Việc tôn trọng và cổ xuý các nguyên tắc dân chủ, các
quyền con người và quyền cơ bản nơi công sở đã tạo thành một yếu tố thiết yếu
trong Hiệp ước đối tác và hợp tác của EU-Việt Nam (PCA) được
ký kết vào tháng 6-2015. Những quan ngại chính của EU bao gồm các quyền dân sự
và chính trị, đặc biệt là các quyền tự do bày tỏ chính kiến, tự do truyền thông
báo chí, tự do tôn giáo và tín ngưỡng, cũng như việc áp dụng án tử hình. Trong
khuôn khổ đẩy mạnh việc thực thi các cam kết của Hiệp Ước CPA, vào tháng 10
(2014) EU và Việt Nam đã có cuộc họp chuẩn bị cho vòng thứ 4 đối thoại cải thiện
nhân quyền tổ chức vào tháng 1, 2015 tại Brussels.
Nhân quyền đã là vấn đề chính tại các chuyến thăm
song phương cấp cao trong suốt năm qua. Cụ thể, vấn đề nhân quyền được nâng lên
tầm cao nhất khi tổng thống Barroso đến thăm Việt Nam, cũng như chuyến đi
Brussels của thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng gặp gỡ tổng thống Van Rompuy, Barroso và
Schulz. Hai cuộc họp mặt Ủy ban hỗn hợp lần thứ 9 EU-Việt Nam và cuộc hội đàm
chính trị cấp cao vòng 3 diễn ra vào tháng 3 đã tạo cơ hội đưa ra những mối
quan ngại về nhân quyền. Thông qua các liên hệ chuẩn bị trước cho cuộc đối thoại
về nhân quyền, những tuyên bố công khai và ngoại giao kín đáo, EU kêu gọi chính
phủ Việt Nam loại bỏ những hạn chế đối với quyền tự do bày tỏ chính kiến và tự
do thông tin báo chí; yêu cầu được thăm các tù nhân, quan sát các phiên toà xử
và dựa vào nền tảng nhân đạo để trả tự do cho một số nhà hoạt động bị cầm tù
đang trong tình trạng sức khỏe yếu kém. EU đã có những tuyên bố công khai về những
phiên tòa kết án những người hoạt động nhân quyền, vấn đề áp dụng án tử hình và
việc phóng thích một số nhân vật được quan tâm.
Hơn nữa, trong cuộc đối thoại chính trị thường
xuyên, EU lặp đi lặp lại mối quan quan ngại về việc bắt giam, kết án một số nhà
hoạt động và những người viết blog; kêu gọi phóng thích tất cả những người vận
động nhân quyền ôn hòa bị cầm tù trong nước. Danh sách những nhân vật được quan
tâm đã được EU cập nhật thường xuyên và chia sẻ với nhà chức trách Việt Nam. Việc
phóng thích vào tháng 4 dành cho nhà hoạt động Nguyễn Tiến Trung, người có tên
trong danh sách nói trên và là người được trưởng phái đoàn EU thăm viếng trong
tù vào tháng 6 năm 2013 là một kết quả điển hình. Thật không may, trong năm
2014 mọi yêu cầu thăm viếng các nhân vật được quan tâm đang bị cầm tù đều bị
nhà nước Việt Nam từ chối. EU cũng đã gặp gỡ Bộ Công An để bày tỏ mối
quan ngại đối với việc sách nhiễu và sử dụng bạo lực nhắm vào những người hoạt
động nhân quyền khi họ dự định tham gia vào các buổi tổ chức về nhân quyền do cộng
đồng quốc tế thực hiện.
Ngày 17/04 Nghị viện Châu Âu đã thông qua một nghị
quyết liên quan đến việc thương thuyết cho Hiệp ước Thương mại tự do giữa EU-Việt
Nam trong đó có những điều khoản liên quan đến nhân quyền, trong đó có các quyền
cốt lõi về lao động.
