Tuesday, March 26, 2024

BẦU CỬ TỔNG THỐNG MỸ : CUỘC ĐỌ "TUỔI CAO" GIỮA JOE BIDEN VÀ DONALD TRUMP (Chi Phương / RFI)

 



Bầu cử tổng thống Mỹ : Cuộc đọ "tuổi cao" giữa Joe Biden và Donald Trump

Chi Phương  -  RFI

Đăng ngày: 25/03/2024 - 13:03

https://www.rfi.fr/vi/qu%E1%BB%91c-t%E1%BA%BF/20240325-b%E1%BA%A7u-c%E1%BB%AD-t%E1%BB%95ng-th%E1%BB%91ng-m%E1%BB%B9-cu%E1%BB%99c-%C4%91%E1%BB%8D-tu%E1%BB%95i-cao-gi%E1%BB%AFa-joe-biden-v%C3%A0-donald-trump

 

Vào những tháng sắp tới, trước cuộc bỏ phiếu vào tháng 11, các vấn đề về sức khỏe năng lực sẽ là những chủ đề được nhắc lại nhiều lần trong cuộc tranh cử tổng thống mà các ứng viên là những người “già nhất” trong lịch sử bầu cử nước Mỹ.

 

https://s.rfi.fr/media/display/a2a9c878-dc50-11ee-90b9-005056a90284/w:980/p:16x9/AP24057625752113.webp

Ảnh minh họa : Joe Biden (T) và Donald Trump tái tranh cử trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ 2024. AP - Andrew Harnik

 

Theo một thăm dò gần đây, được tạp chí Time trích dẫn, 67 % người dân Mỹ cho rằng Joe Biden hiện 81 tuổi, “quá già” để có thể tiếp tục lãnh đạo đất nước thêm 1 nhiệm kỳ nữa một cách hiệu quả. Đối với Donald Trump, 77 tuổi, tỷ lệ này là 41 %. Cả hai chính trị gia gần đây đã nhiều lần nhầm lẫn tên hoặc sự kiện, để lộ ra “chứng hay quên”, vốn là điều thường thấy ở người cao tuổi. Cả hai phe sẽ đều muốn công kích đối thủ già nua ốm yếu, còn thể hiện mình qua hình ảnh già nhưng vẫn dồi dào “sinh lực ”.

 

Tạp chí Time nhắc lại mô tả của một luật sư thuộc phe Trump về Biden :“lớn tuổi, tốt bụng và trí nhớ kém”, trong vụ điều tra tài liệu mật liên quan đến vị tổng thống đương nhiệm. Vào năm 2022, Biden hỏi liệu một nữ nghị sĩ vừa qua đời trong một vụ tai nạn ô tô, có tham dự một sự kiện ở Nhà Trắng hay không. Năm 2023, ông gọi cuộc chiến ở Ukraina là cuộc chiến ở Iraq. Tại một sự kiện vận động tranh cử ở Las Vegas, trước công chúng Biden cho biết gần đây ông đã “gặp cựu tổng thống Pháp François Mitterrand”, trên thực tế đã qua đời gần ba mươi năm trước, nhưng ông đã nhanh chóng sửa sai. Biden cũng nhầm lẫn thủ tướng Đức Angela Merkel với cố lãnh đạo Helmut Kohl.

 

Biden không phải là người duy nhất có những phút giây “nhớ nhầm”. Donald Trump từng nhầm Nikki Haley - từng là đối thủ trong cuộc bầu cử sơ bộ, là cựu chủ tịch Hạ Viện Nancy Pelosi, thuộc đảng Dân Chủ. Ông Trump cũng đã nhiều lần bối rối trước công chúng, khiến lãnh đạo Hungary và Thổ Nhĩ Kỳ e ngại khi cảnh báo hai nước này đang trên bờ vực của chiến tranh thế giới, chúc mừng sự lãnh đạo của Viktor Orban (thủ tướng Hungary) ở Thổ Nhĩ Kỳ. Ông Trump cũng nói rằng đã đánh bại Barack Obama thay vì Hillary Clinton trong cuộc bầu cử năm 2016.

 

 

Tuổi tác của Biden đáng lo ngại hơn Trump ?

