Hoàng
Phủ Ngọc Tường có bị oan trong vụ thảm sát Huế 1968?
Trương Nhân Tuấn
27
tháng 7, 2023
https://saigonnhonews.com/nhin-lai-lich-su/hoang-phu-ngoc-tuong-bi-oan-trong-vu-tham-sat-hue-1968/
Bút
ký của Bác Sĩ Alje Vannema,
người gốc Hòa Lan, có mặt tại Huế trong dịp Tết Mậu Thân 1968, sau 50 năm đã
trở thành “tài liệu lịch sử”, nếu không nói là “bằng chứng lịch sử”.
Thông
lệ giới hàn lâm học thuật, cũng như qui ước quốc tế về những “hồ sơ mật quốc
gia”, thời gian công bố các các hồ sơ xếp vào diện “mật” là 30 năm. 50 năm cho
các hồ sơ ”tối mật”. Tức là, trên “nguyên tắc”, các “bí mật” về cuộc “tấn công
và nổi dậy” Tết Mậu Thân 1968 đã được phải “bạch hóa”.
Bác
sĩ Alje Vannema không phải là “sử gia” thông thường, tức là những người chỉ
viết lại (và phân tích) những sự kiện đã qua. Bác sĩ Alje Vannema vừa là nhân
chứng trực tiếp, vừa là “sử gia” ghi chép lại (một cách tường tận và tỉ mỉ) chi
tiết các vụ thảm sát Mậu Thân tại Huế. Tài liệu vì vậy có tầm quan trọng, ngoài
giá trị “lịch sử”, còn có giá trị của “bằng chứng”.
Tài
liệu này được Vintage Press, New York công bố năm 1976, sau đó được báo chí
Việt ngữ tại Mỹ trích dịch đăng lại dưới tựa đề: Thảm sát Huế Tết Mậu Thân.
Tài
liệu ghi lại, hố chôn tập thể (được phát hiện cho tới thời điểm viết bút ký)
gồm có 19 vùng. Căn cước một số nạn nhân, (những người còn nhận diện được), như
tên tuổi, xuất xứ… được tác giả ghi chép tỉ mỉ. Đặc biệt tài liệu ghi tên 4 nhân vật
có can dự vào cuộc thảm sát, gồm Hoàng Phủ Ngọc Tường, Nguyễn Đắc Xuân,
Nguyễn Thị Đoan Trinh (tài liệu viết là Nguyễn Thị Doan) và Nguyễn Dọc.
Riêng hai ông Tường và Xuân, tác giả Alje Vannema khẳng định là mình “biết rõ”.
Theo
bác sĩ Alje Vannema, Hoàng Phủ Ngọc Tường phụ trách “tòa án” khu vực Tiểu chủng
viện. Nguyễn Đắc Xuân phụ trách các “tòa án” khu Gia Hội: “Tòa án ở Tiểu chủng
viện do Hoàng Phủ Ngọc Tường chủ trì. Anh này tốt nghiệp Đại học Huế và là cựu
lãnh tụ sinh viên trong Ủy Ban Phật Giáo chống chính quyền trước đây.”
Như
vậy Hoàng Phủ Ngọc Tường có trách nhiệm ở hố chôn tập thể thứ tư, như đã
viết trong tài liệu: “Vùng chôn thật sự thứ tư nằm sau Tiểu chủng viện, nơi
dựng tòa án nhân dân. Hai hầm chứa xác ba người Việt làm việc cho tòa đại sứ
Hoa Kỳ, hai xác người Mỹ: ông Miller và ông Gompertz, nhân viên USOM; và xác
một giáo sư trung học người Pháp bị giết vì lầm là người Mỹ. Tất cả đều bị trói
tay. Xác tìm thấy và liệm ngày 09.02. Xác hai người Mỹ và người Pháp được đưa
về Đà Nẵng”.
Về
Nguyễn Đắc Xuân, tài liệu viết: “Cầm đầu ở Gia Hội là Nguyễn Đắc Xuân,
trước kia là một liên lạc viên cộng sản nay đột nhiên lại xuất hiện”.
Theo
tài liệu của bác sĩ A. Vannema, hố chôn tập thể khu Gia Hội được khám phá đầu
tiên:
“Mồ
tập thể được khám phá đầu tiên ở trường trung học quận Gia Hội, nằm bên
cạnh khu dân cư. Sở dĩ cư dân gần đó biết được là vì họ nghe tiếng súng và biết
ở đó có mở tòa án nhân dân. Một số người sau khi tham dự phiên tòa đầu tiên đã
liều trốn và may mắn thoát. Một số khác nhờ bơi qua sông. Trước ngôi trường có
tất cả 14 hố gồm 101 tử thi. Sau ba ngày tìm kiếm, người ta khám phá thêm một
số hố rải rác trước, sau và bên hông trường, nâng tổng số tử thi lên 203, gồm
xác thanh niên, người già và phụ nữ.”
Nếu
chỉ ngừng ở các chi tiết này, Nguyễn Đắc Xuân chịu trách nhiệm giết 203 người
Việt, gồm “thanh niên, người già và phụ nữ”, trong đó có 18 sinh viên.
Tài
liệu cũng ghi các Tòa án trong thành do hai sinh viên Nguyễn Đọc và Nguyễn
Thị Đoan điều khiển. Nhưng theo tài liệu của các học giả người Việt, như
các ông Liên Thành hay Lữ Giang, tất cả các phiên tòa trong nội thành đều do
hai ông Hoàng Phủ Ngọc Tường và Nguyễn Đắc Xuân đảm trách.
Tài
liệu của ông Liên Thành đặc biệt có giá trị. Vì ông cũng là một “nhân chứng
quan trọng”. Ông nguyên là Thiếu tá, giám đốc ty cảnh sát Huế thời đó. Tức là
ông Liên Thành là một người không chỉ “biết”, mà còn là người “trong cuộc”.
