Tác
nghiệp và sự “bất kính” hay phạm húy
Tổng
Bí thư dâng hương tưởng niệm các Vua Hùng
https://baotiengdan.com/wp-content/uploads/2024/07/Anh-man-hinh-2024-07-27-luc-21.28.56.png
Ảnh
chụp màn hình
Ngày
hôm nay, sau khi Quốc tang đã hết, thì cõi mạng và giới báo chí bàn tán nhiều về
vấn đề “sự cố tác nghiệp” của một số phóng viên ảnh. Đặc biệt, được đọc cái văn
bản “bố cáo” của Báo Dân trí rằng, phóng viên ảnh đó không phải là người của
Báo Dân trí, thì những “mũi giáo” lại hướng về phía các báo khác, trong đó có Đại
Thông tấn.
Tôi
chỉ là phóng viên chuyên theo dõi lĩnh vực nông nghiệp nông dân nông thôn, nên
tôi không được “tác nghiệp” về Quốc tang Tổng Bí thư. Do vậy, tôi chỉ theo dõi
sự kiện qua đọc các báo và xem truyền hình. không được tận mắt nhìn thấy những
vất vả của đồng nghiệp khi tác nghiệp ở sự kiện lớn này.
Tuy
vậy, tôi cũng mạo muội viết lên đây một số suy nghĩ.
1. Ấn tượng về phóng viên ảnh của Đại Thông tấn
(ĐTT)
Như
trên đã nói, tôi chỉ được theo dõi về nông nghiệp nông dân nông thôn, nên chỉ
được tác nghiệp ở những sự kiện ở tầm Bộ NN&PTNT. Tôi gần như không được
“bén mảng” đến tác nghiệp ở các sự kiện tầm Đảng, Quốc hội, Nhà nước, Chính phủ.
Tuy vậy, cũng có những sự kiện liên quan đến lĩnh vực nông nghiệp, nhưng do Thủ
tướng chủ trì. Nếu sự kiện đó diễn ra tại Bộ NN&PTNT thì những phóng viên
đã quen với Bộ như chúng tôi thì không có trở ngại gì. Nhưng cũng có sự kiện lớn
được diễn ra ở không gian khác, thì rất nhiều sự kiện, chúng tôi đến dự – cho
dù đã làm đủ thủ tục và được cấp thẻ tác nghiệp tại sự kiện, nhưng vẫn buộc phải
theo dõi qua màn hình, mà không được vào hội trường, hoặc chỉ được phép đứng ở
dưới hội trường với khoảng cách mà máy ảnh không thể với được lên khán đài.
Những
sự kiện như vậy, chỉ có máy quay của đài truyền hình VTV1 và Phóng viên ảnh của
Đại Thông tấn mới được phép tiếp cận khán đài. Đó là sự “đặc quyền” riêng của Đại
Thông tấn và rất bất bình đẳng với các báo bình thường, kể cả báo Nhân dân. Ở
những sự kiện như vậy, khi chúng tôi đề cập với Ban tổ chức hoặc Bộ phận phụ
trách báo chỉ của Ban tổ chức sự kiện về vấn đề ảnh cho bài viết, thì có những
Ban tổ chức cung cấp ảnh cho phóng viên chúng tôi. Nhưng có vô vàn sự kiện, Ban
tổ chức chỉ trả lời rằng: Chúng tôi đã ủy nhiệm cho phóng viên Đại Thông tấn chụp
ảnh và cung cấp cho mọi phóng viên có nhu cầu. Nói vậy, nhưng thực chất là “huề”,
bởi chả phóng viên ảnh nào của Đại Thông tấn tự nguyện cung cấp ảnh cho phóng
viên các báo cả. Bạn muốn có, thì phải mua ảnh của Đại Thông tấn. Đó là một sự
bất bình đẳng ghê gớm, mà từ khi đi làm phóng viên, tôi hiểu rằng phải chấp nhận.
Nhưng
vấn đề không chỉ dừng lại ở đó. Phóng viên ảnh của Đại Thông tấn có vẻ như họ ở
“đẳng cấp khác” so với phóng viên bình dân như chúng tôi. Ấy là, trong vô vàn sự
kiện đang diễn ra, khi đến những phút giây quan trọng nhất, tất cả phóng viên
chúng tôi đang dàn hàng ngang đứng với khoảng cách đến tiêu hình hợp lý nhất để
đảm bảo cho mọi phóng viên đều có chỗ đứng chụp được ảnh, đồng thời ai cũng lấy
được toàn bộ khuôn hình. Tưởng như đã đạt được sự đồng thuận và quá trình đứng
chuẩn bị mất tới 3-5 phút chờ khoảnh khắc quan trọng diễn ra. Thì đùng một
phát, đến lúc khoảnh khắc quan trọng diễn ra, thì ông Phóng viên ảnh của ĐTT ôm
cái máy ảnh to tổ bố nhảy ra phía trước đứng vào chính giữa, và đứng trước hàng
các phóng viên với khoảng cách từ 1-2m. Dĩ nhiên là phóng viên ảnh của ĐTT quay
đít về phía phóng viên. Thế là “A lê hấp”, toàn bộ hình ảnh sự kiện được chup ảnh
vào máy ảnh với cái đít của phóng viên ĐTT đứng giữa. Khi những khoảnh khắc
quan trọng kết thúc, thì Phóng viên ảnh cuả ĐTT mới đi ra khỏi khuôn hình. Thế
là toàn bộ ảnh chụp của phóng viên bình dân như chúng tôi phải vứt vào “sọt
rác”. Vì chả báo náo đăng ảnh mà trong ảnh có người quay đít vào độc giả. Những
tình trạng như thế này, cá nhân tôi và các đồng nghiệp gặp như “cơm bữa”.
