Uy thế Hải quân TQ mở rộng sang vùng biển Hoa Kỳ thống trị
Đăng bởi anhbasam on 24/04/2010
New York Times
Uy thế Hải quân Trung Quốc mở rộng sang vùng biển Hoa Kỳ thống trị
EDWARD WONG
Vịnh Yalong, Trung Quốc – Quân đội Trung Quốc đang tìm kiếm kế hoạch ảnh hưởng của hải quân vượt ra khỏi bờ biển Trung Quốc, từ các cảng dầu của Trung Đông tới các đường vận chuyển ở Thái Bình Dương, nơi mà Hải quân Hoa Kỳ từ lâu đã làm chủ như một lực lượng thống trị, các nhà phân tích và các viên chức quân sự nói.
Trung Quốc kêu gọi chiến lược mới “phòng thủ xa bờ”, và tốc độ mà nó phát triển các khả năng tầm xa (*) làm các quan chức quân sự nước ngoài ngạc nhiên.
Chiến lược này là một sự thay đổi lớn từ học thuyết truyền thống và thu hẹp hơn để chuẩn bị cho cuộc chiến trên hòn đảo tự trị Đài Loan hoặc bảo vệ bờ biển Trung Quốc. Hiện tại, các đô đốc Trung Quốc nói rằng họ muốn các tàu chiến hộ tống các tàu thương mại, những con tàu quan trọng đối với nền kinh tế của đất nước, từ Vịnh Ba Tư cho đến eo biển Malacca ở Đông Nam Á, giúp đảm bảo lợi ích của Trung Quốc ở nơi có tài nguyên phong phú như vùng Biển Đông Trung Hoa và Biển Nam Trung Hoa (Biển Đông).
Cuối tháng 3, hai tàu chiến Trung Quốc thả neo tại Abu Dhabi, lần đầu tiên hải quân hiện đại Trung Quốc thực hiện chuyến thăm cảng Trung Đông.
Kế hoạch tổng thể phản ánh cảm giác tự tin và sự sẵn sàng của Trung Quốc ngày càng tăng nhằm khẳng định lợi ích của họ ở khắp nơi. Tham vọng của hải quân Trung Quốc cũng đang được nhận ra, gần đây đã chứng tỏ sức mạnh với Hoa Kỳ: hồi tháng 3, các viên chức Trung Quốc nói riêng với các viên chức cao cấp của Mỹ rằng Trung Quốc sẽ không cho phép sự can thiệp của nước ngoài vào các vấn đề lãnh thổ của mình tại Biển Nam Trung Hoa (Biển Đông), một viên chức cao cấp của Mỹ về chính sách Trung Quốc cho biết.
Việc mở rộng hải quân sẽ không làm cho Trung Quốc trở thành một đối thủ quan trọng đối với quyền bá chủ của hải quân Mỹ trong tương lai gần, và có ít dấu hiệu cho thấy Trung Quốc có các ý định hung hãn đối với Hoa Kỳ hay các nước khác.
Nhưng Trung Quốc hiện nay là nhà xuất khẩu hàng đầu thế giới và là người thu mua số lượng khổng lồ về dầu mỏ và tài nguyên thiên nhiên khác, không còn hài lòng để giao phó sự an toàn trên các tuyến đường biển cho người Mỹ, và định nghĩa về lợi ích cốt lõi của nó đã mở rộng cùng với ảnh hưởng kinh tế.
Cuối tháng ba, Đô đốc Robert F. Willard, lãnh đạo Bộ Tư lệnh Thái Bình Dương Hoa Kỳ đã nói trong lời điều trần trước Quốc hội rằng, sự phát triển của quân đội Trung Quốc gần đây “khá ấn tượng”. Trung Quốc đã thử nghiệm các tên lửa đạn đạo tầm xa có thể sử dụng để chống lại các tàu sân bay, ông nói. Sau nhiều năm chối bỏ, các quan chức Trung Quốc đã xác nhận rằng họ dự định triển khai một nhóm tàu sân bay trong vòng vài năm.
