22/12/2018
Cuốn
sách Chia Tay Ý Thức Hệ của Tiến sĩ Nguyễn Xuân Tụ, tức Hà Sĩ Phu, được Tự Do
Xuất Bản ấn hành đang gây xôn xao cộng đồng mạng. Rất nhiều người quyết tâm
lùng mua bằng được cuốn sách có giá trị này. Và Việt Nam Thời Báo đã có cuộc
chuyện trò với nhà bất đồng chính kiến này xung quanh cuốn sách để đời của ông.
TS Hà Sĩ Phu
TS
Nguyễn Xuân Tụ - Hà Sĩ Phu: Những bài tôi viết
ra đều là từ tim óc của mình mong góp chút nhận thức để làm tốt xã hội, để trả
ơn đất nước và cuộc đời đã nuôi dưỡng mình, nên đương nhiên là những đứa con
tinh thần của mình, còn mọi đánh giá là do độc giả. Riêng cuốn “Chia Tay Ý Thức
Hệ” vốn manh nha từ năm 2012 do thiện ý của bạn đọc trong và ngoài nước. Lúc ấy
tôi có viết mấy lời gửi độc giả 2012, nhưng không hiểu sao sự việc không thành,
nay mới thấy tiếp tục và tôi vui biết đã có sách.
*
VNTB: Ông viết ba tiểu luận: Dắt Tay Nhau Đi Dưới Tấm Biển Chỉ Đường Của Trí
Tuệ, Đôi Điều Suy Nghĩ Của Một Công Dân và Chia Tay Ý Thức Hệ trong hoàn cảnh
nào?
TS
Nguyễn Xuân Tụ - Hà Sĩ Phu: Hoàn cảnh ư, có hơi phức
tạp một chút. Tôi là người làm khoa học tự nhiên, ngành sinh học, chuyển từ Viện
Khoa học VN ở Hà Nội vào Đà Lạt định nuôi cấy mô vài cây thuốc quý.
Một hôm ngồi nghe tuyên giáo báo cáo thời sự ở Đà Lạt
(1988), chị TS Kiến trúc Đặng Việt Nga con cụ Trường Chinh bảo tôi: Một vài điều
anh thường nói chuyện với bạn bè gần gũi khiến tôi cắt nghĩa được nhiều vấn đề,
hôm nào anh hệ thống lại nói với bạn bè cho vui. Thế là sau đó có một cuộc chuyện
trò tại nhà tôi, tôi vẽ một biểu đồ, như một cuộc thuyết trình sinh học, chứng
minh nếu xuất phát từ đấu tranh giai cấp và chuyên chính vô sản thì không đến
được cái đích tốt đẹp mong muốn, nửa đường sẽ tắc, sẽ ngụy biện, sẽ phải theo
thế giới về kinh tế nhưng sẽ đổi mới giả về chính trị và tư tưởng… Nghe xong mọi
người đồng tình lắm và bảo tôi phải viết thành bài nghiêm chỉnh gửi ngay cho
các cơ quan lý luận và báo chí. Thế là với chiếc máy chữ cọc cạch (1988 làm gì
có vi tính và Internet) , không có một cuốn sách nào, trong đầu có thế nào viết
ra thế ấy. Ai ngờ 10 trang đánh máy ấy gây chuyện to: Hội nhà văn VN và Tạp chí
Sông Hương và một số nhà văn thì nhiệt liệt hưởng ứng, ủy viên bộ chính trị Đào
Duy Tùng thì vác bài ấy đi phê phán khắp nơi, các báo chí chính thống của đảng
cộng sản liên tiếp viết hơn 30 bài phê phán (huy động cả triết gia Trần Đức Thảo).
Bài lan ra hải ngoại thì tạo ra làn sóng khen ngợi, tán dương, tự nhiên Hà Sĩ
Phu thành nhân vật chính trị mà từ thuở bé đến giờ có biết chính trị là cái gì?
Chỉ định viết một bài ấy thôi, nhưng thấy bị phê phán buộc phải viết thêm hai
bài sau để giải thích, để thành một hệ thống mạch lạc cho có đầu có đuôi.
*
VNTB: Điều gì ông tâm đắc nhất trong cuốn sách Chia Tay Ý Thức Hệ?
