Báo
Al Jazeera: Dân phải đút lót công an Việt Nam để được yên ổn
Như Hồ -
Saigon Nhỏ
24 tháng 12, 2021
https://saigonnhonews.com/wp-content/uploads/2021/12/tuan-tra-vu-trang.jpg
Báo Al Jazeera nói
công an địa phương luôn phải kiếm tiền để nộp lại cho cấp trên.
Trong một cuộc khảo sát thầm lặng mới đây, báo
Al
Jazeera đã có câu kết luận về cuộc sống thường ngày của người dân Việt: Muốn
yên ổn, phải tập làm quen chuyện đút lót với các loại công an Việt Nam. Đặc biệt
là với người buôn bán lớn, nhỏ thì hình thức đóng tiền cho công an, cũng là một
hình thức bảo kê cho cuộc sống mưu sinh của mình, không khác gì với các kiểu
băng đảng.
Bài viết được đăng tải vào ngày 23 Tháng Mười Hai
2021, với một cái nhìn trung thực và đầy những kinh nghiệm sống của các phóng
viên thường trú ở Việt Nam, giấu tên.
Báo Al
Jazeera kể rằng ở Hà Nội, một phụ nữ buôn bán cà phê trên phố vừa nhìn thấy
một chiếc xe công an đi ngang qua quán cà phê của cô trong khu phố cổ Hà Nội,
vào một buổi chiều gần đây, cô vội vàng nắm lấy những chiếc ghế trên vỉa hè và
dẹp vội vào trong. Sau khi xe công an khuất bóng ngay sau đó, cô đặt những chiếc
ghế lại trên vỉa hè. Bằng cách sử dụng không gian trước cửa hàng rộng 16 mét
vuông của mình, cô Ngân, tên tạm trong bài viết của người phụ nữ này, nói rằng
làm vậy cô có thể tăng gấp đôi số lượng khách hàng có thể ngồi tại một thời điểm.
“Mỗi ngày, chúng tôi phải “diễn” trong vài
giây,” cô Ngân nói với Al Jazeera. ‘Dù sao thì phía công an cũng sẽ phạt chúng
tôi, vì “phí bảo kê” của chúng tôi vẫn trả đủ hàng tháng. Người phụ nữ này đang
phải nuôi một gia đình bảy người, và để không bị kiếm chuyện, phạt… thì cô ta
đã bí mật thoả thuận trả sáu triệu đồng ($260) tiền mặt cho mỗi sáu tháng, đưa
cho một cảnh sát khu vực mà cửa hàng của cô đang làm ăn. Trong một số trường hợp,
cô ấy thậm chí còn giúp anh ta thu tiền từ các cửa hàng khác trong khu vực.
“Công an sẽ không bao giờ nói với tôi số tiền
họ muốn. Tôi luôn là người ra giá tiền, và phía công an sẽ mặc cả sau đó cho đến
khi họ hài lòng”, người phụ nữ bán cà phê hơn chục năm nay cho biết.
Với nhiều chủ cửa hàng và người bán hàng rong ở
Hà Nội, lâu nay việc chi tiền bảo kê như vậy, thường được gọi là“nuôi công an”
hay “bảo kê”, chỉ là một chi phí khác của hoạt động kinh doanh thường ngày. Việt
Nam là nước được xếp hạng 104 trong số 180 quốc gia trong Chỉ số Nhận thức Tham
nhũng năm ngoái do Tổ chức Minh bạch Quốc tế, một tổ chức phi lợi nhuận có trụ
sở tại Berlin, tổ chức chống tham nhũng toàn cầu, biên soạn với số điểm 36/100.
Mức 100 điểm được coi là trong sạch nhất. Công an Việt Nam được nhiều người dân
Việt Nam coi là một trong những ngành tham nhũng nhất trong cả nước.
Báo Al Jazeera cũng nhấn mạnh rằng việc ông Tổng
Bí thư Nguyễn Phú Trọng phát động chiến dịch diễn trò chống tham nhũng “rực lửa”
vào năm 2018, dù chỉ là chọn lọc đối tượng để xử, nhưng cũng đã dẫn đến việc
truy tố hơn 11,700 tội phạm kinh tế, công an và quân đội là một trong những mục
tiêu chính bên cạnh các cấp trên của đảng cộng sản cầm quyền.
Tuy nhiên, chiến dịch rầm rộ đó không xóa sổ
được nạn tham nhũng vặt, vốn vẫn được các doanh nghiệp và chính quyền im lặng
chấp nhận rộng rãi.
