David
A. Graham - Atlantic
Trúc Lam dịch
04/06/2020
Nếu một tổng thống của luật lệ và trật tự trông như
thế, thì sự lựa chọn khác là gì?
“Khi tôi tuyên thệ nhậm
chức vào năm tới, tôi sẽ khôi phục lại luật pháp và trật tự cho đất
nước chúng ta. Trong cuộc đua vào Nhà Trắng này, tôi là ứng cử viên theo
luật pháp và trật tự”, Donald Donald nói bốn năm trước tại
Cleveland, khi ông ta nhận được sự đề cử tại Đại hội đảng Cộng hòa.
Hôm thứ Hai trong Vườn Hồng,
ông ta đã lặp lại những lời nói đó.
“Tôi là tổng thống
của luật pháp và trật tự của các bạn, đồng thời là đồng minh của
tất cả những người biểu tình ôn hòa. Nhưng nơi nào không có luật
pháp, sẽ không có cơ hội. Nơi nào không có công lý, nơi đó không có tự
do. Nếu không có sự an toàn thì không có tương lai”. Ông Trump nói trong
khi cảnh sát dùng hơi cay và bao vây những người biểu tình ôn hòa ngay bên
ngoài tòa Bạch Ốc.
Những lời này hôm nay
không thành thật. Sau gần đúng một nhiệm kỳ tổng thống, Trump chỉ gây ra sự hỗn
loạn. Các cuộc biểu tình bạo lực xảy ra trên đường phố ở các thành phố lớn nhỏ
trên toàn quốc. Cảnh sát đang náo loạn, giải quyết các khiếu nại về chuyện tàn
bạo chống dân thường. Dân quân vũ trang mạnh mẽ đã xâm chiếm các cơ quan lập
pháp tiểu bang. Đức quốc xã đã diễn hành trên đường phố ở một thị trấn đại học
miền quê. Các vụ xả súng hàng loạt ám ảnh các trường trung học quốc gia, các
siêu thị Walmarts, nhà thờ và khu thương mại, cũng như các lễ hội âm nhạc và hội
chợ. (Chưa nói tới hơn 100.000 người chết vì COVID-19 và hàng triệu người mất
việc). Nếu tổng thống của
luật pháp và trật tự trông như thế, thì một sự lựa chọn khác là gì?
Tổng thống không đổ lỗi
cho tất cả những vấn đề này, mặc dù trong nhiều trường hợp, ông đã làm vấn đề
trầm trọng hơn. Nhưng cũng trong bài phát biểu tại Đại hội đảng Cộng hòa đó,
Trump cũng bảo đảm với quốc dân, rằng “một mình tôi có thể sửa chữa nó”.
Bây giờ rõ ràng là, các vấn đề không chỉ lớn hơn một người, mà cả Trump cũng thất
bại, không biết làm thế nào để sử dụng quyền hành mà ông ta có để giải quyết
chúng.
Luật pháp và trật tự
không chỉ là một chủ đề chính trong bài phát biểu tại đại hội. Trong suốt chiến
dịch tranh cử, và một lần nữa trong bài phát biểu nhậm chức của mình, Trump thề
rằng, ông sẽ mang lại sự an toàn trên đường phố của đất nước. Những năm Obama
làm tổng thống đã chứng kiến nhiều cuộc biểu tình rộng lớn: ở St. Louis,
New York, Baltimore và các thành phố khác. Họ đã chứng kiến nhiều vụ xả súng hàng loạt, kinh hoàng nhất ở Newtown, Connecticut. Mặc
dù tội phạm bạo lực nói chung kéo dài hàng thập niên, tiếp tục suy giảm trong
nhiệm kỳ tổng thống Obama, Trump vẫn có thể tận dụng nỗi sợ hãi trong dân
chúng, một phần chỉ bằng cách nói dối về số tội phạm.
Sức mạnh của tổng thống để
thật sự giải quyết tất cả những vấn đề này bị hạn chế nghiêm ngặt, như Barack
Obama đã trải qua. Ông bị cản trở trong nỗ lực ban hành các biện pháp kiểm soát
súng nghiêm ngặt hơn, và mặc dù Bộ Tư pháp bắt tay vào một số nỗ lực để kiểm
soát bạo lực của cảnh sát, thẩm quyền của nó bị hạn chế. Đây là thực tế trong
nhiệm kỳ tổng thống: Giám đốc điều hành phải làm việc với Quốc hội và trong giới
hạn của những gì tòa án sẽ cho phép.
Trump khăng khăng rằng, “không
ai biết rõ hệ thống này hơn tôi”, và đã áp dụng tầm nhìn mạnh mẽ của nhiệm
kỳ tổng thống có tất cả quyền hành, dường như do ông bị ảnh hưởng bởi nghề nghiệp
kinh doanh của ông, trong đó ông có thể làm gần như mọi thứ ông muốn khi là người
đứng đầu Tổ chức Trump. Nhưng từ khi bắt đầu nhiệm kỳ tổng thống, sự ngây ngô của
ông về hệ thống này đã được bày ra. Những nỗ lực của ông ta đối với các hành động
đơn phương – chẳng hạn như ra lệnh cấm người Hồi giáo đi lại của ông – nhanh
chóng gặp phải sự kháng cự từ tòa án. Ngay cả một Quốc hội Cộng hòa thống nhất
cũng đã không cung cấp cho ông ta tiền tài trợ để xây bức tường biên giới mà
ông ta muốn.