Theo
tác giả A Vannema, “Các phiên tòa vang lên những lời đe dọa với khẩu hiệu tuyên
truyền, kết tội, qui chụp. Hầu hết những người bị lôi ra tòa chẳng biết lý do
mình bị bắt. Nhưng tất cả đều bị kết tội, một số bị tử hình tức khắc.”
Theo
tài liệu của nhân chứng, bác sĩ A. Vannema, Hoàng Phủ Ngọc Tường chịu trách
nhiệm, ngoài cái chết những người Việt Nam, còn có (ít nhứt) cái chết của hai
người Mỹ và một người Pháp, tại “tòa án” khu vực Tiểu chủng viện.
Tháng
Hai năm 2018 Hoàng Phủ Ngọc Tường có công bố lá thơ “sám hối”, tựa đề “lời cuối
cho câu chuyện quá buồn”, qua trang Facebook nhà văn Nguyễn Quang Lập. Theo lá
thơ, Tường khẳng định “Mậu Thân 1968 tôi không về Huế”.
Điều
ghi nhận đầu tiên, 50 năm sau, Tường nhìn nhận thảm sát Huế “là có thật”. Dẫn: “Với tư cách là một
đứa con của Huế, đã ra đi và trở về, ấy là nỗi thống thiết tận đáy lòng mỗi khi
tôi nghĩ về những tang tóc thê thảm mà nhiều gia đình người Huế đã phải gánh
chịu, do hành động giết oan của quân nổi dậy trên mặt trận Huế năm Mậu Thân. Đó
là một sai lầm không thể nào biện bác được, nhìn từ lương tâm dân tộc, và nhìn
trên quan điểm chiến tranh cách mạng.” Hết dẫn.
Việc
này hết sức cần thiết, và là “điểm son” cho ông Tường. Lịch sử được minh oan:
Cuộc “Thảm sát Tết Mậu Thân 1968” là có thật và tác giả vụ thảm sát này là
“quân nổi dậy”.
Ông
Tường “lên án” vụ thảm sát “là một sai lầm không thể nào biện bác được, nhìn từ
lương tâm dân tộc, và nhìn trên quan điểm chiến tranh cách mạng”.
Lời
thú tội của ông Tường đã xóa bỏ tất cả những gì mà các thế hệ Việt Nam lớn lên
sau này học ở học đường xã hội chủ nghĩa. Tội ác Mậu Thân 1968 là do “quân nổi
dậy” gây ra, chớ không phải do Mỹ, Ngụy, như trường học thầy giáo lâu nay giảng
dạy. “Quân nổi dậy” ở
đây là những ai? Ai chỉ huy đạo quân “nổi dậy” này?
Ta
sẽ tìm ra câu trả lời trong Bút ký của Bác Sĩ Alje Vannema, Vintage Press, New
York công bố năm 1976, sau đó được báo chí Việt ngữ tại Mỹ trích dịch đăng lại
dưới tựa đề: Thảm sát Huế Tết Mậu Thân.
Trong
lá thư tháng Hai 2018 “Lời cuối cho câu chuyện quá buồn”, ông HPN Tường có “nói
hết sự thật” hay không?
Về
vụ “thảm sát Huế”. Nếu ta có đọc các tài liệu chính thức của đảng CSVN đã công
bố, hay những nhân chứng thuộc “phe thắng cuộc”. Không ngoại lệ, tất cả đều cho
rằng vụ thảm sát Huế 1968 là có thật. Tất cả đều biểu lộ sự hối tiếc đồng thời
qui trách nhiệm cho chính sách của “trung ương”.
Ta
thấy là ông Tường, trong lá thư, chỉ nói “sự thật” ở cái mà mọi người đều biết:
thảm sát Mậu Thân là do phe “cách mạng” gây ra (chớ không phải do Mỹ Ngụy gây
ra).
Trong lá thư tháng Hai 2018 ông Tường không đưa ra được bằng chứng nào để chứng
minh rằng ông “không có mặt tại Huế” vào thời điểm cuộc thảm sát xảy ra.
Trong
thơ ông có nhắc lại vụ máy bay Mỹ bỏ bom ”thảm sát bịnh viện nhỏ ở Đông Ba”.
Dẫn:
“Đặc biệt, khi kể chuyện máy bay Mỹ đã thảm
sát bệnh viên nhỏ ở Đông Ba chết 200 người, tôi đã nói: “Tôi đã đi trên những
đường hẻm mà ban đêm tưởng là bùn, tôi mở ra bấm đèn lên thì toàn là máu… Nhất
là những ngày cuối cùng khi chúng tôi rút ra”. Chi tiết đó không sai, sai ở chỗ
người chứng kiến chi tiết đó không phải là tôi, mà là tôi nghe những người bạn
kể lại. Ở đây tôi là kẻ mạo nhận, một việc rất đáng xấu hổ, từ bé đến giờ chưa
bao giờ xảy ra đối với tôi.” Hết dẫn.
Khi
thú nhận mình “tôi là kẻ mạo nhận”, “một sự việc đáng xấu hổ”, ông Tường đã
nhìn nhận mình “nói láo” với dư luận từ 1981 đến nay.
Năm
1981 ông khẳng định qua bài phỏng vấn truyền hình của đạo diễn Burchett rằng
“chúng tôi”, tức gồm có ông Tường, có mặt ở Huế.
Lá
thơ gọi là “lời cuối” của ông Tường thú thận rằng “chúng tôi” đó chỉ là “mạo
nhận”. Dẫn: “Ở đây tôi là kẻ mạo nhận, một việc rất đáng xấu hổ, từ bé đến
giờ chưa bao giờ xảy ra đối với tôi.”
