BẦU CỬ GIỮA KỲ MỸ : NĂM LÝ DO VÌ SAO SỰ KIỆN NÀY QUAN TRỌNG (Anthony Zurcher, BBC Bắc Mỹ)

 

NỘI DUNG :

 

Bầu cử giữa kỳ Mỹ: Năm lý do vì sao sự kiện này quan trọng?

Anthony Zurcher,  BBC Bắc Mỹ

.

Bầu cử giữa kỳ: Tôn giáo có ảnh hưởng quá lớn trong chính trị Mỹ?

Võ Ngọc Ánh, từ Tacoma, bang Washington, Hoa Kỳ

.

Bầu cử giữa kỳ: Người Mỹ gốc Việt trên con đường tham gia vào chính trị

Song Chi, từ Leeds, Anh Quốc

 

=============================================

.

.

Bầu cử giữa kỳ Mỹ: Năm lý do vì sao sự kiện này quan trọng?

Anthony Zurcher

BBC Bắc Mỹ

1 tháng 11 2022, 11:36 +07

https://www.bbc.com/vietnamese/world-63467372

 

Bầu cử giữa kỳ của Mỹ vào 8/11 sẽ có tác động rộng lớn lên đường lối phát triển của quốc gia này, cũng như số phận của người lãnh đạo và đảng lãnh đạo của Nhà Trắng.

 

Joe Biden không có tên trong cuộc bỏ phiếu - cuộc bầu cử giữa kỳ quyết định ai kiểm soát Quốc hội cũng như các cơ quan lập pháp tiểu bang và văn phòng thống đốc. Nhưng các cuộc bầu cử sẽ trao cho người bỏ phiếu cơ hội bày tỏ trực tiếp quan điểm của họ về nhiệm kỳ tổng thống của ông Joe Biden và đường hướng hiện tại của đất nước.

 

Với việc nền kinh tế Mỹ đang gặp khó khăn và người bỏ phiếu quan ngại về tội phạm và người nhập cư không giấy tờ, kết quả có thể khắc nghiệt đối với tổng thống đương nhiệm. Hơn nữa, kết quả sẽ ảnh hưởng tới chiến dịch bầu cử tổng thống 2024, và đặc biệt là khả năng Donald Trump tái tranh cử.

 

Dưới đây là năm lý do vì sao cuộc bầu cử này lại quan trọng như vậy:

 

1. Quyền hoặc hạn chế phá thai

 

Một Quốc hội trong hình hài mới có thể trực tiếp ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày của người Mỹ trên khắp đất nước. Phá thai là một ví dụ điển hình.

 

Vào tháng Sáu, Tòa án Tối cao đã bãi bỏ quyền phá thai được bảo vệ trong hiến pháp. Cả hai đảng đã đề xuất các luật mới trên toàn quốc nếu họ giành được quyền kiểm soát Quốc hội vào giữa nhiệm kỳ.

 

Đảng Dân chủ đã hứa sẽ duy trì quyền phá thai trong khi đảng Cộng hòa đề xuất cấm phá thai sau 15 tuần trên toàn quốc.

 

Ở cấp tiểu bang, kết quả của các cuộc chạy đua bầu cử thống đống trong các chiến trường chính trị truyền thống như Pennsylvania, Wisconsin và Michigan có thể đồng nghĩa với việc các luật hạn chế phá thai sẽ được áp dụng tại đó.

 

Ai sẽ kiểm soát Quốc hội và ai sẽ lên nắm quyền tại các tiểu bang cũng sẽ ảnh hưởng tới những gì các chính sách khác tập trung vào, bên cạnh vấn đề phá thai.

 

Nếu đảng Cộng hòa chiếm ưu thế, vấn đề người di cư, quyền tự do tôn giáo và tội phạm bạo lực có thể là các ưu tiên.

 

Đối với đảng Dân chủ, môi trường, chăm sóc sức khỏe, quyền bỏ phiếu và kiểm soát súng sẽ tiếp tục là các vấn đề trọng tâm.

 

2. Đến lượt đảng Cộng hòa điều tra đảng Dân chủ

 

Tuy nhiên, các cuộc bỏ phiếu giữa kỳ sẽ có tác động vượt lên trên các vấn đề chính trị.

