Nga và Trung Quốc đang thách
thức trật tự thế giới do Mỹ lãnh đạo
Cù Tuấn dịch
Tóm tắt: Chuyến thăm Kyiv của Biden và bài
phát biểu của Putin cho thấy hai bên đang lao vào cuộc chiến lâu dài ở Ukraine.
Trong khi đó Trung Quốc cũng bắt đầu tăng cường uy thế.
*
Một loạt các sự kiện nổi bật trên trường quốc
tế đã phơi bày tình trạng nguy hiểm của mối quan hệ giữa các cường quốc khi Nga
và Trung Quốc thách thức trật tự toàn cầu do Mỹ lãnh đạo và làm khả năng đối đầu
giữa các nước này có thể xấu đi hơn nữa.
Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết hôm thứ
Ba rằng Nga sẽ đình chỉ việc tham gia vào hiệp ước vũ khí hạt nhân cuối cùng
còn lại giữa Matxcơva và Washington, một dấu tích của cấu trúc an ninh đã giúp
duy trì hòa bình trong nhiều thập niên.
Với tình hình căng thẳng tồi tệ hơn bất kỳ thời
điểm nào kể từ Chiến tranh Lạnh, lời đe dọa không kiểm soát vũ khí hạt nhân của
ông Putin trong một bài phát biểu ở Matxcơva được đưa ra một ngày sau khi Tổng
thống Biden tới Ukraine và tuyên bố sẽ “ủng hộ không ngừng” cho Kiev trong cuộc
chiến mà ông Putin coi là mang tính sống còn đối với Nga.
Đổ thêm dầu vào lửa: Trung Quốc, nơi có nhà
ngoại giao hàng đầu, Vương Nghị, đã chọc tức Mỹ tại một hội nghị an ninh ở Đức
trước khi đến Matxcơva hôm thứ Ba để gặp các quan chức Nga và, những người quen
thuộc với vấn đề này cho biết, có khả năng đề xuất một hội nghị thượng đỉnh giữa
ông Putin và người đồng cấp Trung Quốc Tập Cận Bình.
Những diễn biến này báo hiệu sự căng thẳng lớn
hơn đối với hệ thống quốc tế khi Washington và các đồng minh của họ phải đối mặt
với một Trung Quốc đang trỗi dậy. Quốc gia này đã cung cấp một huyết mạch kinh
tế quan trọng cho Matxcơva, và một nước Nga theo chủ nghĩa phục thù đang tìm
cách đàm phán lại việc chấm dứt Chiến tranh Lạnh.
Phát biểu trước đám đông hôm thứ Ba tại
Warsaw, ông Biden nói “Không thể xoa dịu sự thèm ăn của kẻ chuyên quyền. Chúng
ta phải phản đối họ.”
Nga và Trung Quốc có lợi
ích chung trong việc làm suy yếu sự thống trị của Mỹ đối với trật tự thế giới,
vốn có thể đánh giá là đã được củng cố bởi sự đoàn kết của phương Tây đối với
Ukraine. Một thỏa thuận giữa hai bên sẽ tái tạo mối quan hệ đối tác chống
phương Tây thời Chiến tranh Lạnh của họ với một điểm khác biệt đáng kể, đó là Bắc
Kinh chứ không phải Matxcơva sẽ là đối tác chiếm ưu thế.
Viễn cảnh hai cường quốc chuyên quyền đang thống
trị vùng đất Á-Âu xích lại gần nhau sẽ mang đến rủi ro cho Bắc Kinh. Việc có thể
sẽ buộc các nước châu Âu hiện đang hy vọng duy trì quan hệ thương mại chặt chẽ
với Trung Quốc phải có những động thái dứt khoát hơn đối với Washington, nơi mà
họ phụ thuộc vào để đảm bảo an ninh. Nếu điều đó xảy ra, sự cạnh tranh địa
chính trị giữa phương Tây (cùng với các nền dân chủ châu Á như Nhật Bản và Hàn
Quốc) và trục Matxcơva-Bắc Kinh sẽ trở nên vững chắc hơn.
Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken cuối tuần trước
cũng cảnh báo rằng Trung Quốc đang xem xét gửi vũ khí đến Nga, một bước tiến mà
ông nói sẽ gây ra “vấn đề nghiêm trọng” trong quan hệ Mỹ-Trung Quốc.
Các quan chức Mỹ cho biết Bắc Kinh chưa giao vũ
khí sát thương cho Matxcơva nhưng các nhà phân tích phương Tây cho rằng làm như
vậy sẽ cho thấy một quyết định ở Bắc Kinh rằng lợi ích chiến lược của họ nằm ở
việc Nga không bị đánh bại ở Ukraine, làm tăng khả năng tiếp tục kéo dài cuộc
chiến.
Theo ước tính của phương Tây, Nga đã chịu tổn
thất từ 200.000 lính trở lên thiệt mạng và bị thương, và thiệt hại về trang thiết
bị của nước này quá nặng nề khiến Nga bị hạn chế khả năng tiến hành chiến
tranh.
Thề sẽ tiếp tục cuộc chiến ở Ukraine, cuộc chiến
mà ông đổ lỗi cho phương Tây, ông Putin nói với các nhà lập pháp Nga hôm thứ Ba
rằng ông sẽ từ chối hợp tác trong Hiệp ước cắt giảm vũ khí chiến lược mới. Tuy
nhiên, ông đã không rút khỏi hiệp ước và các quan chức Nga khác đã nói rõ rằng
Matxcơva sẽ tiếp tục tuân thủ các giới hạn cốt lõi của hiệp ước về số lượng đầu
đạn cũng như tên lửa và máy bay ném bom mang chúng.
Hiệp ước New Start giới hạn số lượng đầu đạn hạt
nhân chiến lược được Mỹ và Nga triển khai ở mức 1.550 và cho phép các cuộc kiểm
tra tại chỗ.
Chính quyền Biden cho biết vào tháng trước rằng
Nga đã vi phạm hiệp ước khi từ chối cho phép thanh tra và từ chối yêu cầu gặp mặt
của Mỹ để thảo luận về những lo ngại về việc tuân thủ của họ. Các quan chức Mỹ
cho biết họ đang tìm cách làm rõ liệu ông Putin hiện có ý định mở rộng phạm vi
không tuân thủ của Nga hay không bằng cách giữ lại dữ liệu về lực lượng hạt
nhân của Nga và không thông báo những thay đổi về tình trạng và vị trí của vũ
khí chiến lược được điều chỉnh trong hiệp ước.
Bộ Ngoại giao Nga cho biết hôm thứ Ba rằng
Matxcơva sẽ tiếp tục tuân thủ “các hạn chế về số lượng đối với vũ khí tấn công
chiến lược”. Bộ này nói thêm rằng Nga cũng sẽ tiếp tục cung cấp thông báo về
các vụ phóng thử tên lửa đạn đạo, điều này sẽ mang lại một chút ổn định chiến
lược, các quan chức hiện tại và trước đây của Mỹ cho biết.
Mặc dù vậy, bài phát biểu của tổng thống Nga
là một dấu hiệu cho thấy việc kiểm soát vũ khí đang bị ảnh hưởng bởi sự đối
kháng của hai bên đối với cuộc xâm lược Ukraine của Matxcơva và việc đàm phán một
thỏa thuận tiếp theo cho New Start, hết hạn vào tháng 2 năm 2026, có thể là một
việc khó khăn.
Rose
Gottemoeller, người từng là trưởng
đoàn đàm phán của Mỹ về hiệp định New Start, cho biết: “Tôi bi quan về triển vọng
hạn chế hơn nữa đối với vũ khí tấn công chiến lược, mặc dù đôi khi trong khỏi
khủng hoảng thì con người lại có động lực mới”.