Mục
đích việc thú nhận nhằm chứng minh ông ta không có mặt tại Huế. Vấn đề là chi
tiết “bịnh viện nhỏ ở Đông Ba” được ông Tường nhắc lại. Bịnh viện này không hề
hiện hữu. Vậy thì làm gì có việc “máy bay Mỹ đã thảm sát bệnh viên nhỏ ở Đông
Ba chết 200 người”?
Vụ
Mỹ thảm sát 200 người ở một bệnh viện Đông Ba, vụ này không khác vụ Mỹ Lai, lớn
lao ở tầm “tội ác diệt chủng”, tại sao không có tài liệu, báo chí nào nước
ngoài đề cập tới?
Qua
lá thơ “lời cuối”, ông Tường vẫn không điều chỉnh lại những gì ông đã nói sai
trước kia (trong cuộc phỏng vấn 1981). Ông tiếp tục khẳng định những sự kiện
không có thật. Làm gì có vụ Mỹ bỏ bom chết 200 người ở bịnh viện nhỏ ở Đông Ba?
Làm gì có chuyện “đường hẻm lầy lội toàn là máu”?
Ông Tường, qua lá thơ “lời cuối”, lại tiếp
tục nói dối…
Bút
ký “The Vietcong Massacre at Hue” của bác sĩ Alje Vannema, người gốc Hòa Lan,
có mặt tại Huế trong dịp Tết Mậu Thân 1968, một nguồn chứng cớ quan trọng vụ
thảm sát Mậu Thân tại Huế.
Xin
phép tác giả và dịch giả được đăng lại, vì sự cần thiết “cung cấp” bằng chứng
cho giới “trí thức Việt Nam”, những người tin vào sự “vô tội” Hoàng Phủ Ngọc
Tường. Hy vọng những người này sẽ đọc tài liệu này, để thấy rằng thảm sát Mậu
Thân 1968 là chuyện “có thật”. Hoàng Phủ Ngọc Tường và Nguyễn Đắc Xuân là hai “đồ tể xứ
Huế” là chuyện có thật. Thảm sát Mậu Thân 1968 đã diễn ra tại Huế ra sao, ai
chịu trách nhiệm?
Bút
ký ghi:
Sớm
tinh sương đã thấy quân Mặt Trận (Giải Phóng Miền Nam) hiện diện trong thành
phố. Họ là những người lo mặt chính trị trong cuộc chiếm cứ. Ngày hôm trước, họ
vào sổ gần hết mọi người, ghi tên, tuổi, phái tính. Họ quan tâm đặc biệt đối
với phái nam, chia những người này ra thành nhiều nhóm: công chức, những người
có liên hệ với quân đội cộng hòa, và những kẻ khác. Nhiều trường hợp họ ghi chú
đầy đủ cả gia đình, cả tên con cái nữa.
Mỗi
nhóm họ chỉ định một người đại diện, mang trách nhiệm mọi mặt về tất cả thành
viên trong nhóm. Nếu có người thoát thì người đại diện phải lãnh đủ. Dân chúng
được lệnh không tụ họp đông người, trừ khi được kêu đi dự mít tinh, không được
nghe đài, không được phao tin đồn đãi…
Ngày
hôm sau, du kích và nằm vùng địa phương tỏa ra đi tìm những người có tên trong
danh sách viết tay nguệch ngoạc. Họ được đưa về Tiểu chủng viện, nơi dựng tòa
án nhân dân. Một anh cựu sinh viên chủ tọa phiên tòa với sự hiện diện của một
người Bắc Việt và hai sinh viên khác. Hai sinh viên này chúng tôi biết…
Các
phiên tòa nhân dân mấy ngày trước đã chấm dứt. Dân chúng hiện diện khá đông tại
các phiên tòa ở Tiểu chủng viện, ở Gia Hội bên kia cầu và ở trong thành. Tòa án
ở Tiểu chủng viện do Hoàng Phủ Ngọc Tường chủ trì. Anh này tốt nghiệp đại học
Huế và là cựu lãnh tụ sinh viên trong Ủy Ban Phật Giáo chống chính quyền trước
đây.
Cầm
đầu ở Gia Hội là Nguyễn Đắc Xuân, trước kia là một liên lạc viên cộng sản nay
đột nhiên lại xuất hiện. Tòa trong thành do hai sinh viên Nguyễn Đọc và Nguyễn
Thị Đoan điều khiển. Các phiên tòa vang lên những lời đe dọa với khẩu hiệu
tuyên truyền, kết tội, qui chụp. Hầu hết những người bị lôi ra tòa chẳng biết
lý do mình bị bắt. Nhưng tất cả đều bị kết tội, một số bị tử hình tức khắc.
Sau
hai ngày phiên tòa kết thúc, nhường chỗ cho những công tác khủng bố dân chúng
khác. Một người trộm mở nghe đài (radio) bị bắn giữa thanh thiên bạch nhật để
làm gương. Một anh sinh viên không tới dự lớp học tập cũng bị bắn công khai.
Nguyễn Đọc bắn nhiều người trong đó có người bạn thân đồng lớp là Mu Ty, chỉ vì
bạn không chịu hợp tác với y. Bước vào ngày thứ hai bắt đầu kiểm soát lương
thực, thực phẩm.
Ngày
thứ bốn, vì không tuân hành lệnh cách mạng, một gia đình bị xử. Người chủ gia
đình bị bắn tức khắc. Dưới áp lực khủng bố gia tăng nhiều người bỏ trốn, nhưng
ít kẻ thoát. Vùng Gia Hội có nhiều người thoát hơn nhờ ban đêm chèo bè qua sông
sang làng Đập Đá. Thường bị bắn theo nhưng cố chèo.
