THẾ GIỚI HÔM NAY : 10/05/2024 (The Economist)

 

 

THẾ GIỚI HÔM NAY : 10/05/2024

The Economist

Đỗ Đặng Nhật Huy, biên dịch

10/05/2024

https://nghiencuuquocte.org/2024/05/10/the-gioi-hom-nay-10-05-2024/

 

Lực lượng Phòng vệ Israel đổ về ngoại ô Rafah, thành phố lớn duy nhất ở Gaza chưa bị họ xâm chiếm. Hamas và Hồi giáo Jihad, hai nhóm chiến binh Palestine tiếp tục hoạt động ở Rafah, cho biết họ đã bắn tên lửa và súng cối vào các vị trí của Israel. Trước đó, tổng thống Mỹ Joe Biden đã cảnh báo Mỹ sẽ tạm dừng một số nguồn cung vũ khí cho Israel nếu nước này bắt đầu một cuộc xâm lược toàn diện vào Rafah.

 

Mỹ điều tàu chiến qua eo biển Đài Loan, 12 ngày trước lễ nhậm chức của tân tổng thống Đài Loan Lại Thanh Đức. Trung Quốc, nước tuyên bố chủ quyền lãnh thổ và quyền tài phán đối với eo biển, cho biết Mỹ đã “công khai khuếch trương” hành trình của con tàu. Mỹ gọi đây là hoạt động giao thông “bình thường.” Ông Lại đã khiến Trung Quốc tức giận với những tuyên bố ủng hộ độc lập của mình, dù ông đã tỏ ra mềm mỏng hơn trong cuộc bầu cử.

 

Stormy Daniels hoàn thành phần làm chứng trong phiên tòa xét xử vụ Donald Trump trả tiền bịt miệng cho cô ở New York. Bên bào chữa đã tìm cách làm suy yếu lời khai của cô về việc quan hệ tình dục với ông Trump vào năm 2006 (mà ông phủ nhận) và cố gắng mô tả cô là kẻ chuyên lừa gạt và tống tiền. Daniels vẫn giữ vững lập trường, và cho biết việc tiết lộ câu chuyện nhìn chung làm ảnh hưởng xấu tới cô.

 

Hàng Châu, một siêu đô thị ở miền đông Trung Quốc, đã dỡ bỏ các hạn chế mua bán bất động sản nhà ở. Các biện pháp này được áp dụng cách đây 8 năm nhằm hạn chế tình trạng đầu cơ và ngăn chặn giá bất động sản tăng cao tại một trong những thành phố đắt đỏ nhất Trung Quốc. Cổ phiếu của các nhà phát triển bất động sản Trung Quốc đã tăng vọt sau quyết định này. Các thành phố khác cũng có thể làm theo.

 

TikTok cho biết họ sẽ giới thiệu các tính năng để xác định và gắn nhãn các video do AI tạo ra. Trong khi các nền tảng truyền thông xã hội khác trước đây yêu cầu người dùng tiết lộ liệu nội dung có do AI tạo ra hay không, TikTok sẽ trở thành nền tảng đầu tiên tự động nhận dạng video được sản xuất bằng các công cụ AI có sẵn rộng rãi (bao gồm cả trình tạo hình ảnh của TikTok). Quyết định này phản ánh mối lo ngại ngày càng tăng ở Mỹ và châu Âu về việc lan truyền thông tin sai lệch trên ứng dụng của Trung Quốc.

 

Theo báo cáo của S&P Global Commodity Insights, cát dầu của Canada sẽ tăng sản lượng thêm 15% vào năm 2030. Dự báo của công ty nghiên cứu cao hơn dự đoán trước đó, phản ánh nỗ lực của các công ty dầu nhằm thu được nhiều lợi ích hơn từ các dự án hiện có. Các nhà môi trường từ lâu đã phản đối các dự án; một phần vì khai thác dầu từ các mỏ đá dày ở Alberta cần rất nhiều năng lượng.

 

Nga cho biết sẽ rút hàng trăm binh sĩ khỏi Armenia, nơi họ được triển khai để bảo vệ biên giới. Nga có truyền thống ủng hộ Armenia trong cuộc tranh chấp kéo dài hàng thập niên về Nagorno-Karabakh, một vùng sắc tộc Armenia bị Azerbaijan chiếm lại từ năm ngoái. Nhưng mối quan hệ của Armenia với Nga đã xấu đi kể từ khi Nikol Pashinyan, thủ tướng từ năm 2018, đổ lỗi cho đồng minh vì không bảo vệ người Armenia trong vùng lãnh thổ bị chiếm.

 

Con số trong ngày: 148, là tỷ lệ giết người trên 100.000 cư dân ở thành phố Durán ở Ecuador vào năm ngoái.

 

TIÊU ĐIỂM

 

Người tiêu dùng Mỹ vẫn bi quan

Vào thứ Sáu, Đại học Michigan sẽ công bố số liệu sơ bộ tháng 5 về chỉ số tâm lý người tiêu dùng. Nó được dự đoán sẽ giảm xuống còn 76, mức giảm hàng tháng thứ hai liên tiếp. Sự sụt giảm này cho thấy rằng mặc dù Mỹ tăng trưởng bền vững, lạm phát dai dẳng đang đè nặng lên tâm trạng của công chúng.

