Đề án lịch sử quốc tế về chiến tranh lạnh (phần 2)
Ngọc Thu lược dịch theo Wilson Center
2010-04-19
http://www.rfa.org/vietnamese/in_depth/The-history-of-the-cold-war-part2-NThu-04192010150728.html
Chiến tranh lạnh là một cuộc đối đầu về ý thức hệ, kinh tế và địa chính trị giữa 2 phe Xã hội chủ nghĩa và Tư bản chủ nghĩa sau Thế chiến thứ hai.
Ngày 11-5-1970
Thảo luận giữa Mao Trạch Đông và Lê Duẩn
Mao Trạch Đông khuyên Lê Duẩn không nên sợ Hoa Kỳ.
.
Mao Trạch Đông: Tôi gặp ông lần cuối khi nào?
Lê Duẩn: Trong năm 1964. Chúng tôi thấy Mao Chủ tịch có sức khỏe tốt, và tất cả chúng tôi cảm thấy vui mừng. Lần này Mao Chủ tịch tranh thủ thời gian để gặp chúng tôi, chúng tôi rất hạnh phúc. Hiện nay, tình hình ở Việt
Mao Trạch Đông: Mỗi nước đều đang đối mặt với một số khó khăn. Liên Xô có cái khó khăn của họ, và Hoa Kỳ cũng có khó khăn của nó.
Lê Duẩn: Chúng tôi rất cần sự chỉ dẫn của Mao Chủ tịch. Nếu Ủy ban Trung ương và Bộ Chính trị biết rằng Mao Chủ tịch hướng dẫn chúng tôi nên làm công việc như thế nào, chắc chắn họ sẽ rất hạnh phúc.
Mao Trạch Đông: Các ông đã làm được một việc rất tốt, và các ông đang làm ngày càng tốt hơn.
Lê Duẩn: Chúng tôi đã cố gắng hết mình để làm tốt công việc của chúng tôi. Chúng tôi có thể làm tốt công việc bởi vì chúng tôi đã theo ba sự chỉ dẫn của Mao Chủ tịch cho chúng tôi trong quá khứ: đầu tiên, không sợ hãi, chúng ta không nên sợ kẻ thù; thứ hai, chúng ta nên đập nát kẻ thù ra thành từng mảnh; thứ ba, chúng ta nên chiến đấu một cuộc chiến kéo dài.
Mao Trạch Đông: Vâng, một cuộc chiến tranh kéo dài. Ông nên chuẩn bị chống lại một cuộc chiến tranh kéo dài, nhưng nó không tốt hơn nếu chiến tranh là rút ngắn hay sao?
Ai sợ ai? Có phải các ông, người Việt
Đúng là trong sự kiện Vịnh Bắc Bộ năm 1964 các ông đụng với đế quốc Mỹ, nhưng không phải là các ông có ý định chống lại một cuộc chiến với Hải quân Hoa Kỳ. Thực tế, các ông đã không thực sự đụng độ với tàu hải quân Hoa Kỳ, mà là do họ đã quá lo sợ, nói rằng tàu ngư lôi của Việt Nam đã tới và bắt đầu khai hoả. Cuối cùng, ngay cả chính những người Mỹ cũng không biết có một cuộc tấn công bằng ngư lôi từ phía Việt
Các nhà báo ở những nơi khác nhau của Hoa Kỳ tin rằng chưa bao giờ có một cuộc tấn công như vậy, và rằng đó là một báo động giả.
Kể từ khi chiến tranh bắt đầu, không có sự lựa chọn khác là phải chống lại nó. Các nhà hoạch định quân nhu và những người buôn bán được hưởng lợi từ đó. Các tổng thống Mỹ đã ngủ ít hơn mỗi đêm kể từ đó. Nixon nói rằng ông ta sử dụng hầu hết sức lực của mình trong việc đương đầu với Việt
Bây giờ có một người khác, Hoàng thân Sihanouk. Ông ta không phải là một người dễ dàng để đối phó. Khi ông xúc phạm ông ta, ông ta sẽ tới để mắng ông (2).