Trung Quốc cũng đang phát triển một hạm đội tàu ngầm tinh vi, có thể ngăn chặn tàu hải quân nước ngoài xâm nhập vào vùng biển chiến lược của mình nếu một cuộc xung đột nổ ra trong khu vực, Đô đốc Willard và các nhà phân tích quân sự nói.
Đô đốc nói: “Quan tâm đặc biệt là các yếu tố hiện đại hóa quân sự của Trung Quốc cho thấy đã được thiết kế để thách thức sự tự do hành động của chúng ta trong khu vực”.
Vịnh Yalong, nằm ở bờ biển phía nam đảo Hải Nam trên Biển Nam Trung Hoa (Biển Đông), là nơi có các khu nghỉ mát năm sao trên bãi biển, nằm ở phía tây của căn cứ tàu ngầm mới dưới lòng đất. Căn cứ này cho phép các tàu ngầm lặn sâu dưới nước trong vòng 20 phút và đi dạo chơi ở Biển Nam Trung Hoa (Biển Đông), vùng biển có các đường vận chuyển bận rộn nhất thế giới, là khu vực giàu dầu mỏ và khí đốt và là tâm điểm trong tranh chấp lãnh thổ giữa Trung Quốc và các quốc gia châu Á khác.
Điều đó đã gây ra mối quan ngại không chỉ cho các Tư lệnh Mỹ, mà còn cho các quan chức ở các nước Đông Nam Á, những nước đã âm thầm mua thêm tàu ngầm, tên lửa và vũ khí khác. “Các quan chức trong khu vực sửng sốt”, ông Huang Jing, một học giả quân sự Trung Quốc tại Đại học Quốc gia Singapore. “Chúng tôi đã ở trong tình trạng mù [thông tin]. Chúng tôi nghĩ rằng quân đội Trung Quốc đi sau chúng tôi 20 năm, nhưng đột nhiên chúng tôi nhận ra rằng Trung Quốc đang đuổi theo kịp”.
Trung Quốc cũng hối thúc Hoa Kỳ để ý tới tuyên bố của mình trong khu vực. Vào tháng 3, các quan chức Trung Quốc nói với hai quan chức cao cấp của chính phủ Obama đang viếng thăm, ông Jeffrey A. Bader và ông James B. Steinberg rằng Trung Quốc sẽ không tha thứ bất cứ sự can thiệp nào vào Biển Nam Trung Hoa (Biển Đông), hiện nay là một phần “lợi ích cốt lõi” của Trung Quốc về chủ quyền, một viên chức Mỹ về chính sách Trung Quốc đã nói. Đây là lần đầu tiên Trung Quốc đưa chữ “lợi ích cốt lõi” vào vùng Biển Nam Trung Hoa (Biển Đông), ngang hàng với Đài Loan và Tây Tạng, viên chức nói.
Một yếu tố khác về chiến lược mới của Hải quân Trung Quốc là mở rộng tiếp cận hoạt động vượt ra khỏi Biển Nam Trung Hoa (Biển Đông) và Philippines với những gì được gọi là “chuỗi đảo thứ hai” – những bãi đá và đảo san hô vòng ngoài khơi Thái Bình Dương, viên chức cho biết. Khu đó chồng lấn một cách đáng kể lên khu vực bá chủ của Hải quân Hoa Kỳ.
Nhật Bản cũng lo lắng. Bộ trưởng Quốc phòng Nhật, ông Toshimi Kitazawa nói hồi giữa tháng tư rằng hai tàu ngầm Trung Quốc và tám tàu khu trục đã được phát hiện vào ngày 10 tháng 4, đang đi tới giữa hai hòn đảo của Nhật Bản trên đường đến Thái Bình Dương, lần đầu tiên một đội tàu lớn của Trung Quốc đã được nhìn thấy rất gần Nhật Bản. Khi hai tàu khu trục Nhật Bản bắt đầu theo sau tàu Trung Quốc, một chiếc trực thăng của Trung Quốc đã bay trong khoảng 300 feet gần một trong những tàu khu trục, Bộ Quốc phòng Nhật Bản nói.
