Kỷ
niệm 30 năm ngày Mỹ bỏ cấm vận thương mại đối với Việt Nam
03/02/2024
Hôm
2/2, Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Việt Nam tổ chức buổi tọa đàm đánh dấu 30 năm ngày
chính phủ Hoa Kỳ bãi bỏ cấm vận thương mại đối với Việt Nam, một cột mốc lịch
sử đã đưa hai cựu thù trở thành đối tác thương mại lớn và hợp tác chặt chẽ ở
tầm chiến lược trong nhiều lĩnh vực.
https://gdb.voanews.com/01000000-0a00-0242-8c3a-08dc241f271f_w1023_r1_s.jpg
Tọa
đàm 30 năm ngày Mỹ xóa cấm vận thương mại đối với Việt Nam do Đại sứ quán Hoa
Kỳ tại Việt Nam tổ chức, ngày 2/2/2024. Photo Facebook US Embassy in Hanoi.
Đại
sứ Mỹ tại Việt Nam Marc Knapper nhận định trong sự kiện được trang Facebook của
Đại sứ quán tường thuật trực tiếp rằng việc Washington
bãi bỏ cấm vận thương mại đối với Hà Nội 30 năm trước có ý nghĩa rất quan
trọng.
“Việc
dỡ bỏ lệnh cấm vận thương mại đã mở đường cho tất cả các bước phát triển tuyệt
vời trong quan hệ song phương Việt Nam-Hoa Kỳ”.
Ông
Knapper nói thêm rằng kể từ khi lệnh cấm vận thương mại được gỡ bỏ năm 1994 và
hai nước bình thường hóa quan hệ năm 1995, đến năm 2022, kim ngạch thương mại
hai song phương giữa Mỹ và Việt Nam đã đạt 139 tỷ USD, tăng gấp 300 lần so với
năm 1995.
“Điều
này có nghĩa là Việt Nam là đối tác thương mại lớn thứ 8 trên thế giới của Mỹ
và đối tác thương mại lớn nhất của Mỹ ở ASEAN. Trong khi đó, Mỹ là đối tác
thương mại lớn thứ hai và thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam”, vẫn nhà
ngoại giao Mỹ phát biểu.
Tổng
thống Hoa Kỳ Bill Clinton dỡ bỏ lệnh cấm vận thương mại đối với Việt Nam vào
ngày 3/2/1994, một bước quan trọng được xem là tháo gỡ rào cản cuối cùng để
tiến tới bình thường hóa thương mại, bình thường hóa quan hệ giữa hai nước.
Việc chính thức thiết lập lại quan hệ ngoại giao diễn ra vào tháng 7/1995 đánh
dấu bằng việc mở lại Đại sứ quán Mỹ tại Hà Nội và Đại sứ quán Việt Nam tại
Washington DC.
Sự
chuyển vai từ cựu thù thành đối tác ngoại giao này đã tạo tiền đề cho sự hợp
tác trong nhiều lĩnh vực khác nhau, bao gồm thương mại, giáo dục và an ninh khu
vực. Vào tháng 9 năm ngoái, Hoa Kỳ và Việt Nam đã trở thành Đối tác Chiến lược
Toàn diện, mức cao nhất trong thang bậc ngoại giao của Hà Nội.
“Tôi
nghĩ đó là một quyết định thông minh của Mỹ. Sau khi cấm vận thương mại được dỡ
bỏ, các ngân hàng và doanh nghiệp đã đồng loạt vào Việt Nam. Dường như tất cả
bọn họ đã mong muốn từ rất lâu và chỉ chờ thời điểm này”, trang VOV dẫn lời
Tiến sĩ Cấn Văn Lực - Chuyên gia Kinh tế trưởng của Ngân hàng Đầu tư và Phát
triển Việt Nam (BIDV), phát biểu tại buổi thảo luận.
Ông
Bùi Quang Minh, CEO (Tổng giám đốc điều hành) hệ sinh thái dịch vụ đa ngành
Beta Group, nói rằng khi lệnh cấm vận được bãi bỏ ông chỉ là một cậu thiếu niên
11 tuổi ở vùng nông thôn Vĩnh Phúc với môi trường giáo dục nghèo nàn, trường
lớp thiếu thốn, nhưng nhờ vậy ông có cơ hội học thạc sĩ ở trường Đại học
Harvard ở Mỹ, cũng như ông chứng kiến mối quan Việt-Mỹ ngày càng thắt chặt với
nhiều thành quả to lớn ở nhiều lĩnh vực.
