NỘI
DUNG :
Afghanistan
: Đồng sáng lập viên phong trào Taliban đứng đầu chính phủ mới
Thanh Hà
- RFI
Mỹ
nói chuyện với Taliban bằng phương tiện gì ?
Thanh Hà
- RFI
Afghanistan
khơi lại nỗi ám ảnh tự chủ quốc phòng của EU
Anh Vũ
- RFI
.
==================================================
.
.
Afghanistan : Đồng sáng lập
viên phong trào Taliban đứng đầu chính phủ mới
Thanh
Hà -
RFI
Đăng ngày: 03/09/2021 - 12:40
https://www.rfi.fr/vi/ch%C3%A2u-%C3%A1/20210903-afghanistan-taliban-thanh-lap-chinh-phu
Hãng tin Anh Reuters ngày 03/09/2021 trích dẫn
một nguồn tin từ Taliban cho biết đồng sáng lập viên phong trào Hồi Giáo cực
đoan này, giáo sĩ Abdoul Ghani Baradar, sẽ điều hành chính phủ mới tại Afghanistan.
Con trai cố giáo sĩ Omar cũng sẽ đóng một vai trò « then chốt »
trong nội các sắp tới tại Kabul.
Abdul Ghani Baradar (G) dẫn đầu đoàn Taliban tham dự
hội nghị quốc tế về hòa bình cho Afghanistan, Matxcơva, Nga, ngày
18/03/2021. AP - Alexander Zemlianichenko
Nhiều nguồn tin từ chính Taliban bắt đầu hé lộ
danh tính những nhân vật chủ chốt trong chính phủ mới tại Afghanistan. Trên
nguyên tắc người đứng đầu nội các sẽ là giáo sĩ Baradar. Cùng với giáo sĩ Omar,
ông Baradar là một trong hai sáng lập viên của phong trào.
Hai vị trí quan trọng khác trong chính quyền
Kabul, theo Reuters, sẽ được giao phó cho giáo sĩ Mohammad Yaqourb, con
trai cố giáo sĩ Omar. Một nhân vật cũng sẽ tham gia nội các mới là Sher
Mohard Abbas Stanekzai, hiện điều hành văn phòng đại diện chính trị của
Taliban tại Doha,Qatar.
Về phần giáo sĩ Haibatullah Akhunzada,
lãnh đạo tối cao của Taliban, theo các nguồn tin Reuters tổng hợp được, có nhiều
khả năng nhân vật này sẽ tập trung nhiều hơn vào những vấn đề mang tính tôn
giáo và liên quan đến những giá trị của Hồi Giáo.
Vẫn theo hãng tin Anh, rất có thể nội các tới
đây của Afghanistan sẽ bao gồm các bộ trưởng được đặt dưới sự điều hành của
một « hội đồng –shura », với sự tham dự của 12 giáo sĩ. Một dấu
hiệu khác cho thấy Kabul sắp công bố thành phần chính phủ, đó là « tất
cả các lãnh đạo cao cấp của Taliban đã tề tựu về thủ đô Afghanistan ».
Hôm qua 02/09/2021, phát ngôn viên của
Taliban, Abdoul Salam Hanafi, từ Doha cho biết, Trung Quốc hứa duy trì
tòa đại sứ tại Afghanistan và sẽ tăng thêm viện trợ cho quốc gia Nam Á này.
Phía Taliban nói rõ tin này đã được thứ trưởng ngoại giao Trung Quốc Ngô
Giang Hạo (Wu Jianghao) xác nhận.
***
CÁC NỘI DUNG LIÊN QUAN
Thủ
lĩnh nào của Taliban sẽ lãnh đạo Afghanistan
.
Afghanistan:
Taliban chuẩn bị công bố thành phần chính phủ
.
=================================================
.
Mỹ
nói chuyện với Taliban bằng phương tiện gì ?
