Hỗ
trợ quân sự Ukraina : Nước Pháp ‘‘lên tuyến đầu’’
Trọng Thành
- RFI
Đăng ngày: 31/05/2024 - 16:40
Tranh cử Nghị Viện Châu Âu bước vào giai đoạn cuối và cuộc
chiến Ukraina chống xâm lược Nga là chủ đề chính của nhiều nhật báo Pháp. Le
Figaro dành bài xã luận trang nhất cho chủ đề nước Pháp ‘‘lên tuyến đầu’’, sau
quyết định của tổng thống Macron cho phép Ukraina sử dụng vũ khí do Pháp cung cấp
để tấn công một số mục tiêu quân sự trên đất Nga.
Pháo
CAESAR, loại vũ khí được Pháp viện trợ cho Ukraina. Ảnh minh họa : Tập trận
Spring Storm 2023 với đại bác CAESAR, ở Estonia. AP - Sergei Grits
Tiếp
theo ngoại trưởng Anh và tổng thư ký NATO, đến lượt tổng thống Pháp thông báo dỡ
bỏ lệnh cấm. Ngay sau tuyên bố được nguyên thủ Pháp đưa ra trong chuyến công du
Đức, tổng thống Mỹ Joe Biden cũng đưa ra quyết định ‘‘tương tự’’ vào tối hôm
qua, 30/05/2024.
Bosnia,
bài học đau đớn
Bài
‘‘Macron mở cửa cho phép Kiev tấn công vào đất Nga’’ nhấn mạnh đây là một quyết
định ‘‘muộn màng’’, khi nhắc lại bài học đau đớn trước đây, khi Liên Hiệp Quốc
áp đặt lệnh cấm vận vũ khí với ba cộng đồng tham chiến tại Bosnia những năm
1990.
Vào
thời điểm đó, nạn nhân chính của các trừng phạt là người Bosnia, bị lực lượng
Serbia ở Bosnia tấn công với sự hậu thuẫn của nước Serbia láng giềng, kế thừa
kho vũ khí của Nam Tư cũ. Người Bosnia, về mặt nguyên tắc, được phương Tây bảo
trợ, nhưng lại bị khóa tay vì lệnh cấm vận. Tình hình ngày càng tồi tệ buộc
NATO phải trực tiếp oanh kích quân Serbia tại Bosnia để cứu người Bosnia.
‘‘Nếu
không hành động gấp, phương Tây sẽ buộc phải đưa quân vào Ukraina’’
Theo
Le Figaro, việc không cho phép Ukraina sử dụng các vũ khí được cung cấp để tự vệ,
với việc tấn công vào lãnh thổ quốc gia xâm lược, trong lúc Matxcơva được Trung
Quốc, Iran và Bắc Triều Tiên hỗ trợ trong cuộc xâm lăng Ukraina, là điều hoàn
toàn ‘‘phi lý’’. Cho đến nay phương Tây vẫn dè dặt trước quyết định vốn hoàn
toàn phù hợp với luật pháp quốc tế về chiến tranh này, do lo ngại các phản ứng
dữ dội của Nga. Tuy nhiên, thực tế hơn hai năm chiến tranh cho thấy ‘‘tất cả những
lằn ranh đỏ’’, mà điện Kremlin vạch ra đều lần lượt bị vượt qua, từ việc cấp xe
tăng, đến tên lửa tầm xa, chiến đấu cơ…
Vấn
đề chủ yếu hiện nay không còn là có cho phép Ukraina hay không, mà là phương
Tây có kịp giúp ‘‘lấy lại khoảng thời gian đã mất’’ hay không, như câu hỏi mà một
nhà ngoại giao Hà Lan đặt ra. ‘‘Nếu không hành động khẩn cấp, phương Tây rút cuộc
sẽ buộc phải đưa quân vào Ukraina…’’, Le Figaro nhấn mạnh.
Các
đồng minh NATO ‘‘cần mạo hiểm hơn’’
Về
chủ đề này, nhật báo kinh tế Les Echos có bài ‘‘Các đồng minh NATO cần mạo hiểm
hơn trong việc hỗ trợ Ukraina’’, chỉ trích sự chậm trễ trong việc cung cấp vũ
khí cho Kiev, trong đó có kế hoạch cấp đạn pháo. Kế hoạch mua 800.000 đạn pháo
sản xuất bên ngoài châu Âu, mà CH Séc khởi xướng cách nay ba tháng, tiến triển
chậm. Theo người phụ trách, mới chỉ có 5 nước hoàn tất việc cấp tổng cộng 600
triệu euro, trong lúc hiện tại, để mua 500.000 trái đạn cần đến 1,7 tỉ euro. Và
trong thời gian này Nga cũng có thể trả giá đắt hơn để tranh mua.