Theo ý tôi, một số đại sứ quán của chúng tôi cần phải được chấn chỉnh. Chủ nghĩa bá quyền tồn tại ở một số đại sứ quán Trung Quốc. Họ chỉ nhìn thấy những thiếu sót của những người khác, không quan tâm đến lợi ích toàn bộ. Đại sứ của Trung Quốc vừa rồi tại Việt
Chu Ân Lai: Chu Duy Quần (3)
Mao Trạch Đông: Chu Duy Quần đã có quan hệ rất xấu với các ông. Như một vấn đề thực tế, Chu Duy Quần là thành viên của Quốc Dân đảng, và ông ta dự định trốn ra nước ngoài. Chúng tôi không biết rằng ông ta là thành viên của Quốc Dân đảng. Vì các ông đang đối phó với Quốc Dân đảng, làm thế nào ông ta không gây rắc rối cho các ông? Chúng tôi không biết tại thời điểm đó, nhưng chúng tôi không hài lòng khi chúng tôi thấy những bức điện tín ông ta gửi lại.
.
Mối giao hảo với Mao Chủ tịch
Lê Duẩn: Chúng tôi, người Việt Nam luôn giữ mối giao hảo tuyệt vời của Mao Chủ tịch trong tâm trí chúng tôi. Trong chín năm kháng chiến chống Pháp, nếu không có sự hỗ trợ của Đảng Cộng sản Trung Quốc và Mao Chủ tịch, chúng tôi không thể nào giành chiến thắng.
Tại sao chúng tôi trường kỳ kháng chiến trong một cuộc chiến tranh kéo dài, đặc biệt chiến đấu trong một cuộc chiến kéo dài ở miền
Mao Trạch Đông: Điều này không nhất thiết đúng sự thật.
Lê Duẩn: Tất nhiên điều này là đúng. Chúng tôi cũng cần áp dụng những lời giáo huấn của Mao Chủ tịch vào tình hình thực tế của Việt
Mao Trạch Đông: Các ông đã có những sáng tạo của riêng. Làm thế nào một người có thể nói rằng các ông không có sáng tạo và kinh nghiệm riêng? Ngô Đình Diệm đã sát hại 160.000 người của các ông. Điều này đã được báo cáo với tôi, và tôi không biết con số này có chính xác hay không, nhưng tôi biết rằng hơn 100.000 người đã bị giết.
Lê Duẩn: Đúng, 160.000 người đã bị giết, và nhiều người khác đã bị đưa vào tù.
Mao Trạch Đông: Tôi nghĩ điều này tốt. Các ông có thể giết chết người của chúng tôi, tại sao chúng tôi không thể giết người của các ông?
Lê Duẩn: Chính xác. Chỉ trong năm 1969 chúng tôi đã giết và làm bị thương 610.000 kẻ thù, trong đó có 230.000 là người Mỹ (*).
Mao Trạch Đông: Người Mỹ không có đủ nhân lực để gửi ra khắp thế giới, bởi vì họ đã dàn trải quá mức. Vì vậy, khi người của họ bị giết hại, họ rất đau lòng. Cái chết của vài chục ngàn đã là một vấn đề rất lớn đối với họ. Các ông, Việt Nam, ở cả hai miền Nam Bắc, theo ý tôi, một số người của các ông cũng bị giết chết là không thể tránh khỏi.
Lê Duẩn: cách hiện tại của chúng tôi là chiến đấu để xảy ra thương vong thấp. Nếu không, thì không thể nào chúng tôi có thể bền bỉ trong một thời gian dài.
Mao Trạch Đông: Đúng vậy. Có lẽ tình hình ở Lào khó khăn hơn. Có người nào mang quốc tịch Lào sống ở Trung Quốc không?
Mao Trạch Đông: Họ ở đâu?
Chu Ân Lai: Ở tỉnh Vân
Mao Trạch Đông: Có phải ở Xishuangbanna?
Hoàng Vĩnh Thắng: Có một số người sống ở Xishuangbanna.
Mao Trạch Đông: Khi chiến sự đã bước vào một giai đoạn quyết định tại Lào trong tương lai, chúng tôi có thể tuyển dụng một số người Choang ở Quảng Tây và một số người Đại ở Vân
Mao Trạch Đông: Đây là nhóm sắc tộc Wei Guoqing, mà ông ta không thừa nhận. Có lần tôi hỏi ông ta, thuộc về quốc tịch nào, ông ta có thuộc về một trong những dân tộc thiểu số hay không. Ông nói rằng ông ta là người Hán. Sau đó ông ta thừa nhận rằng ông ta là người Choang (**).
