Thúc
ép Việt Nam cải thiện nhân quyền trước chuyến thăm dự kiến của Tổng thống Biden
Quốc Phương, cộng tác viên RFA Tiếng
Việt từ London
2023.08.24
https://www.rfa.org/vietnamese/in_depth/pre-biden-visit-08242023065329.html
Một quan chức
Hoa Kỳ là Đại sứ lưu động về Tự do Tôn giáo Quốc tế thuộc Chính phủ của Tổng thống
Biden có cuộc tiếp xúc với một số nhà hoạt động, giới quan sát, theo dõi và luật
sư về nhân quyền hàng đầu tại Mỹ vốn quan tâm nhân quyền và tự do tôn giáo, tín
ngưỡng và các quyền của các cư dân sắc tộc bản địa ở Việt Nam hôm 23/8/2023 và
lắng nghe ý kiến từ đại diện giới này về việc cần làm gì để thúc đẩy nhân quyền
và tự do tôn giáo ở Việt Nam trước chuyến thăm được dự kiến vào tháng 9/2023 của
Tổng thống Joe Biden đến Hà Nội.
Cộng đồng người Montagnard biểu tình
trước Nhà trắng hôm 10/7/2023 kêu gọi bảo vệ người Thượng. (Reuters)
Hôm 23/8 năm 2023 từ Washington D.C. đại diện
cho Tổ chức phi chính phủ Ủy ban Cứu Người Vượt biển (BPSOS) tham gia tổ chức
cuộc tiếp xúc và các sự kiện truyền thông đa tôn giáo trong dịp này để đánh dấu
ngày Quốc tế tưởng niệm các nạn nhân của bạo hành vì lý do tôn giáo, tín ngưỡng
(22/3), Tiến sĩ Nguyễn Đình Thắng, Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành BPSOS, nói với Đài Á Châu Tự Do trên
quan điểm riêng, ngay sau cuộc tiếp xúc:
“Trước hết, ông Đại sứ lưu động về Tự do Tôn giáo Quốc
tế của Hoa Kỳ Rashad Hussain đã có một cuộc họp riêng, không phổ biến ra ngoài
với nội dung không được tiết lộ, tuy nhiên thành phần người Việt và những vị
chuyên gia về nhân quyền, chẳng hạn như ông Sean Nelson, luật sư chuyên về tự
do tôn giáo toàn cầu, cũng có mặt tại chỗ và một số vị đại diện các tổ chức ngoại
quốc cũng đã nêu lên một số vấn đề rằng Tổng thống Biden sắp đi Việt Nam, thì
đây là cơ hội để yêu cầu Việt Nam chứng tỏ thiện chí bằng cách trả tự do cho những
tù nhân lương tâm, và đặc biệt những tù nhân lương tâm tôn giáo như ông Nguyễn
Bắc Truyển, chẳng hạn, như là Mục sư Y Yich – người bị tù đến hai lần và cộng lại
trên 20 năm tù, và nhà Truyền Đạo Y Pum Bya cũng đã được Ủy hội Hoa Kỳ về
Tự Do Tôn Giáo Quốc tế và Ủy hội Nhân quyền Tom Lantos của Hạ Viện Hoa Kỳ bảo
trợ là những tù nhân lương tâm tôn giáo.
Chúng tôi yêu cầu ông Hussain truyền đạt điều đó lại
cho Tòa Bạch Ốc, thứ hai, có những trường hợp cụ thể của bên Phật Giáo Hòa Hảo,
của bên Cao Đài, của bên Thiền Am Bên Bờ Vũ Trụ, của một số điểm nhóm Tin Lành
Tây Nguyên cũng đã được truyền đạt và đặc biệt sau vụ nổ súng ở tại Đăk Lăk
ngày 11/6, đã có cả một chiến dịch khủng bố, ép những người Tây Nguyên, những
người Thượng theo đạo Tin Lành Tư Gia, họ có Hội Thánh Tư Gia độc lập, bị ép
hàng loạt phải xóa bỏ Hội Thánh của mình mà nhập vào với Hội thánh Tin Lành Việt
Nam miền Nam mà được sự cho phép hoạt động của nhà nước Việt Nam.”