Tuy nhiên, tuổi tác dường như là vấn đề đáng ngại hơn đối với Biden, đặc biệt là dáng vẻ bề ngoài theo như đánh giá của Time Magazine và New York Times. Beverly Hallberg, giám đốc của District Media Group, cũng là bên tư vấn truyền thông cho đảng Cộng Hòa khẳng định rằng điều thay đổi gần đây đối với Biden là cách mà ông ấy nói chuyện, “lầm bầm” thay vì cách nói mạnh mẽ, phát âm rõ ràng, dõng dạc như trước kia.

 

Patrick Kenger, nhà tạo mẫu của Pivot Image Consultant, thì cho rằng mái tóc bạc của Biden có thể khiến cử tri coi ông già hơn Trump nhiều tuổi. Một bức ảnh gần đây của Getty Image dường như đã làm nổi bật mức độ trang điểm của Trump tại một cuộc vận động tranh cử ở Iowa. Khuôn mặt của ông lấp lánh và có màu cam. Tuy nhiên, Kenger cho rằng làn da của Biden trông kém trẻ trung hơn làn da của Trump.

 

Aline Corvol, bác sĩ tại một bệnh viện ở Rennes, trả lời Ouest France, thì cho rằng những bối rối, lầm lẫn hay quên, có thể xảy ra đối với bất cứ ai, bất cứ độ tuổi nào chứ không nhất thiết là vì tuổi già.

 

Không ứng viên nào muốn thẳng thắn, công khai nói chuyện về vấn đề tuổi tác. Cả hai đều đưa ra báo cáo từ các bác sĩ chỉ ra rằng họ đang có thể trạng tốt, nhưng đều không trả lời câu hỏi nào về sức khỏe của mình. Trong khi bác sĩ của Nhà Trắng đã được các tổng thống tiền nhiệm Hoa Kỳ cho phép tiếp xúc với các phóng viên, thì hiện Biden thấy “chưa phù hợp khi cho phép bác sĩ của mình trả lời các câu hỏi chi tiết”.

 

 

Không ai sẵn sàng từ bỏ quyền lực dù suy yếu đến đâu

 

Giả sử là hai ứng viên đều đủ điều kiện về sức khoẻ để tham gia cuộc tranh cử hiện nay, thế nhưng, theo New York Times, khó có thể biết được trong những năm tới liệu tổng thống sa sút về thể chất tinh thần, ảnh hưởng đến việc lãnh đạo hay không. Trong trường hợp này, liệu họ có sẵn sàng lùi bước, từ chức hay không ?

 

Lịch sử Hoa Kỳ đã chỉ ra rằng các tổng thống không sẵn lòng từ bỏ quyền lực cho dù họ có suy yếu đến đâu. Ví dụ như tổng thống James A. Garfield bị ám sát vào năm 1881 những vẫn duy trì vị trí lãnh đạo trong 80 ngày trước khi trừ trần. Tổng thống Ronald Reagan bị bắn vào 1981 và phải nhập viện hai tuần, nhưng các nhân viên của ông vẫn nỗ lực, khiến mọi người tin rằng Reagan vẫn có thể lãnh đạo từ giường bệnh. Hay trường hợp của Franklin Roosevelt, vị tổng thống luôn phải vật lộn với vấn đề chính trị về y tế. Dù hai chân bị bại liệt nhưng vẫn thành công thuyết phục người dân bầu cho mình lần đầu tiên vào năm 1932.

 

Một trường hợp khác liên quan đến sức khỏe lãnh đạo là tổng thống Woodrow Wilson. Ông bị đột quỵ vào năm 1919, không đủ sức để làm việc và phó mặc cho vợ là Edith Wilson và một vài trợ lý để che chắn mình trước công chúng và điều hành đất nước “một cách hiệu quả” trong gần một năm rưỡi.

 

Ngày nay, những vụ việc như trên khó có thể che mắt truyền thông và giới chính trị nhưng những người phụng sự tại Nhà Trắng có thể vẫn nỗ lực “che chở cho các tổng thống ốm yếu”, theo nhận xét của New York Times.