“Tôi
cảm thấy thật biết ơn khi sống trong một thời kỳ mà mối quan hệ đối tác của
chúng ta đem lại cho thế hệ chúng tôi rất nhiều giá trị, những điều mà cách đây
nhiều năm có thể không tưởng tượng được”, ông Minh phát biểu tại buổi tọa đàm.
Vào
đầu tháng 2/1994, Tổng thống Bill Clinton đã tuyên bố bãi bỏ lệnh cấm vận
thương mại kéo dài tới 19 năm mà Washington áp đặt lên Việt Nam, kể từ khi
những người cộng sản thắng Việt Nam Cộng Hòa và kết thúc chiến tranh ở đất nước
Đông Nam Á vào cuối tháng 4/1975.
Trước
Tổng thống Clinton, vào ngày 14/12/1992, Tổng thống Hoa Kỳ George W. Bush tuyên
bố bãi bỏ một phần lệnh cấm vận của Hoa Kỳ đối với Việt Nam.
Tổng
thống Clinton dỡ bỏ cấm vận Việt Nam chủ yếu để khuyến khích các nỗ lực hợp tác
giữa hai nước nhằm tìm kiếm các tù nhân chiến tranh người Mỹ (POW) và những
người còn trong danh sách mất tích trong chiến tranh (MIA). Chính quyền Clinton
cũng tin tưởng rằng quan hệ thương mại được cải thiện giữa Hoa Kỳ và Việt Nam
sẽ có lợi cho nền kinh tế của cả hai nước, theo Washington Post.
Một tài liệu phục vụ cho Quốc hội
Mỹ viết rằng vào ngày 2/5/1975, sau khi Bắc Việt đánh bại đồng minh của Mỹ là
Việt Nam Cộng Hòa (tức Nam Việt Nam), Tổng thống Mỹ Gerald Ford đã mở rộng lệnh
cấm vận trước đó áp dụng cho Bắc Việt đã có từ năm 1964 của Tổng thống Richard
Nixon và áp dụng cho toàn lãnh thổ Việt Nam thống nhất, theo đó các hoạt động
thương mại song phương và các giao dịch tài chính đều bị cấm.
Một
bản tin đăng trên cổng thông tin của Bộ Quốc phòng Mỹ cho thấy Chính phủ
Mỹ tin rằng Việt Nam đã vi phạm Hiệp định Hòa bình Paris, hiệp định chấm dứt
chiến tranh năm 1973, và chưa hoàn thành nghĩa vụ giải trình về các tù binh Mỹ,
và chính những điều này dẫn đến việc Washington thực hiện lệnh cấm vận toàn quốc
đối với Việt Nam.
Trong
một cuộc trao đổi với VOA trước đây, ông Chris Runckel, nhà ngoại giao Mỹ
đầu tiên đến Việt Nam vào tháng 1/1994, cho biết ông đã có mặt ở Hà Nội
khi Tổng thống Clinton tuyên bố xóa cấm vận Việt Nam. Ông cho hay vào thời điểm
đó gia đình ông phải ở trong khách sạn suốt 7 tháng ròng rã, chứ chưa
được ra ngoài thuê nhà hay căn hộ vì hai bên “cứ gây áp lực cho nhau
vì các cuộc đàm phán chưa ngã ngũ”.
Ông
Runckel nói: “Ban đầu mối quan hệ của cả hai bên là không ai trong chúng tôi
thực sự biết nhiều về bên kia. Và đã có rất nhiều nghi ngờ từ cả hai phía”.
Nhìn
lại chặng đường đã qua, ông Runckel nhận định rằng mối quan hệ giữa hai quốc
gia cựu thù tiến triển “rất ấn tượng và đáng ngợi khen”. Ông nói: “Từ
lúc ban đầu với bao điều nghi kỵ và ngờ vực, nay Washington và Hà
Nội là những người bạn”.
Tạp
chí Đầu tư và Tài chính (Việt Nam Finance) hôm 2/2 có bài viết
với tựa đề: “30 năm Hoa Kỳ bỏ cấm vận: Từ cựu thù tới đối tác chiến lược toàn
diện”, nhận định rằng “dẫu có những nỗ lực ngoại giao từ hai phía để thay đổi
tình hình, lệnh cấm vận cuối cũng đã kéo dài gần 20 năm vì nhiều lý do khác nhau”.
Nhưng điều đáng mừng là “Việt Nam giờ đây đang dần trở thành một đối tác kinh
tế quan trọng của Hoa Kỳ”.
No comments:
Post a Comment