Tín hiệu
phát đi từ việc Nga dùng tên lửa siêu thanh ở Ukraine
Thời
Báo Hoàn Cầu
Nguyễn
Hải Hoành, bên dịch
22/03/2022
Vì sao quân đội
Nga trình diễn “vũ khí sát thương lớn” vào thời điểm này?
Ngày 20/3/2022 Bộ Quốc phòng Nga tuyên bố đã
phóng tên lửa siêu thanh “Dao găm” và tên lửa hành trình “Kalibr” phá huỷ một
căn cứ nhiên liệu quân sự lớn tại thành phố Nikolaev của Ukraine. Đây là lần thứ
hai Nga sử dụng tên lửa “Dao găm” tại Ukraine. Các chuyên gia quân sự Nga
nói đây là lần đầu tiên trong lịch sử loài người, vũ khí siêu thanh được
đưa vào thực tế chiến đấu.
Trước đó, ngày 18 Nga đã dùng loại tên lửa này
phá huỷ một kho ngầm lớn chứa thuốc nổ tên lửa và bom máy bay của Ukraine. Phía
Ukraine không phủ nhận bị tên lửa “Dao găm” đánh phá nhưng lên tiếng phê bình,
cho rằng việc đó thể hiện quân đội Nga đã không thể dùng bộ binh để đạt mục
tiêu chiến lược mà phải chuyển sang tăng cường dùng cách đánh bom các khu dân
cư và dùng vũ khí chính xác cao nhằm làm tan rã ý chí kháng chiến của Ukraine.
Tên lửa siêu thanh là vũ khí sáng giá nhất
trong kho vũ khí của Nga. Vì sao Nga chọn thời điểm này để phóng tên lửa “Dao
Găm” bắn phá một kho đạn dược không có gì quan trọng nổi bật?
Ngày 20/3, một chuyên gia quân sự giấu tên đã
trao đổi ý kiến với phóng viên Thời báo Hoàn Cầu. Ông cho biết, mục tiêu đánh
phá của Nga hiện nay bắt đầu chuyển sang các cơ sở cung cấp và sửa chữa ở hậu
phương quân đội Ukraine. Hành động nói trên nhằm làm suy yếu năng lực tác chiến
lâu dài của quân đội Ukraine.
Hiện nay tên lửa “Dao Găm” chủ yếu được lắp
trên máy bay chiến đấu hạng nặng MIG-21K có bán kính tác chiến trên 1.000 km,
có thể công kích nhanh các mục tiêu trong phạm vi 2.000 km.
https://nghiencuuquocte.org/wp-content/uploads/2022/03/kinzhal-hypersonic-missile-768x454.jpg
Tên lửa siêu thanh
“Dao găm” và tên lửa hành trình “Kalibr”
Kho đạn dược bị đánh hôm 18/3 vốn là hầm ngầm
chứa vũ khí hạt nhân thời Liên Xô, rất kiên cố, có thể chống được các loại bom
khoan đất loại nặng, thậm chí bom hạt nhân nổ gần, vì thế tên lửa hành trình và
các loại bom thường đều không thể phá được. Nhưng tên lửa “Dao găm” dựa vào tốc
độ cực cao cho nên đạt hiệu quả nổi bật xuyên qua các công sự bê tông kiên cố.
Rất có thể Nga muốn qua lần phóng tên lửa này để kiểm nghiệm hiệu quả của “Dao
găm”.
Ngoài ra Nga đưa tên lửa “Dao găm” vào tác chiến
còn là để đe doạ NATO chớ nên manh động. Cho dù “Dao găm” đã trang bị cho quân
đội Nga từ 2019 nhưng lâu nay phương Tây vẫn có thái độ nghi ngờ hiệu quả của
tên lửa này, cho rằng Nga đã phóng đại năng lực của thứ vũ khí không-đối-đất
đó. Việc chọn hai mục tiêu ở gần Rumani và Hungary để phóng tên lửa “Dao găm”
đánh phá đều là nhằm công khai trình diễn loại vũ khí “không thể phòng ngự”
này, rõ ràng có ý đồ đe doạ NATO.
