Saturday, May 21, 2016
Một
bài viết của ông Stuart Rollo trên Wall Street Journal, một nhà báo tự do,
hiện đang nghiên cứu về chính trị của châu Á Thái Bình Dương, và những
vấn đề quốc gia Úc. Ông đang nghiên cứ dự án chiến lược
khoáng sản, nguồn lực của các đế chế và chính trị quốc tế tại Sydney
University.
Một tấm áp phích quảng cáo cuộc bầu cử quốc hội
Việt Nam vào ngày 22/5/2016 - Ảnh của Reuters
Bài viết gốc: An Undemocratic Vietnam Awaits Obama
Ngày thứ Hai, 23 tháng
Năm, 2016, Tổng thống Obama dự kiến sẽ có chuyến thăm đầu
tiên của ông tới Việt Nam. Nó đi kèm với một tầm vóc lịch sử trong quan hệ Hoa
Kỳ-Việt Nam, chủ yếu là kết quả của mối quan tâm lẫn nhau trong sự trỗi dậy của
Trung Quốc. Chính phủ Việt Nam mong muốn thúc đẩy quan hệ kinh tế và quân sự với
Hoa Kỳ và đang tích cực vận động để xóa lệnh cấm vận vũ khí sát thương của Hoa
Kỳ hoàn toàn, mà nó đã được dỡ bỏ một phần vào năm 2014, đã giúp Việt Nam được
mua thiết bị giám sát và tàu tuần tra. Điều này sẽ làm cho Việt Nam trang bị nền
tảng vũ khí của Mỹ, chẳng hạn như các hệ thống tên lửa, nhằm tăng cường lực lượng
phòng thủ hải quân và ven biển của Việt Nam.
Đây cũng là một cơ hội mà
một thế hệ chỉ có một lần cho Hoa Kỳ đưa cây gậy cải cách quyền công dân và
nhân quyền tại Việt Nam. Bằng cách làm cho các mối quan hệ gần gũi hơn với mong
muốn nhà cầm quyền Việt Nam phải cải cách như vậy, Mỹ sẽ phải chứng minh rằng
thiện chí của họ bền lâu không chỉ cho nhà cầm quyền Việt đủ sức mạnh cứng sẵn
sàng đối phó với một bành trướng Trung Quốc, mà còn cho người dân Việt trong cuộc
đấu tranh liên tục của họ cho các quyền tự do dân sự và tự do chính trị.
Chuyến thăm sẽ đến một
ngày sau cuộc bầu cử ngày 22 tháng năm của Quốc hội Việt Nam, một cuộc bầu cử
mà Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đã mô tả là "không tự do và không công bằng."
Trong một quốc hội với 500 ghế, nhưng hiện chỉ có 4 ghế độc lập không thuộc sự
đề cử của Đảng Cộng sản. Không có ứng cử viên nào có tư tưởng cải cách thực sự ủng
hộ dân chủ mà đã từng được bầu vào Quốc hội, mặc dù nhiều người đã cố gắng tự ứng
cử cho mình.
Trong khi Hiến pháp Việt
Nam cho phép tất cả các công dân quyền tự ứng cử vào Quốc hội, họ buộc phải vượt
qua trong cuộc sàng lọc gian lận của Đảng Cộng sản trước kỳ bầu cử, hoặc sẽ bị
loại trong việc kiểm phiếu mờ ám trong kỳ bầu cử, hoặc bị sắp xếp các cuộc họp
cộng đồng được tổ chức để xác định một ứng cử viên sẽ được cho phép tham gia ứng
cử theo chỉ định của đảng cộng sản.
Trước kỳ bầu cử có một kiểu
chiến dịch phản bầu cử đã diễn ra. Ở đó, các ứng cử viên tự ứng cử bị loại bởi
luật thảo luận về đời tư của họ trước công chúng hoặc phát tài liệu bôi nhọ họ
trong cộng đồng cho việc ứng cử của họ. Tại các cuộc họp cộng đồng được mở ra
chỉ để dành cho đảng viên cộng sản.
Đỗ Nguyễn Mai Khôi, ca sĩ
nổi tiếng và ứng cử viên tự ứng cử nổi bật, kể lại với tôi một sự đe dọa cô lập
- a Kafkaesque(*) - về sự kiện mà cô đã bị cấm tham gia ứng cử một cách rõ ràng
bởi các lãnh đạo đảng ở địa phương chỉ trích về đời tư của mình trong cuộc
họp cộng đồng, và sau đó là sự lên án bởi một đảng viên khác trong các người
tham gia như một cuộc đấu tố, vì cô không được phát biểu để tự bảo vệ mình. Những
ứng cử viên khác đã nói là mình bị lên án, thường bởi những người mà họ chưa
bao giờ gặp. Sự lên án ấy dựa trên những căn cứ mơ hồ như là: "anh/chị tự ứng
cử, nhưng anh/chị làm việc như một kẻ đầu đường xó chợ" hoặc "anh/chị
là ứng viên tự ứng cử nhưng với xóm làng anh/chị không nói được lời chào hỏi với
ai khi nhìn thấy chúng tôi đi qua."
