Chính
sách thuế của Trump là sai, nhưng nó phản ánh tâm trạng hiện tại
Hubertus Volmer
| NTV
Vũ Ngọc
Chi chuyển ngữ
03/04/2025
Cuộc
chiến thương mại do Hoa Kỳ châm ngòi có thể gây ra một cuộc khủng hoảng kinh tế
toàn cầu. Đây cũng là phản ứng sau nhiều thập niên bỏ sót của giới chính trị
dòng chính.
https://baotiengdan.com/wp-content/uploads/2025/04/1-10.jpeg
Khi
Trump công bố mức thuế trừng phạt các nước, ông ta cũng để Brian Pannebecker, một
công nhân xe hơi đã nghỉ hưu, ca ngợi. Nguồn: AP
Về
mặt kinh tế, mức thuế do Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump áp đặt là sự điên rồ.
Chúng có khả năng gây ra suy thoái toàn cầu. Nhưng sẽ quá đơn giản nếu chỉ phàn
nàn về sự bất tài về kinh tế của Trump hoặc sự suy đồi về chính trị của đảng Cộng
hòa.
Bởi
vì thuế quan của Trump không chỉ là một sai lầm mà còn là phản ứng trước một
sai lầm. Trong nhiều thập niên, các tổng thống Hoa Kỳ – giống như hầu hết các
chính phủ ở phương Tây – đã ca ngợi những lợi ích của toàn cầu hóa. Họ bác bỏ
những lo lắng và sợ hãi chính đáng bằng cách chỉ ra những tác động tích cực. Và
với lập luận cho rằng, đây là sự phát triển tất yếu.
Tổng
thống Hoa Kỳ Bill Clinton đã nói cách đây một phần tư thế kỷ, rằng toàn cầu hóa
không thể bị ngăn chặn hay ngưng lại. “Nó tương đương về mặt kinh tế với một lực
tự nhiên như gió hoặc nước. Chúng ta có thể khai thác gió để căng buồm. Chúng
ta có thể khai thác nước để tạo ra năng lượng. Chúng ta có thể làm việc chăm chỉ
để bảo vệ con người và tài sản khỏi bão và lũ lụt. Nhưng vô ích khi phủ nhận sự
tồn tại của gió hoặc nước, hoặc làm cho chúng biến mất”.
Sự thất
vọng của tầng lớp trung lưu
Chính
phủ Mỹ, nói riêng, không cố gắng thật sự để bảo vệ người dân khỏi những cơn bão
ẩn dụ của toàn cầu hóa. Tại vùng được gọi là vành đai rỉ sét (rust-belt) của Mỹ,
toàn bộ các thành phố rơi vào tình trạng lụn bại vì ngành khai khoáng và công
nghiệp nặng, và sau đó là các ngành công nghiệp khác, di chuyển đến các nước có
chi phí sản xuất rẻ hơn. Những thành công trong bầu cử của Trump có liên quan
chặt chẽ đến sự suy giảm này.
“Những
người bỏ phiếu cho Trump đã tìm kiếm người nào đó trong nhiều thập niên để nói
lên cuộc đấu tranh của họ và đại diện cho sự thất vọng của tầng lớp trung lưu“,
Marc Fisher, nhà báo Mỹ nói sau chiến thắng bầu cử đầu tiên của Trump. Những cử
tri này đã từng hy vọng vào Ronald Reagan, sau đó là Bill Clinton và Barack
Obama. Lần nào họ cũng thất vọng.
Theo
quan điểm chính trị hiện hành, toàn cầu hóa không phải là nguyên nhân gây ra sự
suy giảm mà nó đã mang lại mức tiêu dùng chưa từng thấy cho nhiều nơi trên thế
giới. Quan điểm này cũng không sai. Tuy nhiên, nó bỏ qua thực tế là sự phân phối
của cải không đồng đều. Các thành phố như Detroit ở Michigan hay Youngstown ở
Ohio đã mất đi một lượng lớn cư dân cùng với việc làm trong ngành công nghiệp;
Đông Đức cũng có trải nghiệm này. Thay vào đó, những điều mà người dân sống ở
khu vực Rust Belt nhận được chỉ là sự thờ ơ, hờ hững, tệ hơn nữa là sự khinh miệt
rõ ràng: Hillary Clinton đã nói về những người ủng hộ Trump rằng một nửa số người
theo ông có thể bị xếp vào “giỏ những kẻ khốn khổ” (basket of deplorables). Bà
đã thua cuộc bầu cử tổng thống năm 2016 vì thái độ này.
Chủ
nghĩa tự do luôn cho rằng, toàn cầu hóa luôn tốt cho tất cả mọi người. “Một
trong những quốc gia hưởng lợi nhiều nhất từ toàn cầu hóa là Hoa Kỳ.
Việc họ không phân phối của cải công bằng trên đất nước họ, chính là vấn đề
chính trị trong nước của họ”, Bộ trưởng Kinh tế Liên bang Đức, Robert Habeck
phát biểu khi phản ứng về mức thuế quan của Trump. Ông Habeck nói đúng: Vấn đề
không phải là bản chất của thương mại tự do, mà là sự phân phối những thành quả
to lớn về sự thịnh vượng trong ba đến bốn thập niên qua. Sự trỗi dậy của những
người theo chủ nghĩa dân túy cánh hữu được quan sát trên toàn thế giới đặc biệt
mạnh mẽ ở những khu vực mà người dân mất mát nhiều nhất về an sinh xã hội và
triển vọng tương lai.
Kể
từ khi Trump lên nắm quyền, đảng Cộng hòa đã khai thác những tác động tiêu cực
của toàn cầu hóa, mà chính họ là người đã thúc đẩy đáng kể. Trong nhiều thập
niên qua, họ là đảng ủng hộ tự do thương mại, thậm chí còn hơn cả đảng Dân chủ.
Ngày nay, họ phục vụ cho những nhóm dân cư được cho là thật sự bị thiệt thòi bằng
luận điệu chiến tranh văn hóa của họ. Thực tế là, lần này họ không quan tâm đến
lợi ích của người dân thường và điều này sẽ sớm trở nên rõ ràng với người dân:
Khi cuộc sống vốn đã đắt đỏ ở Mỹ do sự điên rồ về thuế quan của Trump, sớm trở
nên vượt quá sức chịu đựng của người dân Mỹ.
No comments:
Post a Comment