‘Sẽ rà soát, chế tài và cân nhắc đưa vào CPC’
Theo Tiến sĩ Nguyễn Đình Thắng, ngoài những nội
dung trao đổi riêng được đề nghị không công bố ra ngoài, tại cuộc tiếp xúc nói
trên hôm 23/8, các điểm lập trường của vị Đại sứ Lưu Động về Tự do Tôn giáo Quốc
tế của Hoa Kỳ Rashad Hussain mà đã được biết đến khi tuyên bố từ trước qua các
điều trần gần đây ở Quốc hội Mỹ, có thể được khẳng định là tiếp tục giữ vững,
mà theo ông Thắng đó là:
“Bộ Ngoại giao Mỹ đã đưa Việt Nam vào Danh sách Theo
dõi Đặc biệt (US State Department Special Watch List), và khi được hỏi bởi Dân
biểu Christopher Smith, chủ tọa cuộc điều trần, ông Hussain nói rằng chúng tôi
sẽ làm việc rất chặt chẽ với Văn phòng của ông Chủ tịch Smith để quyết định rà
soát những cá nhân nào mà cần phải bị chế tài, tức là chế tài cá nhân những thủ
phạm đứng đằng sau các vụ đàn áp tôn giáo; thứ hai, cũng trả lời câu hỏi của vị
Dân biểu trên, ông Hussain nói rằng chúng tôi đã bắt đầu tiến trình để thẩm định
xem Việt Nam có nên được đưa vào Danh sách Các Quốc Gia Đáng Quan Tâm Đặc Biệt
(Countries of Particular Concern – CPC) hay không, hoặc là tiếp tục để ở Danh
Sách Phải Theo Dõi Đặc Biệt, hoặc là được gỡ ra khỏi Danh sách đó, dựa trên một
số tiêu chí. Từ bây giờ 8/2023 cho đến cuối năm nay là một tiến trình mà Văn
phòng của Đại sứ Hussain cũng sẽ hội ý thường xuyên với Văn phòng của Dân biểu
Christopher Smith,” Tiến sĩ Nguyễn Đình
Thắng nói với RFA.
Về phần mình, Dân biểu thành viên cấp cao của Ủy
ban Đối ngoại Hạ viện và là nhà vận động Quốc hội Hoa Kỳ có thâm niên cho nhân
quyền trong đó có các quyền tự do tôn giáo, tín ngưỡng v.v…, trong dịp này cũng
đã có thông điệp đặc biệt gửi tới cộng đồng sắc tộc bản địa ở Tây Nguyên của Việt
Nam, qua cuộc Hội luận đa tôn giáo phi chính phủ do BPSOS tổ chức hôm
23/8/2023, đánh dấu ngày Quốc tế tưởng niệm các nạn nhân của bạo hành vì lý do
tôn giáo và tín ngưỡng (22/8) năm nay, bức thư của Dân biểu Christopher Smith có đoạn:
“Tôi mong muốn bày tỏ tình đoàn kết với tất cả các bạn
đang đấu tranh cho nhân quyền ở Việt Nam và chia sẻ với các bạn mối quan ngại
sâu sắc của tôi trước cuộc đàn áp đang diễn ra đối với người Thượng ở Việt Nam.
Tôi và nhiều đồng bào Mỹ của tôi sẽ không bao giờ quên rằng chính người Thượng
đã trung thành sát cánh cùng với những binh sĩ Mỹ của chúng ta trong chiến
tranh Việt Nam và đã đổ máu cùng với những binh sĩ của chúng ta trong cuộc chiến
nhằm giữ cho Việt Nam được tự do. Nhiều người trong chúng tôi cũng chia sẻ một
đức tin Kitô Giáo sâu sắc, đây là một đức tin hiệp nhất chúng ta, chúng ta có
thể tự hào với di sản sắc tộc của mình, cho dù đó là người Ireland, người Đức
hay người Thượng, đồng thời đoàn kết với một niềm tin chung lớn hơn nhiều so với
cộng đồng sắc tộc hay quốc gia của mỗi người.
Đáng buồn thay, chính vì sự trung thành này - với
các đồng minh thời chiến, với di sản sắc tộc và với đức tin đó, mà Đảng Cộng Sản
Việt Nam đang cầm quyền tiếp tục trừng phạt những người Thượng can đảm. Vì vậy,
hôm nay chúng tôi đứng ra kêu gọi họ chấm dứt sự đàn áp của chính quyền (Việt
Nam). Chúng tôi kêu gọi chính phủ (Hoa Kỳ) của chúng ta lên tiếng cho người Thượng,
từ đó giữ vững niềm tin với một dân tộc đã sát cánh cùng chúng ta trong một thời
kỳ xung đột trước đây. Chúng tôi cùng với Tiến sĩ Thắng và những người khác,
kêu gọi Liên Hiệp Quốc, các ủy hội và các tổ chức khác nhau buộc chính phủ Việt
Nam phải chịu trách nhiệm về các hành vi vi phạm các quyền dân sự và chính trị
căn bản. Và chúng tôi cũng yêu cầu Quốc hội (Mỹ) hành động.”