 

Trên thực tế Hoa Kỳ có cơ chế pháp luật để “phế truất” một tổng thống, được quy định trong điều 25 của Hiến Pháp. Một trong những nội dung của điều luật này là yêu cầu phó tổng thống và đa số nội các phải tuyên bố rằng tổng thống “không thể thực hiện quyền hạn và nhiệm vụ trong văn phòng của mình”. Với những người được bổ nhiệm trung thành thì điều này khó có thể thực hiện nếu tổng thống không đồng ý. Ngay cả khi họ làm như vậy, thì tổng thống vẫn có thể kháng cáo lên Quốc Hội, và cần phải có 2/3 phiếu bầu của Hạ Viện và Thượng Viện để có thể cách chức lãnh đạo.

 

 

Dân số già, lãnh đạo cũng già hơn

 

Trump và Biden cũng là hai trong số ba người cao tuổi nhất từng giữ chức tổng thống. Nghiên cứu của các nhà nhân khẩu học thuộc đại học Texas, chỉ ra rằng dân số mà họ lãnh đạo cũng ngày càng già đi. Độ tuổi trung bình của dân số Mỹ vào năm 2022 là 38,9, so với 28,1 vào năm 1970 và chỉ 16,7 vào năm 1820. “Nếu xét về tuổi của dân số, trên thực tế, Biden không lớn tuổi hơn các tổng thống đầu tiên của Hoa Kỳ, thậm chí bao gồm cả Thomas Jefferson (tổng thống thứ ba của Hoa Kỳ ở tuổi 57)”, theo như nhận định của James Chappel, nhà nghiên cứu tại đại học Duke, trên New York Times. Tại nhiệm kỳ thứ hai của Jefferson, sự chênh lệch giữa tuổi của tổng thống và độ tuổi trung bình của dân số Hoa Kỳ, là 45 năm. 

 

Nếu so sánh gần đây hơn, như trường hợp của tổng thống Ronald Reagon, làm tổng thống ở tuổi 70, và già hơn 43 tuổi so với độ tuổi trung bình của người dân Mỹ hồi 1981 (gần 30 tuổi).

 

Nếu như Biden thắng cử nhiệm kỳ thứ hai, ông sẽ già hơn 42 tuổi so với tuổi trung bình ngày nay. Còn nếu Trump tái đắc cử, thì ông sẽ già hơn mức trung bình hiện nay 38 tuổi. Theo các nhà nhân khẩu học, dân số Hoa Kỳ cũng già đi và có thể yếu tố tuổi tác ít quan trọng hơn đối với cử tri. Tuy nhiên, đây không phải là một sự thay đổi ngay lập tức mà có thể xảy ra trong vài thập kỷ nữa.

 

Nếu như "tuổi cao" là điều khiến các cử tri ủng hộ Biden lo ngại, thì phe ủng hộ Trump cũng phải bận tâm về những tố tụng nhắm vào Trump. Các cử tri sẽ lựa chọn ra ứng viên phù hợp với những giá trị của họ, bất kể tuổi tác, như các vấn đề về thuế, chính sách đối ngoại, nhập cư hay phá thai. Dù ai giành chiến thắng vào tháng 11, theo nhận định của New York Times, số phận của nước Mỹ dường như đã được định sẵn dưới sự lãnh đạo của một “tổng tư lệnh” đã quá tuổi nghỉ hưu thông thường. Donald Trump sẽ 82 tuổi vào cuối nhiệm kỳ tiếp theo và Joseph Biden sẽ 86 tuổi.

 

 

------------------------------

Các nội dung liên quan

 

BẦU CỬ TỔNG THỐNG MỸ - DONALD TRUMP

Bầu cử tổng thống Mỹ 2024 : Tòa Án Tối Cao sẽ phán quyết ra sao về tư cách ứng viên của Donald Trump?

 

BẦU CỬ - HOA KỲ

Bầu cử tổng thống Mỹ 2024 : Đảng Dân Chủ mở màn bầu sơ bộ tại bang South Carolina

 

BẦU CỬ TỔNG THỐNG MỸ 2024 - DONALD TRUMP

Bầu cử tổng thống Mỹ 2024 : Thủ tướng Hungary Orban đến dinh thự Mar-a-Lago ủng hộ Donald Trump





No comments: