Hải Ninh, phóng viên RFA
2015-06-12
2015-06-12
Một tháng trước chuyến thăm Hoa Kỳ của ông Tổng bí
thư đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng, nhóm vận động cho tù nhân lương
tâm Việt Nam sẽ có buổi tường trình tại quốc hội Hoa Kỳ chiều nay. Cùng tham
gia tổ chức cuộc vận động có giáo sư Allen Weiner, giám đốc chương trình luật của
trường đại học Stanford ở bang California. Giáo sư Weiner đã đến trường quay của
RFA hôm nay và dành cho chúng tôi cuộc phỏng vấn này.
Giáo sư Allen
Weiner, giám đốc chương trình luật của trường đại học Stanford ở bang
California trả lời phóng viên Hải Ninh tại trụ sở RFA ở Washington DC hôm
11/6/2015.
Làm
sao giúp hiểu rõ việc VN vi phạm nghĩa vụ quốc tế ?
Hải
Ninh: Xin cảm ơn ông đã dành cho chúng tôi cuộc
phỏng vấn. Câu đầu tiên mà tôi muốn hỏi ông là, tại sao và làm thế nào ông lại
tham gia vào cuộc vận động này?
Allen
Weiner: Vâng, tôi rất vui được đến đây.Năm 2012 một số người
bạn làm trong các tổ chức phi chính phủ (NGO) trò chuyện với tôi, và bày tỏ mối
quan ngại về một loạt các vụ bắt bớ các nhà hoạt động dân sự và chính trị trẻ ở
Việt Nam. Họ cũng phải đối mặt với nguy cơ bị xét xử. Câu hỏi đặt ra là liệu
chúng ta có thể làm gì không, bằng việc sử dụng các tổ chức quốc tế để thay mặt
họ mà vận động. Sau khi xem xét vấn đề này, tôi quyết định trình một lá đơn lên
tổ chức có tên là Nhóm làm việc của Liên Hợp Quốc về Vấn đề Giam giữ Tuỳ tiện.
Chức năng của nhóm này là chống lại các việc bắt giữ người tuỳ tiện. Vào mùa hè
năm 2012, tôi đã gửi đơn khiếu nại thay mặt cho 16 người, bao gồm cả nam lẫn nữ,
mà tôi đại diện.
Hải
Ninh: Vậy thì ông có thể nói rõ cho tôi được biết
cụ thể vai trò của ông trong cuộc vận động này hay không?
Allen
Weiner: Tôi là luật sư của họ trước tổ chức quốc tế này.
Tôi tham gia vào việc gom những các thông tin liên quan tới những hoàn cảnh mà
họ bị bắt, cố gắng làm việc với mạng lưới các nhà hoạt động mà có thể tiếp xúc
với gia đình của các tù nhân, hoặc nhà thờ của họ ở Việt Nam, tìm hiểu những
hoàn cảnh liên quan tới vụ bắt giữ họ và sau đó tôi nộp đơn lên nhóm làm việc
này. Nhóm có trụ sở ở Geneva. Tôi cũng cập nhật cho tổ chức này các thông tin
liên quan tới hoàn cảnh của những người tù nhân nói trên. Chính phủ Việt Nam có
cơ hội trả lời đơn khiếu nại này. Cuối năm 2012, họ đã trình câu trả lời của họ,
và tôi cũng có cơ hội đáp lại những bình luận của họ.
Và đến tháng 8 năm 2013, khoảng hơn một năm sau khi
tôi nộp đơn lần đầu, Nhóm làm việc này đưa ra quan điểm của họ. Nhóm này đã nói
rõ ràng rằng chính phủ Việt Nam đã vi phạm những nghĩa vụ của họ theo luật quốc
tế. Việt Nam. Đây không phải là những nghĩa vụ mà nước ngoài áp đặt lên Việt
Nam. Chính phủ Việt Nam tự nguyện tham gia một công ước quốc tế về các quyền
dân sự và chính trị, và họ hứa sẽ tuân theo những nguyên tắc về nhân quyền
trong công ước đó. Vì thế, đây không phải là những giá trị phương Tây hoặc nước
ngoài áp đặt lên Việt Nam. Câu hỏi đặt ra ở đây là liệu chính phủ Việt Nam có
giữ lời về việc đối xử với chính người dân của họ. Nhóm làm việc này là nhóm
trung dung và hiểu rõ những vấn đề trong công ước đó. Họ đã nói rất rõ ràng rằng
Việt Nam đã vi phạm quyền được thể hiện quan điểm chính trị và quyền được tụ tập
của những tù nhân nói trên.
Hải
Ninh: Lúc trước ông có nói với tôi rằng ông chưa
từng qua Việt Nam. Làm thế nào ông có thể giúp những tù nhân đó nếu ông không
thể gặp mặt họ?
