Đăng ngày 10-08-2016
Reuters
cho biết, cứ năm cử tri Cộng Hòa thì có một người muốn ông Donald Trump rút lui
khỏi cuộc đua vào Nhà Trắng, theo một cuộc thăm dò do hãng tin Anh và Ipsos đồng
tổ chức, được công bố hôm nay 10/08/2016. Con số này phản ánh sự chia rẽ rõ rệt
trong đảng Cộng Hòa về ứng cử viên Trump.
Hôm
qua, ông lại « gây bão » tiếp khi kêu gọi những người ủng hộ việc mang súng cần
hành động để cản trở bà Hillary Clinton bổ nhiệm các thẩm phán cấp tiến vào Tòa
án Tối cao Hoa Kỳ - tuyên bố này bị những người chống đối ông coi là cổ vũ sử dụng
bạo lực.
Bị thua
điểm đối thủ trong các cuộc thăm dò dư luận, bị nhiều dân biểu, nghị sĩ xa
lánh, bị phản đối từ nhiều phía…ứng cử viên Donald Trump của đảng Cộng Hòa đang
làm chính đảng của mình lo ngại với vô số vụ « vạ miệng », trong
khi chỉ còn ba tháng nữa là đến kỳ bầu cử tổng thống.
Donald
Trump đã đi quá xa ?
Lần này
liệu ông Donald Trump đã đi quá xa hay không ? Câu hỏi trên đây đã được đặt ra
nhiều lần kể từ khi nhà tỉ phú địa ốc bắt đầu chiến dịch tranh cử vào tháng
6/2015. Khiêu khích, thóa mạ, công kích mang tính kỳ thị chủng tộc, khinh miệt
phụ nữ…ứng cử viên tổng thống của đảng Cộng Hòa luôn làm người ta có cảm giác
là đã vượt qua lằn ranh đỏ.
Cách
đây hơn một năm, ông đánh giá những người Mêhicô nhập cư bất hợp pháp là «
những kẻ hiếp dâm » và « kẻ sát nhân », chế giễu một nhà
báo khuyết tật. Trump lên án một thẩm phán liên bang thiên vị vì là người gốc
Mêhicô, nói một nhà báo của kênh Fox News là « hung hăng » vì
đến kỳ kinh nguyệt, đòi cấm người theo đạo Hồi vào nước Mỹ - hoàn toàn đi ngược
lại với Hiến pháp Hoa Kỳ.
Cuối
tháng Bảy, tờ New York Times công bố danh sách « 250 người, địa điểm và
những điều bị Donald Trump thóa mạ trên Twitter ». Nạn nhân được ông Trump
ưa thích nhất tất nhiên là bà Hillary Clinton, sau đó là các thượng nghị sĩ Jeb
Bush và Ted Cruz, hai đối thủ cũ trong kỳ bầu cử sơ bộ. Trong bảng phong thần
này ngoài các nhân vật còn có cả một số quốc gia (như Anh quốc, Mêhicô, Iran).
Bình
thường thì thái độ chuyên lăng mạ như thế sẽ làm tiêu tan cơ hội của mọi ứng cử
viên. Nhưng bản thân ông Trump và chiến dịch tranh cử lần này là không bình thường,
và ngôi sao của các chương trình truyền hình thực tế trước đây, đã sống sót qua
tất cả những tranh cãi.
Tuy
nhiên lần nay ông Trump có đã thực sự quá lố ? Vào buổi tối cuối cùng của Đại hội
đảng Dân Chủ ở Philadelphia, cha mẹ một đại úy theo đạo Hồi đã tử trận ở Irak
năm 2004 đã cực lực tố cáo việc ông Donald Trump tấn công vào Hồi giáo. Thay vì
đấu dịu, nhà tỉ phú đã tăng cường khẩu chiến với hai vợ chồng ông Khan. Khi đả
kích gia đình một tử sĩ hy sinh trên chiến trường, ông đã đụng đến một điều cấm
kỵ, gây bàng hoàng ngay trong đảng của mình, và khiến nhiều người bắt đầu bỏ
ngũ.
«
Tổng thống nguy hiểm nhất lịch sử Mỹ »
Gần đây
nhất là 50 nhân vật từng giữ các chức vụ cao cấp về an ninh của đảng Cộng Hòa
hôm thứ Hai 08/08/2016 loan báo sẽ không bầu cho Donald Trump. Theo họ, ông
Trump « sẽ là tổng thống nguy hiểm nhất trong lịch sử Mỹ ». Lá
thư viết thẳng thừng : « Ông Trump thiếu tính cách, các giá trị và kinh
nghiệm để trở thành tổng thống. Dường như ông không có được những kiến thức tối
thiểu về Hiến pháp Hoa Kỳ, các luật lệ, định chế của Mỹ, trong đó có sự khoan
dung về tín ngưỡng, tự do báo chí và tư pháp độc lập ».
