Vaccine
và dàn nhạc không có nhạc trưởng!
13/08/2021
https://www.voatiengviet.com/a/vaccine-dan-nhac-khong-nhac-truong/6001492.html
https://gdb.voanews.com/96C3CB6E-3E19-4C22-AB11-0F895C37D434_cx6_cy0_cw89_w650_r1_s.jpg
Người dân bỏ về tại
một điểm tiêm ở Quận 1 Tp.HCM, 13/8/2021. (Hình: Trích xuất từ video trên trang
Facebook Vinh Râu)
Phần 1: Sinopharm
và dịch là… chuyện nhỏ
Người sử dụng mạng xã hội đang chuyển cho nhau
xem video clip ghi lại phản ứng của dân chúng phường Bến Thành, quận 1, TP.HCM
sau khi nghe nhân viên hữu trách tuyên bố: Hôm nay, chúng
tôi chích Vero Cell của hãng Sinopharm! Sau tuyên bố vừa kể, có ai đó trong
đám đông đang ngồi chờ được chích vaccine ngừa COVID-19 hỏi: Vaccine của
nước nào? Một vài người đáp: Của Trung Quốc!... Có người nhắc: Trung
Quốc thì nói Trung Quốc!..
Sau đó, thiên hạ bắt đầu đứng dậy bỏ về… Đám
đông càng lúc càng ồn ào với những thắc mắc, kiểu như: Tại sao không
thông báo là chích vaccine Trung Quốc?.. Có người chất vấn nhân viên hữu
trách: Đâu phải chỉ mình ông. Ở đây còn biết bao nhiêu mạng, sao không
thông báo cho dân biết?.. Khi nhân viên hữu trách đáp lại: Giờ có
thuốc để chích là may rồi, đừng đòi hỏi… lập tức có người phản
bác: May thì mày chích, mày chích mà chết mày chịu không (1)?..
***
Sự hỗn loạn vừa xảy ra vào sáng 13/8/2021 ở điểm
chích vaccine ngừa COVID-19 tại phường Bến Thành, quận 1, TP.HCM, minh họa cho
thực trạng càng ngày càng hỗn loạn trong phòng, chống dịch COVID-19 ở Việt Nam:
Muốn đưa sinh hoạt xã hội trở lại trạng thái bình thường thì phải sớm nâng tỉ lệ
fully vaccinated (chích đủ lượng vaccine cần thiết và chờ đủ thời gian cần
thiết để vaccine giúp cơ thể có thể kháng cự COVID-19) trong dân chúng lên
cao và lên nhanh…
Tuy nhiên hệ thống chính trị, hệ thống công
quyền từ trung ương đến địa phương tại Việt Nam đã cũng đang như một dàn nhạc
mà các nhạc công sử dụng nhiều loại nhạc cụ khác nhau, thi nhau chơi theo sở
thích, khả năng của họ và không có ai muốn làm… nhạc trưởng! Cứ nhìn vào cách
hành xử đối với Vero Cell của Trung Quốc nói riêng và vaccine ngừa COVID-19 của
Trung Quốc nói chung có thể thấy mức độ hỗn loạn thế nào và tại sao không có…
nhạc trưởng.
***
Ngày 3/6/2021, khi TP.HCM đã tê liệt vì dịch
COVID-19, Bộ Y tế Việt Nam loan báo đã đồng ý cho phép sử dụng vaccine ngừa
COVID-19 của Sinopharm như loại vaccine ngừa COVID-19 thứ ba có thể dùng tại Việt
Nam do tình huống khẩn cấp (hai loại kia là AstraZeneca và Sputnik V)
(2). Kể từ đó, vaccine ngừa COVID-19 của Sinopharm bắt đầu được chích cho người
Trung Quốc đang hiện diện tại Việt Nam, người Việt cư ngụ tại khu vực giáp biên
giới Việt – Trung.
Việc tiếp nhận – cho phép sử dụng vaccine ngừa
COVID-19 của Trung Quốc đã từng tạo ra một trận bão dư luận về hai khía cạnh: Chất
lượng vaccine, trách nhiệm phê duyệt!.. Bão dư luận tạm lắng cho đến
ngày 31 tháng 7 thì bùng lên trở lại sau khi TP.HCM được tặng một triệu liều
vaccine của Sinopharm và sẽ còn được tặng thêm bốn triệu liều nữa. Năm triệu liều
vaccine này cũng là quà nhưng nơi tặng là Vạn Thịnh Phát – một tập đoàn tư nhân
tại Việt Nam mua tặng chứ không phải chính quyền Trung Quốc!