Mặc dù luật Việt Nam có quy định việc nhận hối
lộ của các quan chức và quản lý nhà nước và các tổ chức ngoài nhà nước đã bị
hình sự hóa theo luật chống tham nhũng năm 2018, các khoản chi cho cảnh sát và
các công chức cấp thấp khác thường được diễn giải là “phí bảo vệ”. Năm 2019,
theo báo cáo từ chương trình thăm dò của Chỉ số hiệu quả quản trị và hành chính
công cấp tỉnh, đã phỏng vấn 14.138 công dân ở 63 tỉnh, thành phố, cho biết mức
độ tham nhũng giảm nhiều nhất kể từ năm 2011. Tuy nhiên đó vẫn là những báo cáo
của nhà nước.
Sở Công an thành phố Hà Nội và Bộ Công an đều
đã không trả lời yêu cầu bình luận của Al Jazeera về những lời ta thán này. Đối
với cô Tú, chủ một nhà hàng lẩu nhỏ ở thành phố Hòa Bình, quà tặng và tiền chi
trả là một loại “bảo hiểm” để chống lại sự quấy rối của công an. “Trong nhà
hàng, tiếng ồn là điều không thể tránh khỏi. Chúng tôi có thể bị phạt vì nói là
phá rối sự bình yên của khu phố bất cứ lúc nào”, cô nói. “Tốt hơn là trả tiền
và được để yên”. Kiểu hợp tác như vậy với cảnh sát địa phương giúp Tú thoát khỏi
các giấy mời, các chuyến đi đến đồn công an và các gánh nặng hành chính khác,
đi kèm với việc phải tuân theo các quy định nghiêm ngặt của pháp luật.
“Tôi không được học hành đến nơi đến chốn. Tôi
không biết cách để để đối phó với họ”, cô Tú, cũng là một người đã thay tên,
cho biết. “Những yêu cầu đó không bao giờ minh bạch và công an có thể thay đổi
theo ý thích. Doanh nghiệp của tôi có thể hợp pháp ngày hôm nay và bất hợp pháp
vào ngày hôm sau.
“Có qua có lại”, đó là kiểu quan hệ thường nhật
của người dân với công an Việt Nam, nhưng đó cũng là kiểu khuyến khích công an
địa phương linh hoạt khi nhận hối lộ. Trong suốt hai tháng phong toả vì dịch mới
vừa qua, phía gia đình của cô Ngân bán cà phê đã xin miễn tiền “bảo kê” vì
không làm ăn được gì. Đầu tháng này, một cảnh sát khu vực đã gọi cho Ngân để
thông báo rằng anh ta sẽ “đến thăm”. Giải thích rằng cửa hàng kinh doanh không
tốt do số ca nhiễm coronavirus tăng cao, Ngân yêu cầu “giảm giá”. Viên cảnh sát
đồng ý, nhưng nói với cô ấy rằng cô ấy sẽ cần phải bù đắp nó khi mọi thứ trở lại
bình thường.
Một cựu công an ở Hà Nội, giấu tên, nói với
phóng viên báo Al Jazeera rằng cảnh sát địa phương chỉ thường dựa vào các doanh
nghiệp nhỏ để ăn tiền, vì chủ các doanh nghiệp lớn thì thường có các chỗ dựa
lưng tốt, khó kèo nài hơn. Viên cựu công an này cho biết dù được giữ một phần
nhỏ số tiền hối lộ thu được, nhưng phần lớn số tiền sẽ được giao về cho những
người “cấp trên”, đặc biệt là trưởng công an phường. “Sếp của tôi yêu cầu chúng
tôi [cấp dưới] phải kiếm cho ông ta một số tiền nhất định mỗi tháng”, người đã
rời lực lượng vào năm ngoái, nói, “nếu không, chúng tôi sẽ gặp rắc rối”. Còn với
Hùng, người điều hành một quán cà phê ở quận Đống Đa, Hà Nội, nói là khó mà
trách các cán bộ công an cấp dưới về thứ văn hóa tham nhũng này, mà anh ta coi
là một hình thức “tán lộc” hay chia chác tài sản của mình, điều đó là cần thiết.
để tránh nghiệp xấu.
“Để tồn tại trong thế giới kinh doanh, bạn cần
biết cách tôn trọng chính quyền địa phương,” Hùng, cũng là một tên gọi tạm, nói
với phóng viên báo Al
Jazeera. “Có qua có lại khiến mọi người đều vui”. Anh Hùng nói chắc chắn rằng
phần lớn số $40 “tiền bảo kê” mà anh ta trả cho cảnh sát mỗi quý sẽ đến tay các
quan chức cấp cao hơn. Hùng nói: “Công an không cần bạn tuân thủ luật pháp. Họ
muốn bạn phạm luật để họ có tiền nộp cho cấp trên của họ. Chúng ta không thể đổ
lỗi cho họ, vì chính sếp của họ là người không đứng đắn,” nhưng Hùng nói thêm,
khi mô tả hành vi tham nhũng vặt đó là “không là gì so với sự tham nhũng của
các loại quan chức cấp cao”.
No comments:
Post a Comment