Mao Trạch Đông: Một số quân thuộc Thiên vương quốc Thái Bình đến từ Quảng Tây.
Lê Duẩn: Người Nùng ở Việt
Mao Trạch Đông: Đông Nam Á là một tổ ong. Những người dân ở Đông Nam Á đang ngày càng tỉnh ngộ. Một số người theo chủ nghĩa hòa bình nghĩ rằng gà trống thích đá. Làm sao có nhiều gà trống? Bây giờ, ngay cả gà mái cũng thích đá.
Lê Duẩn: Không có cách nào thoát ra nếu không chiến đấu.
Mao Trạch Đông: Vâng, không có cách nào thoát ra nếu không chiến đấu. Các ông (Mao nói đến người Mỹ) buộc người khác chiến đấu và làm cho họ không có cách lựa chọn nào khác. Các ông đang bắt nạt họ.
Lê Duẩn: Người dân Campuchia và Lào là những tín đồ Phật giáo, những người không muốn đánh nhau. Bây giờ họ cũng trở nên thích đánh nhau.
Mao Trạch Đông: Đúng vậy. Ông không thể nói rằng họ không thích chiến đấu bởi vì họ tin vào Phật giáo. Người Trung Quốc cũng là những tín đồ Phật giáo, nhưng cuộc cách mạng năm 1911 theo sau 17 năm chiến đấu. Sau đó nó trở thành cuộc giao tranh giữa hai phe trong số những phong trào cách mạng, và do đó người dân đã được giáo dục.
Sau đó, Chiến tranh Thám hiểm phương Bắc bắt đầu và rồi Hồng quân nổi lên. Sau đó Nhật Bản xâm lược Trung Quốc. Sau khi Nhật Bản đầu hàng, Tưởng Giới Thạch đã chiến đấu chống lại chúng tôi. Cuộc chiến kéo dài chưa tới bốn năm, ông ta không thể tiếp tục và bỏ chạy tới Đài Loan. Bây giờ ông ta tuyên bố ở Liên Hiệp Quốc rằng ông đại diện cho cả Trung Quốc. Ông ta có quan hệ mật thiết với một số người trong chúng ta.
Tôi đã gặp Tưởng Giới Thạch vài lần.
Khi Quốc Dân đảng tổ chức Hội nghị Ủy ban Trung ương tại Quảng Châu tôi đã gặp ông ta. Tôi là một thành viên của Quốc Dân đảng. Tôi là thành viên của hai đảng. Tôi đã là thành viên của Ủy ban Trung ương Đảng Cộng sản và tôi là ủy viên dự khuyết của Ủy ban Trung ương Quốc Dân đảng. Trong suốt khoảng thời gian đó, một vài người trong chúng tôi đã gia nhập Quốc Dân đảng.
Thủ tướng Chu Ân Lai của chúng tôi là Giám đốc Sở Nội vụ thuộc Học viện Quân sự Hoàng Phố của Tưởng Giới Thạch và là cấp phó đại diện cho Quân đội Đầu tiên của Tưởng Giới Thạch. Tôi không cần phải đề cập đến đồng chí Lâm Bưu. Ông ta là sinh viên của Tưởng Giới Thạch. Ông ta đã học ở Hoàng Phố chín tháng. Tại Trung Quốc, trong số những người thuộc thế hệ cũ có rất ít người không phải đối phó với ông ta (Tưởng Giới Thạch).
Lâm Bưu: Tôi cũng là thành viên của cả hai đảng.
Mao Trạch Đông: Ngay cả những chi nhánh của Quốc Dân đảng đều tổ chức với sự giúp đỡ của chúng tôi. Nếu không có sự giúp đỡ của Đảng Cộng sản, Quốc Dân đảng không thể nào tiến hành cuộc thám hiểm phương Bắc. Vào lúc đó, Quốc Dân đảng không có tổ chức đảng, không có chi nhánh tại các khu vực dọc sông Hoàng Hà ở miền Bắc. Nó phụ thuộc vào Đảng Cộng sản giúp đỡ nó.
.