Trước sự phản ứng dữ dội của công chúng, ngày
3/8/2021, đại diện chính quyền TP.HCM cho biết, TP.HCM sẽ tiếp tục dùng các loại
vaccine như AstraZeneca, Moderna,… để ngừa COVID-19, chưa sử dụng
vaccine của Sinopharm vì đang chờ Bộ Y tế thẩm định về tính an toàn. Đồng
thời nhấn mạnh rằng, chỉ chích vaccine của Sinopharm cho những người muốn
được chích loại vaccine này (3). Quyết định vừa kể giúp bão dư luận lắng
xuống thêm một lần nữa.
Quyết định chưa dùng vaccine của Sinopharm tuy
giúp chính quyền TP.HCM được dân chúng hoan hô, nhiều người thở phào nhẹ nhõm
vì có thêm cơ hội được chích các loại vaccine ngừa COVID-19 không phải do…
Trung Quốc sản xuất nhưng điều đó vẫn cho thấy một vấn đề đáng ngại trong… dàn
nhạc: Tại sao đầu tháng 6, Bộ Y tế đã thẩm định, cho phép sử dụng
vaccine của Sinopharm mà đến đầu tháng 8, TP.HCM phải chờ Bộ Y tế thẩm định,
cho phép sử dụng lại?
Giới hữu trách không có bất kỳ lời giải thích
nào và vì thế người ta tin rằng, nguyên nhân dường như chỉ nằm ở chỗ, dân chúng
TP.HCM có thể nổi loạn nếu vaccine của Sinopharm dẫn tới những biến chứng nguy
hại đến sức khỏe, tính mạng sau khi chích. Đáng lưu ý là những sự kiện diễn ra
sau đó chẳng khác gì hỗ trợ cho suy đoán ấy: Ngày 6/8/2021, Bộ Y tế loan báo đã
nhận được yêu cầu phê duyệt đề nghị giải trừ trách nhiệm cho Sinopharm và
Sapharco – nơi được ủy nhiệm nhập vaccine của Sinopharm.
Bộ này yêu cầu chính quyền TP.HCM trả lời những
vấn đề liên quan đến giao dịch giữa Sapharco và đại diện cho nhà sản xuất
Sinopharm, năm triệu liều mà Sapharco nhập cảng theo đơn đặt hàng của Vạn Thịnh
Phát chỉ sử dụng ở TP.HCM hay những nơi khác, nguồn tiền dùng để mua và nếu là
tài trợ thì có điều kiện nào đính kèm, nơi nào chịu trách nhiệm trả các loại
chi phí liên quan đến thương vụ, kể cả chi phí phát sinh liên quan đến miễn trừ
trách nhiệm cho Sinopharm (4)...
Ba ngày sau, hôm 9/8/2021, chính quyền TP.HCM
có văn bản trả lời Bộ Y tế. Giống như văn bản của Bộ Y tế gửi chính quyền
TP.HCM, văn bản chính quyền TP.HCM trả lời Bộ Y tế cũng được chuyển cho báo giới
để họ giới thiệu, giúp công chúng… thưởng lãm. Không cần tinh ý thì đọc lược
thuật về nội dung văn bản trả lời trên hệ thống truyền thông chính thức vẫn có
thể thấy, Bộ Y tế cố tình… kiếm chuyện và chính quyền TP.HCM không ngại… trả
đũa...
Đại loại, giữa tháng 6, Văn phòng Chính phủ đã
cho phép chính quyền TP.HCM tìm mua và sử dụng vaccine ngừa COVID-19. Sapharco
là một doanh nghiệp nhà nước chuyên nhập cảng dược phẩm đã từng được chính Bộ Y
tế cho phép nhập cảng vaccine. Chi phí liên quan đến mua, vận chuyển, xuất - nhập,…
năm triệu liều vaccine của Sinopharm thì theo cam kết của nhà tài trợ và theo hợp
đồng mua bán. Nói chung Bộ Y tế không cần phải lo, nếu vẫn còn lo thì Bộ Y tế cứ
mở hồ sơ ra mà đọc.
Có một điểm đáng chú ý là trong văn bản vừa đề
cập, UBND TPHCM đề nghị Bộ Y tế xem xét ký bản cam kết miễn trừ trách
nhiệm của nhà sản xuất vaccine theo đề nghị của Sapharco và văn phòng đại diện
cho nhà sản xuất Sinopharm tại Hà Nội GIỐNG NHƯ ĐỐI VỚI TẤT CẢ CÁC LÔ VACCINE
PHÒNG CHỐNG COVID-19 KHÁC MÀ VIỆT NAM ĐÃ NHẬP TỪ TRƯỚC ĐẾN NAY (5). Đề
nghị này chính là minh họa đắt giá cho thấy, với các viên chức hữu trách tại Việt
Nam, hậu quả, thiệt hại do dịch COVID-19 gây ra đối với dân sinh, kinh tế, xã hội
dẫu có nghiêm trọng thế nào cũng là… chuyện nhỏ. Với họ, chuyện lớn là chuyện
phải đốn nhau!