EU thường xuyên tiếp xúc những người bảo vệ nhân quyền
và các tổ chức xã hội dân sự, đồng thời đã có 2 chuyến tham quan và quan sát
toà xử cho 2 trường hợp. EU cũng đã theo dõi những phát triển liên quan đến quyền
tự do tôn giáo hoặc tín ngưỡng vốn vẫn đang là vấn đề được quan tâm (đặc biệt
là việc đàn áp các nhóm tôn giáo không được nhà nước công nhận và việc phá hủy
tài sản của họ), mặc dù EU có ghi nhận những cải thiện dần dần trong việc đăng
ký hoạt động của các nhà thờ. Phái đoàn đại diện EU cũng đã nhiều lần tiếp xúc
với những nhà lãnh đạo thuộc các tôn giáo khác nhau.
Vào năm 2014, Việt Nam đã trải qua đợt Kiểm Điểm Định
Kỳ Phổ Quát (UPR) lần 2 tại Geneva. Trong khi thừa nhận rằng nhà nước Việt Nam
đã có những bước đi tích cực kể từ chu kỳ UPR đầu tiên, nhiều phái đoàn (trong
đó có các nước thành viên EU) đã nêu rõ sự cần thiết trong việc cải thiện quyền
tự do bày tỏ chính kiến, quyền tự do thông tin báo chí, không gian dành cho các
hoạt động xã hội dân sự và án tử hình v.v... Việt Nam đã tham gia kiểm điểm
trong tinh thần hợp tác, đã chấp nhận 182 trong số 227 khuyến nghị và sẽ đưa ra
một kế hoạch hoạt động vào cuối năm để thực hiện. EU đã đóng một vai
trò tích cực trong quá trình UPR và EU cũng đã được
chấp thuận cho việc theo dõi cũng như cung cấp hỗ trợ
cho Việt Nam trong việc thực hiện các khuyến nghị.
Việt Nam vẫn phải tiếp tục tạo được dấu ấn cho việc
quảng bá nhân quyền trong nước lẫn quốc tế trong vai trò thành viên của Hội Đồng
Nhân Quyền Liên Hiệp Quốc kể từ khi Việt Nam tham gia vào tháng 11-2013 (trong
nhiệm kỳ nhiệm kỳ 2014-2016).
EU tiếp tục hỗ trợ hiện đại hóa hệ thống tòa án, những
hình thức khác liên quan đến việc tiếp cận tư pháp, với khoản tài trợ 8 triệu
Euro cho Chương Trình Đối Tác Tư Pháp (Justice Parnership Programme), một khởi
sự liên doanh tài trợ bao gồm EU, Đan mạch và Thụy Điển. Dự án này hỗ trợ các
cơ quan chủ lực như Bộ Tư Pháp, Tòa Án Tối Cao, Viện Kiểm Sát Tối Cao và Hiệp Hội
Luật Sư; đào tạo thẩm phán, luật sư và các thành phần chuyên môn khác trong
lãnh vực luật. Quản trị vànguyên tắc của pháp luật cũng là một lĩnh
vực trọng tâm của chương trình MIP (Multiannual Indicative Programme)
2014-2020 đã được thông qua vào tháng 8.
Chương trình EIDHR hỗ trợ 7 dự án bao gồm một lãnh
vực rộng với nhiều vấn đề như gia tăng sức mạnh quyền hạn cho những người nhiễm
HIV và thành phần quần chúng có nguy cơ lây nhiễm HIV cao hơn; quyền cho những
người khuyết tật, hỗ trợ cho các mạng lưới tổ chức xã hội dân sự, quyền cho những
người dân tộc thiểu số, quyền công nhân và mối quan hệ trong lao động. Trong
khuôn khổ của Quỹ đối thoại chiến lược - Strategic Dialogue Facility, EU cũng
đã hỗ trợ các hoạt động trong các lãnh vực chống tham nhũng, quyền cho những
người dân tộc thiểu số, quyền tự do tôn giáo và tín ngưỡng, cai quản và di trú.
Vào tháng 6 phái đoàn EU và các đại sứ quán quốc gia thành viên EU đã thông qua
Lộ trình EU cho những cam kết với các tổ chức xã hội dân sự.
Nguồn: http://www.consilium.europa.eu/en/policies/pdf/st10152-en15_pdf/
(từ trang 329-331)
(từ trang 329-331)
Lược
dịch:
No comments:
Post a Comment