Người Mỹ trong chiến tranh
Lê Duẩn: Gần đây, Nixon tuyên bố rằng Hoa Kỳ chưa bao giờ bị bại trận trong 190 năm qua. Ông ta muốn nói rằng lúc này Hoa Kỳ không sẵn sàng bị Việt
Mao Trạch Đông: Không bao giờ bị đánh bại?
Lê Duẩn: Thực tế họ đã bị đánh bại nhiều lần. Tại Trung Quốc, Triều Tiên và trong chiến tranh chống Pháp ở Đông Dương. Người Mỹ chịu 80% chi tiêu quân sự của Pháp. Tuy nhiên họ đã bị đánh bại.
Mao Trạch Đông: Đó là sự thật. Lúc nãy ông có nói rằng, trước hết ta không nên lo sợ bọn đế quốc. Sau cùng, ai thực sự sợ ai? Các nước nhỏ. Có một vấn đề tồn tại trên ở phần của các quốc gia nhỏ. Từ từ nó sẽ cố gắng. Sau khi cố gắng vài năm, nó sẽ hiểu.
(Mao nhớ lại và thảo luận về Cách mạng Văn hóa).
Mao Trạch Đông: Vào thời điểm đó, tôi cũng đã nói với ông rằng nếu người Mỹ đã không tới biên giới của Trung Quốc, và nếu các ông đã không mời chúng tôi, chúng tôi đã không gửi quân đội của chúng tôi vào cuộc chiến tranh.
Lê Duẩn: Đây cũng là điều chúng tôi nghĩ. Khi chúng ta vẫn có thể tiếp tục chiến đấu, chúng tôi hy vọng làm cho "hậu phương lớn" của chúng ta ổn định hơn. Khi chúng tôi, người Việt chiến đấu với người Mỹ, Trung Quốc là "hậu phương lớn" của chúng tôi. Vì vậy, một lần chúng tôi đã ban hành các hướng dẫn như thế này, ngay cả khi máy bay của chúng tôi bị tấn công, họ không nên đáp xuống các sân bay ở Trung Quốc.
Mao Trạch Đông: Các ông có thể đáp xuống sân bay của chúng tôi. Chúng tôi không sợ. Nếu lực lượng không quân Mỹ đến tấn công những “nơi trú ẩn” của lực lượng không quân Việt
Lê Duẩn: Mặc dù chúng tôi đã ban hành các hướng dẫn như vậy, chúng tôi vẫn cần dựa vào sự hỗ trợ của các ông. Lúc đó, ông đã gửi một số đơn vị tới Việt
Mao Trạch Đông: Đúng vậy. Người Mỹ đang sợ bị đánh bại, và họ không có đủ khí phách. Ông có thể đàm phán với người Mỹ. Tôi không nói rằng ông không thể thương lượng, nhưng khả năng chính của các ông nên đưa vào chiến đấu. Ai phá hoại hai hội nghị
Vì vậy, ngay cả Thủ tướng Kosygin của Liên Xô, khi đọc một bài diễn văn trước công chúng, đã phải nói rằng miễn là việc triệu tập một hội nghị quốc tế được quan tâm, Việt Nam, Lào và Campuchia phải được tư vấn. Nhiều nhà lãnh đạo hiện tại của họ tôi không quen, tôi không biết họ. Tôi biết Kosygin và đã nói chuyện với ông ta. Các tờ báo ở phương Tây thường có những tin đồn về họ, nói rằng lãnh đạo của họ bị chia rẽ. Tôi cũng không rõ điều này. Người ta nói rằng người dân thường quan tâm nhiều đến Kosygin như một nhà lãnh đạo.
Lê Duẩn: Chúng tôi cũng có nghe qua điều đó.
Mao Trạch Đông: Ông cũng đã nghe qua điều đó à? Theo ý tôi, nếu Stalin có sống lại. Xu hướng chính trên thế giới hôm nay là cuộc cách mạng trên toàn thế giới. Có khả năng tồn tại việc các cường quốc có thể bắt đầu một cuộc chiến tranh thế giới. Nhưng, bởi vì một vài quả bom nguyên tử, không ai dám bắt đầu cuộc chiến.
