Người Việt Online
Tuesday, March 22, 2016 4:41:13 PM
HÀ NỘI
(NV) - Phớt lờ khiếu nại của một người dân
về việc vi phạm bản quyền, 'kênh YouTube' của Ðài Truyền Hình Việt Nam (VTV) bị
khóa vĩnh viễn từ ngày 7 Tháng Ba, 2016. Cho đến nay, VTV cũng không nhận lỗi
mà đùn đẩy trách nhiệm.
Vừa qua, truyền thông Việt Nam loan tin ông Bùi Minh
Tuấn (35 tuổi), chủ tài khoản kênh YouTube “Yamaha Trung Tá,” ở Quảng Trị, người
đã tố VTV ăn cắp bản quyền và làm lơ trước những khiếu nại của ông.
Ông Bùi Minh Tuấn điều khiển Flycam quay video clip.
(Hình: Facebook nhân vật)
Theo ông Tuấn: “VTV đã rất coi thường tác giả, bởi
vì tôi đã 4-5 lần gửi công văn tới tổng giám đốc VTV nhưng chưa bao giờ nhận được
văn bản trả lời chính thức từ lãnh đạo đài. Cực chẳng đã tôi buộc phải báo cáo
với YouTube.”
*VTV
cố tình cắt 'logo nhắc nhở bản quyền'
Có lẽ đây là trường hợp đầu tiên tại Việt Nam, một
công dân đòi lãnh đạo VTV, ông Trần Bình Minh, ủy viên Trung Ương Ðảng Cộng Sản
Việt Nam, phải xin lỗi mình công khai trong chương trình thời sự. Ðồng thời,
VTV phải tổ chức một buổi họp báo về vấn đề này “để khẳng định sự tôn trọng tác
giả, nhắc nhở những người làm truyền hình không nên vi phạm bản quyền nữa.” Buổi
họp báo này cũng phải do lãnh đạo VTV chủ trì. Nếu không, kênh YouTube của VTV
sẽ bị đóng cửa vĩnh viễn.
Ông Bùi Minh Tuấn đang là giám đốc một công ty tư
nhân chuyên kinh doanh xe máy ở Vĩnh Linh, Quảng Trị, và là người đam mê
flycam, tự đầu tư thiết bị để thực hiện rất nhiều cảnh quay bằng flycam ở khắp
Việt Nam và đăng các video này trên kênh YouTube với tên “Yamaha Trung Tá.”
Trên trang 'www.trungta.com.vn' của mình, ông Tuấn
viết: “Tiến trình tìm lại công lý của tác giả: Sau nhiều lần liên lạc với Phòng
Ðảm Trách Bản Quyền và Thương Hiệu từ VTV, ngoài việc không giải quyết được vấn
đề và 'anh A có việc đi ra ngoài,' nhiều lần nghe xin lỗi nhưng vẫn tiếp tục sử
dụng trái phép, tác giả đã viết đơn lên các bộ, cơ quan có thẩm quyền.”
Vẫn trên trang này, ông Tuấn cho hay, VTV tự ý cắt
cúp xóa bỏ logo nhắc nhở bản quyền “Copyright by Yamaha Trung Ta” bên góc trái
phía trên của video clip.
Biến tác phẩm của người khác thành sản phẩm của mình một cách trái pháp luật. Chưa kể, thông tin của tác giả tại kênh YouTube đầy đủ nhưng không chịu liên lạc và bỏ qua. Thêm vào đó, trong thời gian chờ giải quyết và phản hồi, VTV vẫn thản nhiên sử dụng liên tục tác phẩm “Việt Nam qua góc nhìn Flycam” trong các chương trình phát sóng.
Biến tác phẩm của người khác thành sản phẩm của mình một cách trái pháp luật. Chưa kể, thông tin của tác giả tại kênh YouTube đầy đủ nhưng không chịu liên lạc và bỏ qua. Thêm vào đó, trong thời gian chờ giải quyết và phản hồi, VTV vẫn thản nhiên sử dụng liên tục tác phẩm “Việt Nam qua góc nhìn Flycam” trong các chương trình phát sóng.
Trong hơn một năm qua, ông Tuấn đã ròng rã gửi đơn tới
tổng giám đốc VTV, Cục Bản Quyền của Bộ Văn Hóa Thể Thao Du Lịch, Bộ Thông Tin
Truyền Thông để khiếu nại do phát hiện gần 20 lần vi phạm bản quyền trên các
kênh sóng của VTV. Tuy nhiên, chưa một lần lãnh đạo VTV có công văn trả lời ông
một cách chính thức.