Sau khi tố cáo, một cuộc
bỏ phiếu được tổ chức và bất kỳ ứng cử viên độc lập tự ứng cử đều bị từ chối bởi
các đảng viên có mặt. Năm nay, hơn 100 ứng cử viên ủng hộ dân chủ đã bị loại trừ
khỏi các lá phiếu bằng cách sử dụng cách đấu tố này.
Mai Khôi đã mời Tổng thống
Obama gặp gỡ với một nhóm người tự ứng cử không đủ tiêu chuẩn của đảng cộng sản,
và các nhà hoạt động ủng hộ dân chủ để thảo luận làm thế nào Hoa Kỳ có thể giúp
cải thiện các quyền tự do dân chủ tại Việt Nam. Sự đồng thuận tại cuộc gặp gỡ với
Obama sẽ gửi một thông điệp mạnh mẽ rằng Hoa Kỳ công nhận sự tồn tại và quyền lợi
của một xã hội dân sự độc lập ở Việt Nam, ngay cả khi chế độ không chấp
thuận.
Các ngôi sao cũng đã liên
kết với Obama để làm cho một tuyên bố như vậy. Hiện giờ người dân Việt thích
Hoa Kỳ với tỷ lệ rất cao. Một cuộc khảo sát năm 2015 của Pew cho thấy 78% người
Việt Nam thích Mỹ, một con số đáng ngạc nhiên khi mà lịch sử gần đây của hai nước
là cựu thù. Việt Nam là nước nhiệt tình nhất với Hiệp định đối tác xuyên
Thái Bình Dương, với 89% dân chúng đồng tình, so với 49% ở Mỹ. Trong số các lợi
ích khác, TPP sẽ cung cấp cho các nhà sản xuất hàng hóa ở Việt Nam đưa hàng hóa
vào thị trường Hoa Kỳ mà không bị trói buộc, và giúp thu hút thêm đầu tư nước
ngoài vào Việt Nam.
Mặc dù nhà cầm quyền Việt
Nam đang tuyệt vọng để bảo đảm quan hệ kinh tế chặt chẽ hơn với Hoa Kỳ, củ cà rốt
của Washington quăng ra sẽ giữ triển vọng của quan hệ an ninh chặt chẽ hơn. Nhập
khẩu vũ khí của Việt Nam tăng 699% trong vòng năm năm qua, chủ yếu là để đáp ứng
với sự mở rộng quân sự của Trung Quốc tại khu vực tranh chấp ở Biển Đông theo
tuyên bố của cả hai nước. Hầu hết các hàng nhập khẩu có nguồn gốc từ Nga vì vậy
mà việc dỡ bỏ cấm vận vũ khí sát thương của Hoa Kỳ sẽ giúp Việt Nam tiếp cận với
hệ thống vũ khí công nghệ cao của Mỹ, tăng khả năng tương tác quân sự giữa Việt
Nam và Hoa Kỳ và các lực lượng đồng minh. Đây là một động thái hỗ trợ bởi Thượng
Nghị Sĩ, Chủ tịch Ủy ban Quân Sự John McCain, người từng là tù binh chiến tranh
- prisoner of war: POW - ở Việt Nam.
Việc Hoa Kỳ và Việt Nam
đã đồng thuận lợi ích phổ quát trong việc khuyến khích Trung Quốc tuân thủ các
tiêu chuẩn quốc tế khi mà Trung Quốc trổi dậy mạnh mẽ hơn, thông qua các cam kết
ngoại giao mạnh mẽ, và răn đe một cuộc chiến tranh có thể xảy ra. Việt Nam chủ
yếu dựa vào sức mạnh quân sự Hoa Kỳ cho việc này. Bằng cách gây sức ép với đảng
cộng sản cầm quyền để thực hiện cải cách dân chủ thực sự, Tổng thống Obama có
thể đảm bảo chiến thắng không chỉ vì lợi ích kinh tế và an ninh của Mỹ và Việt
Nam, mà còn cho người dân Việt.
Chú thích của người dịch:
(*) a Kafkaesque: Một cách chơi chữ của ông Stuart Rollo khi dùng cái họ của nhà văn Đức Franz Kafka. Kafka là một nhà văn hiện thực phê phán hiện đại, được xem là những nhà văn làm nên nền văn học thế giới của thế kỷ XX. Những tác phẩm truyện ngắn của ông xoay quanh chủ đề các nhân vật bị cô lập và bị mất quyền tự do dân chủ trong một xã hội độc tài quan liêu.
Chú thích của người dịch:
(*) a Kafkaesque: Một cách chơi chữ của ông Stuart Rollo khi dùng cái họ của nhà văn Đức Franz Kafka. Kafka là một nhà văn hiện thực phê phán hiện đại, được xem là những nhà văn làm nên nền văn học thế giới của thế kỷ XX. Những tác phẩm truyện ngắn của ông xoay quanh chủ đề các nhân vật bị cô lập và bị mất quyền tự do dân chủ trong một xã hội độc tài quan liêu.
Sài Gòn, 15h18' ngày thứ Bảy, 21/5/2016
No comments:
Post a Comment