Những
người nằm vùng xuất đầu lộ diện, ra tay truy lùng nạn nhân. Bộ đội Bắc Việt và
quân chính quy Mặt Trận lo chuyện quân sự và chiến lược. Nằm vùng địa phương lo
việc chính trị, hành chính, bình định, tuyên truyền, và tiêu diệt kẻ thù. Đám
này bắt và giết người bất kể, nhiều khi chỉ vì hiềm thù cá nhân.
Cán
bộ miền Bắc có mặt ở tòa án nhân dân xem ra ít nắm vững chuyện chính trị và
đóng vai trò ít quan trọng trong các bản án. Địa phương quyết định mọi chuyện.
Trước khi lên danh sách, thường đám nằm vùng đã quyết định bắt ai rồi. Chỉ còn
việc ra lệnh thanh toán những ai họ nhắm nữa mà thôi. Có lẽ họ lý luận rằng,
thà giết lầm hơn bỏ sót, vì bỏ sót thì sau này mình sẽ bị nhận diện.
Một
cách hệ thống, công chức, quân nhân, sinh viên có tinh thần quốc gia, có khả
năng lãnh đạo và có thể gây trở ngại cho cách mạng, chính trị gia đối lập, tất
thảy đều được đoái hoài. Danh sách bất tận.
Dân
chúng tập trung ở nhà thờ chính tòa được lệnh vào bên trong, không ai được đứng
bên ngoài. Phụ nữ và trẻ con được lệnh ngồi xuống. Đàn ông và thiếu niên từ 15
tuổi trở lên đứng. Ở bệnh viện, trò tương tự cũng đã diễn ra. Dân quanh vùng,
đặc biệt là vùng quanh căn cứ Mỹ, được lệnh tập trung vào bệnh viện vì cộng sản
sợ giao tranh có thể xảy ra ở đó. Dân lúc này còn sợ súng máy và hỏa tiễn trực thăng
hơn quân chiếm đóng nên ngoan ngoãn làm theo lệnh.
Sau
ba ngày, đàn bà con nít được lệnh ngồi, đàn ông đứng dậy để hai tên nằm vùng
nhận diện, trước mặt hai cán bộ miền Bắc và hai bộ đội Mặt Trận. Hai người nằm
vùng này mới được xổ tù khi Việt cộng chiếm thành phố. Cả hai đều là thành viên
kỳ cựu của Mặt Trận. Một số người, trẻ có, già có, được cấp thẻ và dẫn về nhà
thờ chính tòa.
Bên
trong nhà thờ đàn ông và thiếu niên được lệnh sắp thành hàng rồi bước ra ngoài
với cán bộ hộ tống. Từ nhà thờ họ băng qua các đường Phủ Cam lên Chùa Từ Đàm.
Bị giữ ở đấy một ngày rồi lại tiếp tục đi về phía Nam, hướng Nam Giao. Đàn bà
trẻ con nhao lên nhưng được trấn an rằng cha, chồng, con họ phải ra phục dịch
bên ngoài thành.
Một
số bà đi theo xa xa, nhưng rồi bị chặn lại. Trong số người ra đi có anh lính
trẻ Cộng hòa và Lương (nhân vật kể lại câu chuyện này). Ngày kế tiếp, cuộc hành
trình kéo dài suốt chiều tới tối, thoạt tiên rời Từ Đàm đi về hướng Nam rồi bẻ
hướng Đông Nam. Sáu cây số đường đi mà Lương nghĩ là một cuộc trường chinh.
Không ai nói với ai. Chỉ một lần yên lặng bị cắt đứt bởi một câu hỏi của ai đó
“Ta đi mô đây”. Có tiếng phụ họa “Lên núi hay tới chỗ chết?”.
Bộ
đội Mặt Trận nói là họ được đưa đi học tập. Không ai biết mình đi đâu nhưng tự
thâm tâm nhiều người tin rằng có lẽ đời mình sắp kết thúc. Ông già đi bên cạnh
Lương bổng ngã quỵ. Cho tới lúc đó anh không biết có ông già đi bên mình. “Bắt
gió cho ông ta” tiếng ai đó vang lên… Lương ôm lấy ông cho tới khi người canh
gác tới.
Mắt
ông già hé mở trong chiều xẩm tối. Tiếng nói lạc giọng thều thào. “Xin để tui
đi, để tui ở lại đây”, ông van xin, bàn tay xương xẩu níu lấy cánh tay người
gác. “Tui không đi xa hơn được nữa”.
“Đứng
dậy”. Ông già gượng dậy, cố thẳng người thêm được vài bước rồi lại ngã. Người
gác đoàn lúc này hết kiên nhẫn, đạp ông ra lề đường rồi bỏ đi. Vài phút sau,
một phát súng xé không khí cùng với một tiếng kêu yếu ớt vang lên. Làm thế để
chắc ăn, không ai chứng kiến. Xác ông được dập vào một hố gần đó, hai tù nhân
được lệnh lấp đất. Một tháng sau xác ông được đồng bào khám phá.
Vô
vọng, đoàn người bước đi càng lúc càng chậm, câm lặng uất nén. Người gác càng
hối thúc. Rồi có tiếng hô “Dừng lại”. Lương thấy đám người phía trước được lệnh
bỏ túi xách xuống và ngồi xuống. Họ đã tới đích. Đám canh gác phía sau miệng
hét thúc kẻ này đi nhanh, chân đá vào sườn kẻ khác…
Sau
này, Lương nhớ lại mình đã đi qua thôn Tu Tay. Theo anh, chừng 18 người đã bị
kêu lên phía trước và bị quân Mặt Trận tố có tội ác với nhân dân. Các nạn nhân
bị lôi đi ngay. Chả ai biết gì về số phận họ vì chẳng bao giờ gặp lại họ nữa.