Từ tháng 12 năm 2008, Trung Quốc đã duy trì ba tàu ở Vịnh Aden để góp phần vào việc tuần tra chống cướp biển quốc tế, đây là việc triển khai đầu tiên của Hải quân Trung Quốc vượt ra khỏi Thái Bình Dương. Sứ mệnh này cho phép Trung Quốc nâng cao khả năng tầm xa của hải quân của họ, các nhà phân tích nói.
Một báo cáo của Lầu Năm Góc trong năm 2009 ước tính lực lượng hải quân Trung Quốc có 260 tàu, gồm 75 tàu “chiến đấu chính” – các tàu chiến lớn – và hơn 60 tàu ngầm. Báo cáo lưu ý việc [Trung Quốc] xây dựng một tàu sân bay, và nói rằng Trung Quốc “vẫn tiếp tục quan tâm” về việc mua máy bay chiến đấu cho tàu sân bay từ Nga. Hải quân Hoa Kỳ có 286 tàu chiến và 3.700 máy bay hải quân, mặc dù so sánh giữa tàu với tàu, Hải quân Mỹ được xem là chất lượng cao so với Hải quân Trung Quốc.
Lầu Năm Góc không xếp Trung Quốc là lực lượng thù địch. Nhưng một phần trong phản ứng về sự phát triển của Trung Quốc, gần đây Hoa Kỳ đã chuyển các tàu ngầm từ Đại Tây Dương đến Thái Bình Dương để hầu hết các tàu ngầm tấn công hạt nhân của Hoa Kỳ hiện diện ở Thái Bình Dương, ông Bernard D. Cole, cựu sĩ quan hải quân Mỹ và giáo sư tại Trường Cao đẳng Chiến tranh Quốc gia ở Washington, cho biết.
Hoa Kỳ cũng đã bắt đầu luân phiên triển khai 3-4 tàu ngầm khỏi đảo Guam, cho thực tập trở lại, điều đã kết thúc từ hồi chiến tranh lạnh, ông Cole nói.
Các tàu Mỹ bây giờ thường xuyên khảo sát căn cứ tàu ngầm ở đảo Hải Nam, và hoạt động đó đưa tới sự va chạm không thường xuyên với các tàu Trung Quốc. Một nhiệm vụ khảo sát năm ngoái của một tàu hải quân Mỹ, tàu Impeccable đưa đến kết quả là những điều mà các quan chức Lầu Năm Góc nói đã bị các tàu đánh cá của Trung Quốc quấy nhiễu. Chính phủ Trung Quốc nói họ có quyền ngăn không cho giám sát trong vùng biển này, vì đó là vùng “đặc quyền kinh tế” của Trung Quốc.
Hoa Kỳ và Trung Quốc có những định nghĩa xung đột về khu vực như thế, xác định bởi Công ước Liên Hiệp Quốc như là vùng biển trong phạm vi 200 hải lý từ bờ biển. Hoa Kỳ nói rằng luật pháp quốc tế cho phép một quốc gia ven biển chỉ giữ quyền thương mại đặc biệt tại các vùng, trong khi Trung Quốc tranh cãi đất nước có thể kiểm soát hầu như bất kỳ các hoạt động nào bên trong vùng đó.
Các nhà lãnh đạo quân sự ở đây cho rằng Hải quân Trung Quốc chỉ là một lực lượng tự vệ. Nhưng định nghĩa về tự vệ được mở rộng bao gồm lợi ích kinh tế và hàng hải rộng lớn, hai Đô đốc Trung Quốc tranh luận hồi tháng 3.
