CÂU CHUYỆN VĂN MIẾU HIỆN ĐẠI

Câu chuyện Văn Miếu hiện đại hay đỉnh của thói háo danh
Trà Đoá
6.10.2008
http://www.talawas.org/talaDB/suche.php?res=14412&rb=0306

Ở Hà Nội lâu lâu lại xuất hiện những “phát kiến” mới về văn hoá mang “tầm vóc thời đại”. Mới đây nhất là công trình làm phim về Lý Thái Tổ. Còn hiện nay là “Văn Miếu hiện đại”… Thật không hổ thẹn là trung tâm văn hoá của nước Việt.

Vâng, những công trình này nếu được thực hiện, ngoài chuyện tốn cả núi tiền, thì đều tạo ra rất nhiều “ảnh hưởng” trong đời sống văn hoá, chí ít cũng ở Hà Nội. Báo chí nhà nước và dư luận vỉa hè bàn tán xôn xao. Chưa làm nhưng ai cũng đã cảm nhận được hàng tá thứ rối rắm xung quanh nó. Người ta bàn tán chủ yếu về sự “cần thiết” của nó. Mà cần thiết quá đi chứ, tiến sĩ thì thời nào cũng như nhau (cũng đều là tiến sĩ cả!) mà sao ngày trước lại được dựng bia, còn thời nay thì không? Thời trước cái bọn hủ nho nội địa (vì văn bằng chủ yếu, nếu có, là do trong nước cấp) kia sao lại được vinh dự đến thế, còn thời nay hiện đại hơn, tri thức tràn trề (và văn bằng đa số lại do từ các trời Đông hoặc Tây cấp) lại chẳng được tôn vinh chút nào.

Nhưng có vài điều, thiết nghĩ, các vị tiến sĩ hiện đại đều rất rõ: là các vị tiến sĩ ngày trước học đến “lòi tròng con mắt”, nghe nói đi học chữ Nho không thôi đã mất đến ít nhất 20 năm. Phải nhớ không biết bao nhiêu là kinh thư, điển tích thuộc làu làu, văn chương thơ phú thì khỏi phải chê. Và đa số họ đều đạt đến cái cao nhất trong cái tri thức của thời đó. Hơn nữa, cái học thời trước là cái học đạo. Bởi vậy những nhà Nho nói chung đều là những kẻ có đạo đức và lòng tự trọng vững vàng của một kẻ trí thức đúng nghĩa. Thực tế cũng đã chứng minh hầu hết bọn họ khi “nhập thế” đều hữu ích cho xã hội. Và có một điều đặc biệt hơn, vì chọn lọc quá kỹ lưỡng nên tầng lớp này rất ít, ít đến mức có thể… có đủ bia đá để dựng.

Bây giờ thử nhìn lại cái đám tiến sĩ ngày nay xem sao (xin lỗi mấy vị tiến sĩ còn giữ được lòng tự trọng).

Có một thời người ta đồn rằng chỉ cần dắt con bò qua biên giới rồi dắt về là thành tiến sĩ ngay (dĩ nhiên là tiến sĩ cho con bò, chứ không phải cho người dắt). Hay có những câu chuyện thế này: có một ông nọ từ nhà quê lên Hà Nội khám bệnh. Khi ông đến một bệnh viện và xin gặp bác sĩ X. để khám, anh gác cổng nói rằng ở đây không có ai là bác sĩ cả, chỉ toàn là tiến sĩ thôi.

Có lẽ trong lịch sử phát triển của Việt Nam, chưa có thời nào mà tiến sĩ nhiều đến thế. Nó nhiều đến mức rẻ rúng. Trong các cơ quan nhà nước, người người đua nhau làm tiến sĩ, nhà nhà tự hào là tiến sĩ. Và mỗi khi có cơ hội, dù liên quan hay không liên quan đến nghành nghề, họ đều tranh thủ ghi rõ ràng cái học vị “TS” ngay bên dưới. Nó bát nháo và tầm thường đến mức không khỏi khiến người ta nghĩ rằng đó là một thứ hội chứng “hậu ngu dốt”. Đó là thứ phản xạ tâm lý của lòng tự ti. Bởi những kẻ chiếm ưu thế tuyệt đối trong xã hội mới đa số đều xuất thân từ tầng lớp thấp và đều ít học, thậm chí rất nhiều trong số ấy xuất thân từ các hạng lưu manh trong xã hội cũ, vì những điều này họ không khỏi cảm thấy bị tổn thương ghê gớm. Niềm tự hào của các chiến thắng quân sự, dù được nhai đi nhai lại, cũng không thể giúp họ khuây khoả được. Và cuối cùng, bằng cấp, học vị, học hàm hay các danh xưng mỹ miều ra đời như một liệu pháp tâm lý: giáo sư, nhà văn, nghệ sĩ ưu tú, nghệ sĩ nhân dân, giải thưởng Hồ Chí Minh, giải thưởng nhà nước,… và được ban phát một cách rộng rãi như một ân huệ của Đảng.

