Khi
các ứng viên Cộng hoà nói xấu hệ thống giáo dục tinh hoa để… kiếm phiếu
Lê Tây Sơn -
Saigon Nhỏ
26 tháng 9, 2023
Hai ứng cử viên tổng thống Ron DeSantis và Vivek
Ramaswamy đang sử dụng một chiến lược tranh cử phản ánh xu hướng “dân tuý” của
đảng Cộng hoà (GOP). Thay vì khoe khoang bằng cấp học vị, họ lại xỉa xói hệ thống
giáo dục tinh hoa của Mỹ, đặc biệt chính các trường Ivy League như Harvard và
Yale mà họ từng học…
Ron DeSantis và Vivek Ramaswamy
Chiêu kiếm phiếu mới của Ron DeSantis
Thống đốc Florida Ron DeSantis, 45 tuổi cho biết ông đã “phải chịu đựng
bảy năm bị nhồi sọ” tại hai đại học nổi tiếng Yale và Harvard. Ứng cử viên
Vivek Ramaswamy, 38 tuổi cũng than thở: “Những đại học này thật ra là các tổ chức
chuyên dung túng cho những hoạt động tự hủy hoại (self-destructive practices)”.
DeSantis và Ramaswamy nằm trong số ngày càng đông các cựu sinh viên “Ivy
League” (nhóm trường đại học ưu tú) của GOP tấn công trường cũ của họ để thu
hút những cử tri theo chủ nghĩa dân túy (populism).
Thống đốc Florida Ron DeSantis
Điều họ tránh nói đến là chính bằng cấp của những ngôi trường đỉnh cao
này đã giúp họ tiến thân nhanh trong sự nghiệp kinh doanh lẫn chính trị. Các
chính trị gia GOP từng một thời đua nhau đánh bóng danh tiếng bằng niềm tự hào
tốt nghiệp Ivy League nay lại tìm cách tránh xa để lấy lòng những cử tri GOP
thuộc tầng lớp bình dân không được vào các đại học “chiếu trên” như họ hoặc thậm
chí không có những mảnh bằng hào nhoáng làm hộ chiếu vào đời.
Thái độ của Ron DeSantis và Vivek Ramaswamy khác
hẳn với Donald Trump khi ông từng khoe tấm bằng của Đại học Pennsylvania như một
“bằng chứng của trí tuệ”. “Tôi đã theo học tại một trường đại học Ivy League –
ông nói vào năm 2017 – Tôi là một sinh viên ngoan và đã học rất tốt”.
_____________________
Ivy League là một hội nghị thể thao đại học của Mỹ,
gồm tám đại học tư ở Đông Bắc Hoa Kỳ. Trụ sở chính của hội nghị được đặt tại
Princeton, New Jersey. Thuật ngữ Ivy League thường được sử dụng ngoài bối cảnh
thể thao để chỉ tám trường ưu tú gồm Đại học Brown, Đại học Columbia, Đại học
Cornell, Đại học Dartmouth, Đại học Harvard, Đại học Princeton, Đại học
Pennsylvania và Đại học Yale.
_____________________
Trước khi quay lưng với Ivy League, DeSantis không hề ngại khoe bằng cấp
khi cần thiết, nhất là khi mới bước vào chính trị và gần đây hơn là trong một số
quảng cáo tranh cử. Trong hồi ký, DeSantis kể lại một khoảnh khắc đáng nhớ
trong cuộc vận động tranh cử thống đốc đầu tiên, khi Fox News đưa ra các hồ sơ
chứng nhận phục vụ quân đội cũng như thành tích học tập từ Ivy League của ông để
so sánh với đối thủ “dốt nát hơn” trong đảng, ông viết: “Đây chính xác là sự
tương phản mà chúng tôi muốn nhấn mạnh!”
Tuy nhiên, khi GOP nghiêng dần sang chủ nghĩa dân tuý, DeSantis và các ứng
cử viên khác nhận thấy sẽ có lợi hơn nếu họ dè bỉu và chỉ trích Ivy League. Đối
tượng ve vãn của họ là những cử tri GOP ít học hoặc không vào được các trường
Ivy League.