Theo
Les Echos, bộ trưởng các thành viên NATO họp tại Praha, trong hai ngày hôm nay
và hôm qua, cũng bàn về việc chuẩn bị thượng đỉnh hỗ trợ quân sự Ukraina tháng
7 tới, tại Washington. Mục tiêu là đạt được kế hoạch huy động 100 tỉ đô la hỗ
trợ Ukraina trong nhiều năm. Các thành viên NATO nghiêng về khả năng khâu điều
phối hỗ trợ quân sự Ukraina có thể được chuyển giao cho NATO, thay vì Mỹ hiện
nay. Quyết định này, nếu được đưa ra, sẽ có thể khiến quan hệ NATO và Nga trở
nên căng thẳng hơn.
Nước
Pháp ‘‘lên tuyến đầu’’: Cần chuẩn bị tâm lý cho người dân
Bài
xã luận của Le Figaro mang tựa đề ‘‘Bên tham chiến” nhắc nhở tổng thống Macron
về việc cần chuẩn bị tâm lý cho người dân Pháp trong tình thế ngày càng căng thẳng
hiện nay, khi nước Pháp ‘‘lên tuyến đầu’’ trong mặt trận hậu thuẫn Ukraina, và
nhà cầm quyền Nga gia tăng cuộc chiến tin tặc, gieo rắc tin giả, bóp méo thông
tin, phá hoại. Các hoạt động gieo rắc tin giả của Nga cũng là đe dọa với châu
Âu nói chung. Libération có bài phỏng vấn ủy viên châu Âu Vera Jourova, phó chủ
tịch Ủy ban phụ trách về các Giá trị và Minh Bạch, vừa có vòng công du tại Liên
Hiệp Châu Âu nhằm đánh động sự chú ý của các quốc gia thành viên khối 27 nước về
can thiệp nước ngoài, đặc biệt từ Nga, đối với cuộc bầu cử Nghị Viện Châu Âu từ
ngày 6 đến ngày 9/6 tới.
Cơ
quan chống tin giả Pháp Viginium, ‘‘hình mẫu’’ cho EU
Ủy
viên châu Âu Vera Jourova nhấn mạnh đến việc điện Kremlin khai thác những khủng
hoảng hiện có của Liên Âu, như nhập cư, biến đổi khí hậu, tác động tâm lý của
biến đổi kỹ thuật số kỳ thị các cộng đồng thiểu số, đặc biệt là người đồng
tính, chuyển giới… Chiến dịch tấn công của Nga là nhằm ‘‘đổ dầu vào lửa’’ vào
những vấn đề được coi là nhạy cảm nhất với công luận.
Về
các biện pháp đối phó của EU, ủy viên châu Âu phụ trách về chống tin giả nhấn mạnh
đến kinh nghiệm của các nước Bắc Âu, như Phần Lan và ba nước Liên Xô cũ vùng
Baltic. Bộ Quốc Phòng các nước này phối hợp chặt với NATO, đi tiên phong trong
việc xây dựng các hệ thống ‘‘nhận dạng’’ và phản ứng với các hoạt động bóp méo
thông tin nước ngoài. Nước Pháp cũng được khen ngợi là quốc gia duy nhất tại
châu Âu, cùng Thụy Điển, có một cơ quan riêng phụ trách chống can thiệp kỹ thuật
số (Viginum, thành lập năm 2021). Theo vị ủy viên châu Âu này, mô hình Viginium
của Pháp cần được coi là một ‘‘hình mẫu’’ đối với toàn châu Âu.
Sợ
hãi, hận thù phổ biến…: Đất tốt cho niềm tin vào lãnh đạo độc tài
‘‘Những
người độc thân, thu nhập thấp, lo hãi về tương lai, luôn cảm thấy bất an sâu sắc
trước thế giới hiện nay’’ là các mục tiêu hàng đầu của các chiến dịch bóp méo
thông tin. ‘‘Một xã hội sống trong sợ hãi, tình cảm hận thù trở nên phổ biến, sẽ
là nơi mà người dân trông đợi các nhà lãnh đạo độc tài, đưa ra viễn cảnh dùng
bàn tay sắt kiểm soát xã hội, và mang lại an ninh, thịnh vượng’’. Những lãnh đạo
đó cũng là những người ‘‘có liên hệ với Putin’’.
Để
hóa giải được tình trạng này, cần phải chuyển đến những người dân ấy thông tin
đáng tin cậy. Cần phải bảo đảm để xã hội có được các cơ sở truyền thông ‘‘có chất
lượng’’, hướng đến đại chúng. Không thể để giới trẻ tại nhiều nơi ‘‘coi Tiktok
là nguồn thông tin chính’’.
