Chuyên
gia: Mỹ không nhượng bộ Trung Quốc một phân nào tại Biển Đông
Quốc
Đạt & Minh
An (Zing News)
Thứ bảy, 15/1/2022 07:00 (GMT+7)
Nhà phân tích Dov Zakheim nói những tài liệu mà Bộ
Ngoại giao Mỹ công bố hôm 12/1 phản ánh lập trường cứng rắn của Washington trước
Bắc Kinh trong các vấn đề an ninh trọng yếu.
Ngày 12/1, Bộ Ngoại giao Mỹ công bố tài liệu
nghiên cứu dài 47 trang, với tên gọi Báo cáo số 150, bác bỏ các căn cứ địa lý
và lịch sử liên quan đến yêu sách chủ quyền “phi pháp" của Bắc Kinh ở Biển
Đông.
“Những yêu sách này làm suy yếu nghiêm trọng thượng
tôn pháp luật trên biển, cũng như nhiều điều khoản của luật quốc tế được công
nhận rộng rãi như được phản ánh trong Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển
(UNCLOS)”, nghiên cứu viết.
Chia sẻ quan điểm với Zing, ông
Dov Zakheim, cựu Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Mỹ, cho rằng việc báo cáo mới được
công bố vào lúc này thể hiện tính tiếp nối chính sách về Biển Đông của Mỹ.
“Điều quan trọng là chính quyền Biden rõ
ràng sẽ không sẵn sàng nhượng bộ một phân nào trước Trung Quốc về Biển Đông”,
ông nói.
Đơn vị hành chính của
cái gọi là "thành phố Tam Sa" do Trung Quốc tự dựng lên vào năm 2012
để quản lý trái phép hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa của Việt Nam. Ảnh: AFP.
Tính toán của Mỹ
Trước nghiên cứu mới công bố, lần gần nhất
Washington công bố nghiên cứu chính thức về yêu sách chủ quyền trên biển của Bắc
Kinh là vào năm 2014, thời điểm nước Mỹ nằm dưới quyền điều hành của ông Barack
Obama.
Trong nhiệm kỳ của cựu Tổng thống Donald Trump
(2017-2021), Mỹ không cập nhật nghiên cứu trên nhưng cũng gửi công hàm lên Ủy
ban Ranh giới thềm lục địa của Liên Hợp Quốc (LHQ) vào năm 2020, với các lập luận
giống nghiên cứu vừa công bố, giáo sư Carl Thayer thuộc Đại học New South Wales
(Australia) nói với Zing.
Cùng năm 2020, Ngoại trưởng Mike Pompeo ra
tuyên bố “bước ngoặt” bác bỏ các luận điểm cụ thể của Trung Quốc. Đây là lần đầu
tiên Mỹ có động thái như vậy.
Tới thời Tổng thống Joe Biden, Mỹ dường như đã
quay trở lại phong cách hành động “nói có sách, mách có chứng”, theo ông
Thayer.
“Tổng thống Biden và Ngoại trưởng Anthony
Blinken đề cao luật pháp quốc tế hơn”, ông Thayer nói. “Điểm khác biệt về phong
cách này đã cho ra đời nghiên cứu của Bộ Ngoại giao Mỹ như là nền tảng pháp lý
cho chính phủ Mỹ”.
Nhận xét về thời điểm công bố, ông Thayer chỉ
ra rằng nghiên cứu mới được đưa ra sau một loạt hành động gây hấn của Trung Quốc
trong năm 2021, bất chấp lời kêu gọi “tự kiềm chế” của ASEAN.
https://znews-photo.zadn.vn/w480/Uploaded/ifyiv/2021_07_21/Carl_Thayer_AFP.jpg
Giáo sư Carl
Thayer. Ảnh: AFP.
Chẳng hạn, vài trăm tàu cá và tàu dân quân biển
Trung Quốc đã tụ tập trái phép xung quanh đá Ba Đầu thuộc quần đảo Trường Sa của
Việt Nam trong tháng 3-5/2021, hoặc 16 vận tải cơ quân sự Trung Quốc bay theo đội
hình đã xâm nhập không phận của Malaysia vào tháng 6/2021.
Không chỉ đưa tàu thăm dò và tàu hộ tống tới
quấy rối hoạt động phát triển dầu khí trong vùng đặc quyền kinh tế của
Indonesia, Trung Quốc còn âm thầm đề nghị nước này ngừng khai thác dầu khí
trong vùng đặc quyền kinh tế, theo ông Thayer.
Ba điểm nổi bật
Giáo sư Thayer chỉ ra rằng nghiên cứu mới, thuộc
series nghiên cứu “Ranh giới trên biển” của Bộ Ngoại giao Mỹ, có ba điểm nổi bật.
Đầu tiên, nghiên cứu tập trung xem
xét cách Trung Quốc xây dựng các lập luận mới để lý giải cho các yêu sách chủ
quyền của mình, sau khi Tòa Trọng tài vào năm 2016 đã nhận định cái gọi là “đường
9 đoạn” và “quyền lịch sử” của Bắc Kinh không có cơ sở trong luật pháp quốc tế,
theo ông Thayer.
