BẢN TIN BIỂN ĐÔNG NGÀY 10 & NGÀY 11/08/2018 (BT V Tiếng Dân)

Bản tin Biển Đông ngày 11/8/2018

BTV Tiếng Dân

11/08/2018

https://baotiengdan.com/2018/08/11/ban-tin-bien-dong-ngay-11-8-2018/

Ngoài thực địa

Các phóng viên báo CNN đã có dịp quan sát các căn cứ quân sự và công trình của Trung Quốc ở quần đảo Trường Sa khi đi trên một chiếc máy bay trinh sát của Hải quân Hoa Kỳ. Cất cánh từ đảo Okinawa – Nhật Bản, chiếc P-8A Poisedon chở các phóng viên đã bay qua 4 đảo nhân tạo trên 4 thực thể Xu Bi, Chữ Thập, Gạc Ma và Vành Khăn.

Trong suốt cuộc hành trình, họ đã nhận được 6 cảnh báo từ quân đội Trung Quốc. Những cảnh báo này nói họ đang ở trong lãnh thổ Trung Quốc và phải “rời ngay lập tức để tránh xảy ra bất kỳ hiểu lầm nào!”

“Đây là một máy bay hải quân Hoa Kỳ có quyền miễn trừ về chủ quyền (sovereign immune) đang thực hiện các hoạt động quân sự hợp pháp ngoài không phận quốc gia của bất kỳ quốc gia ven biển nào“, phi hành đoàn Hoa Kỳ đáp lại.

Tại Xu Bi, bộ cảm biến của Poseidon ghi nhận sự hiện diện của 86 tàu, trong đó có tàu tuần duyên Trung Quốc neo đậu trong một đầm phá lớn. Trong khi đó, trên đá Chữ Thập có sự xuất hiện của một loạt nhà chứa máy bay dọc một đường băng dài.

CNN ghi nhận dòng sự kiện từ đầu năm 2018 tới nay:

Ngày 17 tháng 1, tàu khu trục USS Hopper của Mỹ đi qua gần bãi cạn Scarborough ở phía bắc quần đảo Trường Sa. Trung Quốc đã phản ứng gay gắt.

Ngày 23 tháng 3, một tàu khu trục khác của Mỹ là USS Mustin, đi gần rạn san hô Vành Khăn ở quần đảo Trường Sa, Trung Quốc tuyên bố sẽ tổ chức các cuộc tập trận bắn đạn thật.

Ngày 12 tháng 4, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tổ chức một cuộc diễu hành hải quân khổng lồ ở Biển Đông.

Ngày 24 tháng 4, cất cánh từ Guam, oanh tạc cơ B-52 của Không quân Mỹ đã tiến hành một nhiệm vụ huấn luyện trên Biển Đông.

Ngày 18 tháng 5, Trung Quốc lần đầu tiên cho máy bay ném bom tầm xa hạ cánh đảo Phú Lâm ở quần đảo Hoàng Sa.

Ngày 27 tháng 5, hai tàu hải quân Mỹ đi vào khu vực 12 hải lý của 4 thực thể trong quần đảo Hoàng Sa, chỉ vài ngày sau khi huỷ lời mời Trung Quốc tham gia diễn tập RIMPAC 2018.

Ngày 5 tháng 6, oanh tạc cơ B-52 lại một lần nữa bay qua quần đảo Trường Sa trong lúc Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis cáo buộc các hoạt động quân sự hoá của Trung Quốc có tính “đe doạ” và “cưỡng bức”.

Xem thêm: Mục đích Trung Quốc khi thừa nhận quân sự hóa Biển Đông  —  Tuyên bố quân sự hóa Biển Đông nằm trong mưu đồ của Trung Quốc.

Các doanh nghiệp nhà nước Trung Quốc góp phần gia tăng căng thẳng ở Biển Đông

Các gã khổng lồ doanh nghiệp nhà nước của Trung Quốc đang đóng vai trò ngày càng tăng trong các hoạt động xây dựng của nước này ở Biển Đông và có thể tìm cách củng cố vị trí thống trị của họ trong những năm tới, theo một nghiên cứu mới của học giả Tiết Công công bố trên ấn phẩm Viện nghiên cứu Đông Nam Á của Singapore, Reuters cho biết.

