NGẪM
LẠI CHUYỆN CŨ - Ngồi nhà, đóng chặt cửa vẫn nghe gió bão rít mà sốt ruột. Đọc
fây thấy nhiều bạn đưa ảnh tư liệu bão năm xưa ở Hà Nội cách đây đã trên trăm
năm. Đang lại bài viết cũ và những tấm ảnh để chia sẻ chung. Người xưa, lúc máy
ảnh còn hiếm vẫn biết ghi lại rồi làm bưu ảnh, nhờ vậy đến nay ta mới được xem
lại…và vẫn thấy xúc đông. QXN
BÃO
Ở XỨ TA
Bão
là một hiện tượng tự nhiên diễn ra ở nhiều nơi khắp thế giới. Nước Việt Nam ở xứ
nhiệt đới lại phơi lưng ra biển cả nên bão tố càng nhiều. Những trận bão lớn đều
được sử sách của triều đình, chính quyền ghi lại. Bước vào thế kỷ XX, có một trận
bão cực lớn không chỉ có sử sách của triều đình mà còn có cả báo chí đương thời
ghi lại.
Đó
là trận bão năm Giáp Thìn (1904) dưới triều Thành Thái thứ 16 . Điều đáng nói
là cơn bão lại ập đến bờ biển một số tỉnh ở Nam Kỳ là vùng đất vốn rất ít khi gặp,
do vậy mà tác hại càng lớn.
Báo
chí đương thời mô tả, bão đổ vào cùng lúc thành phố Sài Gòn- Gia Định và các tỉnh
Tân An, Mỹ Tho, Bến Tre, Sóc Trang và đặc biệt dữ dội ở Gò Gông vào đúng sáng
chủ nhật 1-5-1904, đã tạo nên khung cảnh tàn phá đến kinh hoàng.
Sài
Gòn chứng kiến tuyến đường sắt mà thành phố này vốn tự hào đã bị gió bão cày xới
ngổn ngang và tê liệt; nhiều tàu biển ngoài cảng bị sóng đánh dạt lên bờ, 900 gốc
cây trong phố bị bật gốc và xuất hiện cả vòi rồng. Ở Tân An thì có cả mưa đá.
Đèn biển và hệ thống liên lạc hàng hải ở Vũng Tàu (Cap Saint Jacques)cũng bị hư
hại nặng. Tỉnh Gò Công có số người chết ước ba ngàn… Tờ "Aurore" xuất
bản ở Pháp ngày 21-5-1904 dẫn báo cáo của Phó thống đốc Rodier cho biết mấy tỉnh
Nam Kỳ ấy có tới sáu ngàn người chết và mất tích, tổng thiệt hại cho nông nghiệp
ước chừng 3 triệu F…Cũng cần nói thêm rằng, tiếp đó, Nam Kỳ lại bị bão kéo đến
một lần nữa vào ngày 2-11 cùng năm, bổ sung cho cơn lũ kéo dài từ tháng 9 khiến
thiệt hại càng thêm nghiêm trọng.
Cũng
lại cần nói thêm rằng, chính sử của Triều Nguyễn (Thực Lục) chép rõ: ở Trung Kỳ
nơi bão vốn thường xuyên đổ bộ cũng phải chịu đựng cơn bão ngày 2 tháng tám (âm
lịch) năm đó không chỉ đổ vào khiến 163 người dân ở Quảng Trị cùng 411 người
dân ở Quảng Bình bị chết, vô số nhà cửa, thuyền bè và gia súc bị tổn hại rất
nhiều mà chính kinh đô Huế lại là tâm của cơn bão. Gió mưa dữ dội khiến cột cờ
trên kỳ đài bị gẫy, cầu thép Trường Tiền người Pháp mới xây hoành tráng cũng bị
cuốn đi vài nhịp, dân 6 huyện chết và bị thương 765 nam nữ, trong đó có cả những
người của triều đình (thành viên Bộ Lễ) cũng tử nạn khi đang thực thi công vụ…
Năm
Thìn ấy, nói đến bão, sử sách cũng chép tên các tỉnh Thanh-Nghệ- Tĩnh, Quảng
Nam, Quảng Ngãi là những nơi có bão...
Năm
ấy, không thấy nói đến Bắc Kỳ có bão, nhưng trước đó một năm, ngày 7-6-1903,
bão lớn đổ vào Hà Nội mà một số tỉnh Bắc Kỳ. Vị chủ bút báo "Nông Cổ Mín
Đàm" ở Sài Gòn là Lương Khắc Ninh đã căn cứ vào báo chí ở Đà Nẵng để viết
tin cho đồng bào Nam Kỳ biết về cơn bão này. Nhà báo mô tả "duy tỉnh Hà Nội,
Nam Định và Thái Bình chịu (thiệt hại) nặng nề lắm. Xe hỏa lật ngoài đường, rất
nhiều thoàn (thuyền) và tàu chìm, lâu đài và dân cư sập hư cũng nhiều lắm, hãng
buôn nhà nghề đều bị lột bay cả nóc, người chết trong bão đó cũng dư trăm, hao
dân tài vật cũng mấy triệu dư…"
Lại
nói thêm, sử chép chỉ 4 ngày sau đó, ngày 11-6-1903 vùng đất Quỳ Châu, Nghệ An
có hiện tượng động đất và lở núi…
Phản
ánh những hiện tượng này, đáng tiếc cho đến nay chúng tôi mới sưu tập được một
số ảnh chụp ở Hà Nội mà phần lớn lại in thành bưu ảnh (?!), còn với các địa
phương khác thì rất ít…Xin giới thiệu cũng các bạn QXN
HÌNH
:
https://www.facebook.com/photo?fbid=549052997551730&set=pcb.549054347551595
https://www.facebook.com/photo?fbid=549053007551729&set=pcb.549054347551595
https://www.facebook.com/photo?fbid=549053030885060&set=pcb.549054347551595
https://www.facebook.com/photo?fbid=549053080885055&set=pcb.549054347551595
https://www.facebook.com/photo?fbid=549053074218389&set=pcb.549054347551595
https://www.facebook.com/photo/?fbid=549053097551720&set=pcb.549054347551595
(17
hình)
.
No comments:
Post a Comment