David Francis - Foreign
Policy
Trà
Mi chuyển ngữ
Posted
on November
23, 2016 by editor — 0
Comments
Khuynh hướng đi lên của
thị trường ra dấu tổng thống mới đắc cử có thể lợi cho kinh tế – nhưng phần lớn
cho dân đã giàu.
Tổng thống đắc cử
Donald J. TRump.
Trước
cuộc bầu cử tổng thống Hoa Kỳ, giới kinh tế đã cảnh cáo Toà Bạch Ốc với Donald
Trump có thể, như những doanh nghiệp ông, là đoàn xe lửa tài chính trật đường rầy.
Hãng nghiên cứu Oxford Economics cho biết chính quyền Trump có thể làm nền kinh
tế Hoa Kỳ mất hơn 1 ngàn tỷ USD trong vòng năm năm tới. Tuy nhiên, hôm thứ
Hai, chỉ số kỹ nghệ Dow Jones, chỉ số S&P 500 và Nasdaq đạt điểm cao
kỷ lục, như thể Wall Street đang chào đón nhiệm kỳ tổng thống Trump sắp tới.
Lèo
lái giữa những lo ngại ngày tận thế và tiếp đón choáng váng ban đầu sẽ là một
trong những trách nhiệm lớn nhất của Bộ trưởng Tài chính của Trump, có thể được
công bố vào đầu tuần này. Ngay bây giờ, ứng cử viên chính cho cho ghế Bộ trưởng
Tài chính là Steven Mnuchin, từng là giám đốc tài chính trong cuộc vận động tổng
thống năm 2016.
Quen
thuộc với phố Wall, dù cuối cùng Trump chọn bất cứ ai, ít nhất sẽ dễ dàng hơn
cho Trump. Kể từ ngày Trump thắng Clinton bất ngờ, thị trường đã vô tình bỏ qua
những rủi ro mà chính phủ Trump có thể gây ra, chẳng hạn như bất ổn kinh tế, hỗn
loạn trong tiến trình chuyển đổi quyền lực, và những lời thề sẽ đạp đổ những
hàng rào bảo vệ thương mại.
Và
đó sẽ là nguyên nhân cho mối quan tâm tương lai cho nhiều cử tri da trắng thuộc
tầng lớp lao động đã bầu cho Trump. Nếu được ban hành, chính sách kinh tế
của Trump có thể châm ngòi cho cuộc chiến thương mại đá-qua-chì-lại, tăng giá
cho người tiêu thụ, thu nhỏ các thị trường xuất cảng của Hoa Kỳ, và làm lời
Trump hứa phục hồi công việc làm trong khu vực sản xuất của Mỹ trở thành điều ảo
tưởng. Marcus Noland thuộc Viện Kinh tế Quốc tế Peterson dự đoán Trumponomics
có thể làm nền kinh tế Mỹ mất 4,8 triệu việc làm, phần lớn là việc của người
lương thấp trong hai năm 2017-2019.
Những
nghiệp đoàn lao động như AFL-CIO từ lâu đã cảnh cáo về sự nguy hiểm của một nhiệm
kỳ tổng thống Trump với thành viên của tầng lớp công nhân của họ; AFL-CIO ủng hộ
Clinton. Và những Liên đoàn công chức Tiểu bang, Quận hạt, và Thành phố Mỹ, Liên
minh Quốc tế của Nhân viên Dịch vụ, và Hiệp hội Giáo dục Quốc gia. cũng đều ủng
hộ ứng cử viên đảng Dân chủ.
Tuy
nhiên, nhiều cử tri giới công nhân đã bỏ ngoài tai những cảnh cáo của văn phòng
quốc gia của công đoàn của họ, đặc biệt ở Vành đai Rỉ (Từ vùng Đông Bắc, qua Biển
Hồ đến các tiểu bang vùng Trung Tây nước Mỹ). Dữ liệu bầu cử cho thấy Trump
giành được sự ủng hộ lớn nhất của giới công nhân công đoàn cho đảng Cộng hoà kể
từ thời Ronald Reagan, 1984, đến nay
Dù
có sự đe doạ vì viễn cảnh của chính phủ Trump đối với giới công nhân Mỹ, Wall
Street vẫn lóa mắt vì sự quyến rũ của những chính sách dành cho doanh nhân như
cắt giảm thuế và bãi bỏ quy định, từ lâu đã ưu tiên của đảng Cộng hòa – và đến
nay có vẻ sắp thành hiện thực so với nhiều năm vừa qua.