Theo nghiên cứu cũng như qua trao đổi của học giả Tiết Công với Reuters, các công ty này hoạt động trong các lãnh vực phát triển hạ tầng và du lịch, thăm dò dầu mỏ ở Biển Đông, bao gồm cả những hoạt động ở vùng nước tranh chấp. Họ hoạt động trong một môi trường phức tạp và không minh bạch, không thể độc lập mà phục vụ những lợi ích chiến lược của quốc gia, nhưng họ cũng tận dụng điều này và biến nó thành những cơ hội mang lại nguồn ngân sách to lớn cho chính mình.

Một ví dụ là tập đoàn Xây dựng Viễn thông Trung Quốc (CCCC) và các công ty con từ năm 2012 đã nhận được các hợp đồng chế tạo những giàn thiết bị nạo vét thuộc hạng lớn nhất thế giới cho các hoạt động nạo vét xây đảo nhân tạo của Trung Quốc.

CCCC đã thành lập các đơn vị chi nhánh đặt trên quần đảo Hoàng Sa với mục tiêu mở rộng các hoạt động du lịch, kho vận, đánh cá, bên cạnh các hoạt động chính vẫn đang diễn ra là xây dựng, theo báo cáo.

Họ đã đầu tư 15 tỷ USD vào nhiều lĩnh vực, một kế hoạch “xuất phát từ thực tế rằng họ (CCCC) đã âm thầm thu lợi từ việc xây đảo nhân tạo ở biển Đông thông qua việc thực thi nhiệm vụ chính phủ giao”, báo cáo viết.

Các tập đoàn quốc gia này thậm chí có thể vận động gây ảnh hưởng tới chính sách, thúc đẩy Trung Quốc can dự sâu hơn vào Biển Đông, để có thể hưởng lợi lớn hơn, ví dụ như tập đoàn Dầu mỏ quốc gia Trung Quốc (CNOOC). CNOOC sau đó được chi 32 tỷ USD cho việc thăm dò và chế tạo giàn khoan nước sâu khổng lồ Hải Dương 981, hạ đặt trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam năm 2014, gây ra hàng loạt các cuộc đụng độ giữa tàu chiến Trung Quốc và lực lượng thực thi pháp luật và tàu cá của Việt Nam, khiến căng thẳng Biển Đông leo thang.

Không hề có dấu hiệu tranh chấp Biển Đông đang tiến gần tới một giải pháp, dù là giải pháp pháp lý hay chính trị, và vai trò của các doanh nghiệp nhà nước Trung Quốc chỉ càng làm rõ thêm điều này, TS Ian Storey nói với Reuters.

Việt Nam yêu cầu Trung Quốc chấm dứt các hoạt động xâm phạm chủ quyền của Việt Nam

Ngày 10 tháng 8, trả lời câu hỏi của phóng viên đề nghị cho biết phản ứng của Việt Nam trước việc Trung Quốc gần đây tổ chức các hoạt động kỷ niệm 6 năm thành lập cái gọi là “thành phố Tam Sa”, lắp đặt và đưa vào sử dụng phao đèn quan trắc sóng biển ở Phú Lâm thuộc quần đảo Hoàng Sa, kênh Thiếu nhi Đài Truyền hình Trung ương Trung Quốc tổ chức chương trình truyền hình thực tế cho thiếu nhi và Đại học Trung Sơn Trung Quốc thực hiện một loạt các khảo sát khoa học tổng hợp ở quần đảo Hoàng Sa,… Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Thị Thu Hằng khẳng định những hoạt động của Trung Quốc tại Trường Sa và Hoàng Sa xâm phạm nghiêm trọng chủ quyền của Việt Nam.

Bà Hằng nói những hoạt động này “không phù hợp với nhận thức chung quan trọng của Lãnh đạo cấp cao hai nước về việc kiểm soát tốt bất đồng trên biển, cũng như xu thế phát triển tốt đẹp trong quan hệ hai nước, trái với tinh thần và nội dung của Tuyên bố ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), không có lợi cho tiến trình đàm phán giữa ASEAN và Trung Quốc về Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) cũng như việc duy trì môi trường hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển ở Biển Đông và khu vực“.