Allen
Weiner: Rất khó. Chính Việt Nam đã tham gia công ước về
các quyền dân sự và chính trị và nói rằng chúng tôi sẽ tuân theo những nghĩa vụ
này. Hy vọng đầu tiên của tôi tất nhiên là khi họ nhận được những quan điểm của
Nhóm làm việc kia, chính là một tổ chức độc lập và có chuyên môn về luật mà Việt
Nam hiểu rõ, rằng lý luận của họ về việc bắt giữ những nhà hoạt động kia theo
luật Việt Nam là không hợp lý và không đúng với luật quốc tế. Tất nhiên, phản ứng
đầu tiên của chúng tôi là hy vọng Việt Nam sẽ giữ lời hứa và rằng họ sẽ tuân
theo những nghĩa vụ mà họ phải thực hiện. Và đó là phần một của tiến trình.
Chính phủ Việt Nam có thể nghĩ rằng, việc bắt bớ những
nhà hoạt động kia theo luật Việt Nam cũng không sai. Chúng tôi hy vọng rằng khi
họ nhận thấy điều đó không tuân theo luật quốc tế, họ sẽ trả tự do cho những tù
nhân kia. Nhưng họ không thả các tù nhân này.
Và vì thế, bây giờ câu hỏi đặt ra là làm sao chúng
ta có thể giúp các bên hiểu rõ việc Việt Nam vi phạm nghĩa vụ quốc tế, làm thế
nào chúng ta thuyết phục được Mỹ và các nước khác trên thế giới gây áp lực cho
Việt Nam buộc họ phải tuân theo các nghĩa vụ quốc tế. Và đó là bước tiếp theo của
tiến trình này, đó là cho lan rộng thông điệp rằng Việt Nam ngày càng có nhiều
hoạt động đàn áp và từ đó yêu cầu các nhà làm luật ở Mỹ và nhiều nơi khác lên
tiếng, nói rằng chúng ta sẽ đưa ra điều kiện về việc thúc đẩy quan hệ với Việt
Nam bằng việc họ cải thiện vấn đề nhân quyền.
Hải
Ninh: Và đó chính là điều các ông hướng tới
trong buổi tường trình hôm nay?
Allen
Weiner: Đúng vậy. Tôi sẽ gặp gỡ với những đại diện về vấn
đề Việt Nam trong quốc hội, hy vọng chia sẻ được với họ những trải nghiệm của
tôi và quan trọng hơn nữa là những kết luận từ Nhóm làm việc của Liên Hợp Quốc
về Vấn đề Giam giữ Tuỳ tiện, và để nhấn mạnh rằng Việt Nam đã vi phạm những luật
lệ hết sức rõ ràng. Không có gì còn chưa sáng tỏ ở đây cả. Việt Nam đã phớt lờ
những nghĩa vụ của họ về việc tôn trọng quyền con người của chính công dân họ.
Trong thời điểm Mỹ muốn tiến tới có quan hệ gần gũi hơn với Việt Nam, chúng ta
cần phải tự đặt câu hỏi cho bản thân rằng liệu ta có muốn tham gia một hiệp ước
với một quốc gia mà họ không cảm thấy họ cần phải tuân theo những nghĩa vụ khi
mà họ không muốn hay không. Và đó chính là điều tôi sẽ nói với các thành viên
quốc hội hôm nay, giúp họ hiểu rằng Việt Nam là nước không muốn thực hiện các
nghĩa vụ của họ.
Chúng ta cũng cần biết rằng Mỹ từng làm điều này
trong quá khứ rồi. Chúng ta từng nhiều lần thiết lập quan hệ gần gũi với chính
phủ các nước chuyên chế, không đại diện cho người dân chính họ và đàn áp người
dân chính họ. Những chính phủ này rồi cũng sụp đổ, và chúng ta bị đặt vào thế
cô lập đối với người dân những nước đó vì chúng ta đặt quan hệ với chính phủ
đàn áp những người đó. Tôi nghĩ đấy là một điểm mà các nhà làm luật ở Mỹ cần
cân nhắc liệu về có lợi ích gì dù về lâu dài hay ngắn hạn khi có quan hệ với
chính phủ Việt Nam, chính phủ mà không đại diện cho người dân của họ và ngày
càng đàn áp họ hay không.
Hải
Ninh: Vâng tôi xin chúc ông may mắn trong các hoạt
động đó và xin cảm ơn ông đã dành cho chúng tôi cuộc phỏng vấn này.
Allen
Weiner: Tôi cũng xin cảm ơn quý vị đã dành cho tôi cơ hội
này. Xin cảm ơn rất nhiều.
VIDEO
: https://youtu.be/TBlYo0PlYjk
No comments:
Post a Comment