Kiểm soát Quốc hội có nghĩa có quyền thành lập ủy ban điều tra.

 

Trong hai năm, đảng Dân chủ đã giới hạn số lượng các cuộc điều tra mà Nhà Trắng phải đối mặt, và đặt trọng tâm ưu tiên lên điều tra vụ tấn công vào Quốc hội Mỹ ngày 6/1/2021.

 

Đảng Dân chủ đã phỏng vấn hàng trăm người và tổ chức các phiên điều trần trong các khung giờ vàng về vụ việc, nhằm tìm hiểu xem điều gì Nhà Trắng của Trump đã biết từ trước và đã phản ứng ra sao.

 

Họ kỳ vọng sẽ xuất bản một báo cáo trước khi bước sang năm mới 2023.

 

Nhưng tất cả những điều này dường như đã sẵn sàng để thay đổi. Đảng Cộng hòa, những người đã đoán trước họ sẽ kiểm soát Hạ viện, nói rằng họ sẽ dập tắt ủy ban điều tra vụ tấn công vào Quốc hội hôm 6/1 và sẽ tiến hành một phiên điều trần về mối quan hệ của con trai Joe Biden, ông Hunter, với Trung Quốc.

 

Họ cũng muốn rà soát lại các chính sách nhập cư của chính quyền Biden, việc Mỹ rút quân khỏi Àghnistan và nguồn gốc dịch Covid-19 ở Trung Quốc. Nếu đảng Cộng hòa kiểm soát Thượng viện, thì quá trình xác nhận những người mà Biden lựa chọn để làm việc cho tòa án liên bang và các cơ quan chủ chốt của chính phủ sẽ đi vào bế tắc.

 

3. Tương lai của Joe Biden

 

Các cuộc bầu cử giữa kỳ thường được coi là một cuộc trưng cầu dân ý trong hai năm đầu tiên của một nhiệm kỳ tổng thống - với việc đảng cầm quyền thường bị đánh bại.

 

Tỷ lệ tín nhiệm của ông Biden rất thấp trong vòng hơn một năm qua. Trong khi vận may của đảng Dân chủ có vẻ đã phục hồi sau trong mùa hè, lạm phát cao và lo ngại về nền kinh tế lại bồi thêm vào giai đoạn cuối của chiến dịch giữa kỳ, khiến đảng Dân chủ phải đối mặt với một cuộc chiến khó khăn để nắm giữ cả hai viện của Quốc hội.

 

Trong hai năm đầu tiên làm tổng thống, ông Biden đã thúc đẩy thông qua các luật mới về biến đổi khí hậu, kiểm soát súng, đầu tư hạ tầng và chính sách cho trẻ em nghèo bất chất việc ông có đa số hẹp trong Quốc hội.

 

Nếu một trong số hai viện chuyển sang đảng Cộng hòa kiểm soát, họ sẽ có quyền chặn các dự luật của đảng Dân chủ trước khi nó được Quốc hội thông qua, và kết quả sẽ là sự bế tắc.

 

Một đêm tồi tệ cho đảng Dân chủ sẽ nhanh chóng bị diễn dịch thành một dấu hiệu cho sự yếu kém về chính trị của ông Biden - và có thể lại làm dấy lên các lời kêu gọi ông Biden nhường đường cho một đảng viên Dânn chủ khác khi mùa tranh cử tổng thống 2024 bắt đầu.

 

Tuy nhiên, tổng thống Mỹ và các cố vấn của ông khẳng định ông sẽ tái tranh cử, và việc một tổng thống đương nhiệm bị mất chức trong một kỳ bầu cử so bộ - khi các ứng cử viên của cùng một đảng cạnh tranh vị trí ứng cử viên - chỉ mới xảy ra một lần trong kỷ nguyên chính trị hiện đại.

 

4. Khi Trump tái tranh cử

 

Không giống các vị tổng thống bất bại gần đây, ông Trump không để chính trị ngủ yên.

 

Ông có vẻ vẫn còn nuôi dưỡng mối quan tâm của mình vào việc quay trở lại Nhà Trắng trong năm 2024 - và bầu cử giữa kỳ có thể củng cố hoặc làm tan vỡ hi vọng của ông. Trong khi ông không có tên trong danh sách bầu cử, hàng chục ứng cử viên mà ông lựa chọn đang chạy đua trên khắp nước Mỹ.