Nhưng nhiều ít đâu phải là vấn đề. Chuyện nằm ở chỗ: cái đám tiến sĩ này đang làm gì và họ có đóng góp được gì cho sự phát triển của xã hội hay không?

Khỏi cần thu thập thống kê gì cho mệt, vì các thống kê về “đóng góp” của tầng lớp này đã có sẵn. Ví dụ như số lượng các công trình khoa học đăng báo uy tín nước ngoài không đáng là bao nếu so với số lượng khổng lồ của học vị. Nhưng các tiến sĩ Việt Nam đâu có nghiên cứu khoa học, họ kiếm bằng tiến sĩ là để phục vụ cho con đường làm quan mà thôi. Có vẻ điều này giống với các tiến sĩ thời trước nhỉ. Cũng là học để làm quan, mà muốn làm quan lớn phải có tiến sĩ. Nhưng điều trớ trêu là thời phong kiến, người ta chỉ học một món, với một mục đích rõ ràng là để đi thi làm quan, và các kiến thức mà họ thu nhận được cũng đều dùng để “bình thiên hạ”. Còn thời nay, một ông tiến sĩ một nghành khoa học hẹp nào đó lại đi làm bộ trưởng mà chức năng chủ yếu là quản lý. Bởi vậy, khi kết thúc sự nghiệp của những vị này, những “thành tựu” trong cuộc đời họ chẳng liên quan gì đến cái học vị của họ cả. [1]

Nhưng nếu họ chẳng có đóng góp được gì thì cũng chưa phải là điều đáng lên án. Đằng này, họ đã tạo ra cả một “văn hoá tiến sĩ” gớm ghiếc lan tràn trong môi trường học thuật ở Việt Nam. Bởi đi đôi với học vị chỉ là sự bất tài háo danh nên cái đám này chạy chọt, mua bài, mua công trình, giả mạo tài liệu, ăn cắp công trình, chôm chỉa kiến thức…, ôi thôi biết làm sao nói cho hết. Đóng góp “to lớn” duy nhất của họ có lẽ là công ăn việc làm cho cái phố “mua bán luận văn” ở Hà Nội mà thôi.
Nhưng họ đâu đã chịu dừng lại ở đó. Những con người khi mất lòng tự trọng thì có chuyện gì mà chẳng làm, cho dù là xấu xa nhất.

Khi danh xưng “TS” đã trở nên rẻ tiền, thì cuộc đua của những kẻ háo danh lại tiến thêm một bước mới. Đó là danh xưng “viện sĩ hàn lâm” mà một thời rộ lên mạnh mẽ trong giới “trí thức” ở Hà Nội. Cái vụ này chỉ xẹp đi khi có người phát hiện ra rằng để làm một “viện sĩ hàn lâm” chỉ tốn vài trăm đô một năm mà thôi.

Có lẽ, đã đến lúc một cuộc đua mới xuất hiện. Trò háo danh chưa dễ gì kết thúc. Rồi mai mốt đây cả Hà Nội sẽ nhốn nháo cả lên để lo chạy chọt được khắc lên bia đá. Tôi đã tưởng tượng ra cảnh người ta huy động hàng đoàn xe cộ lên Trường Sơn để khai thác đá về làm bia…

Cũng như lòng tham vốn không đáy, cái háo danh kia cũng chẳng có đỉnh. Xã hội này vốn đã quặt quẹo, bệnh hoạn nhiều rồi nên nếu thêm cái trò kia vô nữa thì chắc cũng chẳng sao đâu…

© 2008 talawas
[1]Có một ông như thế mới chết, là giáo sư tiến sĩ từng làm bộ trưởng bộ Y tế, mới đăng báo sáng nay.