Những
người ký tên vào lá thư quyết liệt này từng giữ những chức vụ tại Nhà Trắng, bộ
Ngoại giao hay bộ Quốc phòng ; trong đó có Michael Hayden, cựu giám đốc CIA thời
ông George W. Bush, John Negroponte, cựu giám đốc tình báo quốc gia, Robert
Zoellich, nhà ngoại giao kỳ cựu và là cựu chủ tịch Ngân hàng Thế giới.
Trong một
tuyên bố hôm thứ Hai 8/8, nữ thượng nghị sĩ Cộng Hòa ở tiểu bang Maine, bà
Susan Collins cũng kịch liệt chỉ trích Donald Trump và cho biết sẽ không ủng hộ
một người « hoàn toàn bất chấp khái niệm sơ đẳng về sự đúng mực
». Vụ đả kích gia đình một tử sĩ, « đã khiến tôi đành phải kết
luận là ông Trump không có được khí chất, kỷ luật và năng lực phán đoán cần thiết
để trở thành tổng thống ».
Dù vậy,
nạn « xuất huyết » trong nội bộ đảng Cộng Hòa cũng có những giới hạn. Nếu nhiều
chuyên gia về đối ngoại và các cây bút bình luận bảo thủ công khai chống lại
ông Trump, thì rất ít dân biểu, nghị sĩ Cộng Hòa dứt khoát với ứng cử viên
chính thức của đảng – hiện đang thua bà Hillary Clinton 7 điểm. Không giống như
thượng nghị sĩ bang Maine hay dân biểu New York Richard Hanna, những người đang
phải vận động tái cử ngần ngại chống đối Donald Trump, sợ mất lòng cử tri của
ông ta.
Thượng
nghị sĩ John McCain của bang Arizona, nguyên ứng cử viên Nhà Trắng, là biểu hiện
rõ nhất cho tâm trạng trên. Giận dữ trước việc Donald Trump tấn công gia đình
ông Khan, và bản thân cũng bị nhà tỉ phú cho rằng không phải là « anh
hùng trong chiến tranh » vì đã từng bị bắt tại Việt Nam, cựu binh nổi
tiếng này vẫn tiếp tục ủng hộ ứng viên chính thức của đảng. Nỗ lực tìm một giải
pháp thay thế Donald Trump không thành công cũng là dấu hiệu cho thấy sự ngần
ngại đang ngự trị trong đảng bảo thủ.
Một
giải pháp thay thế ?
Hôm thứ
Hai, ông Evan McMullin loan báo ra ứng cử độc lập, nhưng cựu nhân viên CIA, từng
làm việc với nhóm dân biểu Cộng Hòa ở Hạ viện, lại ít được công chúng biết đến.
Việc ông ra ứng cử cũng muộn màng, trong khi tại hơn phân nửa số tiểu bang đã
quá hạn đăng ký, nên hầu như không có cơ hội cạnh tranh được với bà Clinton hay
ông Trump.
Theo
New York Times, ông Evan McMullin, một người theo đạo Mormon ở bang Utah, dù
sao vẫn có thể chiếm mất số phiếu cần thiết cho ông Trump tại tiểu bang mà 60%
dân số theo đạo này. Một tiểu bang mà theo các chuyên gia nếu không giành được,
thì một ứng viên Cộng Hòa không thể có hy vọng bước vào Nhà Trắng.
Trong
bài xã luận hôm nay, Libération nhận định, việc ông Donald Trump bị nhiều nhân
vật trong đảng mình đồng loạt bỏ rơi, vừa bất ngờ lại vừa kịch tính. Để 50 cựu
quan chức an ninh quốc gia phải viết ra trên giấy trắng mực đen ông Trump nếu đắc
cử sẽ là « tổng thống nguy hiểm nhất lịch sử nước Mỹ », có nghĩa là
tình hình đang nguy ngập.
Nhưng
theo tờ báo, dù sao việc quay lưng này khiến người ta có thể an tâm. Nó cho thấy
việc khuấy động lên nỗi sợ hãi đối với người khác và trước tương lai, có thể
thu được kết quả một thời gian – nhất là trong giai đoạn đầy biến động này của
thế giới ; nhưng không thể nào trở thành chính sách của một quốc gia dân chủ.
No comments:
Post a Comment