TRUNG QUỐC : TẬP CẬN BÌNH LOẠI TRỪ ĐỐI THỦ TRONG ĐẢNG TRƯỚC HỘI NGHỊ TRUNG ƯƠNG 3 (Anh Vũ / RFI)

 

 

Trung Quốc : Tập Cận Bình loại trừ đối thủ trong đảng trước Hội nghị trung ương 3

Anh Vũ  -  RFI

Đăng ngày: 02/07/2024 - 14:22

https://www.rfi.fr/vi/ch%C3%A2u-%C3%A1/20240702-trung-qu%E1%BB%91c-t%E1%BA%ADp-c%E1%BA%ADn-b%C3%ACnh-lo%E1%BA%A1i-tr%E1%BB%AB-%C4%91%E1%BB%91i-th%E1%BB%A7-trong-%C4%91%E1%BA%A3ng-tr%C6%B0%E1%BB%9Bc-h%E1%BB%99i-ngh%E1%BB%8B-trung-%C6%B0%C6%A1ng-3

 

Sau nhiều lần bị rời lại, hôm 27/06 vừa qua, đảng Cộng sản Trung Quốc thông báo họp Hội nghị Trung ương 3, khóa 20 từ ngày 15 đến 18/07/2024,. Việc chuẩn bị cho hội nghị diễn ra, đã thành lệ như nhiều năm trước, là dịp để ông Tập Cận Bình đẩy mạnh thanh lọc mạng lưới được cho là đe dọa quyền lực của cá nhân ông, bằng chiêu bài chống tham nhũng. RFI trích giới thiệu bài phân tích đăng trên trang Asialyst.com của Alex Payette, nhà nghiên cứu chính trị người Canada.

 

HÌNH :

Hình minh họa: Ông Ngô Anh Kiệt, bí thư đảng ủy khu tự trị Tây Tạng, trong một phiên họp Quốc Hội Trung Quốc , tại Bắc Kinh, ngày 06/03/2019. AP - Mark Schiefelbein

 

Sau cuộc họp của Bộ Chính Trị hôm 30/04 năm nay phát động « chiến dịch giáo dục kỷ luật đảng », cuộc chiến chống tham nhũng có chiều hướng tăng tốc ở Trung Quốc. Từ đó đến nay, đã có hàng chục lãnh đạo cấp thứ bộ trưởng và lãnh đạo địa phương ở cấp tỉnh bị rơi vào tầm ngắm của Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật Trung ương đảng. Đó là chưa kể đến nhiều lãnh đạo bị kết án, khai trừ khỏi đảng.

 

Nhà nghiên cứu Alex Payette nhận định, trong chiều hướng này, có vẻ như Bắc Kinh vẫn quyết tâm ưu tiên an ninh chính trị, khiến các cuộc đấu đá nội bộ thêm căng thẳng và gây hại cho sự ổn định trước thềm Hội nghị Trung ương 3. Đồng thời, những cuộc tấn công không ngừng từ Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật khiến mọi việc trở nên phức tạp hơn đối với Tập Cận Bình. Chủ tịch Trung Quốc, thời gian gần đây, đã không còn có thể tìm được những cán bộ sẵn sàng ngoan ngoãn phục vụ đường lối chính trị của mình. Nhưng điều đó không ngăn cản Tập Cận Bình tập trung vào cuộc đấu tranh chống các « mối nguy hiểm chính trị », chủ yếu là đối với ông, nhằm loại bỏ những gương mặt đang lên hay theo những phe nhóm cũ cũng như mới trong đảng.

 

Vụ thanh lọc cựu bí thư đảng ủy khu tự trị Tây Tạng Ngô Anh Kiệt ( Wu Yingjie) hôm 16/06 vừa rồi là một thí dụ điển hình trong bối cảnh đó.

 

Ông Ngô đã rời vị trí lãnh đạo cao nhất vùng vào tháng 10 năm 2021 để được bầu làm phó chủ nhiệm Ủy ban Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Quốc Hội. Tháng 3 năm 2023, ông được bổ nhiệm làm giám đốc Ủy ban văn hóa, dữ liệu và nghiên cứu lịch sử của Hội nghị Hiệp thương Chính trị Nhân dân Trung Quốc (CPPCC). Ngô Anh Kiệt được thay thế Trần Toàn Quốc làm người đứng đầu khu tự trị Tây Tạng vào năm 2016, vào thời điểm đó việc tiến cử này được coi là bước đi đúng hướng trong việc quản lý Tây Tạng. Là người đi lên từ địa phương, ông Ngô am hiểu địa bản và nhất là văn hóa, phong tục của địa phương Tây Tạng.

Kiến thức và kinh nghiệm sâu sắc này giải thích tại sao nhiều người tin rằng việc Ngô Anh Kiệt lên đứng đầu bộ máy đảng vùng tự trị sẽ giúp Bắc Kinh cai trị vùng Tây Tạng nhẹ nhàng hơn một chút và thực tế đã diễn ra như vậy.

 

Ngô Anh Kiệt bị án kỷ luật sau khi Ủy ban Kỷ luật đảng đã cho bắt một loạt gần chục lãnh đạo của khu tự trị Tây Tạng.

 

Việc ông Ngô Anh Kiệt ngã ngựa không thể phân tích trong khuôn khổ chiến dịch chống tham nhũng rộng rãi nhằm vào chính quyền khu tự trị. Đa phần những người bị bắt đều là do đấu đá nội bộ.

 

Tác giả Payette cho biết, người đầu tiên là Vương Kim Sơn, bị khai trừ khỏi đảng tháng 10/2014, từng là người thân cận của tướng Từ Tài Hậu, một người thuộc phe cánh của cựu chủ tịch Giang Trạch Dân. Ông Dương bị cuốn vào trong những căng thẳng giữa Tập Cận Bình và chỉ huy cao cấp trong quân đội.