Thanh
Hà -
RFI
Đăng ngày: 03/09/2021 - 15:48
Sau 20 năm chiến tranh ở Afghanistan, viện trợ kinh
tế là « mũi tên duy nhất còn lại trong chiếc nỏ » trong tay Hoa Kỳ đối
với phe Taliban cầm quyền, theo nhận định của chuyên gia Michael Kugelman,
trung tâm nghiên cứu Wilson Center.
Lính Taliban tại
phi trường Kabul ngày 31/08/2021. Ai sẽ là điểm tựa kế tiếp cho chính quyền mới
tại Afghanistan ? WAKIL KOHSAR AFP
Quân đội Mỹ đã vĩnh viễn rời khỏi lãnh thổ
Afghanistan, nhưng Washington chưa thể quay lưng lại với quốc gia Nam Á này. Vì
chính từ Afghanistan và dưới sự che chở của Taliban mà tổ chức khủng bố Al
Qaeda từng lên kế hoạch tấn công vào những biểu tượng tài chính, chính trị
và quân sự của Hoa Kỳ trong loạt khủng bố 11/09/2001.
Phát biểu tại Nhà Trắng hôm 31/08/2021, tổng
thống Joe Biden nhấn mạnh Washington có những « phương tiện để gây sức
ép » với Taliban, buộc những chủ nhân mới ở Kabul phải « tôn trọng »
những gì đã thỏa thuận với siêu cường số 1 thế giới. Nhưng ngay sau đó, cố vấn
an ninh quốc gia Jake Sulivan đã nói thêm : Mỹ chờ xem Taliban xử sự ra
sao, « trước khi quyết định về khả năng viện trợ kinh tế và phát triển »
cho Afghanistan.
Hãng tin Pháp AFP trích lời nhà nghiên cứu
Kugelman của viện Wilson Center cho rằng lá bài kinh tế là chìa khóa duy nhất để
Washington đối thoại với chính phủ mới ở Kabul, nhất là khi Hoa Kỳ đang nắm giữ
9 tỷ đô la dự trữ ngoại tệ của Afghanistan, đang bị phong tỏa ở Mỹ.
Năm 2019, viện trợ quốc tế chiếm tới 75 % chi
tiêu công của quốc gia Nam Á này. Afghanistan là một trong những nước
nghèo nhất thế giới. Không có viện trợ quốc tế, 50 % công chức của Afghanistan
không được trả lương. Nhưng « mũi tên kinh tế » đó của Mỹ hiệu quả tới
mức nào ? Trung Quốc đã nhanh chóng trấn an Taliban là sẽ hỗ trợ phong
trào Hồi Giáo cực đoan này trong giai đoạn sắp tới.
Graeme Smith, tổ chức International
Crisis Group, ghi nhận : Phương Tây luôn bị ám ảnh về những phương tiện để
gây sức ép, mà quên mất một thực tế phũ phàng là « Chúng ta đã thua »
ở Afghanistan. Do vậy, quan hệ sắp tới đây sẽ là một cuộc « thương lượng
có lợi cho cả đôi bên».
Ưu tiên trước mắt của chính quyền Biden là
hoàn tất các chương trình di tản, đưa các công dân Mỹ và những người
Afghanistan từng cộng tác với quân đội Mỹ mà tính mạng bị đe dọa thoát khỏi bàn
tay Taliban.
Hiện tại bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ vẫn dùng đòn
« áp lực ». Phát ngôn viên của bộ này Ned Price tuyên bố
« các biện pháp trừng phạt » có thể được xóa bỏ hay giảm nhẹ, nhưng
điều đó « tùy thuộc vào thái độ » của Taliban. Graeme Smith quan niệm,
chính sách trừng phạt cần được điều chỉnh để cho phép viện trợ quốc tế vào được
Afghanistan, « tránh để gây thêm bất ổn trong khu vực và tạo nên những
làn sóng di dân chưa từng thấy ».