Về Trung tâm bảo tồn di sản tiến sĩ Việt Nam
Linh’s Blog
Saturday October 4, 2008 - 03:40pm (PDT)
http://blog.360.yahoo.com/blog-LHs64Q8nc6oA.KIg0brqXw--?cq=1&p=16130#comments
Bản thân cái tên gọi của Trung tâm này đã khó chấp nhận. Tại sao lại là "di sản tiến sĩ"? Phải chăng chỉ tiến sĩ mới được coi là trí thức? Vậy bao nhiêu nhà trí thức Việt Nam từ Phạm Quỳnh, Nguyễn Văn Vĩnh cho tới Trần Đức Thảo, Đào Duy Anh, Hoàng Xuân Hãn ...hẳn sẽ không được đưa vào trong diện "bảo tồn di sản" bởi họ đâu phải là tiến sĩ?
Thế nhưng hình như tiêu chuẩn của Trung tâm không phải là như vậy, như đoạn dưới đây cho thấy trung tâm còn bảo tồn di sản của giáo sư Đào Duy Anh và Chủ tịch Hồ Chí Minh, cả hai đều không phải là tiến sĩ: Ông Đào Duy Anh mới có bằng Thành chung (tương đương cấp 2) trường Quốc học Huế. Hồ Chí Minh thì còn chưa có bằng Thành chung do đang học thì bị đuổi học (vì tham gia biểu tình chống sưu thuế). Tuy sau này Hồ Chí Minh có làm nghiên cứu sinh để lấy bằng Phó Tiến sĩ tại Đại học Phương Đông nhưng ông cũng bỏ dở để sang Trung Quốc làm cách mạng.Vậy nếu Trung tâm này chỉ là Trung tâm "bảo tồn di sản tiến sĩ" thì nên chỉ bảo tồn những ai có di sản tiến sĩ, còn nếu không thì nên đổi tên, ít nhất cũng là "Trung tâm Bảo tồn Di sản Trí thức Việt Nam"- một cái tên trung tính và đỡ nặng mùi bằng cấp hơn.

Trung tâm bảo tồn di sản Tiến sĩ Việt Nam sẽ “lấy nó nuôi nó”