Những người khác được lệnh đi về phía lăng Đồng Khánh.
Sau
một giờ đi họ lại được lệnh dừng, chia thành hai nhóm nhỏ và bắt đầu được lệnh
đào hầm rãnh. Họ đào mồ cho lớp người tới sau, chứ chính họ thì chỉ vài mạng
phải nằm ở đây mà thôi. Như một ác mộng kinh hoàng thăm viếng địa cầu, nhưng ác
mộng không do quỷ ma nào cả mà do chính con người tạo ra.
Thoạt
tiên, Lương nghĩ chắc mình sẽ không qua khỏi. Dù vậy, anh và người lính trẻ vẫn
cố tìm cách thoát thân, trong một hoàn cảnh có thể nói là tuyệt vọng. Hai người
thất thần nhìn nhau, mắt mở lớn. Chung quanh Lương, đám người đói, lạnh, có kẻ
đau, không ai dám quay về nhìn thành phố thân yêu đổ nát đang chìm trong bóng
tối sau lưng họ.
Họ
đào đã hai, ba tiếng, ai nấy im lặng gặm nhấm suy nghĩ của mình. Hố đào là để
trú ẩn và làm mương dẫn nước, người ta nói thế. Một tiếng nổ kèm với tiếng la
vang lên. Thần chết vây bủa không gian. Tại sao mình ở đây? Đa số họ là Công
giáo, chả ai quan tâm tới chính trị, một số do hoàn cảnh lịch sử phải bước vào
lính như bao nhiêu thanh niên Việt Nam và trên khắp thế giới đến tuổi khác.
Sau
khi đào xong một hố rãnh, đám đông được lệnh đi tới một đụn cát để nghỉ đêm.
Vài người bị dẫn đi. Một số la thét lên vì sợ. Lương thấy người bạn ở cùng phố
mà anh quen từ mấy năm nay bật khóc nức nở. Một người hoảng lên chạy quẩn để
rồi bị bắt giữ lại.
Lương
hoảng hốt. Chân anh như điện giật. Anh nghĩ phải liều ngay. Chung quanh cán bộ
gác đầy dẫy, nhưng nếu lao vào được bóng tối thì có cơ thoát. Ác mộng tiếp tục.
Người la. Kẻ bị đánh. Người rú lên cười kinh hoàng. Lương ở trong một đám khá
đông đang bước đi. Đám người khập khễnh lê lết xuyên qua một đám cây rậm đi
xuống đụn cát phía Nam.
Khi
họ xuống đồi, Lương lách người lao vào bóng tối. Một viên đạn rít bên tai. Anh
phóng qua đám rừng, tai vẫn nghe tiếng đạn và tiếng la hét. Chỉ vài phút anh
tới một con suối và chạy theo dòng nước hướng về phía Đông. Anh đi suốt đêm,
thỉnh thoảng bị khuấy động bởi trái sáng thả từ máy bay và tiếng đại bác. Sáng
ra thấy mình băng qua một con đường sắt. Từ đó tiếp tục đi tới quốc lộ, lòng
mong ngóng sớm thoát được vùng tử địa. Xế chiều anh tới con đường phía Nam cách
Phú Bài mấy dặm. Mãi tới ngày 16 tháng 2 Lương mới về lại được thành và kể cho
chị Kim những gì đã xảy ra…
Người
ta đoán rằng đám nạn nhân từ Phú Cam tiếp tục đi nhiều ngày nữa về hướng Nam,
xuyên qua một vùng cây cối khó đi. Mãi tới trung tuần tháng 9, 1969 người ta
mới tìm thấy xác họ trong một con suối nhỏ, khe Đá Mài, con suối chảy ra khe Đại đổ vào
sông Hương… Trong số 428 bộ cốt tìm được ở đó, rất ít được nhận diện. Vì không
tìm thấy ở đâu khác, gia đình họ Nguyễn (thân nhân người lính trẻ) tin rằng con
mình đã chấm dứt cuộc đời nơi khe suối này…
Mồ Tập Thể
Mồ
tập thể được khám phá đầu tiên ở trường trung học quận Gia Hội, nằm bên cạnh khu dân
cư. Sở dĩ cư dân gần đó biết được là vì họ nghe tiếng súng và biết ở đó có mở
tòa án nhân dân. Một số người sau khi tham dự phiên tòa đầu tiên đã liều trốn
và may mắn thoát. Một số khác nhờ bơi qua sông. Trước ngôi trường có tất cả 14
hố gồm 101 tử thi. Sau ba ngày tìm kiếm, người ta khám phá thêm một số hố rải
rác trước, sau và bên hông trường, nâng tổng số tử thi lên 203, gồm xác thanh
niên, người già và phụ nữ.
Trong
số xác trẻ có 18 sinh viên. Một số trong bọn họ là những sinh viên đã bỏ vô bưng
theo Mặt Trận sau vụ đấu tranh chống chính quyền, nay trở về bắt các sinh viên
khác theo họ. Khi Mặt Trận chuẩn bị rút, các sinh viên được phép chọn hoặc vô
bưng hoặc ở lại thành. Kẻ chọn ở lại bị giết và chôn tại trường. Những sinh
viên khác của Gia Hội không theo Mặt Trận cũng chịu chung số phận. Có hố vừa
chôn được hai hoặc ba tuần; số còn lại rất mới. Những xác đầu tiên được lính
Thủy Quân Lục Chiến Cộng Hòa khám phá ngày 26.02.1968.