TS
Nguyễn Xuân Tụ - Hà Sĩ Phu: Chọn ra cái gì tâm đắc nhất
thì cũng khó. Nhưng cứ tạm ghi nhận thì có thể kể ra mấy điểm sau đây:
- Trước hết vạch được cái sai lầm lớn nhất của cái gọi
là “hòn đá tảng” để thiết kế toàn bộ chủ thuyết cộng sản là việc lấy đấu tranh
giai cấp làm động lực của tiến hóa và dùng giải pháp chuyên chính vô sản để giải
quyết bất công. Tôi nêu được vai trò Tiền phong của Trí tuệ và sự tự do cạnh
tranh Trí tuệ chính là động lực Tiến hóa.
- Chủ nghĩa cộng sản chẳng qua là một chế độ phong kiến độc tài biến tướng, nên gieo vào mảnh đất phong kiến phương Đông mới đúng đất của nó, để nó đâm rễ sâu rộng nên sẽ kéo dài hơn các nước Đông Âu.
- Nêu được tính chất tạm thời của chủ nghĩa thực
dân, tất yếu sẽ hết khi nhân loại đi lên, nên nóng vội đánh chủ nghĩa thực dân
bằng mọi giá (kể cả cái giá gây tác hại về sau) là dại dột. Điều này về sau đọc
Phan Châu Trinh tôi mới biết cụ Phan đã nói như thế rồi.
- Ngay 30 năm trước tôi đã dự đoán “người ta” sẽ mắc
kẹt giữa chủ nghĩa với thực tế nên nhất định sẽ ứng xử bằng cách dối trá và ngụy
biện, ngụy trang …
*
VNTB: Nhiều ý kiến của ông trong ba tiểu luận nói trên vào thời điểm 25- 30
năm trước là táo bạo và mạnh mẽ nhưng ở thời điểm hiện nay nó không có gì mới mẻ
nếu không nói là ấu trĩ, nhưng tại sao khi quyết định xuất bản thành sách Chia
Tay Ý Thức Hệ ông không bổ sung và chỉnh sửa?
TS
Nguyễn Xuân Tụ - Hà Sĩ Phu: Tất cả những bài viết
và trả lời phỏng vấn của tôi có thể gom thành 3 cụm:
- Ba bài lý luận cơ bản (từ 1988 đến 1995)
- Hơn 200 bài sau đó (từ 1997 đến nay), để đáp ứng
những tình hình thực tế, thời sự của xã hội Việt Nam, nhất là nạn cướp đất, đàn
áp dân quyền và nguy cơ Bắc thuộc.
- Những bài có tính văn học như văn xuôi, thơ và câu
đối.
Cuốn sách "Chia tay ý thức hệ" của TS Hà Sĩ Phu.
Cuốn Chia Tay Ý thức Hệ chỉ là “cụm” bài thứ nhất,
chỉ về nhận thức cơ bản, chứng minh lý thuyết Mác-Lê là những ảo tưởng phi khoa
học và tai hại, lại viết từ 30 năm trước, khi chưa có phong trào dân chủ như hiện
nay, thì đương nhiên chưa có tính thời sự nóng bỏng và về nhận thức cũng chưa
chín muồi như hiện nay. Sự cập nhật về nhận thức và thời sự như VNTB đề cập xin
dành cho 200 bài viết bổ sung về sau, chắc phải thành một tập riêng, nên chưa
có mặt trong tập Chia Tay Ý Thức Hệ này. Tôi chỉ đề nghị quý vị có hảo tâm in
sách thì bổ sung thêm 1 hoặc 2 bài mới trong con số 200 bài mới đó như một sự
báo trước mà thôi. Vì tôn trọng tính chất lịch sử của ba bài chính luận ấy nên
tôi muốn giữ nguyên văn, không chỉnh sửa gì.
*
VNTB: Vào thời điểm 1988- 1995, ông có nghiên cứu tài liệu, sách vở nào
để phản bác chủ nghĩa Marx- Lenin? Hay sự phản bác của ông chỉ dựa vào nhận thức
của ông?