“Cỗ xe Tam mã” vũ
khí siêu thanh của Nga
Là một trong các nước phát triển nhanh nhất dẫn
đầu toàn cầu về vũ khí siêu thanh (hypersonic), hiện nay Nga chủ yếu làm
được 3 loại tên lửa siêu thanh –– tên lửa vượt đại châu “Tiên phong” (Pioneer),
tên lửa hành trình “Zircon” và tên lửa không-đối-đất “Dao găm” (Dagger) –– là
phần quan trọng trong năng lực tác chiến phi đối xứng của quân đội Nga. Tên lửa
siêu thanh thông thường là tên lửa đạn đạo hoặc tên lửa hành trình có vận tốc tối
đa vượt 5 Mach. Trong cỗ xe tam mã vũ khí siêu thanh này, tên lửa vượt đại châu
“Tiên phong” có hiệu quả răn đe chiến lược tốt nhất, có thể xuyên qua bất cứ hệ
thống chống tên lửa và phòng không nào trên thế giới. Nó có tầm bắn xa nhất
trên 10 nghìn km, mang được đầu đạn hạt nhân, đầu đạn có thể bay với vận tốc
trên 20 Mach. Nó được chính thức sản xuất hàng loạt từ 7/2018, đã 3 lần phóng
thử thành công. Ngày 27/12/2019 tên lửa “Tiên phong” chính thức đưa vào trực
chiến.
Tên lửa siêu thanh “Zircon” là tên lửa hành
trình siêu thanh đầu tiên trên thế giới có thể phóng từ tàu chiến trên biển hoặc
tàu ngầm, sử dụng động cơ xung áp siêu nhiên tiên tiến nhất thế giới, tầm bắn
1.000 km, vận tốc 10 Mach, có khả năng bay thấp, rất khó bị đánh chặn, hiện là
vũ khí của các chiến hạm chủ lực.
Tên lửa siêu thanh “Dao găm” lần đầu tham chiến
tại Ukraine thực ra có trình độ kỹ thuật kém hai loại trên, phương Tây cho rằng
nó là phiên bản cải tiến của tên lửa đạn đạo chiến thuật “Iskander” nổi tiếng.
Nó được phóng từ máy bay MIG-31K, do phóng từ trên không nên tiết kiệm được
nhiên liệu và mở rộng được tầm bắn. Nó có đặc tính độ chính xác cao, có thể bắn
trúng mục tiêu di động trên biển.
“Cuộc chạy đua vũ
trang toàn cầu” về vũ khí siêu thanh
Nhiều nước đang phát triển tên lửa siêu thanh,
xu hướng này được gọi là cuộc “chạy đua vũ trang toàn cầu”. Mỹ sớm nhất khởi động
xu hướng này nhưng Lầu Năm Góc phán đoán nhầm xu thế phát triển loại vũ khí đó.
Đầu thế kỷ 21, Mỹ đưa ra dự án “Trong vòng 1 giờ đánh khắp toàn cầu”, đã thử nghiệm
nhiều loại dụng cụ bay siêu thanh, như máy bay Falcon 2 và tên lửa hành trình
siêu thanh X-51. Sau mấy lần thử thất bại hồi năm 2010, Mỹ cho rằng công nghệ
siêu thanh chưa chín muồi nên đã ngừng nghiên cứu, cho tới gần đây sau khi
Trung Quốc và Nga làm được tên lửa siêu thanh, Mỹ mới bừng tỉnh, thấy mình đã tụt
hậu.
Hiện Mỹ đang triển khai nhiều dự án vũ khí
siêu thanh, như tên lửa AGM-183A của công ty Lockheed Martin, dự kiến tháng
9/2022 bắt đầu sản xuất, nhưng 3 lần thử đều thất bại. Các chuyên gia phương
Tây cho rằng Trung Quốc đã đi trước Mỹ trong lĩnh vực vũ khí siêu thanh. Tên lửa
“Đông phong-17” xuất hiện trong duyệt binh quốc khánh 2019 được phương Tây gọi
là “Vũ khí siêu thanh đầu tiên trên toàn cầu được trang bị cho quân đội”.
Triều Tiên tháng 9/2021 tuyên bố phóng thử
thành công tên lửa siêu thanh “Sao Hoả-8”. Ngày 6 và 11 tháng 1/2022 họ lại
tuyên bố phóng thử thành công tên lửa siêu thanh, tên lửa này bay với tốc độ 10
Mach, bay xa 700 km.
Trong “Sách Trắng quốc phòng” công bố tháng
8/2018, Nhật đưa ra dự án phát triển “Bom lượn siêu thanh” và dự kiến đầu
tư 600 triệu USD. Năm 2019 Pháp nói sẽ nghiên cứu làm tên lửa siêu thanh. Năm
2021 Bộ Quốc phòng Ấn Độ nói nước này cần lập tức nghiên cứu làm tên lửa hành
trình siêu thanh.
*
Nguyễn Hải Hoành lược dịch từ nguồn tiếng Trung俄军在乌亮出“大杀器”，人类首次高超音速武器实战发出什么信号 (2022-03-21).
No comments:
Post a Comment