(còn
tiếp)
-----------------------------------
Chú thích
(1) https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=344852980461295&id=100048097861219
(2) https://ncov.moh.gov.vn/en/-/6847912-270
(3) https://tienphong.vn/tphcm-vac-xin-sinopharm-chua-duoc-dua-vao-chien-dich-tiem-chung-post1362102.tpo
(5) https://laodong.vn/y-te/tphcm-phan-hoi-bo-y-te-ve-viec-mua-vaccine-vero-cell-940090.ldo
===================================================
Vaccine
và dàn nhạc không có nhạc trưởng! (kỳ 2)
14/08/2021
https://www.voatiengviet.com/a/vaccine-covid-dan-nhac-khong-nhac-truong-ky-2/6001810.html
Hợp xướng về
vaccine là mạnh ai nấy nói cho sướng miệng!
Cho đến nay, tất cả các loại vaccine ngừa
COVID-19 đang được phân phối – sử dụng trên toàn thế giới đều được các chính phủ
phê duyệt chỉ vì có “tình trạng nguy cấp”. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO)
công nhận loại vaccine ngừa COVID-19 nào đó đủ điều kiện phân phối – sử dụng rộng
rãi cũng với lý do tương tự. “Tình trạng nguy cấp” khiến các
chính phủ, tổ chức quốc tế buộc phải giảm bớt những yêu cầu vốn dĩ hết sức
nghiêm ngặt đối với vaccine, đặc biệt là yêu cầu phải theo dõi, ghi nhận, đánh
giá tác động sau khi chích.
Cũng vì vậy, không ai dám khẳng định tất cả
các loại vaccine ngừa COVID-19 thật sự an toàn đối với sức khỏe, tính mạng con
người cả ở hiện tại lẫn tương lai. Đó là lý do các chính phủ kêu gọi tự nguyện
chứ không dám cưỡng bức công dân chích vaccine ngừa COVID-19. Cưỡng bức không
chỉ vô nhân đạo mà còn đồng nghĩa với việc phải chịu trách nhiệm về hậu quả vốn
không thể tiên liệu sẽ như thế nào. Đó cũng là lý do các hãng dược phẩm bào chế
vaccine ngừa COVID-19 luôn yêu cầu miễn trừ trách nhiệm.
Để có vaccine ngừa COVID-19, Việt Nam cũng phải
chấp nhận yêu cầu miễn trừ trách nhiệm và trên thực tế, Bộ Y tế Việt Nam
đã thay mặt chính phủ Việt Nam đồng ý miễn trừ trách nhiệm cho
AstraZeneca, Sputnik V, Sinopharm, sau đó là Pfizer, Moderna, Janssen để có
vaccine ngừa COVID-19 chích cho dân chúng. Thế thì tại sao ngày 6/8/2021 Bộ Y tế
Việt Nam lại nhờ báo giới gửi thông tin đến toàn dân rằng Sinopharm và Sapharco
xin miễn trừ trách nhiệm?
Khoan bàn đến chất lượng vaccine ngừa COVID-19
của Sinopharm thế nào và nên hay không nên sử dụng vaccine ngừa COVID-19 của
Sinopharm chích cho người Việt. Muốn hiểu rõ hơn cả về tâm huyết, khả năng của
các viên chức, cơ quan hữu trách tại Việt Nam trong phòng, chống dịch nói
chung, lẫn mức độ khả thi của chính sách về vaccine nói riêng, cứ nhìn và đối
chiếu những diễn biến xoay quanh vaccine ngừa COVID-19 của Sinopharm.
Một mặt, hệ thống chính trị, hệ thống công quyền
rồi hệ thống truyền thông chính thức tại Việt Nam tìm đủ mọi cách thuyết phục
công chúng, rằng họ nên chấp nhận Sinopharm nhằm nâng cao, tăng nhanh tỉ lệ
fully vaccinated trong cộng đồng, giảm thiệt hại nhân mạng, giúp kinh tế - xã hội
sớm hồi phục. Mặt khác, chính Bộ Y tế - một trong những trụ cột giúp chống đỡ đại
dịch – bơm thông tin, Sinopharm và Sapharco (doanh nghiệp nhập cảng) muốn được miễn
trừ trách nhiệm (1) để gieo thêm hoang mang, bất bình!