‘Đề nghị một Đạo luật Lưỡng đảng về Nhân quyền VN’
Dân biểu Christopher Smith qua thông điệp liên
quan Việt Nam nói trên cho hay ông đã đề nghị một đạo luật nhân quyền lưỡng đảng
tại Quốc hội Mỹ, như bức thư hôm 23/8/2023 của vị Dân biểu này cho hay:
“Một lần nữa tại Quốc hội, tôi đã đề nghị Đạo luật
Nhân quyền Việt Nam Lưỡng Đảng, H.R.3172. Dự luật này sẽ ưu tiên bảo vệ các quyền
con người được quốc tế công nhận và phát triển những nguyên tắc pháp trị trong
mối quan hệ giữa Hoa Kỳ với chính phủ Việt Nam. Trong số những quyền mà dự luật
đặc biệt công nhận cần được bảo vệ là quyền tự do tôn giáo và dự luật đặc biệt
chỉ ra những sự ráng sức của chính phủ Việt Nam đang buộc những người Thượng và
người H’mông theo Kitô Giáo phải từ bỏ đức tin của mình. Điều này, và nhiều điều
hơn thế nữa, phải được thực hiện. Cuối cùng, những gì quý vị đang làm hôm nay –
bảo tồn kí ức và đòi hỏi họ phải chịu trách nhiệm là vô cùng quan trọng. Xin đừng
nản lòng, mà hãy tiếp tục kiên trì!”
Theo Tiến sĩ Nguyễn Đình Thắng, có mặt tại sự
kiện Hội luận tưởng niệm các nạn nhân nhân ngày Quốc tế 22/8, đại diện Tổ chức
Các Luật gia và Luật sư Thiên Chúa Giáo Quốc tế, ông Sean Nelson, người đang chủ
trì một Tổ công tác của các tổ chức xã hội dân sự, trong đó có BPSOS, vận động
trả tự do cho các tù nhân lương tâm tôn giáo trên thế giới trong đó có Việt
Nam, cũng đã đưa ra một số chia sẻ, thông điệp cụ thể đáng quan tâm trong dịp
này:
“Ông Sean
Nelson cũng bày tỏ sự quan tâm sâu sắc về tình hình đang diễn ra rất nóng sốt ở
Tây Nguyên sau vụ nổ súng ở tỉnh Đắk Lắk vào ngày 11/6/2023, ông cũng nhắc lại
điều này, và đặc biệt nhấn mạnh đến ba tù nhân lương tâm mà tôi đã đề cập, bởi
vì tổ chức ADF International là một Tổ chức Luật gia và Luật sư Thiên Chúa Giáo
mà đang chủ động trong một chiến dịch toàn cầu vận động cho các tù nhân lương
tâm tôn giáo ở toàn cầu và đặc biệt ở Việt Nam có Nguyễn Bắc Truyền, có Mục sư
Y Yich và nhà Truyền Đạo Y Pum Bya.”
Một cựu quan chức ngoại giao Hoa Kỳ cũng tham
gia vào sự kiện truyền thông tưởng niệm ngày 22/8 được BPSOS tổ chức hôm
23/8/2023, cựu Đại sứ Grover Joseph Rees, nguyên quyền Đại sứ Mỹ tại Liên Hiệp
Quốc, cũng đề cập một nhu cầu ngay hiện nay để bảo vệ các nạn nhân lánh nạn từ
Việt Nam, và Hoa Kỳ nên có thêm những hành động ra sao trong quan hệ với chính
quyền Việt Nam, ông nói:
“Những chính phủ như chính phủ Hoa Kỳ mà thường có
các trao đổi, làm việc với chính quyền Việt Nam, họ có nói chuyện về nhân quyền,
nhưng họ nên đề cập việc đó nhiều hơn và họ nên đưa các vấn đề vào chương trình
nghị sự. Họ nên làm rõ rằng việc có một mối quan hệ tốt là cũng phải đặt điều
kiện rằng quốc gia kia cũng phải có một mức độ chuẩn mực tối thiểu đối xử với
người dân của mình.”