Hơn nữa, AFP nhắc lại, về lâu về dài, lợi ích
của nước Mỹ là diệt trừ khủng bố. Ông Biden đã nhiều lần khẳng định « nhiệm
vụ đã hoàn thành, Hoa Kỳ đã đạt đến đích ». Giới quan sát cho rằng,
Washington cần được bảo đảm rằng đó không chỉ là những tuyên bố suông. Vẫn
theo trung tâm nghiên cứu International Crisis Group, để thực sự diệt trừ nạn
khủng bố, trớ trêu thay, nước Mỹ lại ít nhiều cần đến sự hợp tác của
Tailban, mà trước tiên là qua trung gian của Qatar.
Trong mắt nhà cựu ngoại giao Elizabeth
Threlkeld, trung tâm nghiên cứu Stimson Center, cũng chính trên cơ sở hai cam kết
của Taliban : chống khủng bố và lập chính phủ đủ mọi thành phần, mà
trong một chừng mực nào đó, những « áp lực ngoại giao » của chính quyền
Biden có thể thành công.
.
===========================================
.
Afghanistan
khơi lại nỗi ám ảnh tự chủ quốc phòng của EU
Anh
Vũ -
RFI
Đăng ngày: 03/09/2021 - 14:21
Cuộc rút quân hỗn loạn của Mỹ và đồng minh khỏi
Afghanistan là một thất bại tập thể. Liên Hiệp Châu Âu cảm thấy từ giờ cần phải
trang bị cho mình một khả năng tự tiến hành các chiến dịch quân sự trong tình
huống khủng hoảng, để không còn lệ thuộc vào sức mạnh của Mỹ nữa.
Bộ trưởng Quốc
Phòng 27 nước thành viên Liên Hiệp Châu Âu họp tại Kranj, Slovenia, ngày
02/09/2021. AP - Darko Bandic
Sau thất bại ở Afghanistan, châu Âu đang phải
xử lý những hệ quả, đồng thời rút ra những bài học cho riêng mình. Sau cuộc họp
bộ trưởng Nội Vụ ngày 31/08 để ứng phó với vấn đề di dân, hôm qua đến lượt
các bộ trưởng Quốc Phòng của 27 nước thành viên Liên Âu họp tại Kranj,
Slovenia. Mục đích là để thảo luận trở lại dự án thành lập lực lượng phản ứng
nhanh của Châu Âu trong các tình huống khủng hoảng. Xa hơn là bàn cách làm sao
để EU có thể tự chủ về mặt quốc phòng đối với NATO, cũng như đối với Hoa Kỳ.
Lãnh đạo Ngoại Giao Châu Âu Josep Borrell sau cuộc họp hôm qua đã tuyên bố :
« Afghanistan đã cho thấy những yếu
kém của chúng ta trong lĩnh vực tự chủ chiến lược và chúng ta đã phải trả
giá… Nếu chúng ta muốn có thể hành động một cách tự chủ, không phụ thuộc vào sự
lựa chọn của người khác, cho dù họ là bạn bè hay đồng minh, thì chúng ta phải
phát triển khả năng của chính mình ».
Các bộ trưởng Quốc Phòng của 27 nước Liên Âu
đã xem xét một đề xuất từng được đưa ra hồi tháng 5/2021, theo đó, Châu Âu dự định
thành lập một lực lượng 5.000 quân trong khuôn khổ chiến lược quốc phòng của
EU. Đây sẽ là lực lượng phản ứng nhanh của khối, sẽ được triển khai khi xảy ra
khủng hoảng lớn, để không bị phụ thuộc vào lực lượng của NATO hay Hoa Kỳ. Ông
Borrell hy vọng đến hội nghị quốc phòng của EU vào ngày 16/11 tới, đề xuất đó sẽ
được các nước thành viên chấp thuận đầy đủ.
Những cảnh tượng hỗn loạn tại sân bay Kabul
sau khi Taliban trở lại nắm quyền ở Afghanistan trong hai tuần qua và sự lệ thuộc
của các nước châu Âu vào quân đội Mỹ để tiến hành chiến dịch di tản công dân của
mình đã khiến EU phải suy ngẫm.