Vì sao lại thế? Nếu bạn đã đọc phần đầu bài
này, bạn sẽ có câu trả lời: Vì chính quyền TP.HCM đã qua mặt Bộ Y tế trong việc
tiếp nhận năm triệu liều vaccine ngừa COVID-19 của Sinopharm. Sau khi UBND
TPHCM công khai đề nghị Bộ Y tế xem xét ký bản cam kết miễn trừ trách nhiệm
GIỐNG NHƯ ĐỐI VỚI TẤT CẢ CÁC LÔ VACCINE PHÒNG CHỐNG COVID-19 KHÁC MÀ VIỆT NAM
ĐÃ NHẬP TỪ TRƯỚC ĐẾN NAY (2), Bộ Y tế hồi đáp, TP.HCM có thể sử dụng
vaccine ngừa COVID-19 của Sinopharm vì bộ đã từng kiểm định, cho phép dùng loại
vaccine này từ… đầu tháng sáu (3)!
***
Tranh chấp giữa chính quyền TP.HCM và Bộ Y tế
không chỉ có năm triệu liều vaccine ngừa COVID-19 của Sinopharm!
Ngày 10/8/2021, hệ thống truyền thông chính thức
đồng loạt loan báo… Bộ Y tế rất sốt ruột khi TP.HCM chưa trả lời dứt khoát
có mua năm triệu liều vaccine Moderna hay không (4)? Theo đó, sau khi thuyết
phục Zuellig Pharma (doanh nghiệp được Moderna chọn làm nhà phân phối vaccine của
họ cho khu vực châu Á – Thái Bình Dương) dành năm triệu liều Moderna cho Việt
Nam, Bộ Y tế đã quyết định giao lô vaccine này cho TP.HCM nhưng TP.HCM chưa trả
lời dứt khoát là có mua hay không?
Do vậy, Bộ Y tế muốn TP.HCM phải trả lời sớm để
bộ này báo cáo Thủ tướng, chuyển lô vaccine này cho địa phương khác mua!
Một ngày sau (11/8/2021), văn bản mà chính quyền
TP.HCM trả lời Bộ Y tế khiến những người quan tâm đến sự kiện này chưng hửng vì
nhiều lẽ. Hóa ra hai doanh nghiệp do chính quyền TP.HCM ủy nhiệm mới là đối tác
của Zuellig Pharma, họ đang chờ dự thảo hợp đồng từ Zuellig Pharma. Nếu thương
vụ này thành công, có thể Zuellig Pharma sẽ giao tối thiểu hai triệu liều. Đại
diện cho chính quyền TP.HCM cũng đang thương lượng để mua thêm mười triệu liều
Moderna nữa (5)…
Nhìn một cách tổng quát, Bộ Y tế lại tiếp tục
thất bại khi tranh thủ… báo công và chứng tỏ vai trò tiên phong phòng, chống dịch!
Tuy nhiên thất bại ấy vẫn có giá trị. Việc Bộ Y tế than phiền, TP.HCM chậm
trễ trong việc hồi đáp có mua năm triệu liều vaccine Moderna từ Zuellig Pharma cho
thấy, nếu chính quyền các địa phương không xoay được tiền mua vaccine thì chắc
chắn cư dân các địa phương ấy sẽ phải tiếp tục chờ được chích vaccine ngừa
COVID-19, bất kể việc chẫm trễ khiến họ điêu đứng, nguy hiểm ra sao.
Theo hệ thống chính trị, hệ thống công quyền
Việt Nam, gần 8.200 tỉ mà dân chúng Việt Nam đóng góp hồi tháng 6 để mua
vaccine chỉ mới dùng khoảng 2.500 tỉ. Lúc ấy, vì có tiền mà không mua được
vaccine, khoảng 5.600 tỉ đã được gửi vào bốn ngân hàng để lấy lãi, trong đó,
khoảng 1.600 tỉ được gửi theo dạng có kỳ hạn một tháng, 4.000 tỉ gửi theo dạng
có kỳ hạn ba tháng (6). Chẳng lẽ các địa phương phải tự xoay sở tiền mua
vaccine chỉ vì tiền mà dân đã góp để mua vaccine chưa… đáo hạn, chưa thể…
rút?..
***
Có lẽ Việt Nam là quốc gia duy nhất trên thế
giới đến hạ tuần tháng 2 năm nay vẫn chưa tính tới việc cần đặt mua vaccine ngừa
COVID-19. Trong Chiến lược phòng, chống dịch của hệ thống chính trị, hệ
thống công quyền Việt Nam, vaccine ngừa COVID-19 chỉ bao gồm 30 triệu liều thuộc
gói viện trợ của COVAX - Liên minh Phát triển vaccine chống COVID-19 toàn cầu
(7) và do một doanh nghiệp tư nhân (Công ty Vaccine Vietnam -VNVC) được chọn
làm doanh nghiệp độc quyền nhập khẩu (8).