 

Cựu tổng thống đã có thể cất nhắc một số ứng cử viên Thượng viện, như cựu cầu thủ bóng đá Herschel Walker ở Georgia, bác sỹ truyền hình Mehmet Oz ở Pennsylvania và tác giả nền dân túy JD Vance ở Ohio, trong số các chính trị gia Cộng hòa truyền thống, bất chấp phản đối từ các lãnh đạo Cộng hòa cao tuổi.

 

Nếu họ chiến thắng, điều này có thể chứng minh rằng bản năng chính trị của ông Trump rất sắc bén - và thương hiệu chính trị bảo thủ của ông có một sự quyến rũ mang tầm quốc gia. Nhưng nếu đảng Cộng hòa không giành đủ ghế trong Quốc hội, điều này là do thất bại của các ứng cử viên do chính tay ông Trump chọn không theo quy luật, cựu tổng thống có thể cùng gánh vác trách nhiệm.

 

Một kết quả như vậy có thể sẽ làm tăng hi vọng cho các đối thủ của ôgn Trump trong đảng. Cả thống đốc Florida, Ron DeSantis và thống đốc Taxas, Greg Abbott, đều đang sẵn sàng tranh cử vào tháng 11, và có thể dùng các kết quả này làm bàn đạp cho chiến dịch của chính họ để giành được đề cử của đảng Cộng hòa để chạy đua tranh chức tổng thống vào 2024.

 

5. Liệu những người phản đối kết quả bầu cử có kiểm soát bầu cử không?

 

Các cuộc bầu cử giữa kỳ 2022 sẽ là những cuộc bầu cử liên bang đầu tiên kể từ vụ tấn công Quốc hội ngày 6/1, khi những người ủng hộ ông Trump cố gắng ngăn việc xác nhận chiến thắng của ông Biden.

 

Các kỳ bầu cử giữa nhiệm kỳ năm 2022 sẽ là cuộc bầu cử liên bang đầu tiên kể từ cuộc tấn công ngày 6 tháng 1 vào Điện Capitol của Mỹ, khi những người ủng hộ Trump cố gắng ngăn cản chiến thắng bầu cử của Joe Biden được chứng nhận.

 

Không bị trừng phạt bởi cuộc bạo loạn nói trên, ông Trump tiếp tục đặt câu hỏi về kết quả của cuộc bầu cử đó và đã tích cực ủng hộ các ứng cử viên Đảng Cộng hòa, những người nói rằng chiến thắng của Trump đã bị đánh cắp khỏi họ.

 

Nhiều ứng cử viên trong số này, như ứng cử viên chức bộ trưởng Mark Finchem ở Arizona và Jim Marchant ở Nevada và ứng cử viên thống đốc Doug Mastriano ở Pennsylvania, đang tranh cử các chức vụ nơi họ sẽ có ít nhất một số quyền kiểm soát đối với hệ thống bầu cử của các tiểu bang này cho tới cuộc tranh cử tổng thống năm 2024 .

 

Những chính trị gia này, nếu được bầu, có thể từ chối xác nhận kết quả bầu cử của bang họ trong một cuộc bầu cử có kết quả sát nút.

 

Họ cũng có thể tham gia các vụ kiện chống lại các địa phương dựa trên các cáo buộc tham nhũng bầu cử, hoặc ban hành các quy tắc và quy định mới hạn chế một số phương thức bỏ phiếu, chẳng hạn như qua đường bưu điện hoặc thông qua các thùng bỏ phiếu.

 

Vào năm 2020, dưới áp lực của Trump để đảo ngược một số kết quả, các quan chức đảng Cộng hòa ở nhiều bang đã từ chối yêu cầu của ông.

 

Hai năm kể từ bây giờ, nếu một cuộc bầu cử có tranh chấp tương tự diễn ra, kết quả của những cuộc bầu cử này có thể hoàn toàn khác.

.

=============================================

.

Bầu cử giữa kỳ: Tôn giáo có ảnh hưởng quá lớn trong chính trị Mỹ?