 

Chính quyền Biden sẽ hài lòng khi chỉ số tâm lý dự kiến sẽ cao hơn gần 30% so với một năm trước đó, một dấu hiệu cho thấy giai đoạn bi quan nhất đã qua. Nhưng chỉ số này cũng thấp hơn 25% so với trước đại dịch covid-19, giải thích cho việc nhiều người Mỹ tiếp tục đánh giá kém ông Biden trong cách xử lý nền kinh tế. Khi cuộc bầu cử tổng thống chỉ còn sáu tháng nữa là diễn ra, hẳn ông đang hy vọng tâm trạng của người tiêu dùng sẽ sớm nhẹ nhõm hơn.

 

 

Tata thống trị thị trường xe điện Ấn Độ

Ngành công nghiệp xe điện của Ấn Độ có thể còn non trẻ – chiếm 5% thị trường ô tô nói chung – nhưng nhìn chung vẫn sinh lời. Chỉ cần hỏi Tata Motors. Dù chỉ là nhà sản xuất ô tô lớn thứ ba trong nước, công ty này lại thống trị thị trường xe điện, chiếm 72% thị phần vào năm 2023. Sự thống trị đó đã giúp giá cổ phiếu của Tata tăng gấp đôi trong năm qua. Mọi thứ thậm chí còn có thể tốt hơn vào thứ Sáu khi công ty báo cáo kết quả quý. Các nhà phân tích kỳ vọng doanh thu và lợi nhuận sẽ tăng trưởng mạnh mẽ.

 

Triển vọng dài hạn của công ty cũng rất tươi sáng. Vào tháng 3, Tata Motors đã công bố kế hoạch chia mảng kinh doanh xe thương mại và xe chở khách thành hai đơn vị niêm yết riêng, dự kiến sẽ cải thiện tiến trình ra quyết định. Họ cũng đang đầu tư mạnh vào các sản phẩm mới. Vào thứ Năm, công ty đã ra mắt một chiếc xe tải nhỏ chạy điện. Trong năm qua Tata cũng đổi mới đáng kể, nhận được 333 bằng sáng chế, một kỷ lục của công ty. Nhưng cũng như những con đường ở đây, thị trường ô tô Ấn Độ rất đông đúc và cạnh tranh. Mahindra & Mahindra, nhà sản xuất ô tô lớn thứ tư, có tới 674 bằng sáng chế.

 

 

Azerbaijan và Armenia có thể ký thoả thuận hoà bình

Ngoại trưởng Azerbaijan và Armenia sẽ gặp nhau tại Almaty, Kazakhstan, vào thứ Sáu để thảo luận về thỏa thuận hòa bình Nagorno-Karabakh. Vào tháng 9 năm 2023, Azerbaijan đã sử dụng lực lượng quân sự để chiếm lại vùng đất nằm trong biên giới của họ nhưng chủ yếu do người Armenia sinh sống. Kể từ đó 120.000 người Armenia từ vùng đất này đã rời đi và người Azerbaijan bắt đầu quay trở lại. Một loạt hội nghị thượng đỉnh cấp cao diễn ra sau đó giờ đây mang lại hy vọng chấm dứt tranh chấp lãnh thổ kéo dài mấy chục năm qua.

 

Azerbaijan chiếm thế thượng phong trên bàn đàm phán. EU chỉ trích chiến dịch quân sự của họ nhưng không áp đặt bất kỳ lệnh trừng phạt nào. Nga không đến hỗ trợ Armenia, đồng minh truyền thống của họ trong khu vực, và hồi tháng 4 còn cho biết sẽ rút toàn bộ gần 2.000 quân khỏi lãnh thổ tranh chấp. Tháng trước Armenia đã chuyển thêm bốn ngôi làng cho Azerbaijan. Hôm thứ Ba, thủ tướng Armenia, Nikol Pashinyan, nói rằng ông sẵn sàng ký một thỏa thuận hòa bình.

 

https://blogger.googleusercontent.com/img/proxy/AVvXsEjOtZHAeMkTt1JQJzc2Hv8lbccGzZiyTol7rZ1rU8yauHGnEGAygYQTEANwdv8apSr5k9toiCT0n-UrAYbfh59o8Pao2uicK9_iNkH_K_QNGHLDs5iysirRx2dfK-UACdWJvr34lch2Q1lKaZL1vAuUgvFHyEp2bvyAr43fz9iRcaT-sefgjGHJRBmMHlfkyrNhnliZQpm5ofwNRVlnIDzW0KHIEpK4NxxMeCzOwqCv=s0-d-e1-ft

BẢN ĐỒ ARMENIA & AZERBAIJAN

 

 

Những ngày phía trước khả quan với IAG

Đầu năm thường là những tháng khó khăn đối với các hãng hàng không vì du khách ở Bắc bán cầu có xu hướng ở nhà trong mùa đông. IAG, công ty sở hữu British Airways, Iberia và Aer Lingus, dự kiến sẽ báo cáo khoản lỗ trước thuế trong quý đầu vào thứ Sáu. Tuy vậy, mức giảm thu nhập dự kiến ​​sẽ nhỏ hơn đáng kể so với cùng kỳ năm trước. Điều đó sẽ báo trước một năm mà các hãng hàng không châu Âu cuối cùng đã bỏ lại những hậu quả tàn khốc của đại dịch.

 

Cũng như các hãng hàng không khác, IAG hy vọng những bất cập trong cung ứng do covid để lại sẽ gặp nhu cầu ngày càng tăng, từ đó giữ giá vé cao. Họ cũng hy vọng giá nhiên liệu tiếp tục ở mức thấp. Nếu nỗ lực mua lại Air Europa, một hãng hàng không nhỏ hơn ở châu Âu, có thể vượt qua sự phản đối của các cơ quan quản lý thì IAG sẽ có thêm một nguồn lợi nhuận khác. Bầu trời có vẻ trong xanh đối với IAG.