Việt Nam có lẽ cũng là quốc gia duy nhất trên
thế giới giữa đại dịch xảy ra những tranh chấp “trời ơi, đất hỡi” như đã
mô tả giữa Bộ Y tế và chính quyền TP.HCM. Những tranh chấp không có ai, nơi nào
phân xử. Chẳng riêng mâu thuẫn giữa các cơ quan công quyền, mâu thuẫn giữa lợi
ích của viên chức hữu trách với dân chúng cũng thế. Chuyện viên chức Bộ Y tế lợi
dụng chức trách, ra lệnh cho hệ thống bệnh viện mua… thực phẩm chức năng
để phòng chống dịch bệnh COVID-19 (9) hồi tháng trước cũng đâu có ai
phân xử!
Một năm rưỡi sau khi đại dịch COVID-19 gieo rắc
tang thương trên toàn cầu, Việt Nam có lẽ là quốc gia duy nhất trên toàn cầu
không thèm quan sát, không thèm suy tính để rút kinh nghiệm, điều chỉnh Chiến
lược phòng, chống dịch sao cho hiệu quả nhất, tổn thất ở mức thấp nhất.
Nguyên thủ vẫn bi bô: Đi từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng đối tượng… vẫn
ra lệnh phải tận lực… truy vết, cách ly tập trung,… khiến hậu quả dịch
COVID-19 thêm thảm khốc và thảm nạn chưa biết đến bao giờ chấm dứt.
Việt Nam có lẽ còn là quốc gia duy nhất trên
toàn cầu vung tay chi nhiều ngàn tỉ cho đại hội các cấp của một đảng rồi thản
nhiên xòe tay xin tiền dân mua vaccine. Giữa lúc dân chúng quằn quại trong thiếu
thốn, bệnh tật, mất mát, lãnh đạo đảng này tại Nghệ An ngồi xuống với nhau, xem
xét, nhất trí sẽ xây dựng công trình có tên… Thác chín tầng, trị giá 1.625 tỉ để
tôn vinh… thân mẫu lãnh tụ đảng của mình (10). Không ai khiển nên mới xảy ra những
chuyện vừa phi nhân vừa phi chính trị như thế!
Thiếu viễn kiến, thiếu tiền, lại chỉ phóng tay
chi cho những mục tiêu vô bổ, Việt Nam là quốc gia duy nhất nảy ra sáng kiến
tăng lượng vaccine ngừa COVID-19 theo hình thức… “hợp tác công – tư” (hệ
thống công quyền hỗ trợ về thủ tục để các doanh nghiệp tự tìm mua vaccine ngừa
COVID-19 chích cho những người có khả năng tài chính, cứ bán được năm liều thì
tặng một liều miễn phí) và các bên đang thuyết phục lẫn nhau, rằng trong tình
thế “nước sôi, lửa bỏng như hiện nay thì đó là… giải pháp tối ưu (11)!
Từ lúc hệ thống chính trị, hệ thống công quyền
Việt Nam biểu diễn tác phẩm… vaccine, dàn nhạc giao hưởng không có nhạc trưởng,
dường như nhiều cá nhân sợ công chúng nhận ra họ không biết gì và sợ phải chịu
trách nhiệm cá nhân. Khi hợp xướng về… vaccine, các bè tùy nghi.. lĩnh xướng
sao cho thật… “sướng”! Đại dịch COVID-19 là dịp để mỗi người Việt cảm nhận tường
tận hơn thế nào là… tài tình, sáng suốt và mùi vị của “hạnh phúc” ra sao!
-------------------
Chú thích
(2) https://laodong.vn/y-te/tphcm-phan-hoi-bo-y-te-ve-viec-mua-vaccine-vero-cell-940090.ldo
(5) https://tuoitre.vn/tp-hcm-phan-hoi-bo-y-te-ve-viec-mua-5-trieu-lieu-moderna-20210806224549361.htm
(8) https://www.tienphong.vn/suc-khoe/can-canh-lo-vac-xin-ngua-covid19-dau-tien-ve-viet-nam-1797542.tpo
(10) https://nhadautu.vn/nghe-an-thong-nhat-y-tuong-du-an-thac-9-tang-cua-tt-group-o-nam-dan-d56198.html
.
.
.
.
No comments:
Post a Comment