Trong
số nạn nhân có cô Hoàng Thị Tam Tuy (các tên riêng và địa danh nào không
đoán được sẽ ghi lại đúng như tác giả đã ghi – Người dịch), 26 tuổi, rất xinh,
bán hàng ở chợ, nhà tại đường Tô Hiến Thành, Gia Hội. Bị quân Mặt Trận, theo
lời kể của chị/em gái (sister) cô, vào nhà bắt đi đưa vào trường điều tra ngày
22 tháng 2, rồi chẳng thấy trở về.
Xác
cô chân tay bị trói, miệng nhét đầy giẻ; mình mẩy không thấy một vết thương
nào. Xác cô nằm chung với bốn nạn nhân khác, mà hai trong số đó có bà con với
chị/em dâu cô. Trong số các nạn nhân khác có bà góa Dương Thi Co, 55
tuổi, nghề bán guốc, 4 con.
Bị
bắt tại nhà ngày 22.02, đưa vào trường Gia Hội và bắn chết. Xác bà được các con
nhận diện ngày 26.02. Người thứ ba là Lê Văn Thắng, 21 tuổi sinh viên ở
Gia Hội. Anh bị bắt đi tham dự lớp huấn luyện ngày 14.02. Xác được gia đình
phát hiện và nhận diện ngày 16.03, chung hố với hai nạn nhân khác trong khuôn
viên trường.
Người
thứ tư là Trần Đình Trọng, sinh viên kỹ thuật và mới lập gia đình. Bị
bắt ngày 06.02, tìm thấy xác ngày 26.02. Người thứ năm Nguyễn Văn Dong,
cảnh sát 42 tuổi, bị bắt ngày 17.02 ở nhà một người quen và bị chôn sống, tay
trói tại trường Gia Hội. Tìm thấy xác ngày 26.02.
Người
thứ sáu là Lê Văn Phú, 47 tuổi, cảnh sát. Bị bắt tại gia ngày 08.02. Vợ
con van xin Mặt Trận cho phép chồng ở lại nhà, nhưng tối hôm đó bị hành quyết,
bị bắn vào đầu, xác tìm thấy ngày 26.02, ở khuôn viên trường. Người thứ bảy, bà
Nguyễn Thi Lao, buôn thúng bán bưng, 48 tuổi. Bị bắt trên đường lộ. Xác
tìm thấy ở trường học, tay bị trói, miệng nhét đầy giẻ; mình mẩy không bị một
vết thương nào. Có lẽ bà bị chôn sống. Những xác khác tìm thấy gồm một đại úy
cộng hòa, hai trung úy, ba trung sĩ và mấy viên chức hành chánh. Bốn xác người
của Mặt Trận.
Vùng
mồ lớn thứ hai được khám phá gồm 12 hố với 43 tử thi ở Chùa Theravada, thường
gọi là Tăng Quang Tự.
Vùng
thứ ba tại Bãi Dâu với 3 hố, 26 xác. Trong số nạn nhân ở Chùa có ông Phan Ban
Soan, 60 tuổi, sinh tại Phú Vang, Thừa Thiên, nhà ở đường Tô Hiến Thành, có gia
đình, 5 con. Ông Soan làm nghề thợ may, trước có tham gia vụ Phật giáo chống
Tổng thống Diệm. Năm 1961 bị bắt vì chống chính quyền, được thả năm 1967. Bị
Việt cộng bắt đi tối 12.02 trên đường Chi Lăng, Gia Hội. Cộng sản phân công ông
chôn xác chết và phân phối gạo. Xác ông tay bị trói, bị bắn xuyên đầu, dập cùng
hố với 7 người khác.
Một
người khác tìm thấy ở Chùa là ông Đặng Cơ, 46 tuổi, nghề thầu khoán, bị
bắt tại gia ngày 06.02, tìm thấy xác ngày 26.02. Một người khác nữa là ông
Ngô Thông, 66 tuổi, nhân viên hành chánh hồi hưu, bị bắt ngày 08.02, xác
dập chung với 10 người khác. Một số tử thi có vết thương, một số tay bị trói
giật cánh khỉ bằng dây thép gai, và một số miệng bị nhét giẻ.
Lần
đầu tiên nói chuyện với đồng bào trong vùng, tôi tưởng chỉ có 16 xác ở Chùa và
3 xác khác ở Bãi Dâu. Nhưng bên hông và sau Bãi Dâu có nhiều hố chôn. Tất cả ở
đây chết vì bị trả thù. Một vài người là thành viên Mặt Trận nhưng bị giết vì
muốn ở lại thành. Họ đều là dân Gia Hội. Bốn tháng sau, tháng 08.68, tôi trở
lại đây để tìm hiểu thêm uẩn khúc của những cái chết. Thân nhân các nạn nhân
lẫn dân địa phương đều xác nhận những điểm trên.
Tiết
lộ về “mồ chôn tập thể” đầu tiên của chính quyền miền Nam là vào ngày 28.02.68,
khi phát ngôn nhân chính phủ cho biết về một hầm “ghê gớm ở Cồn Hến gồm 100 xác
công chức và quân nhân bị bắt khoảng đầu tháng”. Cũng theo phát ngôn viên, “các
nạn nhân bị Việt cộng giết, thân xác họ không được lành lặn”.
Cồn
Hến nằm giữa sông Hương. Lúc đầu Mặt Trận không màng chiếm Cồn. Nhưng sau nó
trở thành một vị trí chiến lược cho việc tiến quân và rút quân từ Gia Hội ra
vùng cát Đông Nam, vùng họ chiếm từ nhiều năm nay. Chính quyền xác nhận có 101
xác trong hầm. Theo đồng bào chạy thoát từ Cồn thì trong số nạn nhân có nhiều
người nam mang quân phục, một vài người bận đồ kaki của Mặt Trận, một số khác
bận áo dòng ngắn, một vài người mang quân phục lính cộng hòa và một vài người
bận thường phục.