‘‘Chính
trị gia xảo quyệt nhất ở châu Âu”
Cuộc
tranh cử Nghị Viện Châu Âu đang bước vào giai đoạn chót. Le Monde chú ý đến các
hoạt động của thủ tướng Ý Giorgia Meloni hồ sơ trang nhất ‘‘Trò chơi hai mặt của
thủ tướng Ý Meloni’’. Nữ thủ tướng Meloni, lãnh đạo đảng Fratelli d’Italia chịu
ảnh hưởng của chủ nghĩa phát xít, cùng lúc tìm cách củng cố vị thế tại
Bruxelles và tại Roma. Với Liên Âu, kể từ khi đảm nhiệm chức thủ tướng từ năm
2022, bà Meloni tỏ ra là một ‘‘đối tác xây dựng’’, ngược hẳn với lập trường đe
dọa làm Liên Âu ‘‘sụp đổ’’ cách nay 5 năm. Với trong nước, bà Meloni tìm cách mở
rộng liên minh cầm quyền sang phía cực hữu.
Chiến
thuật của thủ tướng Ý dường như mang lại kết quả. Ngày 23/05 vừa qua, chủ tịch Ủy
Ban Châu Âu mãn nhiệm Ursula von der Leyen khẳnh định bà Meloni ‘‘rõ ràng là một
người thân châu Âu’’. Một quan chức cao cấp Liên Âu coi Meloni là ‘‘một lãnh đạo
cánh hữu truyền thống’’. Trên thực tế, về những vấn đề không liên quan đến Liên
Hiệp Châu Âu, thủ tướng Meloni tỏ rõ lập trường cực hữu. Cụ thể như việc ủng hộ
việc những người tranh đấu chống nạo phá thai, có mặt tại các bệnh viện để thuyết
phục phụ nữ không dùng các biện pháp ‘‘chấm dứt thai kỳ’’.
Lãnh
đạo đảng cực hữu Pháp Marine Le Pen kêu gọi thủ tướng Ý liên kết để lập ra một
lực lượng chính trị ‘‘lớn thứ hai’’ tại Nghị Viện Châu Âu. Hiện tại, chính trị
gia Ý chưa hồi đáp chính thức. Tuy nhiên, theo dân biểu Sandro Gozi, tổng thư
ký đảng Dân Chủ Châu Âu, chắc chắn hai bên ‘‘đã có các quan hệ mật thiết’’.
Chính trị gia Ý này ví thủ tướng Meloni như ‘‘một kỳ nhông biến hình’’, nhà
lãnh đạo ‘‘xảo quyệt nhất’’ tại châu Âu hiện nay.
Tranh
cử cũng cần ăn vận như ca sĩ
Về
chiến dịch tranh cử Nghị Viện Châu Âu, Les Echos dường như lo ngại cho việc
liên đảng cầm quyền không thu hút được sự chú ý của cử tri. Bài ‘‘Valérie Hayer
lẽ ra phải ăn vận như ca sĩ Taylor Swift’’ nhận xét : công luận hiện nay
chỉ còn chú ý đến những gì gây sốc, các hình ảnh và cảm xúc. Trong nền văn minh
mang đầy tính trình diễn như hiện nay, để thu hút công chúng, các chính trị
cũng cần chú ý đến các phương tiện như vậy.
Mỹ
cấm nhập Uranium từ Nga: Đích nhắm chính của Mỹ là Trung Quốc
Trong
lĩnh vực kinh tế và chính trị, Les Echos đặc biệt chú ý đến quyết định ngày
13/05 của Mỹ cấm nhập khẩu từ Nga uranium làm giàu 20%, dùng cho năng lượng hạt
nhân. Nhật báo kinh tế nhấn mạnh : quyết định này không chỉ làm rung chuyển
tận nền móng nền công nghiệp hạt nhân, mà còn xa hơn thế. Vì sao quyết định này
lại có ý nghĩa ghê gớm như vậy ?
Theo
Les Echos, lệnh cấm nhập khẩu đến năm 2040 này là một tín hiệu ‘‘nhắm đến Trung
Quốc nhiều hơn là Nga’’. Cụ thể là Washington sẽ không để cho Bắc Kinh có thể
tiếp tục sử dụng các kim loại hiếm, trong lĩnh vực hạt nhân cũng như trong ắc
quy điện…, như ‘‘các lá bài’’. Chiến tranh kim loại hiếm cũng là một hồ
sơ trang nhất của Le Monde hôm nay.