----------------------------------------------------------------------------------
“DeSantis và một số đảng viên GOP khác gồm cả Thượng nghị sĩ Ted
Cruz của Texas (tốt nghiệp Princeton và Harvard) biết những gì họ đang
nói là… vớ vẩn. Nhưng họ cũng biết có rất nhiều cử tri mãn nguyện khi
được nghe điều vớ vẩn đó!” – Jim Rowe, một đảng
viên GOP, phó chủ
tịch Harvard phụ trách các vấn đề chính phủ vào cuối thập niên 1990
nhận xét.
------------------------------------------------------------------------------------
“Tôi đến New Haven, Connecticutt, khuôn viên của Đại học Yale vào mùa
thu năm 1997, mặc quần short jean, đi dép và thấy mình rất lạc lõng” – DeSantis
kể lại trong cuốn tự truyện “The Courage to Be Free”. Từng là một cầu thủ bóng
chày xuất sắc trường trung học ở ngoại ô Dunedin trên bờ biển Vịnh Florida, ông
lớn lên trong gia đình có mẹ là y tá và cha làm công việc lắp đặt các hộp xếp hạng
truyền hình (television ratings boxes). “Đó là cú sốc văn hóa đối với tôi –
DeSantis kể, tại tòa thị chính WMUR ở New Hampshire vào tháng trước, hàm ý rằng
môi trường ông từng theo học là một môi trường thiên tả đáng khinh bỉ. Với
không ít người, chụp mũ “thiên tả” cho bất kỳ ai hoặc tổ chức nào không cùng
chính kiến với mình là cách đơn giản ngày càng phổ biến.
DeSantis thường kết thúc câu chuyện về Yale bằng thái độ trấn an cử tri
rằng vào thời điểm ông học Yale (chuyên về sử) và học Harvard Law School thì
lúc đó hai trường này theo khuynh hướng bảo thủ hơn xu hướng thiên tả của họ
như thời điểm hiện tại.
Yale và Harvard (cũng là trường cũ của Ramaswamy)
đã sản sinh ra nhiều tổng thống Mỹ hơn bất kỳ trường nào khác. Bốn trong năm tổng
thống xuất thân từ Yale là đảng viên GOP, trong đó có Tổng thống George H.W
Bush cha và Tổng thống George W. Bush con.
Tương tự George H.W Bush, DeSantis từng là đội trưởng baseball ở Yale
và là thành viên hội huynh đệ Delta Kappa Epsilon của Yale. Trước DeSantis khoảng
10 năm, Thẩm phán Tối cao Pháp viện bảo thủ Brett Kavanaugh cũng là thành viên
Delta Kappa Epsilon, nơi từng tự hào về việc “tạo ra những quý ông lịch lãm,
nhà lãnh đạo xuất sắc và những người bạn tốt vui vẻ”.
Theo một số bạn đại học cũ tại Yale, DeSantis rất chăm học, cống hiến
nhiều cho đội bóng chày Bulldogs và không thích giao lưu lắm. Ông không phải là
người hùng biện và dường như không bao giờ quá quan tâm đến chính trị, ngay cả
khi trong khuôn viên trường, giống như phần còn lại của nước Mỹ, đang xôn xao về
kết quả cuộc bầu cử năm 2000 giữa George W. Bush và Al Gore. Tại Harvard,
DeSantis gia nhập nhóm pháp lý Federalist Society… Nói cách khác, Yale và
Harvard đã cho DeSantis tấm vé đi vào chính trị.
Ramaswamy cũng không chịu thua!
Những trường nổi tiếng Ramaswamy từng học giúp ông rất nhiều trong cả
hoạt động kinh doanh lẫn chính trị. Ramaswamy kết bạn với J.D. Vance, hiện là
thượng nghị sĩ GOP của Ohio khi họ học tại Trường Luật Yale năm 2011. Ông cũng
gặp tỷ phú, nhà đầu tư mạo hiểm Peter Thiel ở đây. Sau đó Vance và Thiel đầu tư
vào công ty quản lý tài sản Strive của Ramaswamy. Khi thành lập Roivant
Sciences, một công ty khởi nghiệp về dược phẩm, Ramaswamy tuyển rất nhiều cựu
sinh viên Ivy League. Khi dấn sâu hơn vào chính trị, Ramaswamy hợp tác với Jed
Rubenfeld, cựu giáo sư luật tại Yale, để viết các bài xã luận tố cáo “những hạn
chế quyền phát biểu của phe cánh hữu”.