Tôi
hỏi nhân viên chính quyền địa phương về tên tuổi các nạn nhân thì được trả lời
là các tử thi không được nhận diện đầy đủ; họ xác nhận là không thể nào quả
quyết tất cả đều bị hành quyết; một vài nạn nhân có thể đã chết trong khi giao
tranh và vài xác khác, cũng theo họ, là của quân thù.
Vùng
chôn thật sự thứ tư nằm sau Tiểu chủng viện, nơi dựng tòa án nhân dân. Hai hầm chứa xác ba
người Việt làm việc cho tòa đại sứ Hoa Kỳ, hai xác người Mỹ: ông Miller và ông
Gompertz, nhân viên USOM; và xác một giáo sư trung học người Pháp bị giết vì
lầm là người Mỹ. Tất cả đều bị trói tay. Xác tìm thấy và liệm ngày 09.02. Xác hai
người Mỹ và người Pháp được đưa về Đà Nẵng.
Quận
Tả Ngạn, vùng thứ năm, do một quân nhân người Úc khám phá ngày 10.03.68. Ba hầm
rãnh với 21 tử thi, tất cả đều nam giới, tay bị trói, đạn bắn xuyên đầu và cổ.
Một hầm khác, vùng thứ sáu, nằm cách Huế 5 dặm về hướng Đông, được khám phá
ngày 14.03.68 do một cố vấn quân sự Mỹ cùng toán lính Việt đi kèm. Hai lăm xác,
tất cả đều bị bắn vào đầu, tay trói giật cánh khủyu. Nhờ một cánh tay của một
nạn nhân nhô ra khỏi mặt đất mà hầm được khám phá.
Phía
Nam Huế qua hoàng thành ở Nam Giao là nơi mộ phần của vua Tự Đức và Đồng Khánh.
Nơi đây là vùng chôn tập thể thứ bảy. Đây đó trên dưới hai chục hầm, có cái
giữa đất bằng, có cái dưới bụi cây, có cái bên bờ suối. Bên cạnh hầm lớn, có
những hố nhỏ chứa một, hai hoặc ba xác.
Hầm
đầu tiên được khai quật ngày 19.03.68, nhưng mãi cho tới tháng 6.69 vẫn còn xác
được tiếp tục phát hiện. Ban đầu còn dễ nhận dạng, vài xác mang quân phục,
ngoài ra còn lại thường phục. Đặc biệt ở đây không có xác phụ nữ và trẻ con.
Càng về sau việc nhận diện trở nên khó khăn. Dù vậy, cuối hè 1969, người ta
cũng nhận diện được xác bố của ông thôn trưởng thôn Than Duong. Vì con trai
vắng mặt nên cụ già bị bắt thay con. Về sau con đi tìm cha mãi không gặp. Xác
cha, đạn xuyên đầu và ót, được tìm thấy tháng 6.69.
Cũng
trên đường hướng Nam đó là Tu viện Thiên An, nơi xảy ra trận chiến ác liệt
trong thời gian cộng sản tấn công. Khi buộc phải triệt thoái, cánh quân chiếm
đóng phía Nam thành phố rút lên núi và chiếm giữ ngôi Tu viện xây cách đây 26
năm, cách Huế 6 cây số hướng Nam, vào ngày 21.02.
Lúc
đó Tu viện đang là nơi lánh nạn cho hơn 3000 người. Mặc cho các cha dòng van
xin, cộng sản đã cho thần hỏa thiêu rụi tòa nhà chính trong vòng hai ngày. Các
tòa nhà bên là chỗ sinh kế của nhà dòng cũng bị lửa đạn thiêu hủy. Thư viện gồm
những pho thư khố và thủ bút quý thời vua chúa cũng chung số phận.
Cha
Dom Romain Guillaume, một trong những linh mục của dòng, bị một lính Việt cộng
bắn vào vai lúc rời khỏi tòa nhà cháy sau khi đã di tản hầu hết dân tỵ nạn. Một
linh mục người Việt bị bắn vào chân. Khi rút khỏi đống gạch vụn Tu viện ngày
25.02, Cộng quân mang theo trên 200 người, trong đó 2 linh mục người Pháp, cha
Urbain, 52 tuổi, và cha Guy, 48 tuổi và một số tu sĩ linh mục, tập sinh và
người giúp việc.
Những
người này bị lọc bắt trong thời gian cộng quân chiếm Nhà dòng và được dẫn đi về
hướng Nam. Đa số bọn họ kết liễu cuộc đời gần chỗ lăng các vua. Tới tháng
6.69, tổng cộng 203 xác được khai quật. Trong số nạn nhân ở lăng Tự Đức có
Đoan Xuan Tong, 20 tuổi học sinh trung học, nhà ở làng Nguyệt Biểu, quận Hương
Thủy. Em biến mất khỏi nhà ngày 06.02.68.
Xác
em được thân nhân tìm thấy bên cạnh lăng vua ngày 19.03.68, chôn chung với năm
người khác cùng làng. Tại lăng Đồng Khánh có xác linh mục Urbain lấp cùng một hố
với 10 người khác. Một người Việt khai quật xác cho tôi hay tay linh mục bị
trói, mình không có một vết thương, chứng tỏ có lẽ bị chôn sống.
Xác
ông liệm ngày 23.03.68 và sau đó được một linh mục đồng dòng nhận diện. Vị linh
mục này không thể xác nhận được là tay cha Urbain có bị trói hay không. Sự kiện
không có xác đàn bà và con trẻ trong các hầm chứng tỏ các nạn nhân đã bị hành
huyết dã man chứ không phải chết trong lúc giao chiến. Nếu bị pháo kích hoặc
oanh tạc thì chắc chắn đã có người bị thương và sống sót, hoặc có người chết
không toàn thây. Và chắc rằng họ không phải bị chôn tại chỗ, bởi theo phong tục
người chết luôn được mang về nhà mình để hồn họ khỏi phải vất vưởng muôn kiếp.