Bà cũng cho biết đại diện Bộ Ngoại giao Việt Nam “đã gặp đại diện Đại sứ quán Trung Quốc tại Việt Nam giao thiệp về vấn đề này”.

Và trong một diễn biến mới, truyền thông Trung Quốc cho biết, nước này vừa khánh thành một thư viện điện toán đám mây ở Phú Lâm, Hoàng Sa. Công trình này được Trung Quốc gọi là “Thư viện điện toán đám mây thành phố Tam Sa” có hơn 200.000 đầu sách điện tử và hơn 1000 sách audio. Nó cho phép người đọc có thể truy cập bằng máy tính và bằng cả thiết bị di động, bản tin trang Sina cho biết.

----------------------------

Bản tin Biển Đông ngày 10/8/2018

BTV Tiếng Dân

10/08/2018

https://baotiengdan.com/2018/08/10/ban-tin-bien-dong-ngay-10-8-2018/

Học giả Mỹ đề xuất chính sách hướng về Đông Nam Á

Ngày 7 tháng 8 vừa qua, Viện Doanh nghiệp Hoa Kỳ đã công bố báo cáo mới của Michael Mazza, đề xuất một chiến lược toàn diện cho Hoa Kỳ đối với khu vực Đông Nam Á. Theo Mazza, Đông Nam Á có vai trò trung tâm đối với khu vực châu Á với các tuyến đường biển chiến lược quan trọng của thế giới, bởi sự gần gũi về mặt địa lý đối với Ấn Độ và Trung Quốc, và bởi những nguồn tài nguyên dồi dào mà khu vực này đang chứa đựng.

Nhà nghiên cứu đề xuất, Hoa Kỳ nên cố gắng định hình một khu vực Đông Nam Á hoà bình trong khu vực và đối với các nước láng giềng, với những quốc gia có vị thế mạnh mẽ, độc lập và thịnh vượng, có các các chính phủ kiên cường, có trách nhiệm và có khả năng phản ứng.

Washington nên áp dụng một chiến lược toàn diện – với các trụ cột an ninh, kinh tế và quản trị – để đạt được những mục tiêu đó. Nếu Hoa Kỳ thành công, sẽ là một sự bảo đảm cân bằng quyền lực khu vực theo hướng thuận lợi cho Hoa Kỳ, bạn bè và đồng minh, tăng cường trật tự quốc tế tự do, tăng cường sự thịnh vượng ở nhà và ở Đông Nam Á, cũng như tự do trong khu vực.

Cũng tại buổi giới thiệu báo cáo trên, Trợ lý thư ký các vấn đề Châu Á – Thái Bình Dương của Bộ Quốc phòng Mỹ, ông Randall Schriver một lần nữa khẳng định, Hoa Kỳ sẽ chống lại “các quấy nhiễu” quân sự của Trung Quốc. Hành động rút lại lời mời Trung Quốc tham gia diễn tập RIMPAC 2018 muốn gửi đi tín hiệu cho thấy, Hoa Kỳ sẵn sàng đối đầu với Bắc Kinh để duy trì vai trò lãnh đạo của Mỹ ở Tây Thái Bình Dương.

Diễn biến đàm phán COC

Trong một diễn biến khác liên quan tới đàm phán Bộ Quy tắc Ứng xử trên Biển Đông (COC), bà Piper Campbell, Đặc sứ Mỹ phụ trách ASEAN đã tái khẳng định lập trường của Hoa Kỳ trong hồ sơ Biển Đông. Bà Campbell cho biết, ngoại trưởng Hoa Kỳ Mike Pompeo mới đây đã có dịp bày tỏ quan điểm của Washington, theo đó “mọi bộ quy tắc ứng xử (trên Biển Đông) cần ghi nhận các mối quan tâm và quyền lợi của các bên thứ ba“.

Cũng theo bà Campbell: “Trong những khuôn khổ như đàm phán về bộ Quy Tắc Ứng Xử trên Biển Đông COC, điều cực kỳ quan trọng là không nước nào được quyền gây áp lực đối với nước khác“.