(Xin
mở ngoặc là xin lỗi bác Sinh – phóng viên ảnh ĐTT chuyên trách mảng nông nghiệp,
bác không thuộc trường hợp “đại phóng viên” mà tôi vừa nêu. Bởi bác và bọn em
đã quá quen thuộc nhau, nên bác không đứng trước mặt anh em thân quen mà chụp ảnh,
mà thường bác khi thấy anh em dàn hàng ngang, thì bác kéo cái ghế đứng ở phía
sau và đứng lên ghế để chụp ảnh).
2.
Nói đi cũng phải nói lại
Ấy
là về vấn đề “sự cố” “bất kính” khi tác nghiệp. Thấy người ta phê phán về việc
phóng viên ảnh đứng trước bát hương Cụ Tổng để “tác nghiệp”. Như thế là “bất
kính” và “phạm húy”… Đúng là bất kính và phạm húy. Thậm chí, nghe nói hôm qua,
có phóng viên ảnh còn tỳ chân lên cỗ pháo để lấy tư thế thuận lợi cho tác nghiệp
chụp ảnh – như thế là không thể chấp nhận được.
Nhưng
là phóng viên, chúng ta đã quá quen thuộc với những nghi lễ dâng hương, mà có
lãnh đạo Đảng, Nhà nước hoặc Lãnh đạo cấp tỉnh tham gia dâng hương, hành lễ. Ở
đó, khi các lãnh đạo dâng hương, thì thường có một dàn phóng viên đứng sau bát
hương để chụp ảnh. Nếu nhìn ở góc độ “tâm linh’’ hay văn hóa, thì có người sẽ bảo
rằng: các lãnh đạo đang dâng hương phóng viên chứ có phải dâng hương Phật, hay
dâng hương vua Hùng đâu!
Bởi,
khi đứng ở phía những người dâng hương, sẽ thấy phía sau bát hương là các nhà
báo chắn kín ban thờ Phật, ban thờ Vua Hùng. Tức là, các nhà báo quay lưng vào
Thần Phật khi nghi thức dâng hương đang diễn ra. Thậm chí tại nhiều sự kiện
dâng hương, tận mắt tôi đã chứng kiến phóng viên của ĐTT còn trèo lên cả bàn thờ
để chụp xuống các vị lãnh đạo cho ảnh đẹp, rõ và có “hồn”.
Tại
các sự kiện như vậy, dường như không có ai nhắc nhở hay phê phán các phóng
viên, cho dù nhiều nhà lãnh đạo luôn có trợ lý đi theo, và có cả cảnh vệ ở những
sự kiện như vậy. Tôi hiểu, tác nghiệp như thế là rất bất kính, nhưng tôi nghĩ
có lẽ các nhà lãnh đạo cũng hiểu rằng để có những tấm ảnh đăng báo phản ánh
trung thực nhất, thì các phóng viên buộc phải “phạm húy” như vậy. Khi độc giả đọc
báo, họ sẽ chỉ nhìn thấy những tấm ảnh đẹp, trung thực, mang tính thời sự kịp
thời… Chứ họ sẽ không thể hiểu được những cái khó của phóng viên tác nghiệp để
có được những bức ảnh đó.
Có
lẽ khi tôi nói rằng, khi các nhà lãnh đạo dâng hương, có dàn phóng viên đứng
trước bát hương, sẽ có nhiều độc giả nghi ngờ tôi nói sai. Thì đây, tôi chỉ cần
vào google, gõ chữ “dâng hương”, là ra vô vàn tấm ảnh đăng trên báo, từ những
báo Đỉnh nhất như: Đảng Cộng sản, Chính phủ, Nhân dân, Tuyên giáo… đến những
báo bình thường… đều có những tấm ảnh minh chứng cho lời nói của tôi. Trong các
bức ảnh này, độc giả sẽ chẳng nhìn thấy phóng viên nào. Nhưng cứ nhìn ảnh đi,
nghĩ và sẽ thấy…
À,
mà nếu bà con độc giả mà nhìn thấy hình ảnh phóng viên ngồi giữa bàn thờ Phật để
chụp ảnh xuống, thì còn “kinh nữa”. Tôi đã từng tận mắt nhìn rồi đấy.
CMK
P/s:
Tôi vẫn phải cố vớt một câu thế này: Đúng sai tùy thuộc góc nhìn.
HÌNH :
https://www.facebook.com/photo/?fbid=10224215779692797&set=pcb.10224215784052906
https://www.facebook.com/photo?fbid=10224215779652796&set=pcb.10224215784052906
https://www.facebook.com/photo?fbid=10224215780892827&set=pcb.10224215784052906
https://www.facebook.com/photo?fbid=10224215781852851&set=pcb.10224215784052906
https://www.facebook.com/photo?fbid=10224215781772849&set=pcb.10224215784052906
https://www.facebook.com/photo/?fbid=10224215781932853&set=pcb.10224215784052906
https://www.facebook.com/photo/?fbid=10224216438669271&set=pcb.10224215784052906
https://www.facebook.com/photo/?fbid=10224216438949278&set=pcb.10224215784052906
.
No comments:
Post a Comment