Bình luận về quan tâm và thông điệp của cựu Đại sứ Rees, nguyên quyền Đại sứ Mỹ tại LHQ,
đặc biệt liên quan cộng đồng người tị nạn đào thoát từ Việt Nam, và vấn nạn được
gọi là ‘đàn áp xuyên quốc gia’ mà Bộ Ngoại giao và chính quyền Hoa Kỳ đang rất
quan tâm, Tiến sĩ Nguyễn Đình Thắng
nói thêm với RFA Tiếng Việt:
“Là một người cũng rất quan tâm về nhân quyền, đặc
trách mảng bảo vệ cho những người lánh nạn từ Việt Nam sang Thái Lan, mà chúng
tôi có văn phòng ở đó tài trợ cho các luật sư để can thiệp, Đại sứ Rees đã nhấn
mạnh nhu cầu, sự cần thiết phải bảo vệ những nạn nhân của bạo lực, của sự đàn
áp, của sự tra tấn mà đã chạy thoát khỏi Việt Nam và đang tạm lánh, tạm cư ở tại
đất nước Thái Lan. Vấn đề ‘đàn áp xuyên quốc gia’ đang là một đề tài rất nóng,
đặc biệt dưới chính sách và chỉ đạo của Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken, ông
Blinken đã nới rộng những biện pháp chế tài để nhắm vào những thủ phạm đứng đằng
sau việc đàn áp xuyên quốc gia, dựa trên các luật hiện hành của Hoa Kỳ, nhưng nới
rộng vấn đề áp dụng.
Chẳng hạn như hình thức đe dọa, theo dõi, sách nhiễu,
bắt cóc… mà đã xảy ra chuyện đó với người Việt và Công an Việt Nam (CAVN) rất
hoành hành ở Thái Lan. Nhiều người đã có lệnh truy nã, và họ (CAVN) gửi lệnh
truy nã đó qua bên Interpol – Cảnh sát Quốc tế, để yêu cầu Thái Lan phải trục
xuất về Việt Nam. Một hình thức nữa cũng được nhắc đến ngày nay đó là Công an,
chính quyền địa phương đến tận nhà để đe dọa thân nhân những người đã ở ngoài
Việt Nam, thì điều đó cũng được tính, kể là đàn áp xuyên quốc gia và hiện nay
chính quyền của Tổng thống Biden rất quan tâm. Và đang có một phong trào gồm
nhiều tổ chức mà chúng tôi cũng có ở trong đó để tập trung vào hình thức không
mới nhưng mới bắt đầu được chú ý là ‘đàn áp xuyên quốc gia’.”
Điều trần 'đặc biệt' ở Quốc hội Mỹ và gây ‘áp lực’
với Tổng thống Biden’
Nhân dịp này, TS. Nguyễn Đình Thắng cũng chia
sẻ với RFA về một sự kiện đặc biệt được dự kiến diễn ra tại Quốc hội Hoa Kỳ
ngay trong thượng tuần tháng 9/2023, ngay trước thềm chuyến thăm Việt Nam mà
cũng được dự kiến trong đầu tháng 9 của Tổng thống Joe Biden, về sự kiện đặc biệt
liên quan nhân quyền và tự do tôn giáo của Việt Nam này, ông Thắng nói:
“Ngày 7/9
này sẽ có một buổi điều trần của Ủy hội Hoa Kỳ về Tự Do Tôn Giáo Quốc Tế, một
cơ quan độc lập tư vấn cho Tổng thống, Ngoại trưởng và Quốc hội Hoa Kỳ về lĩnh
vực tự do tôn giáo trên toàn cầu, nhưng kỳ này được tổ chức vì tình hình càng
ngày càng nghiêm trọng ở Việt Nam về vấn đề đàn áp, đặc biệt việc bắt phải bỏ đạo.
Đối với người H’mông theo đạo Tin Lành, họ phải giấu niềm tin tôn giáo của họ,
nhưng khi bị phát hiện thì lập tức bị trục xuất khỏi bản làng, một tình trạng
kéo dài suốt nhiều chục năm nay mà chúng tôi ước lượng cả trăm nghìn người đã
phải rời khỏi bản làng, quê quán của họ để đi tìm một vùng đất mà họ có thể tiếp
tục theo điều niềm tin tôn giáo của họ. Có những cộng đồng ‘mới’ được thành lập,
gọi là ‘mới’ nhưng đã 22-23 năm nay ở tại vùng Tây Nguyên, bởi vì những người
H’mông phải chạy từ Lào Cai rồi Điện Biên, Lai Châu v.v…, chạy xuống vùng Tây
Nguyên để trốn tránh sự đàn áp tôn giáo.