TS
Nguyễn Xuân Tụ - Hà Sĩ Phu: Tìm ra chân lý thì
rất khó, nhưng khi đã tìm được chân lý thì có thể diễn đạt theo kiểu bác học,
kinh viện, nhưng cũng có thể diễn đạt một cách phổ thông, ai cũng hiểu được vì
chân lý chính là thực tiễn của đời sống không có gì xa lạ (việc phát hiện thuyết
Nhật tâm để thay thuyết Địa tâm là một ví dụ). Tôi không dám nhận mình là phát
hiện ra chân lý mà chỉ là nhận thức được chân lý, đối chiếu lý luận Mác-Lê với
những quy luật sinh học, và tìm cách diễn đạt thôi. Tôi chọn cách diễn đạt thứ
hai, phổ thông, ai nghe cũng hiểu được, nhân dân cần cái đó. Chính cơ quan An
ninh, những khi hỏi cung tôi, họ cũng bảo “bài viết của ông nguy hiểm vì
quá dễ hiểu, không cần sách vở gì cũng hiểu được”. Tất nhiên khi gặp điều gì cần
“check” lại thêm cho chắc thì tôi phải tìm sách để duyệt lại xem cho kỹ lưỡng,
nhưng đọc để cho mình, thành nhận thức của mình rồi tôi mới viết ra, chỉ khi thật
cần thiết tôi mới dẫn sách.
*
VNTB: Có khá nhiều người đã gọi ông là nhà tư
tưởng. Ông có nhận mình là nhà tư tưởng không? Tại sao?
TS
Nguyễn Xuân Tụ - Hà Sĩ Phu: Tôi nhận thức thế nào, viết
ra thế đó. Tôi biết cũng có lúc tôi được gọi là nhà văn hóa, nhà tư tưởng, là
thức giả- học giả gì đó…Tôi cảm ơn nhưng không dám nhận bất cứ danh hiệu gì, có
danh chỉ thêm phiền thêm khổ. Tôi chỉ là một anh làm khoa học tự nhiên, nhìn
quê hương mình đang tơi bời và tương lai bất trắc mà phải dâng xã hội chút nhận
thức của mình như sự đền đáp phần nào công ơn của đất nước, của cuộc đời đã tạo
sinh ra mình và cho mình tọa hưởng bao nhiêu thành quả quá vĩ đại, chết mà
không trả ơn thì là thằng ăn quịt. Vậy thôi.
Ngay cái bút danh Hà Sĩ Phu cũng không phải tôi tự
xưng là Sĩ Phu Bắc Hà. Chữ Hà khi là họ Hà thì có nghĩa nghi vấn như một dấu hỏi
Sĩ Phu là ai, là thế nào, có Sĩ Phu không?
*
VNTB: Ông có dự đoán rằng, vào thời điểm nào đó, chính quyền Việt Nam sẽ nói lời
Chia Tay Ý Thức Hệ với chủ nghĩa cộng sản không?
TS
Nguyễn Xuân Tụ - Hà Sĩ Phu: Quy luật của sự nhận
lỗi xưa nay là: Trước một lỗi lầm nếu nhận sớm ngay từ đầu thỉ rất đơn giản,
nhưng đã chọn con đường ngụy biện, dối trá để chống lại lẽ phải thì cứ phải
sinh ra sự dối trá sau để củng cố sự dối trá trước, lúc đầu còn châm chước được
sau càng ngày càng cãi chầy cãi cối, cứ thế ngày càng rúc sâu thêm vào con đường
cụt, càng khó quay ra.
Tôi có kinh nghiệm: Khi tình hình đã đủ chín để
không thể cãi được nữa thì ta để kẻ có lỗi được tự thân tìm cách nhận lỗi một
cách nào đó gián tiếp, nhận lỗi mà không quá mất mặt. Chứ lúc ấy mà còn tiếp tục
dồn nó vào đường cùng thì nó phát khùng: “Ông vô lý thế đấy, mày làm đ…gì được
ông” thì có phải dở không, chẳng có lợi gì. Còn như kẻ có lỗi không tự biết lỗi
mà còn dùng vũ lực hại ta thì lúc ấy đâu còn là chuyện đối thoại, tranh cãi nữa?
Nhưng thực ra điều này mới quan trọng: thằng thầy,
thằng chủ nợ, thằng bạn vàng 16 chữ có cho phép nó giã từ đường cũ hay không,
con đường Ý THỨC HỆ tai hại đã dẫn lối cho con sói Bắc phương đặt cả 4 chân vào
ngôi nhà VN yêu dấu của chúng ta mà tổ tiên ta đã chống chọi cả 1000 năm vô
cùng tài giỏi?
Phải “Chia tay Ý thức hệ” bởi cứ nghĩ đến công lao tổ
tiên mà nay bị tan hoang là không cầm được nước mắt.
*
VNTB: Chân thành cám ơn ông!
-----------------------
XEM
THÊM
Hà
Sĩ Phu
18/12/2018
No comments:
Post a Comment