“Điều quan trọng là mọi quốc gia, dù lớn hay nhỏ, đều phải có cơ hội bảo vệ các lợi ích quốc gia, cũng như các nguyên tắc quốc tế thật rõ ràng, mà cụ thể là những điều đã được ghi trong Công Ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển (UNCLOS)“, bà Campbell nói tiếp.

Đặc sứ Mỹ phụ trách ASEAN cũng nhấn mạnh rằng Washington luôn theo dõi sát những diễn biến ở Biển Đông.

Chiến lược “Một Ấn Độ – Thái Bình Dương mở và tự do” của Hoa Kỳ 

Thu hút nhiều sự quan tâm hiện nay của các nước liên quan là chiến lược “Một Ấn Độ – Thái Bình Dương mở và tự do” đã được Tổng thống Trump và các quan chức cấp cao của Mỹ quảng bá nhiều lần. TS Lê Hồng Hiệp mới đây đưa ra một cái nhìn từ phía Việt Nam đối với chiến lược này.

Trong bài bình luận đăng trên Viện Nghiên cứu Đông Nam Á của Singapore, TS Hiệp nhận định, trong khi Bộ Ngoại giao Việt Nam dường như sẵn sàng lắng nghe và tiếp nhận những nguyên tắc then chốt của chiến lược này, các quan chức quốc phòng Việt Nam lại có xu hướng tiếp cận thận trọng hơn. Việt Nam vẫn có thể hỗ trợ chiến lược này do các tranh chấp Biển Đông và sự dễ bị tổn thương khi đối mặt với Trung Quốc, nhưng sẽ chỉ ở mức độ thấp. Việt Nam có thể sẽ không muốn tham gia vào một khối chống Trung Quốc cứng rắn hoặc công khai đối đầu, mà thay vào đó sẽ chọn lựa mạng lưới các mối quan hệ an ninh linh hoạt đối với các cường quốc và các đối tác cùng quan điểm để kiềm chế Trung Quốc.

Cũng nên nhắc lại rằng, ngày 8 tháng 6 vừa rồi, Quốc hội Việt Nam đã thông qua Luật Quốc phòng sửa đổi, trong đó chính thức luật hoá các chính sách “không tham gia lực lượng, liên minh quân sự của bên này chống bên kia; không cho nước ngoài đặt căn cứ quân sự hoặc sử dụng lãnh thổ của Việt Nam để chống lại nước khác; không đe dọa hoặc sử dụng vũ lực trước trong quan hệ quốc tế“.

Đọc thêm: Thành viên Ban soạn thảo nói về những điểm mới trong Luật Quốc phòng năm 2018.

Khai thác chung ở Biển Đông

Các nhà phân tích tiếp tục bày tỏ mối lo ngại mới đối với dự định khai thác chung giữa Philippines và Trung Quốctrong vùng đặc quyền kinh tế của Philippines. Jay Batongbacal, giám đốc Viện Các Vấn Đề Hàng Hải và Luật Biển ở Philippines nói rằng, một thoả thuận khai thác chung như vậy sẽ tạo cho Trung Quốc lý do hợp pháp để đưa thêm tàu chiến và lực lượng thực thi pháp luật tới vùng biển tranh chấp, với lý do hộ tống các hoạt động khai thác của Trung Quốc.

Trong khi đó, Bộ trưởng Ngoại giao Philippines Alan Peter Cayetano ngày 8 tháng 8 thông báo, ông Tập Cận Bình dự kiến sẽ tới thăm Philippines và có cuộc hội đàm với Tổng thống Rodrigo Duterte vào cuối năm nay. Theo báo GMA News, ông Duterte đã mời nhà lãnh đạo Trung Quốc thăm Manila nhân chuyến công du Bắc Kinh của ông hồi tháng 12/2016.

Những thông tin khác: 

Việt Nam xác định Nga là đối tác tin cậy và triển vọng nhất trong hợp tác quân sự 

Anh muốn tăng cường hiện diện tại châu Á – Thái Bình Dương.

© Copyright Tiếng Dân