Tiếp theo, nghiên cứu mới cũng bác
bỏ căn cứ Trung Quốc đưa ra trong yêu sách chủ quyền đối với cái gọi là “Nam Hải
chư đảo”, gồm "Tứ Sa": Đông Sa (đảo Pratas), "Tây Sa" (quần
đảo Hoàng Sa của Việt Nam) và "Nam Sa" (quần đảo Trường Sa của Việt
Nam) và Trung Sa (bãi ngầm Macclesfield).
Cận cảnh các tàu cá
Trung Quốc, thực tế là tàu dân quân biển giả dạng, neo trái phép gần đá Ba Đầu.
Ảnh: Cảnh sát biển Philippines.
Cuối cùng, nghiên cứu đi sâu vào xem xét cơ sở
mà Trung Quốc sử dụng để tuyên bố yêu sách chủ quyền đối với các thực thể trên
Biển Đông, cũng như đường cơ sở thẳng, các vùng biển và quyền lịch sử.
“Tài liệu kết luận rằng chúng không phù hợp với luật
pháp quốc tế, đặc biệt là UNCLOS”, ông Thayer nói.
Theo ông Thayer, nghiên cứu mới còn củng cố lập
trường của Việt Nam là bác bỏ yêu sách của Trung Quốc về “quyền lịch sử” ở Biển
Đông và phản đối các đường cơ sở thẳng mà Trung Quốc tự vẽ quanh Hoàng Sa của
Việt Nam.
Bên cạnh nội dung chính, nghiên cứu mới của Bộ
Ngoại giao Mỹ còn đi kèm một tài liệu bổ sung có nội dung xem xét hành động của
các nước.
“Phần bổ sung này nhắc đến lập trường của Việt Nam với
kết luận rằng các hành động của Việt Nam phù hợp với UNCLOS”, ông Thayer nói.
https://znews-photo.zadn.vn/w360/Uploaded/ifyiv/2021_07_27/Dov_Zakheim_US_Department_of_Defense_.jpg
Cựu Thứ trưởng Bộ
Quốc phòng Dov Zakheim. Ảnh: Bộ Quốc phòng Mỹ.
Về phản ứng của Trung Quốc trước nghiên cứu mới
của Mỹ, ông Zakheim nhận định Bắc Kinh sẽ bác bỏ báo cáo này.
“Chính quyền Biden chắc chắn hy vọng rằng bản báo
cáo mới sẽ giúp các nước ASEAN mạnh mẽ hơn trong ứng xử với Trung Quốc. Dù vậy,
một số nước ASEAN từ trước cũng đã có lập trường cứng rắn về vấn đề này”, cựu Thứ trưởng Zakheim nói.
Đồng tình, ông Thayer cho rằng Trung Quốc sẽ sẵn
sàng phản ứng trước bất cứ sự thách thức nào đối với yêu sách chủ quyền phi lý
của nước này tại Biển Đông.
Trước Báo cáo số 150 của Mỹ, Người phát ngôn Bộ
Ngoại giao Việt Nam Lê Thị Thu Hằng ngày 14/1 cho biết “Việt Nam ghi nhận việc
Bộ Ngoại giao Mỹ công bố Báo cáo số 150 về các ranh giới biển”.
"Liên quan đến các tranh chấp ở Biển Đông, Việt
Nam đã nhiều lần khẳng định quan điểm nhất quán và rõ ràng của mình, cả trong
khuôn khổ song phương cũng như đa phương. Theo đó, Việt Nam luôn phản đối và
không chấp nhận mọi yêu sách liên quan không phù hợp với luật pháp quốc tế, bao
gồm Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982 (UNCLOS)", bà Hằng cho biết.
"Nhân dịp này, Việt Nam một lần nữa đề
nghị các bên liên quan tôn trọng chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán của
Việt Nam ở Biển Đông, tôn trọng các tiến trình ngoại giao và pháp lý, có đóng
góp tích cực và thực chất nhằm duy trì hòa bình, ổn định, bảo vệ an ninh, an
toàn, tự do hàng hải và hàng không, tính toàn vẹn của UNCLOS và trật tự dựa trên
luật lệ”, Người phát ngôn Lê Thị Thu Hằng nói.
--------------------
BÀI LIÊN QUAN
Việt
Nam ghi nhận Báo cáo 150 của Bộ Ngoại giao Mỹ về ranh giới biển
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao nhấn mạnh Việt
Nam ghi nhận việc Bộ Ngoại giao Mỹ công bố Báo cáo số 150 về các ranh giới biển.
Mỹ
ra tài liệu 47 trang bác bỏ yêu sách của Trung Quốc ở Biển Đông
Mỹ công bố những tài liệu chi tiết bác bỏ cơ sở
địa lý và lịch sử liên quan đến các yêu sách “phi pháp" của Bắc Kinh ở Biển
Đông.
Mỹ
cử hai nhóm tàu tấn công đến Biển Đông
Tối 11/1, nhóm tàu tấn công USS Carl Vinson và
nhóm tàu đổ bộ USS Essex của Hải quân Mỹ đã đến Biển Đông. Hai nhóm tàu được
cho là sẽ hội quân và tập trận chung tại đây.
No comments:
Post a Comment