 

Một nhân vật khác, Lạc Đại Khắc (Le Dake) cựu lãnh đạo an ninh quốc gia của Tây Tạng cũng đã bị hạ bệ hồi tháng 06/2015 trong khi  Tập Cận Bình tiến hành quét dọn bộ máy an ninh xung quanh ông.  Ông Lạc là người có thâm niên trong hệ thống an ninh, và nắm các chức vụ lãnh đạo lĩnh vực này trong một thời gian dài ở Tân Cương. Ông này là người gắn bó lâu năm với các nhân vật như Mạnh Kiến Trụ (Meng Jianzhu), Tăng Khánh Hồng (Zeng Qinghong) , từng là cánh tay phải của Giang Trạch Dân. Nhân vật này bị rớt đài không phải vì vụ việc liên quan đến Tây Tạng.

 

Trong danh sách các quan chức Tây Tạng bị bắt còn có Đổng Vân Hồ ( Dong Yunhu), lãnh đạo tuyên truyền của khu tự trị.  Ông là tay chân của ngôi sao tuyên giáo Trung Quốc, Lưu Vân Sơn (Liu Yunshan), bị bắt chủ yếu vì lý do có mối liên hệ với bộ máy tuyên truyền không mấy thiện cảm với Tập Cận Bình. Thực tế ông ông Đổng chỉ có thời gian 4 năm ở Tây Tạng trước khi được thuyên chuyển về Thượng Hải năm 2015 theo yêu cầu của Giang Trạch Dân.

 

Hầu hết các nhân vật lãnh đạobị nhắm tới  trong những tháng gần đây đều bị ủy ban kỷ luật đưa ra những cáo buộc tham nhũng liên quan đến những chức vụ của họ ở những lĩnh vực khác từ nhiều năm trước đó. Nhưng họ đều có những điểm chung là có liên quan đến các phe cánh lãnh đạo cũ từ thời Triệu Tử Dương, Giang Trạch Dân hay Hồ Cẩm Đào.

 

Theo tác giả, cách diễn giải lý do cuộc chiến chống tham nhũng ở Tây Tạng là không thuyết phục đối với trường hợp của ông Ngô Anh Kiệt cũng như đối với các trường hợp khác.

 

Đa số trong số họ đều bị triệt hạ vì lý do liên kết với một số lãnh đạo cấp cao trong cuộc đấu đá nội bộ đảng chứ không phải lý do dính dáng gì đến Tây Tạng. Trường hợp của ông Ngô cũng nằm trong logic đó.

 

Ngô Anh Kiệt, cũng như Trương Vĩnh Trạch (Zhang Yongze) , là người của cựu phó thủ tướng, ủy viên Bộ Chính Trị, Hồ Xuân Hoa (Hu Chunhua). Thời gian gần đây một loạt vây cánh của ông Hồ Xuân Hoa ở khu tự trị Nội Mông cũng bị ủy ban kỷ luật nhằm tới.  Vì thế trường hợp Ngô Anh Kiệt không có vẻ gì là ngẫu nhiên.

 

Tấn công vây cánh của một nhà lãnh đạo cấp cao đang nổi lên nhằm làm suy yếu ông ta là một chiến lược khá cổ điển trong các cuộc đấu đá nội bộ đảng Cộng sản Trung Quốc.

 

Gần đây ông Tập đã tìm cách hạ bớt uy tín của  Hồ Xuân Hoa, nhân vật đang nổi lên. Dường như Tập Cận Bình lo ngại nguy cơ chính trị tiềm ẩn của ông Hồ mặc dù ông này trên thực tế đã bị cho ngồi chơi rồi.  

 

Tập Cận Bình dường như còn hy vọng ông Lý Hi, lãnh đạo Ủy ban kiểm tra Kỷ luật Trung ương đảng Cộng sản Trung Quốc tìm được lý do nào đó để buộc tội Hồ và hủy hoại danh tiếng của ông trước Hội nghị trung ương 3. Ở Trung Quốc đã có tin đồn về việc ông Hồ có dính vào vụ Evergrande đổ bể. Nhưng những nỗ lực đó đến hiện tại vẫn không có tác dụng. Tuy nhiên vụ triệt hạ Ngô Anh Kiệt có thể có ý nghĩa biểu tượng vì Ông Hồ và ông Ngô có quan hệ mật thiết với nhau.

 

Nhìn các quan chức như Ngô Anh Kiệt, Trương Vĩnh Trạch bị loại trừ, là một người kỳ cựu trong bộ máy lãnh đạo đảng, ông Hồ hiểu rằng đó là là một cuộc bao vây, chỉ còn một bước nữa ông sẽ bị cô lập và buộc phải rút lui khỏi chính trường. Có vẻ như ông Tập Cận Bình muốn vô hiệu hóa mạng lưới ủng hộ ông Hồ, giống như ông đã làm với Vương Kỳ Sơn.

Đảng Cộng sản Trung Quốc vẫn ra rả nhắc lại một điều : «  không cho phép hình thánh các phe nhóm, bè cánh cũng như các lợi ích hoặc trao đổi lợi ích ». Nhưng  thục tế thì diễn ra hoàn toàn khác.

 

(Nguồn asialyst.com)

 

---------------------------

Các nội dung liên quan

 

TRUNG QUỐC - CHÍNH TRỊ

Trung Quốc : Ba cựu lãnh đạo bị cáo buộc âm mưu tạo phản

 

TRUNG QUỐC - THAM NHŨNG

Một ủy viên bộ Chính Trị Trung Quốc bị điều tra tham nhũng