Võ Ngọc Ánh

Gửi bài tới Diễn đàn BBC từ Tacoma, bang Washington, Hoa Kỳ

1 tháng 11 2022, 18:39 +07

Cập nhật 1 tháng 11 2022, 18:49 +07

https://www.bbc.com/vietnamese/articles/c51gwenj4l7o

 

Bầu cử giữa kỳ tại Mỹ năm nay là một dịp để các quan điểm tôn giáo xuất hiện mạnh, gây tác động đến chính trị.

 

Nhưng đây không phải là hiện tượng mới, vì từ châu Âu sang Mỹ các đảng phái phe hữu đã thường đưa căn cước tôn giáo, chủng tộc vào cuộc vận động để thu hút cử tri.

 

Người tranh cử hay cử tri đều dùng tôn giáo để tìm sự ủng hộ, sự chính danh của đảng phái và gây sức ép trong các cuộc bầu cử.

 

Nước Nga và cuộc chiến tại Ukraine

 

Không chỉ ở Phương Tây mà gần đây, vào năm 2020, nhà nước Liên bang Nga thời Vladimir Putin đã ghi Chúa vào hiến pháp mới.

 

Nhiều người bạn cùng niềm tin với tôi đã chia sẻ trên mạng xã hội điều này như một tin vui. Lúc đó, tôi đã phản ứng lại, “Chẳng có gì vui mừng với một tay độc tài như Putin ghi Chúa vào hiến pháp”.

 

Tôi cho rằng quan điểm của Tổng thống Vladimir Putin và Giáo hội Chính thống giáo Nga là vì một nước Đại Nga như thời trung cổ.

 

Những gì ông Putin và nước Nga đang làm với Ukraine đang cho thấy Vladimir Putin chẳng xem Chúa được ghi trong hiến pháp Nga ra gì. Cuộc tấn công, bắn phá giết hại dân lành của quân đội Putin chỉ được Giáo hội của Nga ban phước.

 

Sinh nhật lần thứ 70 của Tổng thống Vladimir Putin vào ngày 7/10 vừa rồi, người đại diện cao nhất của Chính Thống giáo Nga, Thượng phụ Kirill đã gởi lời chúc mừng đến chủ nhân điện Kremlin, “Chúa đã đưa Vladimir Putin lên cầm quyền”.

 

Gần 8 tháng Nga đưa quân xâm lược, người lãnh đạo cao nhất của Chính Thống giáo Nga chưa một lần lên án chiến tranh.

 

Thái độ đó hoàn toàn khác với cách nhìn của người lãnh đạo Giáo hội Công giáo La Mã. Đức Giáo Hoàng Francis đã nói Ngài muốn làm tất cả những gì có thể để “chấm dứt cuộc chiến phi nghĩa này”.

 

Ngay từ đầu cuộc chiến Giáo hoàng đã có nhiều cố gắng ngoại giao không chính thức để chấm dứt chiến tranh của Nga ở Ukraine.

 

Hai thái độ khác biệt nhau làm cho quan hệ Toà thánh Vatican và tòa thượng phụ Chính Thống giáo Moscow hiện đang bị ‘đóng băng’.

 

Chúng ta cần hiểu Putin đề cao Chính Thống giáo và văn hóa Nga làm hệ quy chiếu cho thế giới Nga với mục tiêu đề cao chủ nghĩa dân tộc Nga.

 

https://ichef.bbci.co.uk/news/800/cpsprodpb/bd5f/live/25097c20-59d8-11ed-ac87-630245663c6a.jpg.webp

Thượng phụ Kiril trong lễ phục màu xanh, ban phước cho các quân nhân Nga

 

Châu Âu và Hoa Kỳ thì sao?

 

Tại châu Âu và cả Mỹ các đảng phái cực hữu hóa ra cũng chia sẻ nhiều điểm chung với ông Putin ít ra là trong lĩnh vực đề cao một chủ nghĩa.