Nó
như thế một phần vì hầu hết giới tư bản quan tâm nhiều hơn về việc thu lợi từ vốn
đầu tư hơn là được gắn phù hiệu, nhận bằng khen danh dự. Những công ty dầu lớn
vẫn đầu tư ở Nga và Nigeria, mặc kệ nạn tham nhũng tràn lan và rủi ro chính trị
ở cả hai nước. Apple vẫn cho sản xuất sản phẩm ở Trung Quốc, mặc kệ những vi phạm
nhân quyền tràn lan ở đó. Một tí ti chính trị gây tranh cãi tại Mỹ, hay một
thoáng gia đình trị của Trump, đều không thể gây quan ngại cho giới doanh nhân
bay nhẩy toàn cầu.
Peter
Kenny, một chiến lược gia cao cấp về thị trường của Tập đoàn Tư vấn Thị trường
Toàn cầu (Global Markets Advisory Group), nói với Foreign Policy, “Các công ty
nước ngoài rất có thể coi trọng lợi tức từ vốn đầu tư trên giá trị chính trị
chung.”
Nhiệt
tình của phố Wall không hoàn toàn bi dời chỗ. Mỹ đã và vẫn là điểm đến hàng đầu
của thế giới đối với giới đầu tư nước ngoài. Và với nền kinh tế của Trung Quốc
đang chậm lại, kéo theo nhiều thị trường mới nổi cùng xuống dốc, và với châu Âu
đang bị xé nát vì Brexit và chủ nghĩa dân túy, thế giới đang mất đi những thị
trường khác cho các công ty đầu tư.
Và
đối với nhiều công ty – đặc biệt là trong ngành tài chính, năng lượng, và chăm
sóc sức khỏe – việc đảng Cộng hòa kiểm soát từ Toà Bach Ốc đến lưỡng viện Quốc
hội hẳn sẽ dẫn đến việc cắt giảm thuế và bãi bỏ quy định như đã hứa hẹn từ lâu.
Trump đã cam kết sẽ gác lại luật Dodd-Frank – đạo luật cải tổ sinh hoạt phố
Wall và Bảo vê người tiêu thụ – có nghĩa là dẹp bỏ một số lạm dụng của ngành
tài chính trong đống đống đổ nát của cuộc khủng hoảng tài chính 2008-2009.
Trump muốn dẹp luôn luật bảo vệ người tiêu thụ, cắt giảm các loại thuế đánh vào
người giàu, và đi lùi lại trong lãnh vực bảo vệ môi trường và những đổi mới
trong khu vực bảo hiểm y tế.
Mujtaba
Rahman, người đứng đầu Eurasia Group cho biết, so với châu Âu, “Thực ra, Hoa Kỳ
có thể là một nơi đầu tư hấp dẫn hơn, ít nhất là trong điều kiện tương đối.”
Nó
như thế một phần vì những điều nêu trên không phải chỉ là chính sách do Trump đề
xướng. Trong nhiều trường hợp, chúng cũng là chính sách Hạ viện Cộng hoà cổ
xuý, và đặc biệt là Chủ tịch khối đa số Paul Ryan (R-Wis.), người đã từ lâu mơ
ước cắt giảm thuế, tư nhân hoá Medicaid, loại bỏ Obamacare, đẩy mạnh những dự
án xây dựng cơ sở hạ tầng, và tăng chi tiêu quốc phòng.
Những
công ty quốc tế có có sở hoạt động ở Hoa Kỳ đặc biệt sôi nổi. Nancy
McLernon, chủ tịch của Tổ chức Đầu tư Quốc tế, đại diện cho các chi nhánh ở Hoa
Kỳ của các công ty toàn cầu như Alibaba Group và Volkswagen nói, chủ trương bãi
bỏ quy định và cải cách thuế của Đảng Cộng hòa sẽ có hể khởi động khối đầu tư
nước ngoài lớn hơn nữa. JPMorgan Chase, ngân hàng đầu tư, lạnh lùng nói với
khách hàng hai ngày sau cuộc bầu cử và chiến thắng của Trump cũng như đảng Cộng
hòa lại chiếm đa số ở Quốc hội là “khuynh hướng phát triển cho thị trường chứng
khoán.”
Nhưng không có gì chắc chắn cuộc toàn
thắng của đảng Cộng hoà là khuynh hướng phát triển cho những người thuộc tầng lớp
lao động đã ủng hộ, và đưa Trump vào Toà Bạch Ốc. Kế hoạch tăng thuế nhập cảng và huỷ
những hiệp định thương mại, từ NAFTA, đã hai mươi tuổi, đến Đối tác Xuyên Thái
Bình Dương(TPP) hiện đang hấp hối, có thể châm ngòi cho một cuộc chiến tranh
thương mại toàn cầu. Tuần trước, giới truyền thông nhà nước của Trung Quốc đã cảnh
cáo rằng Trump đe dọa đánh 45% thuế nhập cảng trên hàng hóa Trung Quốc sẽ tức
thời gây ra những “biện pháp đối phó” và một loại ứng xử đá-qua-chì lại.” Như
thế nó sẽ có hiệu quả như một cuộc giảm lương toàn diện cho mọi công nhân Mỹ.