"Cũng lời ông Huy, bản thảo, bản nháp, sổ tay...của các nhà khoa học chính là những di sản quý cần sưu tập. Mới đây, đạo diễn Đặng Nhật Minh đã tìm thấy một số ghi chép của người cha bác sỹ Đặng Văn Ngữ. GS Đào Thế Tuấn cũng cho biết đã tìm thấy 8 trong số 20 cuốn sách quý của phụ thân- GS Đào Duy Anh.
Chiều 27/9 vừa qua, nhiều giáo sư đã trao tặng Trung tâm CPD những hiện vật của mình như bức ảnh chụp chung với cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng của GS.TSKH Phạm Minh Hạc, của GS Phạm Trương Thị Thọ, một bộ tập sách do Quan Hải tùng thư xuất bản năm 1929 do GS Đào Duy Anh và nhà cách mạng Phan Đăng Lưu viết, hay một bản gỗ của Trung tâm lưu trữ quốc gia 3, bao gồm tất cả các chữ ký mà Chủ tịch Hồ Chí Minh đã sử dụng trong suốt cuộc đời.... Công viên Văn Miếu đương đại này sẽ gồm các khu tưởng niệm, mô phỏng Văn Miếu cũ và hệ thống văn bia mới dành cho các nhà khoa học, tiến sĩ thời cận - hiện đại. Tên tiến sĩ được ghi trên nền đá hoa cương."
Trung tâm này định xây dựng hệ thống văn bia mới dành cho các nhà khoa học, tiến sĩ. Chưa rõ tiêu chuẩn để được lên bia ở "Văn Miếu mới" này là gì? Ai là Tiến sĩ thì cũng được dựng bia (hay mua bia), hay phải qua xét tuyển, hay là đóng tiền kiểu như vào các danh sách Who's Who của các tổ chức tiểu sử danh nhân?
Chỉ có điều chắc chắn là những người bán bia sẽ đắt hàng. Theo Bộ trưởng Nhân thì tới năm 2020, Việt Nam chúng ta sẽ có 20.000 tiến sĩ (chưa kể số đã qua đời). Giả sử Văn Miếu mới này cũng theo tinh thần Văn Miếu cũ là Tiến sĩ sẽ được dựng bia thì sẽ có 20.000 tấm bia tiến sĩ chi chít tại Hòa Bình, chưa kể vài nghìn tấm bia của các tiến sĩ đã qua đời. Bà con người Mường ở đây sẽ tha hồ ngắm nghía di sản trí thức của đám người Kinh, bà con chung dòng máu thời Hùng Vương. Và cuối tuần sẽ có hàng đoàn xe của các Tiến sĩ từ Hà Nội dẫn vợ con, bạn bè, cấp dưới, bồ bịch, người yêu lên Hòa Bình nghỉ mát, nhân tiện rẽ qua Công viên Văn Miếu mới để "cho em thấy rùa đội bia tên anh nhá". Tha hồ mà phát triển du lịch, đưa đồng bào trung du tiến kịp với thủ đô!. Ông Bộ trưởng Nhân cũng có thể sẽ hài lòng vì việc được có tên trên bia sẽ là động lực kích thích nhu cầu nhiều người bỏ thời gian và/hay tiền bạc để đi học Tiến sĩ hơn.
Trong khi khoa học Việt Nam ở vị trí thế nào so với thế giới là điều ai cũng biết, trong khi hiện tượng học giả, chạy điểm, làm luận án tiến sĩ thuê hết sức phổ biến, thì các tiến sĩ Việt Nam nên tự lấy làm xấu hổ chứ lại còn nghĩ tới chuyện dựng bia để lưu danh sử sách, không biết để làm gì đi nữa.
Thực ra ý tưởng sưu tầm các di sản của những nhà khoa học, những trí thức đã qua đời hay đang hoạt động với những cống hiến nổi bật cũng là một ý tưởng cần thiết. Nhưng nên dừng nó ở hình thức hoạt động của bảo tàng, ví dụ như Bảo tàng Dân tộc học chỗ ông Nguyễn Văn Huy (con TS Nguyễn Văn Huyên, cựu Bộ Trưởng Giáo dục) có thể xin kinh phí Nhà nước để thực hiện hoạt động này. Chứ đừng biến nó thành một động thái kinh doanh không ra kinh doanh, lưu trữ không ra lưu trữ, chỉ để phỉnh nịnh bản thân và phỉnh nịnh lẫn nhau, và làm cho cái tâm lý trọng bằng cấp thái quá, mua bán bằng cấp trong xã hội càng thêm phổ biến.

Phụ chú: Một vài thông tin liên quan:

Khảo sát trên thị trường bằng cấp tuần qua của tổ chức EID (Economist Intelligence Database)* cho thấy, trong khi tất cả các chỉ số tài chính-kinh tế trên thị trường thế giới và Việt Nam đều giảm sút do lo ngại khủng hoảng tài chính toàn cầu thì giá cả thuê làm luận án Tiến sĩ tăng vọt tới 200%, giá thuê làm luận án Thạc sĩ tăng 157%, giá viết bài đăng tạp chí chuyên ngành trong nước tăng 278%, giá đi học hộ, điểm danh hộ ở trường Đại học Kinh tế Quốc dân tăng 87%, ở trường Đại học Ngoại thương tăng 70%. Số tiền đấu giá để đi học Tiến sĩ bằng học bổng ngân sách cũng tăng đáng kể, tuy chưa có con số chính xác. EID lo ngại diễn tiến trên sẽ có ảnh hưởng tiêu cực tới tình hình lạm phát ở Việt Nam, vốn đã rất nóng bỏng thời gian quá. Bộ Kế hoạch Đầu tư cũng đang có ý tưởng đề nghị Chính phủ xem xét hoãn Công viên Tiến sĩ (tên không chính thức của Công viên Văn Miếu) do lo ngại sẽ ảnh hưởng tới mặt bằng giá cả thị trường trong cả nước, đặc biệt tại các thành phố lớn.

Xem ra thị trường bằng cấp Việt Nam xem ra có phản ứng rất tích cực trước động thái dựng bia tiến sĩ của Tiến sĩ Huy và đồng sự, nhất là sau phát biểu của ông Cục trưởng Cục Di sản Văn hóa, Bộ VH-TT-DL, Tiến sĩ Đặng Văn Bài. "Chúng ta có những đỉnh cao văn hóa do các giáo sư viện sỹ mang lại. Những đỉnh cao ấy làm nên thành tựu văn hóa. Chúng tôi đánh giá cao mô hình trung tâm này vì nó xã hội hóa được."

