Thứ hai 31 Tháng Giêng 2011
Phong trào nổi dậy không giảm cường độ tại Cairo. Bất chấp lệnh giới nghiêm, hàng ngàn người vẫn chiếm giữ quảng trường Giải Phóng suốt đêm qua. Trong khi đó, Hoa Kỳ tăng thêm sức ép lên đồng minh Ai Cập, thúc giục Cairo chuyển giao quyền lực cho một chính phủ hợp với ý nguyện của dân.
Trên các hệ thống truyền hình Mỹ, ngoại trưởng Hillary Clinton sử dụng ngôn từ cứng rắn hơn đối với chế độ Cairo và đặc biệt đối với Tổng thống Hosni Mubarak so với những ngày trước. Theo Washington, những thay đổi nhân sự trong chính phủ chưa đủ.
Từ Washington, thông tín viên Raphaël Reynes phân tích:
“ Suốt hai ngày cuối tuần , chính quyền Mỹ đi dây trên trong cuộc khủng hoảng tại Ai Cập. Ngày 30/01/2011, Tổng thống Obama điện đàm với các nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ, Israel, Anh Quốc và Ảrập Xêút. Bộ trưởng Quốc phòng Robert Gates và Tổng tham mưu trưởng liên quân, đô đốc Mc Mulen, cũng có nhiều cuộc thảo luận với đồng nhiệm Ai Cập.
Theo Nhà Trắng, các cuộc thảo luận này nhằm hổ trợ cho một tiến trình “chuyển tiếp đến một chính phủ đáp ứng khát vọng của nhân dân Ai Cập”. Nhưng chính phủ này vẫn do ông Mubarak, đồng minh của Hoa Kỳ từ 30 năm qua, lãnh đạo.
Cùng lúc đó, ngoại trưởng Hillary Clinton lên giọng với chính quyền Ai Cập. Trong các chương trình thời sự truyền hình, bà Clinton nói rằng “ từ nay Hoa Kỳ chờ đợi một cuộc chuyển tiếp đúng nghĩa để mang lại cho nhân dân Ai Cập điều mà họ mong đợi và thiết lập một nền dân chủ thật sự. Phải ban hành những biện pháp đầu tiên cho phép tổ chức bầu cử tự do và minh bạch trong tương lai”. Ngoại trưởng Mỹ tuyên bố thêm là Hoa Kỳ “ đòi hỏi Tổng thống vẫn còn đang tại chức thực hiện những gì cần thiết để tạo thuận lợi cho việc chuyển tiếp theo chiều hướng này”.
Thông điệp của Mỹ không còn đóng khung trong nội dung “kêu gọi chừng mực” của những ngày trước, nhưng cũng không đi quá xa. Thứ bảy vừa qua, Nhà Trắng đã đề cập đến khả năng xét lại viện trợ quân sự. Qua hôm sau, bà Clinton khẳng định là cho đến giờ này không có chuyện đình chỉ số tiền 1,3 tỷ đô la viện trợ hàng năm cho Ai Cập."
Israel thúc giục phương Tây ủng hộ Mubarak
Trong một lời tuyên bố chung, tổng thống Pháp, thủ tướng Anh và thủ tướng Đức kêu gọi Tổng thống Mubarak “tiến hành cải cách theo nguyện vọng chính đáng của nhân dân Ai Cập, bằng mọi giá tránh sử dụng vũ lực đàn áp thường dân”.
Nhưng tại Trung Đông, biến động ở Ai Cập làm Israel rất lo ngại. Thủ tướng Benjamin Netanyahu nhận định là suốt 30 năm qua, hai nước sống trong hòa bình là nhờ tổng thống Mubarak. Theo báo Haaretz và đài phát thanh quân đội, chính phủ Israel hồi cuối tuần qua đã gởi một “thông điệp mật” đến Hoa Kỳ và Liên Hiệp Châu Âu, yêu cầu các cường quốc Tây phương hậu thuẩn chế độ Ai Cập trước làn sóng phản đối của dân chúng. Chính phủ Israel nhấn mạnh là hãy vì “quyền lợi của Tây phương và của toàn Trung Đông” giúp cho chính quyền Ai Cập được vững vàng.