Lần đầu tiên ông Tuấn thông báo với YouTube là ngày
2 Tháng Chín, 2015. Theo quy định của YouTube, sau khi nhận được báo cáo,
YouTube sẽ gửi mail tới kênh YouTube của VTV để VTV rút các video vi phạm bản
quyền. Lần thứ hai, ông Tuấn gửi báo cáo là vào Tháng Mười Một, 2015, và khi
ông báo cáo đến lần thứ ba về vi phạm của VTV vào ngày 23 Tháng Hai, 2016,
YouTube quyết định khóa kênh YouTube chính thức của VTV từ ngày 29 Tháng Hai.
Ngày 6 Tháng Ba, đại diện Ban Kiểm Tra của VTV đã hẹn
làm việc trực tiếp với ông Tuấn để giải quyết những liên quan về vấn đề bản quyền,
nhưng khi biết ông Tuấn muốn thu hình trực tiếp buổi làm việc thì VTV đã hủy cuộc
hẹn.
Hình ảnh ông Bùi Minh Tuấn đưa ra chứng cứ tố cáo
VTV “chôm” video của mình.
Lý do ghi hình buổi làm việc này, ông Tuấn cho hay
vì có nhiều lời đồn thổi ông muốn kiếm tiền từ VTV và muốn nổi tiếng, do đó ông
muốn nội dung làm việc phải công khai, minh bạch, và phải quay phim chụp ảnh,
cũng như mời mọi người đến làm bằng chứng.
Tuy nhiên, vì VTV hủy hẹn, và đây là thời hạn cuối
cùng trong hạn định bảy ngày, kể từ ngày kênh YouTube của VTV bị khóa kênh, nếu
ông Tuấn không đồng ý gỡ khiếu kiện thì kênh này của VTV sẽ chính thức bị xóa
vĩnh viễn trên hệ thống YouTube. Ðây là quy định được YouTube áp dụng trên toàn
cầu và không có ngoại lệ trong bất cứ trường hợp nào.
*VTV
đùn đẩy trách nhiệm
Ngày 10 Tháng Ba, ông Nguyễn Thành Lương, phó tổng
giám đốc VTV, đã ký văn bản trả lời khiếu nại của ông Bùi Minh Tuấn.
Nội dung văn bản này cho hay, VTV đã xác minh có một
số chương trình của VTV đã sử dụng hình ảnh của kênh YouTube Yamaha Trung Tá mà
không đảm bảo các quy định của luật cũng như quy định của VTV về khai thác, sử
dụng tác phẩm của tác giả khác. Ðiều này đã không đúng với các quy định của
pháp luật về sở hữu trí tuệ và của VTV trong vấn đề thông tin tên tác giả và
nguồn gốc, xuất xứ của tác phẩm.
Theo giải thích của VTV, có ba nguyên nhân dẫn đến
việc vi phạm bản quyền tác giả nói trên, đó là: “Một số phóng viên đã không thực
hiện đúng quy trình sản xuất và sử dụng nguồn tư liệu trong sản xuất chương
trình, trong đó có cả lỗi vô tình và cố ý.”
“Một lý do khác, đó là một số chương trình VTV phát
sóng nhưng do một số cơ quan, bộ, ngành, địa phương cung cấp cho đài, hay hình ảnh,
tư liệu được họ cung cấp cho đài, mà theo thỏa thuận, các chương trình này do họ
phải chịu trách nhiệm về vấn đề bản quyền.”
Bên cạnh đó, trong một số trường hợp, một số phóng
viên của đài đã liên hệ và được tác giả cho phép sử dụng trong một chương trình
phát sóng nào đó trên đài, nhưng sau đó các đồng nghiệp khác vô tình nghĩ là đã
có bản quyền và đã khai thác, sử dụng lại, dẫn đến sự vi phạm.
Về việc giải quyết khiếu nại, VTV đã trả lời như
sau: “Do VTV có quy định phân cấp cho các đơn vị sản xuất nội dung chương trình
phải chịu trách nhiệm về nội dung do đơn vị mình sản xuất. Các đơn vị sản xuất
được thể hiện ở bảng chữ cuối của chương trình. Vì thế, từ trước tới nay, khi
có khiếu nại các đơn vị sản xuất đã trực tiếp liên hệ và xin lỗi ông (Bùi Minh
Tuấn) và đã được ông đồng ý một số trường hợp.”