Được biết, Cục Di sản Văn hóa đang có kế hoạch mời Tổ chức New7wonders.com** sau khi kết thúc cuộc bầu chọn 7 kỳ quan di sản thiên nhiên, sẽ mở cuộc bầu chọn 7 kỳ quan di sản văn hóa và Trung tâm Văn Miếu mới tại tỉnh Hòa Bình của Việt Nam sẽ chính thức tham dự (tất nhiên, sau khi đã "xã hội hóa").

Ngoài ra, trong tuần qua còn có 15 vụ dọa kiện báo chí của một số tiến sĩ*** vì cho rằng báo chí in thiếu chữ Tiến sĩ trong các bài viết có liên quan tới những người này, trong đó có 1 vụ vì tuy bài báo có chữ "tiến sĩ" trước tên người nhưng do "sơ suất biên tập" (theo đính chính của Tòa soạn), chữ "tiến sĩ" đã không được viết hoa như nó luôn luôn, rất mực, hết sức cần phải như thế bởi vì "hiền tài là nguyên khí quốc gia" (vẫn trích dẫn trong bài đính chính).

*Tổ chức EID vừa tuyên bố là mình không tồn tại.
** Đây là tin đồn, New7wonders đã kịch liệt bác bỏ tin đồn này!
*** Thông tin chưa kiểm chứng. 15 tờ báo mới có công văn đề nghị blog Somewhere Land đính chính tin này. Nay xin đính chính là chưa có tờ báo nào bị ông tiến sĩ nào dọa kiện vì đăng thiếu chữ "Tiến sĩ" cả. Nhưng một số bạn phóng viên có kể rằng có những ông Tiến sĩ từng hoạnh họe vì thiếu chữ Tiến sĩ ghi trong phong bì được phát khi dự họp.


Tiền Phong Online
Trung tâm bảo tồn di sản Tiến sĩ Việt Nam sẽ “lấy nó nuôi nó”
Trần Thanh
Thứ Hai, 29/09/2008, 15:35
http://www.tienphong.vn/Tianyon/Index.aspx?ArticleID=138499&ChannelID=71
TP- Chiều 27/9, tại hội nghị khởi động dự án Trung tâm nghiên cứu, bảo tồn tiến sĩ Việt Nam (CPD) tổ chức ở Văn Miếu - Quốc Tử Giám Hà Nội, Trung tâm CPD đã được công bố chính thức hoạt động.

CPD do một nhóm giáo sư, tiến sĩ của Cty Công nghệ và xét nghiệm y học (Medlatec) thành lập, đã được tỉnh Hòa Bình cấp giấy chứng nhận đầu tư và giấy phép đăng ký kinh doanh từ tháng 6/2008.

Trung tâm CPD có chức năng nghiên cứu, bảo tồn, lưu giữ những giá trị văn hóa thông qua tiểu sử, tư liệu, hiện vật cá nhân của các tiến sĩ, các nhà khoa học.

Trung tâm, mà hạt nhân là Công viên Văn Miếu tiến sĩ đương đại - sẽ giới thiệu, trưng bày về cuộc sống, những đóng góp và cống hiến của các nhà khoa học cho chuyên ngành, cho đất nước. Đây cũng là nơi xây dựng ngân hàng dữ liệu về các nhà khoa học Việt Nam.

PGS.TS Nguyễn Văn Huy- nguyên Giám đốc Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam nay là Giám đốc chuyên môn của CPD cùng nhiều GS, PGS, TS, nhà khoa học ở nhiều lĩnh vực khác nhau đã tham gia dự án này.
Hội đồng cố vấn của CPD do GS.Viện sỹ Phạm Minh Hạc làm Chủ tịch, GS.Viện sỹ Nguyễn Duy Quý, GS.TSKH Phạm Mạnh Hùng, PGS.TS Nguyễn Anh Trí làm Phó chủ tịch.

Theo PGS.TS Nguyễn Văn Huy, Trung tâm sẽ lựa chọn các nhà khoa học nổi tiếng để trưng bày theo từng chuyên đề, trước khi dời lên Cao Phong - Hòa Bình sẽ có những hoạt động lớn tại Hà Nội.