Pháp, Đức và cả Anh Quốc vừa ra khỏi Liên Âu
đã muốn kéo dài chiến dịch di tản từ sân bay Kabul, nhưng cuối cùng đã phải chấp
nhận rút theo người Mỹ, lực lượng duy nhất bảo đảm an ninh tại chỗ.
Trên thực tế, từ năm 2007, Liên Hiệp Châu Âu
đã từng thành lập một « Nhóm chiến thuật », bao gồm các đơn vị
của một hoặc nhiều quốc gia có quân số 1.500 người, luôn sẵn sàng và có thể được
triển khai trong vòng 2 tuần đến nơi xảy ra khủng hoảng. Để phát động một chiến
dịch huy động « Nhóm chiến thuật » này, phải có sự nhất trí
hoàn toàn của 27 nước thành viên và thường phải được nghị quyết của Hội Đồng Bảo
An Liên Hiệp Quốc cho phép. Thế nhưng, từ khi thành lập, lực lượng này chưa bao
giờ được sử dụng.
Sáng kiến phát triển chính sách quốc phòng
chung châu Âu đã nhiều lần trở lại với các lãnh đạo EU, đặc biệt dưới thời tổng
thống Donald Trump. Có điều hầu hết các dự án đều bị bỏ dở, vì nhiều lý do,
trong đó yếu tố chủ yếu là không có sự đoàn kết nhất trí.
Lần này, Matej Tonin, bộ trưởng Quốc Phòng
của Slovenia, nước đang giữ vai trò chủ tịch luân phiên của EU, đã kêu
gọi thành lập một hệ thống mới cho phép đưa quân của « những nước tình
nguyện » thay mặt 27 nước thành viên nếu được đa số quốc gia chấp nhận,
thay vì phải có sự nhất trí toàn bộ như trường hợp của « Nhóm chiến thuật ».
Trong khi đó lãnh đạo Quốc Phòng Đức thì khẳng
định bài học Afghanistan rút ra là các nước Châu Âu phải tự chủ, có khả năng
hành động độc lập như một nhân tố thay thế NATO hay Hoa Kỳ. Những tuyên bố vẫn
chỉ thể hiện quyết tâm chính trị, không hẳn đã được tất cả hưởng ứng.
Có một thực tế rõ ràng là Liên Hiệp Châu Âu từ
nhiều năm nay vẫn luôn bị chia rẽ mỗi khi bàn về vai trò của EU trong lĩnh vực
quốc phòng ở những vụ việc lớn, nhất là do sự dè dặt của các thành viên phía
Đông, vốn vẫn tin tưởng vào sự che chắn bảo vệ của NATO và Mỹ trước các đe dọa
đến từ Nga.
Các cuộc thảo luận dấy lên trở lại sau Brexit,
vì Anh Quốc là nước chống đối kịch liệt viễn cảnh thành lập một quân đội chung
Châu Âu. Thêm vào đó là việc Mỹ ngày càng tỏ cho thấy muốn thoái lui khỏi
một số mặt trận. Lãnh đạo Ngoại giao Châu Âu Josep Borrell đã nhấn mạnh :
« Ông Joe Biden là tổng thống Mỹ thứ 3 liên tiếp để cảnh báo chúng ta về
việc từ bỏ cam kết của Hoa Kỳ ».
***
CÁC NỘI DUNG LIÊN
QUAN
Thành
lập Quỹ Quốc phòng châu Âu
.
LIÊN
HIỆP CHÂU ÂU - QUỐC PHÒNG
Liên
Âu đề xuất kế hoạch thành lập lực lượng quân sự phản ứng nhanh
.
BẦU
CỬ MỸ 2020 - CHÂU ÂU - QUỐC PHÒNG
Liên
Hiệp Châu Âu : Tự chủ quốc phòng nhưng vẫn cần đồng minh Mỹ
No comments:
Post a Comment