 

Các đảng phái cực hữu trên thực tế ngấm ngầm hoặc công khai coi người da trắng là chủng tộc bản địa phải có quyền lực chi phối quốc gia. Họ cũng thường xuyên lên án người di cư, mà đa số có màu da khác, và coi dân nhập cư như công dân hạng hai…

 

Trong khi đó, Tòa thánh Vatican luôn quan tâm đến những người phải rời bỏ nhà của, quê hương để tìm sự an toàn, phát triển. Trong lúc bế tắc nhất của người di cư, Giáo Hoàng đã đến thăm họ.

 

Và không ít lần khi trở về Rome, ngài đã mang theo các gia đình di cư có tính biểu tượng, để gợi mở các chính phủ hành động cứu người.

 

Giáo hội Công giáo hiện nay tôn trọng niềm tin của các tôn giáo, và văn hóa của dân tộc. Giáo hội Công giáo khởi xướng đối thoại giữa các tôn giáo, thúc đẩy làm việc chung và cùng trách nhiệm với thế giới, cho tương lai.  

 

Quan điểm của Giáo hội Công giáo với những người LGBT quan tâm, tìm cách để đồng hành với họ tốt hơn chứ không phải loại trừ.

 

Hồi tháng 5 năm nay, nước Pháp và thế giới dân chủ qua một phen lo lắng khi bà Marine Le Pen không trở thành tổng thống Pháp.

 

Bà Le Pen dành nhiều tình cảm và sự ngưỡng mộ của mình cho Tổng thống Putin và được ông cho gặp nhiều lần. Đảng Mặt trận Quốc gia Pháp do bà Le Pen lãnh đạo được các ngân hàng của Nga ưu ái cho vay tiền.

 

Tháng 9 vừa rồi, các đảng cực hữu thắng thế trong cuộc bầu cử ở nước Ý đã như món quà dành cho Tổng thống Putin. Đa số lãnh đạo các đảng này không bạn hữu thì cũng ngưỡng mộ Putin.

 

Trong Liên minh châu Âu, một Viktor Orban, thủ tướng Hungary theo cánh hữu, thân Nga đã khiến cho EU gặp nhiều khó khăn trong các quyết sách chung. Việc bà Giorgia Meloni, lãnh đạo đảng cực hữu Huynh đệ Italia trở thành thủ tướng nước Ý đang khiến cho EU lo lắng thêm sóng gió thời gian đến.

 

Tại Mỹ, cựu tổng thống Donald Trump cũng dành nhiều tình cảm cho Tổng thống Putin. Ngay khi cuộc chiến nổ ra, Donald Trump, đã khen Putin có hành động thông minh. Từ ngày Nga đưa quân tấn công Ukraine, Donald Trump chưa một lần lên án Putin. Ông ấy chỉ khen và bảo vệ cho Putin.

 

Trong giai đoạn 2017 – 2021, thái độ của Donald Trump với Tổng thống Putin đã không ít lần đặt các quan chức chính quyền Mỹ vào sự ngạc nhiên, bối rối.

 

Tôn giáo của người Mỹ bị chính trị hóa ra sao?

 

Sau một buổi sinh hoạt tôn giáo của một nhóm người tại nhà thờ Công giáo có gần 20 người tham dự, hồi tháng 9 vừa rồi. Người phụ trách buổi sinh hoạt xin mé chuyện về chính trị một chút.

 

Rồi người này lên tiếng. Vào tháng 11 này chúng ta phải đi bầu cử để lấy lại thượng viện và hạ viện. Nếu chúng ta không đi bầu cử lần này, thì Tổng thống Donald Trump sẽ không thể trở lại Nhà Trắng vào năm 2024.

 

Một người lên tiếng, tại sao lại phải bầu cho Donald Trump, vì ông ấy tự ví mình chỉ sau Chúa.

 

Ngay lập tức các thành viên khác lao nhao cả lên. Đó là tin fake news người ta gán ghép cho tổng thống Donald Trump.

 

Họ nói “Chúng ta phải đi bầu cho đảng Cộng Hòa. Vì đây là đảng của Chúa. Còn đảng Dân Chủ là đảng ma quỷ, vì ủng hộ phá thai.”

 

Nhiều người gốc Việt tôi gặp sau sáu năm tại Mỹ mặc định Chúa Giê-su ủng hộ đảng Cộng Hòa.