Bây giờ, sau gần bốn năm,
những thiếu sót trong cách làm của Trump đã quá rõ ràng. Đất nước bị chia rẽ một
cách đau đớn. Cảnh sát tiếp tục giết chết những người đàn ông và phụ nữ da đen.
Các vụ xả súng hàng loạt tiếp tục.
Trump không chỉ thất bại trong việc thúc đẩy luật pháp và trật tự, mà
ông ta còn thất bại trong việc cải thiện ngay cả nhận thức về luật pháp và trật
tự. Tỷ lệ tội phạm không
tăng, thật ra tiếp tục giảm, nhưng nỗi sợ hãi đang tăng lên. Thăm dò của Gallup
cho thấy rằng, có 37% người Mỹ sợ đi bộ một mình vào ban đêm trong khu phố của
họ vào năm 2019, tăng từ 30% so với năm 2017. Khoảng 52% nói với Gallup, họ
nghĩ rằng tội phạm là một vấn đề nghiêm trọng, tăng từ 48% trong năm 2018. Đó
là các con số trước các cuộc biểu tình trong vài ngày qua.
Ông Trump nói tại [đại hội]
ở Cleveland: “Kế hoạch của tôi sẽ bắt đầu với sự an toàn tại nhà – có
nghĩa là các khu phố an toàn, biên giới an toàn và bảo vệ khỏi sự khủng
bố. Không thể có sự thịnh vượng nếu không có luật pháp và trật tự. Nhiệm vụ
đầu tiên của chính quyền mới chúng tôi là giải phóng công dân của
chúng ta khỏi tội ác, khủng bố và vô luật pháp đe dọa cộng đồng
của họ”.
Có ai tin điều này đã trở
thành sự thật? Như John Harwood đưa tin, một cuộc thăm dò mới của Morning
Consulting cho thấy, chỉ có 30% người dân nói Trump có chỉ dấu tích cực trong
việc xử lý các cuộc biểu tình – trong thời kỳ phân cực khi hầu hết mọi thứ
Trump làm đều có thể có được 35 đến 45% thông qua lòng trung thành của chủ
nghĩa bộ lạc đơn giản. Ngay cả trong số những người tự nhận mình là cử tri của
Trump, chỉ có 62% đánh giá phản ứng của ông là tốt, rất tốt hoặc xuất sắc, với
23% đánh giá là kém hoặc tạm được.
Nhiều cử tri của Trump
trong năm 2016 không nghi ngờ gì việc Trump có thể khắc phục những vấn đề này,
và mặc dù có rất nhiều dấu hiệu cảnh báo rằng ông không thể sửa được, họ không
phải là những cử tri đầu tiên thất vọng vì những thiếu sót của chính trị gia.
Nhưng một đội ngũ khác, khó thăm dò lại đại diện đầy đủ trong báo cáo chính
xác, dường như ủng hộ Trump vì họ chán ghét tất cả các lựa chọn và muốn sự hỗn
loạn. Họ đã không bầu cho Trump để sửa chữa hệ thống; mà họ bầu cho ông ta để
phá hủy nó.
Những cử tri này có thể
là những người duy nhất có được điều họ muốn. Nhưng nếu họ như thế, họ chỉ là một
phần nhỏ của cử tri. Chưa đến một phần ba người Mỹ tin rằng Hoa Kỳ đang đi đúng
hướng, theo mức trung bình của RealClearPolencies, so với 60% những người nói rằng
nó đi sai đường.
Một lần nữa, sẽ thật ngu
ngốc khi tuyên bố rằng Trump chỉ chịu trách nhiệm hoặc thậm chí chủ yếu chịu
trách nhiệm chính về các vấn đề mà Hoa Kỳ đang đối mặt. Bạo hành của cảnh sát
chống lại người da màu ở Hoa Kỳ có nguồn gốc từ khi việc thực thi pháp luật Hoa
Kỳ bắt đầu. Virus corona xuất phát từ tự nhiên, những nỗ lực ngăn chặn đại dịch
đã bị cản trở bởi chính phủ Trung Quốc, sự bất tài và thiếu trung thực, và sự sụp
đổ kinh tế là hậu quả của đại dịch. Nhưng Trump thường làm mọi thứ tồi tệ hơn:
Ông ta đẩy lùi các nỗ lực chịu trách nhiệm của cảnh sát, ăn mừng bạo lực của cảnh
sát và khó khăn để hiểu các cuộc biểu tình hiện nay, coi chúng là công việc của
những kẻ kích động bên ngoài và thúc đẩy cảnh sát leo thang để tự đánh bại
mình. Ông ta chưa bao giờ có kế hoạch cho đại dịch hay sự hủy hoại kinh tế mà
nó gây ra.
Trump là nguyên nhân của
những vấn đề này bởi vì ông ta bảo đảm với đất nước rằng, ông và chỉ có ông mới
có câu trả lời. Bây giờ ông đã vượt qua giới hạn của tổng thống Mỹ, mặc dù tối
thứ Hai ông đe dọa triển khai quân sự lớn ở Hoa Kỳ, là một bước tiến tới hành
vi mạnh mẽ thật sự. Một sự hiện diện đông đảo quân đội trên đường phố có thể đủ
để dập tắt các cuộc biểu tình ngay lập tức, nhưng bây giờ, nó làm được bất cứ
điều gì để chống lại các vấn đề tiềm ẩn gây ra các cuộc biểu tình đó. Ông ta
cũng không tìm thấy giải pháp nào cho các vấn đề khác. Một mình ông ta không thể
sửa chữa nó, ông ta chỉ có thể làm cho nó tồi tệ hơn.
No comments:
Post a Comment