“Với chiến lược hải quân của chúng tôi hiện đang thay đổi, chúng tôi đi từ phòng thủ ven bờ tới phòng thủ ngoài khơi”, ông Trương Hoa Thần, Thiếu tướng hải quân và là phó Đề đốc Hạm đội Đông Hải, đã nói trong cuộc phỏng vấn với Tân Hoa xã, hãng truyền thông nhà nước.
Ông nói thêm: “Với việc mở rộng lợi ích kinh tế của đất nước, hải quân muốn bảo vệ các tuyến đường giao thông vận tải của đất nước tốt hơn và sự an toàn của các tuyến đường biển quan trọng của chúng tôi. Để đạt được điều này, Hải quân Trung Quốc cần phát triển song song với các con tàu lớn hơn và với khả năng toàn diện hơn”.
Hải quân sẽ hơn 1/3 tổng ngân sách quân sự Trung Quốc”, phản ánh ưu tiên mà Bắc Kinh hiện đặt ra cho hải quân như một bộ phận về an ninh quốc gia”, ông Cole nói. Ngân sách quân sự của Trung Quốc chính thức trong năm 2010 là $78 tỉ, nhưng Lầu Năm Góc nói rằng Trung Quốc chi tiêu nhiều hơn con số đó. Năm ngoái, Lầu Năm Góc ước tính tổng chi phí quân sự Trung Quốc từ $105 – $150, vẫn còn ít hơn nhiều so với chi phí quốc phòng của Hoa Kỳ. Để so sánh, chính quyền Obama đề xuất $548,9 tỉ, ngân sách điều hành cơ bản của Lầu Năm Góc cho năm tới.
Tăng trưởng ấn tượng nhất của Hải quân Trung Quốc là hạm đội tàu ngầm của họ, ông Huang, học giả ở Singapore nói. Gần đây, Trung Quốc đã xây ít nhất hai tàu ngầm loại Jin, hai tàu hoạt động thường xuyên đầu tiên trong hạm đội có khả năng sử dụng tên lửa đạn đạo, và hai tàu khác đang được xây. Hai tàu ngầm tấn công hạt nhân, loại Shang, gần đây cũng đã đi vào hoạt động.
Các nước trong khu vực đã phản ứng bằng cách tự trang bị [tàu ngầm] cho riêng mình, ông Carlyle A. Thayer, giáo sư tại Học viện Quốc phòng Úc đã nói. Trong tháng mười hai, Việt Nam đã ký một thỏa thuận mua vũ khí của Nga gồm sáu chiếc tàu ngầm loại Kilo, điều này sẽ cho Việt Nam có được hạm đội tàu ngầm ghê gớm nhất ở Đông Nam Á. Năm ngoái, Malaysia nhận một tàu ngầm đầu tiên, một trong hai chiếc đã đặt mua từ Pháp, và Singapore bắt đầu cho hoạt động một trong hai tàu ngầm loại Archer mua từ Thụy Điển.
Mùa thu năm ngoái, trong bài phát biểu tại Washington, ông Lý Quang Diệu, cựu lãnh đạo Singapore phản ánh mối lo ngại lan rộng khi ông lưu ý sự gia tăng hải quân của Trung Quốc và kêu gọi Hoa Kỳ duy trì sự có mặt trong khu vực. Ông nói: “Lợi ích cốt lõi của Mỹ đòi hỏi họ duy trì sức mạnh vượt trội ở Thái Bình Dương. Từ bỏ vị trí này sẽ giảm bớt vai trò của Mỹ trên toàn thế giới”.
Người dịch: Ngọc Thu
–
(*) Long-range capabilities: tàu Trung Quốc được trang bị đầy đủ nhiên liệu, lương thực, khả năng chiến đấu dài hạn…có thể ở ngoài biển khơi lâu ngày.
.
.
.
No comments:
Post a Comment