguyên văn như sau:
“The fall of
Tạm dịch:
“Sự kiện miền
.
Đoạn thứ ba cũng hoàn toàn bị cắt trong bản dịch của Hà Thu:
“Oppression and lack of religious and political freedoms are also causing concern among some of the Viet Kieu. Some people interviewed said they felt constrained about discussing injustices for fear of offending the government and inviting actions against them or their businesses. The U.S. State Department has criticized
"The progress made on the economic front has not transferred in any way to human rights," says Phil Robertson, deputy director for Human Rights Watch's
Tạm dịch:
“Sự đàn áp và thiếu vắng tự do chính trị cũng như tôn giáo cũng làm cho Việt Kiều quan tâm. Một số người khi được phỏng vấn nói rằng họ cảm thấy phải cố gượm lại không nói về những bất công, vì sợ đụng chạm đến nhà nước và không khác chi rước tai họa đến cho họ cũng như việc làm ăn của họ. Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đã chỉ trích Việt Nam vì đã bỏ tù những người đối lập chính trị và đặc biệt là những tu sĩ Thiên Chúa giáo và những bloggers, những người lên tiếng ủng hộ, cổ xúy cho những tự do căn bản mà Việt Kiều được hưởng ở phương Tây. Việt Kiều, vì họ mang quốc tịch nước khác, thường hưởng được hưởng nhiều tự do hơn công dân Việt
“Những thành tựu đạt được trong lãnh vực kinh tế đã không thấy trong lãnh vực nhân quyền,” phó giám đốc của Tổ chức Theo dõi Nhân quyền đặc trách Á châu ông Phil Robertson nói. “Vẫn có nhiều hạn chế lớn lao về tự do lập hội và nghiệp đoàn độc lập, và nhà nước dùng luật an ninh quốc gia một cách mơ hồ để bắt những người bất đồng chính kiến.”
.
Đó là cắt từng đoạn, và giờ là ngắt từng câu, khi Kathy Chu nói về một Việt Kiều hiện đã về sống ở Việt Nam là ông Nguyễn Quí Đức. Bà viết: “Nguyen Qui Duc, who moved to Hanoi and started Tadioto bar and art gallery, doesn't enjoy the same creative freedoms in Vietnam — a country where state censorship is widespread — that he had as a journalist and as an artist in the United States. Duc, who once hosted a radio show on Asian affairs in the
Tạm dịch:
“Nguyễn Quí Đức, người trở về Hà Nội và mở quán rượu Tadioto và một phòng triển lãm tranh, đã không có được cùng sự tự do sáng tạo ở Việt Nam – nơi mà sự kiểm duyệt của nhà nước có mặt khắp mọi nơi - một sự tự do sáng tạo mà ông Đức như một nhà báo và một nghệ sĩ ở Hoa Kỳ đã từng hưởng.”
Thế nhưng, bản dịch của Hà Thu như sau:
“Nguyễn Quý Đức đã đến Hà Nội và mở khu triển lãm kèm quán bar Tadioto. Nhưng anh vẫn thấy thiếu sự tự do sáng tạo so với nước Mỹ.”
Tại sao lại cắt mất điều ký giả Kathy viết: “Việt
.
Không những đoạn, câu mà ngay cả con chữ cũng còn bị xén, như trong đoạn ký giả Kathy Chu viết về lý do làm người Việt vượt biên 35 năm trước đây, bà viết:
“Khi cuộc Chiến tranh Việt Nam chấm dứt 35 năm trước đây, hằng triệu người đã rời cái đất nước cộng sản mà sự phát triển gặp phải khó khăn vì chiến tranh, trấn áp và bất định để tìm kiếm một đời sống tốt đẹp hơn cho chính mình và con cái của họ ở Hoa Kỳ, Gia Nã Đại và châu Âu.”
Nhưng trong bản dịch của Hà Thu, chữ trấn áp – oppression – một con chữ trong một câu dài chưa tới bốn chục chữ đã bị xén mất. Nhưng phải chăng sự trấn áp đó là sự thật, khi hằng trăm ngàn người làm việc cho chính quyền Miền Nam trước đây bị đi tù cải tạo, gia đình họ bị đưa đi kinh tế mới, chính sách cải tạo công thương nghiệp ngăn sông cấm chợ, lùa nông dân vào hợp tác xã… làm đời sống người dân đi đến tận cùng của nghèo đói. Sự trấn áp người dân qua chế độ hộ khẩu, tem phiếu, công an khu vực, lý lịch… và những sai lầm mắc phải trong giai đoạn đó giờ đã qua rồi. Sai lầm đã được thay đổi, nền kinh tế Việt
.