Cụ thể, Israel kêu gọi Tây phương “ngưng công khai phê phán tổng thống Mubarak”. Theo nhận định của đài phát thanh quân đội Israel, nội dung của thông điệp mật là một hình thức chỉ trích các chính phủ Mỹ và Tây Âu đã giữ khoảng cách với chính quyền Ai Cập.
Được AFP đặt câu hỏi , phát ngôn viên thủ tướng Israel cũng như Bộ Ngoại giao không xác nhận, nhưng cũng không phủ nhận tin này.
Tình hình tại chỗ
Về tình hình tại chỗ : hôm nay, cuộc nổi dậy đã bước sang ngày thứ bảy. Sáng nay chính quyền đã huy động xe tăng đến bao vây quảng trường Tahrir, biểu tượng của phong trào nổi dậy tại Ai Cập. Quảng trường Tahrir là địa điểm tập hợp của người biểu tình. Từ tối hôm qua, bất chấp lệnh giới nghiêm được áp dụng từ 6 giờ tối, giờ địa phương, đã có rất đông người tại thủ đô Cairo tụ tập về đây. Sáng nay, tại chỗ có khoảng hơn một ngàn người kiên trì đối đầu với các lực lượng an ninh và cảnh sát.
Theo đặc phái viên đài RFI, cảnh sát Ai Cập dùng hàng rào kẽm gai để bao vây quảng trường và kiểm soát người qua lại. Họ cũng đã dùng các tảng bêtông lớn để chặn các con đường dẫn đến quảng trường Tahrir. Trong những điều kiện như trên, dân chúng Cairo khó có thể sinh hoạt bình thường và nhiều người không đi làm hôm nay. Bên cạnh các cuộc xuống đường, phe đối lập Ai Cập hôm nay còn kêu gọi dân chúng tham gia tổng đình công để chuẩn bị cho cuộc tuần hành vào trưa mai (01/02/11), đánh dấu đúng một tuần lễ phong trào phản kháng Ai Cập bị thẳng tay đàn áp, làm ít nhất 125 người thiệt mạng và hàng ngàn người bị thương.
Sơ tán kiều dân
Trong lúc tình hình tại chỗ thêm căng thẳng, cộng đồng quốc tế bắt đầu sơ tán kiều dân về nước : Chính phủ Hoa Kỳ, Úc, Nhật. . . đang chuẩn bị đưa máy bay sang đón hàng ngàn kiều dân về nước. Canada, Ảrập Xêút, Ấn Độ, Hy Lạp, Thổ Nhĩ Kỳ, Irak … thì đã tiến hành chiến dịch sơ tán khỏi Cairo.
Riêng nước Pháp và Nga, trước mắt mới chỉ có các tập đoàn hiện diện tại Ai Cập đưa nhân viên và thân nhân của họ hồi hương. Tập đoàn dầu hỏa Loukoil của Nga đã đưa 15 nhân viên qua Dubai lánh nạn. Hãng khí đốt Novatek cho biết đang chuẩn bị thuê hẳn một chuyến bay để đưa nhân viên về thẳng Matxcơva. Về phía các doanh nghiệp Pháp, tập đoàn viễn thông France Telecom, ngân hàng Crédit Agricole và nhà máy xi măng Lafarge cho biết đã sơ tán một phần nhân sự.
Các nhà máy của tập đoàn xe hơi Nhật Bản Nissan tạm ngưng hoạt động trong một tuần lễ kể từ ngày hôm qua. Hãng xe Toyota đã hủy các cuộc họp được dự trù diễn ra tại Cairo, nhưng vẫn duy trì kế hoạch sản xuất hàng năm hơn 3000 chiếc xe vượt mọi địa hình tại Ai Cập kể từ năm tới.
Cuối cùng, về tác động kinh tế : ngành du lịch, nguồn ngoại tệ chính của Ai Cập, đang bị thiệt hại nặng nề. Năm ngoái, 14,7 triệu du khách đã tham quan Ai Cập. Riêng đối với thị trường dầu hỏa, tổ chức OPEP lo ngại khủng hoảng Ai Cập gây trở ngại cho việc vận chuyển dầu hỏa ra thị trường quốc tế, đặc biệt là qua ngả kênh Suez. Tuy nhiên, khối này cam kết sẵn sàng gia tăng mức cung cấp, tránh gây thêm căng thẳng trên thị trường vàng đen.
.
.
.