Thêm một lưu ý đáng lo ngại khác, Trung Quốc
đã từ chối, không chịu tham gia vào các cuộc thảo luận về kho vũ khí hạt nhân
khiêm tốn nhưng đang phát triển của mình.
Sau khi thăm Kyiv, ông Biden đã tới Warsaw để
hội đàm hôm thứ Ba với các nhà lãnh đạo từ cái gọi là Bucharest Nine, tất cả
các quốc gia bị Liên Xô chiếm đóng trong Chiến tranh Lạnh và hiện đang lo sợ nhất
chủ nghĩa bành trướng của Nga. Ông cũng đã gặp Tổng thống Moldova Maia Sandu,
người đã cáo buộc Matxcơva âm mưu lật đổ chính phủ thân phương Tây của bà, một
cáo buộc mà Nga bác bỏ.
Ảnh: https://www.facebook.com/photo/?fbid=6190200957685199&set=a.124320747606614
Tổng thống Mỹ Biden vẫy tay khi rời sân khấu tại khu phức hợp Lâu đài
Hoàng gia ở Warsaw, nơi ông nói, 'Không thể xoa dịu sự thèm ăn của kẻ chuyên
quyền.'
.
.
Bài
gốc
https://www.wsj.com/.../russia-china-challenge-u-s-led...
WSJ.COM
Russia,
China Challenge U.S.-Led World Order
.
Phóng sự chiến tranh Nga-Ukraina
====
Kiev
và Matxcơva đang có hai cuộc chiến khác nhau
Nga
và Trung Quốc đang thách thức trật tự thế giới do Mỹ lãnh đạo
Số
phận Ukraine sẽ quyết định uy quyền của phương Tây trên thế giới
Giã
từ bảng đen cầm súng ra trận: Cô giáo Ukraine tình nguyện nhập ngũ
Nghĩa
trang ảm đạm tại Nga cho thấy thiệt hại thực sự của chiến tranh
Họ
là những người Nga chiến đấu chống lại Tổ quốc của họ. Tại sao vậy?
Máy
bay không người lái chiến đấu trên bầu trời Ukraine như thế nào?
Vừa
ít quân hơn vừa mệt mỏi, người Ukraine ở phía Đông chuẩn bị cho một cuộc tấn
công của Nga
Thomas
L. Friedman: Năm thứ hai của cuộc chiến Ukraine sắp trở nên đáng sợ hơn chúng
ta tưởng
Các
nhà kỹ trị của Nga tiếp tục duy trì dòng tiền cho cuộc chiến của Vladimir Putin
Chiến
dịch “phi Nga hóa” Ukraine đang diễn ra
Một
cuộc biểu tình phản chiến thầm lặng với hoa và thú nhồi bông đang diễn ra ở
Matxcơva
Cách
thức hàng hóa phương Tây chạy đến Nga: Một hàng dài xe tải đi qua Gruzia
Các
kỹ sư, nhà sử học và các bà nội trợ người Ukraine đều đang chiến đấu với Putin
Phân
tích của WSJ: Tổng thống Nga Putin muốn Ukraine quay trở lại Liên bang Xô viết
Chuyện
kể về cuộc phản công Kharkiv của Ukraine, mà đã khiến Putin choáng váng và định
hình lại cuộc chiến
NYT:
Những người dân thường với hoạt động tình báo đã phá vỡ kế hoạch của Putin tại
Kherson.
Lòng
trung thành đang chia cắt một thị trấn Ukraine vừa được giải phóng
NYT:
Khi quân Nga rút lui, một câu hỏi đặt ra: Ai sẽ được coi là cộng tác viên cho
người Nga?
Bệnh
viện Ukraine chống lại người Nga với sự thách thức của các bác sĩ và một đợt
bùng phát Covid giả
No comments:
Post a Comment