Những điều ký giả Kathy Chu viết có thể đúng hoặc sai, nhưng sự phán xét cuối cùng thuộc về độc giả. Người dịch Hà Thu và vnexpress.vn không nên cắt từng đoạn, xén từng câu và thậm chí chỉ một con chữ như thế. Vừa không tôn trọng tác giả, vừa coi thường độc giả.
Một cung cách làm văn hoá qua chuyện cắt, xén, đục, đẽo ba rọi như thế này, một lần nữa, nó thể hiện một cái trí tuệ lùn – lùn xịt, lùn tịt, lùn tè - của nền báo chí lề phải của nhà nước Cộng sản Việt Nam.
© DCVOnline
Nguồn:
(1) Vietnam's economy lures some who left in the 1970s. USA Today, by Kathy Chu, 18 August 2010
(2) Làn sóng người Việt về nước kinh doanh. Vnexpres.net, Hà Thu, 20 August 2010
.
---------------------------------------------------
Re: Cắt cả đoạn, bứng cả câu và xén từng con chữ!
2010-09-16 23:21:27
http://minhduc7.blogspot.com/
Minh Duc
Trích: Sự cắt xén, xào nấu này là do người dịch Hà Thu, hay Tổng Biên tập báo vnexpress.net, hay chính sách của Ban Tuyên giáo đảng Cộng sản Việt
Để trả lời câu hỏi trên xin đăng lại qui định cho người làm báo tại VN:
1. Tuyệt đối trung thành với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam Xã hội chủ nghĩa dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt
2. Luôn gắn bó với nhân dân, hết lòng phục vụ nhân dân.
3. Hành nghề trung thực, khách quan, tôn trọng sự thật.
4. Sống lành mạnh, trong sáng, không được lợi dụng nghề nghiệp để vụ lợi và làm trái pháp luật.
5. Gương mẫu chấp hành pháp luật, làm tròn nghĩa vụ công dân, làm tốt trách nhiệm xã hội.
6. Bảo vệ bí mật quốc gia, nguồn tin và giữ bí mật cho người cung cấp thông tin.
7. Tôn trọng, đoàn kết, hợp tác giúp đỡ đồng nghiệp trong hoạt động nghề nghiệp.
8. Thường xuyên học tập, nâng cao trình độ chính trị, văn hóa, nghiệp vụ, khiêm tốn cầu tiến bộ.
9. Giữ gìn và phát huy văn hóa dân tộc đồng thời tiếp thu có chọn lọc các nền văn hóa khác.
Trung thực, khách quan đứng thứ 3, tuyệt đối trung thành đứng đầu, cắt xén, xuyên tạc để phục vụ cho "sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XNCH" là phù hợp với qui định của chế độ, là đáng khen.
.
Re: Cắt cả đoạn, bứng cả câu và xén từng con chữ!
2010-09-17 05:05:44
http://minhduc7.blogspot.com/
Minh Duc
Trích:Những điều ký giả Kathy Chu viết có thể đúng hoặc sai, nhưng sự phán xét cuối cùng thuộc về độc giả. Người dịch Hà Thu và vnexpress.vn không nên cắt từng đoạn, xén từng câu và thậm chí chỉ một con chữ như thế. Vừa không tôn trọng tác giả, vừa coi thường độc giả.
Phán xét cuối cùng thuộc về độc giả chỉ có ở xứ tôn trọng cá nhân và người dân, khi báo chí làm công việc cung cấp tin tức trung thực để độc giả suy nghĩ và phán xét.
Đảng CS thì muốn hoàn toàn kiểm soát và chi phối tư tưởng người dản. Thế thì phán xét đầu tiên hay cuối cùng đều thuộc về đảng CS. Người dân không được quyền có suy nghĩ hay tư tưởng độc lập. Báo chí, sách vở, đài phát thanh, truyền hình là công cụ để đảng CS nhào nặn tư tưởng người dân. Cả tác giả và độc giả đều chẳng là gì đối với đảng CS vì đảng CS nắm trọn quyền kiểm soát tư tưởng. Tác giả là công cụ để tuyên truyền, độc giả là đối tượng và là cũng nạn nhân của tuyên truyền. Người dân là công cụ để đảng CS sử dụng nên được đảng CS đề cao với nhãn hiệu nhân dân ở khắp mọi nơi để phỉng phờ người dân lao đầu hy sinh phục vụ cho mục tiêu của đảng CS.
.
.
.
No comments:
Post a Comment