Trung
Quốc "khuấy động" chia rẽ ở Philippines về kế hoạch mua tên lửa Mỹ
Typhon
Thu
Hằng - RFI
Đăng
ngày: 29/11/2024 - 14:20
Tổng
thống và phó tổng thống Philippines lôi tính mạng ra dọa. Hai gia tộc lãnh đạo
Marcos và Duterte bất hòa. Những căng thẳng trên thượng tầng lãnh đạo ở
Philippines đang trở thành cơ hội vàng cho Trung Quốc "khuấy động
chia rẽ" ở Philippines về việc mua hệ thống phóng tên lửa Typhon
của Mỹ và dựa vào Washington để bảo vệ chủ quyền ở Biển Đông.
HÌNH
:
Ảnh
ghép : Phó tổng thống Philippines Sara Duterte (T) tại Quezon, Philippines,
ngày 13/11/2024 và tổng thống Ferdinand Marcos Jr. tại Viêng Chăn, Lào, ngày
09/10/2024. AP
Hệ
thống phóng tên lửa mặt đất tầm trung (MRC) Typhon, do tập đoàn Lockheed Martin
phát triển, đã được Mỹ đưa đến Philippines từ tháng 09/2024 để tham gia cuộc tập
trận chung song phương. Washington « chưa có kế hoạch
rút » hệ thống tên lửa này về, vì « vẫn cần để huấn
luyện và nâng cao năng lực của quân đội », theo cố vấn an ninh quốc
gia Philippines Eduardo Ano. Gần đây, Manila cho biết « thực sự có
kế hoạch sở hữu hệ thống này » để « tăng cường khả năng
răn đe ». Nếu hệ thống Typhon được triển khai ở Philippines, nhiều mục
tiêu trên lãnh thổ Trung Quốc cũng sẽ nằm trong tầm bắn.
Theo
một số nhà phân tích, hành động này của Philippines còn nhằm « xoa
dịu » tổng thống sắp tới của Mỹ Donald Trump, vẫn muốn các đồng
minh tăng chi tiêu quốc phòng và đóng góp trực tiếp nhiều hơn vào việc duy trì
trật tự an ninh quốc tế do Mỹ lãnh đạo.
Tuy
nhiên, đối với Bắc Kinh, quyết định của Manila sẽ làm gia tăng căng thẳng trong
vùng. Người phát ngôn bộ Ngoại Giao Trung Quốc, Lâm Kiếm (Lin Jian), nhắc đến « hòa
bình và thịnh vượng » của khu vực để kêu gọi Manila cân nhắc lại
quyết định. Nhưng họ để giới chuyên gia và truyền thông Trung Quốc chỉ trích mạnh
mẽ, cáo buộc Philippines đang « trên đường trở thành kẻ gây rối thực
sự ở Biển Đông », theo Hoàn cầu Thời báo. Còn đối với một số chuyên
gia an ninh hàng đầu của Trung Quốc, Philippines « mua bất kỳ loại
vũ khí nào thì cũng vô ích và vô nghĩa » và Philippines chỉ « đóng
vai nạn nhân », dựa vào hệ thống vũ khí của Mỹ.
Gabriel
Honrada, tác giả một bài phân tích trên trang Asia Times ngày 28/11, nhận định
Trung Quốc đang tìm cách khai thác thế yếu của Philippines trong mạng lưới liên
minh của Mỹ ở Ấn Độ-Thái Bình Dương, để buộc nước này từ bỏ ý định mua loại vũ
khí hiện đại. Thứ nhất, liên quan đến vị thế của chính quyền Philippines, thường
được ủng hộ chính trị mạnh mẽ ở cấp vùng nhưng lại ít được ủng hộ ở cấp quốc
gia, do cạnh tranh chính trị giữa các đảng, đặc biệt là giữa hai gia tộc đang nổi
hiện : tổng thống đương nhiệm thuộc gia tộc Marcos và phó tổng thống thuộc
dòng họ Duterte.
Mối
quan hệ giữa hai dòng họ từng giúp liên minh chiến thắng vẻ vang trong cuộc bầu
cử tổng thống nhưng giờ gần như bên bờ tan vỡ sau những cáo buộc tổng thống
Marcos phản bội vì cho mở điều tra tham nhũng nhắm vào gia đình Duterte. Đấu đá
và rạn nứt lên cao trào khi phó tổng thống Sara Duterte khẳng định đã bố trí
sát thủ « đi giết ông Marcos, (đệ nhất phu nhân) Liza
Araneta và (chủ tịch Hạ Viện) Martin Romualdez »,
họ hàng với tổng thống Marcos, nếu bà bị ám sát.
Nhà
nghiên cứu Richard Heydarian nhận định với Asia Times rằng « những
bất hòa chính trị giữa tổng thống Marcos Jr. và phó tổng thống Sara Duterte đã
đặt Trung Quốc vào tâm điểm », vì trong mỗi sự kiện, mỗi ý đồ làm
suy yếu tổng thống đương nhiệm dường như đều có « yếu tố Trung Quốc ».
Ông nhắc lại là hồi tháng 4, tổng thống Marcos Jr. cáo buộc người tiền nhiệm
Rodrigo Duterte « thỏa thuận ngầm » với Trung Quốc về
vấn đề Biển Đông. Trong suốt nhiệm kỳ tổng thống, ông Duterte vẫn không che giấu
ý định xích lại gần với Bắc Kinh, gác tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông để thắt
chặt hợp tác kinh tế với Trung Quốc.
Bảo
đảm kinh tế đất nước là một yếu tố giúp chế độ ổn định. Trong khi hầu hết các
chế độ Đông Nam Á củng cố và duy trì tính hợp pháp thông qua tăng trưởng kinh tế,
giới lãnh đạo chính trị Philippines thường không làm được điều đó, khiến đất nước
tụt hậu so với các nước láng giềng Thái Lan, Việt Nam, Malaysia, Indonesia. Giới
lãnh đạo Philippines đã phải dựa vào các thế lực bên ngoài. Ví dụ đối với tổng
thống Duterte, Trung Quốc là đối tác số một. Nhưng từ khi ông Marcos Jr. nhậm
chức, Philippines lại ngả sang Hoa Kỳ, đồng minh từ thời chiến tranh lạnh.
Những
tranh cãi, căng thẳng nội bộ hiện nay có lẽ không có lợi cho chính quyền của tổng
thống Marcos Jr. dù ông bị dọa giết. Ngày 29/11, ông Marcos cho rằng mọi lời
kêu gọi phế truất phó tổng thống sẽ chỉ làm Quốc Hội phân tán. Ông kêu gọi ưu
tiên lợi ích công hơn là những tư lợi chính trị và như vậy mới tiếp tục được
người dân ủng hộ những dự án quốc phòng lớn để đối phó với Trung Quốc.
--------------------------------
Các
nội dung liên quan
PHILIPPINES
- HOA KỲ
Tổng
thống Philippines Marcos mong muốn củng cố liên minh quân sự với Mỹ thời Donald
Trump
MỸ
- PHILIPPINES - TRUNG QUỐC
Mỹ
duy trì tên lửa tầm trung ở Philippines bất chấp phản đối của Trung Quốc
No comments:
Post a Comment