Cũng lời ông Huy, bản thảo, bản nháp, sổ tay...của các nhà khoa học chính là những di sản quý cần sưu tập. Mới đây, đạo diễn Đặng Nhật Minh đã tìm thấy một số ghi chép của người cha bác sỹ Đặng Văn Ngữ. GS Đào Thế Tuấn cũng cho biết đã tìm thấy 8 trong số 20 cuốn sách quý của phụ thân- GS Đào Duy Anh.

Chiều 27/9 vừa qua, nhiều giáo sư đã trao tặng Trung tâm CPD những hiện vật của mình như bức ảnh chụp chung với cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng của GS.TSKH Phạm Minh Hạc, của GS Phạm Trương Thị Thọ, một bộ tập sách do Quan Hải tùng thư xuất bản năm 1929 do GS Đào Duy Anh và nhà cách mạng Phan Đăng Lưu viết, hay một bản gỗ của Trung tâm lưu trữ quốc gia 3, bao gồm tất cả các chữ ký mà Chủ tịch Hồ Chí Minh đã sử dụng trong suốt cuộc đời.

Theo đại diện Trung tâm lưu trữ quốc gia 3, chữ ký cuối cùng mà Hồ Chủ tịch dùng là trong bức thư ngày 25/8/1969 gửi Tổng thống Mỹ, sau này phía Mỹ trao lại cho Việt Nam.

CPD và Công viên Văn Miếu rộng 20 ha nằm tại huyện Cao Phong - tỉnh Hòa Bình, có dòng suối Vàng trong mát chảy quanh khu gò thờ của người Mường xưa, với thế đất hình con rùa khổng lồ đang bơi.

Công viên Văn Miếu đương đại này sẽ gồm các khu tưởng niệm, mô phỏng Văn Miếu cũ và hệ thống văn bia mới dành cho các nhà khoa học, tiến sĩ thời cận - hiện đại. Tên tiến sĩ được ghi trên nền đá hoa cương.
Đại diện CPD cho biết, sự trường tồn của 6 Văn Miếu trên cả nước đã cổ vũ nhiều lớp người Việt phấn đấu vươn lên trở thành hiền tài giúp nước. Nhưng hệ thống Văn Miếu này chỉ lưu giữ những thông tin về các tiến sĩ từ những thế kỷ trước.

Các tiến sĩ thế kỷ 20 hiện chưa có một nơi lưu giữ thông tin đầy đủ, hệ thống, khoa học. Được biết trước đây đã có người đưa ra ý tưởng lập bia mới ghi danh tiến sĩ hiện đại tại vườn Quốc Tử Giám Hà Nội. Nhưng ý tưởng này không đi tới đâu.
Trung tâm CPD là mô hình táo bạo và thú vị, không chỉ tôn vinh đạo học mà còn cung cấp đầy đủ sinh động nhất về cống hiến cũng như cuộc đời một trí thức có danh. PGS.TS Nguyễn Văn Huy cho biết Trung tâm sẽ tự “lấy nó nuôi nó” bằng những hoạt động dịch vụ.

GS.TS Vũ Minh Giang- Phó GĐ Đại học QG Hà Nội:
Tôi biết ở Hàn Quốc người ta quan niệm, ý thức lưu trữ chứng tỏ sự văn minh. Với mỗi tài liệu quý, họ copy làm 4 bản để lưu giữ ở 4 địa điểm khác nhau đề phòng hỏa hoạn hay chiến tranh làm mất chúng.
Trung tâm CPD hình như còn có tham vọng lớn hơn, đây không chỉ là nơi lưu trữ tài liệu về tiến sĩ mà còn khơi nguồn nguyên khí quốc gia.

TS Đặng Văn Bài - Cục trưởng Cục Di sản văn hóa - Bộ VHTTDL:
Chúng ta có những đỉnh cao văn hóa do các giáo sư viện sỹ mang lại. Những đỉnh cao ấy làm nên thành tựu văn hóa. Chúng tôi đánh giá cao mô hình trung tâm này vì nó xã hội hóa được. Nếu kết hợp với các bảo tàng địa phương trong cả nước, họ sẽ cung cấp thêm các hiện vật về các nhà khoa học khắp mọi miền.