Điều này chủ yếu là mối quan tâm của hai siêu cường. Hiện nay nhiều người nói rằng có ba quyền lực lớn. Trung Quốc không có trong đó. Nghiên cứu của Trung Quốc về việc làm vũ khí hạt nhân là một kinh nghiệm gần đây (4). Chúng tôi đang ở giai đoạn nghiên cứu. Tại sao phải sợ chúng tôi? Trung Quốc là nước có đông dân số và do đó họ sợ Trung Quốc. Nhưng chúng tôi cũng có nỗi lo sợ riêng, chúng tôi cần thức ăn và quần áo để cung cấp cho số dân đông như thế. Vì vậy chúng tôi đã bắt đầu nghiên cứu hạn chế sinh đẻ để dân số giảm đi đôi chút.
Lê Duẩn: Chúng tôi có thể tiếp tục chiến đấu, điều này là vì Chủ tịch đã nói rằng 700 triệu người Trung Quốc đang ủng hộ nhân dân Việt Nam một cách vững chắc. Hoa Kỳ phải sợ. Điều này là rất quan trọng (5).
Mao Trạch Đông: Tại sao họ phải là sợ? Các ông xâm lược một quốc gia khác, tại sao chúng tôi sai khi ủng hộ đất nước đó? Các ông gửi hàng trăm ngàn hải quân, không quân và lục quân để kẻ bắt người dân Việt
Lê Duẩn: Người Mỹ nói rằng họ có thể huy động 12.000.000 quân, nhưng họ chỉ có thể gửi nửa triệu quân đến Việt
Mao Trạch Đông: Vì chúng tôi có đông dân, đôi khi chúng tôi không cần phải sợ. Trong phân tích cuối cùng, chúng tôi không có các mối quan hệ với các ông. Các ông đã chiếm đảo Đài Loan của chúng tôi, nhưng tôi chưa bao giờ chiếm
.
Ghi chú:
1. Những người phía Việt Nam tham gia còn có: Lý Ban (Thứ trưởng Bộ Ngoại thương Bắc Việt) và Ngô Thuyên; phía Trung Quốc có Lâm Bưu, Chu Ân Lai, Kháng Sinh, và Hoàng Vĩnh Thắng (Ủy viên Bộ Chính trị Đảng Cộng sản Trung Quốc và Tổng Tham mưu Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc).
2. Ngày 5 tháng 5, Sihanouk đã thành lập chính phủ Campuchia lưu vong, có trụ sở tại Bắc Kinh.
3. Chu Duy Quần là đại sứ Trung Quốc tại Việt
4. Trung Quốc cho nổ quả bom hạt nhân đầu tiên vào năm 1964 và vũ khí nhiệt hạch đầu tiên vào năm 1967.
5. Một tuần trước đó, bốn sinh viên Mỹ biểu tình phản đối chiến tranh, đã bị lính Vệ binh Quốc gia bắn chết tại Trường Đại học
--------
Ghi chú thêm:
(*) Lê Duẩn nói 230.000 người Mỹ bị giết trong năm 1969, con số này không đúng. Theo các nguồn tài liệu, tổng số lính Mỹ chết trong cuộc chiến này là 58.209 người.
(**) Không rõ Mao Trạch Đông đang nói tới ông nào trong đoạn này.
(***) Các đoạn này Mao Trạch Đông nói với Hoa Kỳ
.
Theo dòng thời sự:
Đề án lịch sử quốc tế về chiến tranh lạnh (phần 1)
Chiến tranh Việt-Pháp, bước ngoặc quan trọng của lịch sử Việt Nam hiện đại
Nhận định về “Hiệp định phân định biên giới Việt-Trung”
Kỷ niệm 60 năm ngày Nhật Bản ký văn kiện đầu hàng Hoa Kỳ
Nga-Mỹ sẽ tiếp tục đàm phán hiệp ước nguyên tử vào 2010
Thành công bước đầu của Mỹ và Nga về bản hiệp ước mới
Hiệp ước nguyên tử Nga - Mỹ gặp trở ngại
Cuộc họp Nga Mỹ về cắt giảm vũ khí nguyên tử có dấu hiệu lạc quan
Nga cảnh báo sẽ phản ứng bằng vũ khí hạt nhân khi bị tấn công
Copyright © 1998-2010 Radio Free
.
.
.
No comments:
Post a Comment