 

Thế nhưng, chúng ta thử nghĩ xem. Chúa Giê-su đâu phải là người của một đảng phái. Nhiều người theo đạo Chúa, cả Công giáo lẫn Tin Lành cố tình gán ghép đảng cho Chúa để thêm khẳng định tính chính danh của đảng phái, ứng viên mình ủng hộ và thông qua đó để lên án người khác.

 

Là người Công giáo, tôi được dạy Chúa Giê-su là người của sự thật, “Chính Thầy là con đường, là sự thật”, Tin mừng theo Thánh Gioan, chương 14, câu 6.

 

Việc một người tin vào Chúa ủng ủng hộ một ứng viên, hay đảng phái là một thái độ dân chủ.

 

Tuy nhiên, ủng hộ một cá nhân, đảng phải người tin Chúa trước tiên phải hành xử, tôn trọng sự thật, trong thái độ văn minh và phân định. Chúa Giê-su đã nói, “Sự thật sẽ giải thoát anh em”, Tin mừng theo Thánh Gioan ở chương 8, câu 33.

 

Theo trung tâm nghiên cứu PEW (Pew Research Center) có trụ sở tại Washington DC, cả hai viện quốc hội Mỹ số người tin vào Chúa Giê-su chiếm đa số.

 

Trong 435 người ở Hạ Viện hiện nay có 383 người thuộc các giáo hội Kitô. Chiếm hơn 88.5%. Trong khi đó chỉ có 20% người Mỹ trưởng thành theo Công giáo.

 

Trong số này có 135 dân biểu theo Công giáo. Chiếm 31% trong tổng số dân biểu. Còn lại là các giáo hội Tin Lành. Trong số dân biểu Công giáo này có 77 người là của đảng Dân Chủ. Chiếm 57% so với đảng Cộng Hòa 43%.

 

Hạ Viện khóa trước số 141 người theo Công giáo. Trong số này có 87 người thuộc đảng Dân Chủ.

 

Trong tổng số 100 người ở Thượng Viện hiện nay, có 86 người thuộc các giáo hội Kitô. Trong đó có 25 người theo Công giáo. Trong số này có 14 người là của đảng Dân Chủ.

 

Thượng Viện khóa trước có 22 người theo Công giáo. Trong đó 12 người thuộc đảng Dân Chủ.

 

Vatican đã từ bỏ vai trò chính trị từ những thế kỷ trước, đặc biệt là sau Công đồng Vatican II. Hướng dẫn của Hội đồng Giám mục Hoa Kỳ, các cha xứ không được khuyên bảo, hướng người có đạo ủng hộ đảng này, đảng kia, hay ứng cử viên nào. 

 

Tuy nhiên, một thực tế là ở Mỹ tôn giáo luôn bị chính trị hóa. Các chính trị gia, ứng viên tranh cử tại Hoa Kỳ luôn bị hỏi về căn cước tôn giáo. Hoặc chính họ cố tình kéo tôn giáo vào các cuộc bầu cử.

 

Mới đây, ông Kevin Mccarthy, lãnh đạo nhóm thiểu số tại Hạ Viện Hoa Kỳ hiện nay nói, đó không phải là kế hoạch của Chúa Trời nếu ông ấy không trở thành lãnh đạo nhóm đa số sau bầu cử vào ngày 8/11 này.

 

Tôi không tin một nền chính trị, một chính quyền bị chi phối, ảnh hưởng quá lớn của một tôn giáo là một đất nước có dân chủ thật sự. Điều này dễ dàng nhìn thấy qua lịch sử và tại các quốc gia thần quyền hiện nay.

 

Bầu cử giữa kỳ vào ngày 8/11 này, người tôi đánh dấu chọn vào phiếu bầu cử không được quyết định ở căn cước tôn giáo.

 

---------------

Bài viết thể hiện quan điểm của tác giả Võ Ngọc Ánh, hiện sống ở Tacoma, tiểu bang Washington, Hoa Kỳ.  

.

================================================

.

Bầu cử giữa kỳ: Người Mỹ gốc Việt trên con đường tham gia vào chính trị

Song Chi

Gửi bài cho BBC từ Leeds, Anh Quốc

19 tháng 10 2022

https://www.bbc.com/vietnamese/articles/c145we9r2pqo