Nghi
trình xoá bỏ những hiệp định thương mại tự do đã đưa đến sự toàn cầu hóa có thể
gây ra nhiều khó khăn hơn cho việc bảo vệ việc làm của người Mỹ như Trump tuyên
bố sẽ bảo vệ. Kurt Bauer, người đứng đầu của các nhà sản xuất Wisconsin và
Thương mại nhận xét, ví dụ như NAFTA, hiện đang cung cấp cho giới xuất cảng của
Hoa Kỳ đặc quyền vào những thị trường lớn ở Nam Mỹ, không chỉ là Mexico. Rút
lui khỏi TPP sẽ làm cho các nhà sản xuất Hoa Kỳ gặp nhiều khó khăn hơn để bán
hàng trong những khu vực kinh tế đang phát triển nhanh nhất trên thế giới.
Và
khôi phục lại những công việc lao động khác mà Trump hứa sẽ tạo ra sẽ không dễ
dàng hơn. Trump thắng lớn ở “xứ than đá” – West Virginia, Pennsylvania, tây nam
Virginia – với lời cam kết xoá bỏ cái gọi là “cuộc chiến chống than” của Tổng
thống Barack Obama. Nhưng sức mạnh thị trường, giá rẻ đặc biệt của khí đốt tự
nhiên và năng lượng tái tạo, đang giết chết kỹ nghệ khai thác than đá, chứ
không phải những quy định, luật lệ của Washington. Và Trump đã tuyên bố sẽ hỗ
trợ cho khu vực khai thác dầu và khí đốt ở Hoa Kỳ, cũng sẽ chỉ gây khó khăn hơn
cho các công ty than đá bị đang bị bao vây. Suy thoái của nền kinh tế Trung Quốc
cũng giảm sút nhu cầu xuất khẩu than cao cấp của Hoa Kỳ, tiếp tục đóng sầm vùng
Appalachia ở miền Đông nước Mỹ.
Tương
tự như vậy, việc làm trong kỹ nghệ thép ở miền tây Pennsylvania – tiểu bang đã
cho Trump làm ngựa về ngược nhờ sự hỗ trợ đáng kể của tầng lớp lao động – không
có nhiều cơ hội trở lại bất kể ai trong ở trong Toà Bạch Ốc. Sản xuất thép ở
nước ngoài rẻ hơn, đặc biệt là ở Trung Quốc, nơi hiện có khoảng 300 triệu tấn sắt dư dùng.
Tuy
nhiên, thông điệp chống toàn cầu hoá của Trump gây được tiếng vang trong giai cấp
công nhân, ngay cả khi những chính sách kinh tế của ông sau đó có thể gây tổn
thương cho họ.
Tim
Francisco, một giáo sư và giám đốc của Trung tâm nghiên cứu Giới Công nhân tại
Đại học Youngstown ở Ohio nói, “Khi nhìn vào số phiếu của tầng lớp lao động da
trắng, có rất nhiều người đang bỏ phiếu trong nghĩa của vốn xã hội, chứ không bỏ
phiếu theo nghĩa của vốn thực tế. Người ta có cảm giác giai cấp công nhân da trắng
đã bị tước quyền bầu cử.”
Bill
Gross, một trong những tên tuổi lớn nhất trong ngành tài chính và quản lý danh
mục đầu tư tại Janus Capital Group, đã viết trong báo
cáo hàng tháng cho các khách hàng trong tuần trước, cho rằng nhiệm kỳ
tổng thống của Trump sẽ là “một nhiệm kỳ tai hại cho cử tri thất nghiệp và có mức
lương thấp của Mỹ.”
“Tôi
viết trong nỗi ngạc nhiên, hoang mang lẫn buồn cười với những gì cử tri Mỹ đã tự
gây ra cho chính họ.”
©
DCVOnline
Nếu
đăng lại, xin ghi nguồn và đọc “Thể lệ trích đăng lại bài từ
DCVOnline.net”
Nguồn: Trump’s Grassroots Supporters Will
Likely Pay the Price of His Economic Surge. David Francis | Foreign Policy,
21 tháng 11 năm 2016. Hình ảnh: DREW ANGERER / Getty Images
No comments:
Post a Comment