BBC
Cập nhật: 13:52 GMT - thứ hai, 31 tháng 1, 2011
Cảnh sát Ai Cập đã trở lại giữ vị trị trong một số nơi tại Cairo mà họ bỏ đi thứ Sáu tuần trước trong làn sóng biểu tình chống chính phủ. Bộ Nội vụ Ai Cập nói họ ra lệnh cho các nhân viên cảnh sát hợp tác với quân đội.
Tình hình hiện chưa rõ ràng, với cảnh trực thăng của quân đội bay trên bầu trời và người dân dưới mặt đất tiếp tục tụ họp, bất chấp lệnh giới nghiêm.
Có vẻ như người biểu tình muốn tăng sức ép lên chính quyền của Tổng thống Hosni Mubarak để ông phải từ chức nhưng cũng chưa rõ điều này có xảy đến hay không.
Hàng chục nghìn người vẫn tụ tập ở trung tâm thủ đô Cairo trong đợt biểu tình chống chính phủ đã sang đến ngày thứ bảy.
Họ cũng kêu gọi tổng đình công để tăng sức ép buộc Tổng thống Hosni Mubarak, 82 tuổi, phải ra đi.
Trước đó, phát biểu trước đám đông trên quảng trường Giải Phóng, nhân vật từng được giải Nobel Hòa bình, ông Mohamed ElBaradei kêu gọi người biểu tình kiên nhẫn và nói "thay đổi đang đến".
Ông ElBaradei được các nhóm đối lập yêu cầu đại diện điều đình với nhà chức trách về việc thành lập một chính phủ liên hiệp quốc gia.
Tuy nhiên, có vẻ như ông ElBaradei không thu hút được sự chú ý của toàn thể đám đông, trong có nhiều phe nhóm.
Hiện dư luận đang chú ý đến thái độ của quân đội.
'Con em nhân dân'
Trước đó, Tổng thống Hosni Mubarak đã gặp gỡ các chỉ huy quân đội trong chuyến thăm một doanh trại. Còn nhà văn Ai Cập, Ahdaf Soueif, thì tin rằng quân đội vẫn đứng về phía nhân dân.
Là người tham gia biểu tình, bà nói điều nhìn thấy trước mặt là "quân đội và người dân hợp tác và giữ quan hệ".
"Quân đội, những binh lính cũng là con em của nhân dân chúng tôi, và là một phần của xã hội Ai Cập."
Có vẻ người Mỹ đã khẩn cấp cảnh báo Tổng thống Mubarak không để xảy ra thêm các vụ giết người nữa nhưng chưa rõ liệu ông ta có thể tồn tại trước tiếng nói của phe đối lập trên đường phố hay không.
Chưa kể việc chuyển giao quyền lực nếu xảy ra thì cũng chưa rõ sẽ theo hình thức nào.
Ông Mubarak có vẻ còn cương quyết không chịu đào thoát như Tổng thống Ben Ali của Tunisia đã làm, và người Mỹ cũng không muốn thấy như thế.
Các khoảng trống quyền lực sẽ tạo ra các nguy hiểm rất lớn thực sự.
Từ quan điểm của Hoa Kỳ, kịch bản tốt nhất có thể diễn ra sẽ là một kết cục hòa bình cho các cuộc biểu tình, ông Mubarak nghỉ hưu trong khi một phần nào đó (ít nhất) của hệ thống quyền lực mà ông ta đã tạo ra, hy vọng sẽ giảm đi tệ tham nhũng.
Theo đánh giá của phóng viên kỳ cựu John Simpson được BBC cử đến thành phố Alexandria chứng kiến biểu tình tại Ai Cập thì đường phố nước này đang tăng sức ép lên ông Mubarak.
Tuy nhiên, theo John Simpson, hiện còn nhiều yếu tố khác nữa chưa đoán trước được, như thái độ của bản thân những người biểu tình.
Hoa Kỳ qua lời ngoại trưởng Hillary Clinton và sau đó là Tổng thống Barack Obama nói rằng tốt nhất là Ai Cập có cuộc chuyển giao quyền lực "trong trật tự".
Thế nhưng câu hỏi là liệu đường phố Cairo và các thành phố khác có muốn chỉ cho ông Mubarak ra và để lại một thể chế thân Phương Tây hay không.
Người biểu tình tại Jakarta, Indonesia ủng hộ dân chúng Ai Cập
.
.
.
No comments:
Post a Comment