Thứ hai nữa
là hàng loạt, cả mấy trăm tín đồ người Thượng theo đạo Tin Lành và trong những
Hội Thánh Tư Gia độc lập, trong hai tháng trở lại đây đã bị áp bức, ép và đe dọa,
tù đày, bị đánh đập, tra tấn, chính quyền vin cớ vụ nổ súng và họ đưa ra những
lời đe dọa rất lộ liễu rằng ‘nếu ông, bà nào không chịu tham gia Hội thánh Tin
Lành miền Nam Việt Nam do nhà nước chấp thuận cho hoạt động, thì sẽ bị ‘cáo buộc’
là dính líu tới vụ nổ súng và sẽ đi tù rất lâu. Rất nhiều người đã phải bỏ Hội
Thánh Tư Gia của mình mà miễn cưỡng gia nhập Hội thánh kia. Những điều này sẽ
được trình bày ở tại cuộc điều trần trên và có lẽ nội trong 24 tiếng đồng hồ nữa
thôi, tin tức chính thức về cuộc điều trần sẽ được phổ biến.”
Trước thềm chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống
Hoa Kỳ Joe Biden dự kiến vào tháng 9, một sự kiện quan trọng được cho có thể có
liên quan việc Hoa Kỳ và Việt Nam có thể công bố nhân dịp này việc thiết lập
quan hệ đối tác song phương ở cấp độ chiến lược, về khía cạnh cần làm gì để
thúc đẩy nhân quyền và tự do tôn giáo, tín ngưỡng ở Việt Nam nhân chuyến thăm
này của nhà lãnh đạo chính quyền Mỹ, ông Nguyễn
Đình Thắng nói:
“Chúng ta đều biết rằng Hoa Kỳ có chính sách dài lâu
của Hoa Kỳ là vẫn muốn đối phó với chủ nghĩa bành trướng của Trung Quốc, điều
đó là một chính sách xuyên suốt từ rất nhiều đời Tổng thống chứ không phải là mới
đây, thành ra chúng ta hiểu và tôn trọng điều ấy. Tuy nhiên, để mà là đồng minh
của Hoa Kỳ, hoặc là làm đối tác chiến lược của Hoa Kỳ, thì phải chấp nhận những
giá trị chung, không chỉ riêng vấn đề chống lại sự bành trướng của Trung Quốc,
không chỉ thuần túy là vấn đề mậu dịch, rồi chống khủng bố này kia v.v…, mà còn
cả vấn đề nhân quyền.
Bởi vì nhân quyền là một mũi nhọn ở trong chính sách
đối ngoại của Hoa Kỳ, mà không chỉ tùy thuộc vào ý muốn của vị Tổng thống hoặc
vị Ngoại trưởng, mà nó đã được đưa vào trong luật của Hoa Kỳ bởi Quốc hội Hoa Kỳ,
ví dụ như Đạo luật về Tự do Tôn giáo Quốc tế được thông qua năm 1998 và năm nay
đánh dấu 25 năm kỷ niệm. Thành ra, chúng tôi sẽ đòi hỏi và chúng tôi thấy rằng
đây là cơ hội để đòi hỏi và áp lực chính quyền Tổng thống Biden phải chứng tỏ rằng
không xem nhẹ lĩnh vực nhân quyền; vận động Quốc hội Hoa Kỳ để theo dõi, để bảo
đảm rằng chính sách của hành pháp Hoa Kỳ phải cân bằng mọi lĩnh vực, mà trong
đó lĩnh vực nhân quyền phải là một lĩnh vực ưu tiên. Chúng tôi thấy đấy là cơ hội
để chúng ta thúc đẩy thêm nữa sự tôn trọng nhân quyền nói chung, đặc biệt là
quyền tự do tôn giáo hay niềm tin ở Việt Nam,” Chủ tịch, kiêm Giám đốc Điều hành BPSOS, TS. Nguyễn Đình Thắng
nói với Đài Á Châu Tự Do trên quan điểm riêng hôm 23/8 từ Hoa Kỳ.
-------------------
Tin, bài liên quan
THỜI SỰ
Liệu
có "tiêu chuẩn kép" trong việc giảm án tử hình cho quan chức tham
nhũng và án oan của dân?
Báo
chí 'bắt tay' tuyên giáo, Bộ 4T và doanh nghiệp: 'sáng kiến’ hay ‘liên kết lợi
ích’ ?
Chuyên
gia: Ấn Độ tặng tàu hộ vệ cho Việt Nam như ‘cái gai trong mắt’ Trung Quốc
Biển
Đông: Việt Nam chuẩn bị tâm thế ra sao nếu kiện Trung Quốc ra Tòa Trọng tài
quốc tế?
No comments:
Post a Comment