TRUNG QUỐC GÂY ÁP LỰC LÊN LIÊN HOAN PHIM MELBOURNE

TQ yêu cầu Úc loại bỏ phi tài liệu về người Uighur
16/07/2009
http://www.voanews.com/vietnamese/2009-07-16-voa13.cfm
Các nhà tổ chức liên hoan phim danh tiếng của Australia cho biết chính phủ Trung Quốc đã yêu cầu họ loại bỏ một bộ phim tài liệu về người sắc tộc Uighur.
Sự phản đối của Trung Quốc đối với bộ phim tài liệu về bà Rebiya Kadeer, một nữ doanh nhân người Uighur, được đưa ra sau khi xảy ra các vụ bạo động ở tỉnh Tân Cương của Trung Quốc. Từ Sydney, thông tín viên Phil Mercer của đài VOA có bài tường trình chi tiết sau đây.

Bà Rebiya Kadeer là người tuyên truyền mạnh mẽ cho vấn đề bảo vệ quyền của người Hồi giáo Uighur ở Trung Quốc
http://www.voanews.com/vietnamese/images/KadeerCS210.jpg

Trung Quốc quy trách cho bà Rebiya Kadeer là đã xúi giục các cuộc nổi dậy ở Tân Cương trong tháng này.
Nhân viên lãnh sự quán Trung Quốc ở Australia đã liên hệ với các nhà tổ chức Liên hoan Phim Quốc tế Melbourne để đòi họ huỷ bỏ bộ phim về nữ doanh nhân đang sống lưu vong này.

Bà là một người tuyên truyền mạnh mẽ cho vấn đề bảo vệ quyền của người Hồi giáo Uighur ở Trung Quốc, những người có những mối liên hệ gần gũi về văn hoá với Trung Á và Thổ Nhĩ Kỳ.
Bà bác bỏ việc đóng bất cứ vai trò nào trong vụ bạo động và nói rằng bà phản đối bạo lực.

Bộ phim tài liệu nói về mối quan hệ của bà Kadeer với gia đình và tác động của những hoạt động chính trị của bà đối với 11 người con của mình, trong số họ 3 người đã bị cầm tù.

Bắc Kinh cáo buộc tổ chức có tên là Đại hội Uighur Thế giới của bà Kadeer là bình phong cho những phần tử cực đoan đòi một quê hương Đông Turkistan riêng rẽ ở miền tây Trung Quốc. Bà bị bắt năm 1999 và bị kết tội 'cung cấp bí mật quốc gia cho người nước ngoài'. Sau 6 năm tù bà đã được phép sang Hoa Kỳ sống lưu vong.
Bắc Kinh rất tức giận khi bộ phim mang tên '10 Điều kiện cho Tình yêu' sẽ được công chiếu vào tháng tới tại Melbourne.

Giám đốc liên hoan phim, ông Richard Moore nói rằng ông bị một nhà ngoại giao Trung Quốc gây áp lực đối với bộ phim này.
Ông Moore nói: "Tôi nhận được một cuộc điện thoại với lời lẽ khá mạnh mẽ của bà Chen ở lãnh sự quán Trung Quốc ở Melbourne, bà đã nói với tôi là tôi có hai lựa chọn: một là phải rút bộ phim khỏi liên hoan, hai là phải đưa ra được lý do chính đáng về việc đưa bộ phim này vào chương trình của liên hoan phim."

Các nhà tổ chức cho biết họ không có ý định nhượng bộ trước yêu cầu của Trung Quốc và bộ phim vẫn sẽ được trình chiếu như dự kiến.

Cuộc bạo động sắc tộc đã nổ ra vào ngày 5 tháng 7, sau khi cảnh sát tìm cách giải tán một cuộc buổi biểu tình của người Uighur ở Tân Cương. Chính phủ cho biết hơn 180 người đã thiệt mạng, hầu hết là người Hán, tuy nhiên người Uighur nói rằng số người Uighur thiệt mạng nhiều hơn nhiều.

Người Uighur than phiền rằng chính quyền hạn chế sinh hoạt tôn giáo và phần biệt đối xử với họ. Tuy nhiên người Hán đa số thì lập luận rằng người Uighur được hưởng các đặc quyền mà người Hán không được hưởng, tỉ như quyền có hơn 1 đứa con, và được ưu đãi ở các trường đại học.

Australia và Trung Quốc vẫn còn vướng vào một vụ rắc rối ngoại giao nữa sau khi Trung Quốc bắt giữ một giám đốc cao cấp của công ty mỏ Rio Tinto của Australia, cáo buộc một số nhân viên của công ty làm gián điệp công nghiệp trong quá trình đàm phán về giá quặng sắt.