Châu
Âu : Tương lai ô tô điện bị đe dọa
Về
xe ô tô điện, châu Âu đang trong một giai đoạn bản lề. ‘‘Tương lai xe ô
tô chạy bằng xăng – điện tại châu Âu bị đe dọa’’ là hồ sơ trang nhất của
Les Echos. Xã luận Les Echos về chủ đề ‘‘Xe ô tô chạy điện : Tự vệ hay suy
sụp’’ cho biết EU đang đứng trước lựa chọn lùi một bước để tiếp tục tiến lên,
hay tỏ ra cứng rắn với Trung Quốc, bằng cách tăng thuế để chống lại việc xe ô
tô điện giá rẻ của Trung Quốc tràn ngập thị trường châu Âu. Quyết định về vấn đề
hệ trọng này rút cục sẽ được đưa ra sau cuộc bầu cử Nghị Viện Châu Âu đầu tháng
6 tới.
Pháp:
Nhiều nữ luật sư bị sa thải vì có thai
Nhật
báo thiên tả Libération hôm nay dành trang nhất và xã luận cho chủ đề các nữ luật
sư tại Pháp gặp khó khăn trong nghề khi sinh con.Libération có phóng sự điều
tra về tình trạng nhiều nữ luật sư làm việc tại các văn phòng luật bị ‘‘gạt
sang lề, bạo hành, sa thải, hay buộc phải từ nhiệm…, sau khi họ thông báo có
mang’’. Xã luận Libération, nhan đề ‘‘Bất công’’ châm biếm khi ví tình cảnh các
nữ luật sư bị kỳ thị tại Pháp với cảnh ngộ của phụ nữ dưới chế độ Taliban ở
Afghanistan.
Hành
trình khổ ải của công dân Pháp đi đòi lại quốc tịch
Cũng
Libération dành một hồ sơ chính cho trường hợp hai anh em, công dân Pháp, bố mẹ
là công dân Pháp, đột nhiên bị mất ‘‘quốc tịch’’. Kể từ năm 2016 đến nay, hai
anh em Alexandre, 32 tuổi và Céline, 27 tuổi tranh đấu không ngừng để được công
nhận trở lại là người Pháp. Các luật sư cho biết, lý do mà chính quyền đưa
ra để giải thích việc tước quốc tịch là giấy khai sinh của hai đương sự, làm tại
nước ngoài, bị nghi ngờ là không chuẩn.
Tai
họa bất ngờ ập xuống đầu hai công dân Pháp khiến không ít người nghĩ đến thân
phận nhỏ bé của con người đối diện với một cỗ máy hành chính không lồ phi nhân
trong thế giới tiểu thuyết bằng tiếng Đức của đại văn hào đầu thế kỷ 20 Franz
Kafka (1883 – 1924), người Do Thái, sinh quán tại Praha (CH Séc hiện nay), thuộc
đế quốc Áo - Hung.
Thế
giới phi lý tột cùng của Kafka: 100 năm sau vẫn còn ám ảnh
Phụ
trương Sách của Le Monde hôm nay dành chủ đề chính cho đại văn hào Kafka nhân
100 năm ngày ông qua đời. Theo Le Monde, 100 năm sau khi mất, Kafka – tác giả của
tiểu thuyết Vụ án (Der Prozess) - tiếp tục là nhà văn đương đại. Tiểu
thuyết gia thành Praha là một biểu tượng đối với không ít thanh thiếu niên thế
hệ Z, từ những người đang ở độ tuổi từ 12 đến 25.
Trên
các mạng Instagram hay TikTok, hàng loạt hình ảnh được giới trẻ sử dụng để bày
tỏ thái độ lên án những gì phi lý, phi nhân, một cách nhìn mang đậm chất Kafka.
Một thanh niên đưa lên mạng bức tranh một côn trùng nhìn vào chiếc điện thoại,
với chú thích : ‘‘Tôi, kẻ hàng ngày đang hấp thu những điều phi lý’’...,
chiếc bánh gatô mừng sinh nhật của một thiếu niên 16 tuổi mang hình tượng
Kafka...
Truyện
của Kafkaz được nhiều người ví như ‘‘chiếc rìu phá tan biển băng đá trong mỗi
con người’’, ''Không chắc là tất cả những người trẻ dẫn Kafka trên các mạng xã
hội đã đọc ông, nhưng rõ ràng chỉ việc dẫn lại ông tự nó đã có ý nghĩa''.
Một
bộ phim về người tàn tật: Thành công lớn của điện ảnh Pháp
Bài
xã luận của La Croix hôm nay dành để giới thiệu về bộ phim “Un p’tit truc’’. Với
gần 5 triệu khán giả sau một tháng công chiếu, bộ phim kể về tình đoàn kết tại
một trại nghỉ hè cho người trưởng thành tàn tật, được coi là thành công lớn nhất
của điện ảnh tại Pháp từ đầu năm đến nay.
-------------------------
Các
nội dung liên quan
ĐIỂM
BÁO
Chuyển
biến mới về việc Ukraina dùng vũ khí phương Tây tấn công đất Nga
No comments:
Post a Comment