Tuy nhiên, VTV đề nghị ông Tuấn: “Trong phản ánh vi
phạm lần này, để giải quyết nhanh chóng, đề nghị ông làm việc trực tiếp với những
đơn vị có chương trình mà ông phản ánh và các đơn vị liên quan để được đáp ứng
các quyền lợi của pháp luật”.
*'Luật'
YouTube, và 'luật' Việt Nam
Kênh YouTube Yamaha Trung Tá đã được cấp quyền và chứng
nhận Content ID, quyền sở hữu và sáng tác của tác giả với tư cách: “Chặn sao
chép trái phép tác phẩm toàn cầu.”
Theo chính sách của Google, chỉ cần 0.5 giây hình ảnh
bị sao chép tác phẩm xuất hiện, video vi phạm đã bị chặn và bị phạt nặng. Không
cần thông báo cho YouTube thì hệ thống Content ID cũng đã tự rà soát và xử lý.
Tuy nhiên, do biết luật YouTube nên VTV đã tìm cách lách luật, cố tình tìm cách
để qua mặt YouTube bằng các kỹ thuật can thiệp và xử lý hình ảnh.
“Luật” YouTube quy định: “Nếu bạn thấy video YouTube
của mình trên một trang web khác mà không có sự cho phép của bạn, bạn sẽ phải
thực hiện theo quy trình yêu cầu xóa video. Khi đó, bạn phải mô tả tác phẩm của
bạn mà bạn cho là đã bị vi phạm: nhớ mô tả rõ ràng và đầy đủ nội dung có bản
quyền mà bạn muốn bảo vệ.”
Ðồng thời, “khiếu nại của bạn phải chứa URL cụ thể của
video mà bạn cho là vi phạm quyền của bạn, nếu không chúng tôi sẽ không thể xác
định và xóa video đó. Thông tin chung về video, chẳng hạn như URL kênh hoặc tên
người dùng, vẫn chưa đủ. Vui lòng bao gồm URL của video chính xác. URL phải ở định
dạng sau: 'www.youtube.com/watch?v=xxxxxxxxxxx"
Còn “luật” Việt Nam, để chứng minh VTV vi phạm, phải
thỏa đáng các điều kiện của Luật Sở Hữu Trí Tuệ. Hiện tại kênh YouTube của VTV
bị tháo xuống vì vi phạm quy chế của YouTube, tuy nhiên khi chưa có phán quyết
của tòa án thì không có nghĩa là VTV vi phạm pháp luật Việt Nam.
Theo đó, các clip được cho là của ông Bùi Minh Tuấn
mà VTV lấy từ YouTube, bao gồm hình ảnh của đoạn video quay phim và bài nhạc được
lồng vào. Clip này sẽ được bảo hộ với hình thức bản ghi hình. Như vậy, bản ghi
hình được bảo hộ là quyền liên quan chứ không phải quyền tác giả.
Trong bản ghi hình này có một quyền tác giả phát
sinh, đó là quyền tác giả bài hát “Việt Nam ơi.” Vì vậy, phải căn cứ vào thời
điểm ông Tuấn hoàn thành clip, rồi “úp” lên YouTube, và thời điểm VTV sử dụng
clip đưa vào chương trình của VTV thì ông Tuấn đã xin phép tác giả bài hát
chưa?
Theo luật, việc xin phép tác giả bài hát sau này
hoàn toàn khác với việc xin phép vào thời điểm hoàn thành clip. Do đó, nếu vào
thời điểm hoàn thành clip, rồi úp lên YouTube mà ông Tuấn chưa xin phép, chưa
được sự đồng ý của tác giả bài hát thì theo khoản 2 Ðiều 6 thì clip này không
được bảo hộ quyền liên quan.
Nếu ông Tuấn đã liên lạc với tác giả trước khi lồng
bài hát vào clip thì lúc này được bảo hộ theo khoản 2 Ðiều 6, lúc này ông Tuấn
được bảo hộ quyền liên quan.
Khi đó, hành vi sử dụng clip của VTV có sai không,
và nếu sai thì bị xử lý như thế nào? Ðiều 33 của luật này cho phép VTV được quyền
sử dụng mà không phải xin phép, nhưng phải trả tiền nhuận bút, thù lao theo thỏa
thuận cho tác giả; trường hợp không thỏa thuận được thì thực hiện theo quy định
của chính phủ hoặc khởi kiện tại tòa án.
Trên trang web www.trungta.com.vn của mình, ông Bùi
Minh Tuấn viết: “Bài hát 'Việt Nam ơi' được sử dụng trong video với sự cho phép
của tác giả Minh Beta.” (Q.D.)
No comments:
Post a Comment