Trong thực tế, những gì Ramaswamy trải nghiệm tại các đại học nổi tiếng
là một môi trường thoải mái cho những người bảo thủ lẫn thiên tả. Tại Harvard,
Ramaswamy theo chuyên ngành sinh học, phục vụ trong ủy ban tìm kiếm hiệu trưởng
mới của trường và thường xuyên tham gia tranh luận trong Câu lạc bộ GOP Harvard
(Harvard Republican Club). Năm 2007 ông tốt nghiệp hạng ưu.
Chính trong khuôn viên trường này ở Cambridge (Massachusetts),
Ramaswamy và bạn cùng lớp Travis May đã sáng lập công ty khởi nghiệp công nghệ
Campus Venture Network để giúp kết nối các doanh nhân sinh viên với các nhà đầu
tư tiềm năng. Năm 2009, công ty được Quỹ Ewing Marion Kauffman mua lại. Năm
2011, Ramaswamy được quỹ học bổng ‘Paul & Daisy Soros Fellowships for New
Americans’ tài trợ khi ông học ở Yale. Mục tiêu của quỹ là thúc đẩy những đóng
góp đa dạng của người nhập cư và con cái của họ cho nước Mỹ.
Vivek Ramaswamy
Do vậy, khi tố cáo quá trình tuyển sinh của Yale là “phân biệt chủng tộc
được thể chế hóa”, Ramaswamy đã bị cáo buộc là “kẻ đạo đức giả”. Dù vậy, ông
luôn tận dụng mọi cơ hội để chỉ trích những người tốt nghiệp Ivy League. Năm
2021, trên Twitter, ông phản đối hội đồng sinh viên Yale về một nghị quyết lên
án Israel. Tuần trước, phát biểu trước đám đông gồm những cựu viên chức trong
chính quyền Trump và các nhà hoạt động cánh hữu khác, Ramaswamy công nhận mình
xuất thân từ “các trường đại học có thương hiệu (“name-brand colleges”), nhưng
tôi chỉ vào đó để chứng minh quan điểm (nghiêng về chủ nghĩa dân túy) của mình
là đúng”.
Các cuộc khảo sát cho thấy giới giáo sư, trong đó có cả những người dạy
tại hệ thống Ivy League, chủ yếu theo chủ nghĩa tự do, nhưng chính các trường
này cũng là vườn ươm cho giới khoa bảng bảo thủ. ‘Federalist Society’ được
thành lập năm 1982 bởi các sinh viên luật từ Yale, Harvard và Đại học Chicago.
Viện ‘James Madison Program in American Ideals and Institutions’ của Princeton
có các nhà tài trợ GOP: Harlan Crow, Paul Singer với Steve Forbes là cố vấn.
‘Viện Buckley’ của Yale, thành lập năm 2011, được đặt theo tên của nhà văn bảo
thủ William F. Buckley Jr.
Chính bản thân DeSantis đã thể hiện tinh thần giáo dục tự do khi nói về
quyền tự do ngôn luận tại một bữa ăn tối vào Tháng Mười 2016 do ‘Federalist
Society’ tổ chức. Và nỗ lực tranh ghế thống đốc đầu tiên của DeSantis đã thành
công phần lớn nhờ sự giúp đỡ của một người luôn tự hào giá trị của hệ thống
giáo dục tinh hoa Ivy League: Donald Trump. “Dân biểu Ron DeSantis là một nhà
lãnh đạo trẻ xuất sắc. Người đến từ Yale và Harvard Law sẽ trở thành thống đốc
tuyệt vời của Florida” – Trump viết trên Twitter, dẫn lại từ Wall Street
Journal.
No comments:
Post a Comment