Vì thế nguyên tắc của đối phương là phải giấu nạn nhân thế nào để không bị khám
phá, mà nếu có bị khám phá thì cũng không nhận diện được là ai.
Ngoài
thi hài cha Urbain, thi hài cha Guy dòng Thiên An cũng được tìm thấy trong một
hầm riêng ngày 27.03.68 gần lăng Đồng Khánh, với vết đạn ở đầu và cổ.
Vùng
chôn thứ tám ở cầu An Ninh khám phá ngày 01.03 với 20 xác. Trong số tử thi có
ông Trương Văn Triệu, trung sĩ lính Cộng hòa. Trung sĩ Triệu có vợ và 5 con. Du
kích cộng sản địa phương bắt ông ở trường mẫu giáo Kim Long, nơi ông ẩn trốn.
Bị trói và dẫn đi. Nhờ dân chúng gần đó cho hay Việt cộng có chôn xác người gần
cầu nên vợ ông đã tìm được xác chồng sau đó.
Xác
ông Tran Hy, thuộc lực lượng Nhân Dân Tự Vệ, có vợ 4 con, cũng được lấp cùng
hầm với ông Trieu. Ông bị bắt ngày 20.02 khi đang trốn trong nhà một láng
giềng. Tay bị trói cánh khuỷu, người không có vết thương nào.
Vùng
chôn thứ chín ở cửa Đông Ba, nơi xảy ra giao tranh lớn. Đây chỉ có một hầm
7 người bị bắt tại gia và giết sau đó. Trong đó có ông Ton That Quyen, 42 tuổi.
Có gia đình với 10 người con, bị bắt và dẫn đi hôm 08.02.68. Gia đình tìm được
xác ông ngày 05.05.68.
Địa
điểm thứ mười là trường tiểu học An Ninh Hạ, một hầm 4 xác, trong đó có cảnh
sát Tran Trieu Tuc, 52 tuổi, có vợ 7 con. Ông bị bắt tại nhà và mang đi ngày
05.02.68. Xác tìm được ngày 17.03.68 ở trường, mang vết thương ở đầu và cổ. Ba
xác còn lại: một sinh viên, một quân nhân và một cảnh sát.
Địa
điểm thứ mười một là trường Van Chi, một hầm 8 xác. Trong đó có anh Le
Van Loang, thợ máy, 35 tuổi, có vợ 6 con. Theo lời chị Loang, anh bị bắt đi dự
lớp huấn luyện ngày 06.02. Khi bị dẫn đi, chị và các cháu chạy theo van xin
nhưng vô hiệu. Họ ra lệnh mẹ con chị phải quay trở về. Xác anh được những gia
đình đi tìm xác người thân tìm thấy ngày 10.03.68 gần trường. Một vài xác bận
quân phục, 4 xác chắc chắn là thường dân, trong đó có một sinh viên.
Địa
điểm thứ mười hai ở chợ Thông, cách nội thành 2 cây số về hướng Tây. Tìm được 102 xác.
Trong đó có ông Nguyen Ty, 44 tuổi, thợ xây gạch, có vợ 6 con. Bị bắt ngày
02.02.68 và có lẽ bị giết ở chợ cùng với nhiều nạn nhân khác. Tìm được xác ngày
01.03, tay bị trói, một viên đạn từ ót bung ra cửa miệng. Nhiều người khác cũng
bị bắn, tay trói. Có nhiều xác đàn bà nhưng không có trẻ con.
Địa
điểm thứ mười ba là vùng lăng Gia Long, ở Thiện Hàm bên bờ sông Hương, cách thành phố khoảng
16 cây số hướng Nam và cách Đàn Nam Giao cỡ 13 cây số Tây Nam. Gần 200 xác được
tìm thấy dưới các đám cây và bụi rậm, gồm học sinh, sinhviên, nhân viên hành
chính, quân nhân và nhiều phụ nữ.
27
người thuộc làng lân cận. Sau khi an ninh tạm vãn hồi, các bà đi tìm chồng đã
khám phá ra địa điểm này. Lúc đầu, họ không dám đi quá xa. Nhưng hai ngày sau,
25.03.68, họ đụng vào một miếng đất mới đào trên triền một trong nhiều thung
lũng nhỏ trong vùng. Xác người thân họ nằm nơi đây, tay bị trói cánh khủy, đạn
bắn từ sau cổ xuyên qua miệng. Có nhiều rãnh hầm nối nhau với nhiều xác. Một số
nạn nhân từ nội thành, những người khác từ các làng lân cận. Một số là sinh
viên từ Huế về nhà ăn tết.
Địa
điểm thứ mười bốn nằm ở giữa Chùa Tăng Quang và Tường Vân, 2,5 cây số Tây Nam
Huế.
Ở đó có xác 4 người Đức, 3 bác sĩ và một bà vợ, tìm thấy ngày 02.04.68.
Địa
điểm mười lăm ở Đông Gi, 16 cây số phía đông Huế trên đường ra bờ biển, tìm
thấy ngày 01.04.68. 101 xác, đa số bị trói và miệng nhét đầy giẻ. Tất cả đều
nam giới,trong đó có15 sinh viên, nhiều quân nhân và nhân viên hành chính, già
lẫn trẻ. Một vài xác không thể nhận diện được.
Tới
tháng 05.68, tổng cộng có trên 900 xác người bị coi là mất tích đã được tìm
thấy. Dĩ
nhiên còn nhiều người chưa được tính… Đầu năm 1969 nhiều địa điểm khác được
khám phá.
Điểm
chôn thứ mười sáu: Đầu tiên ở làng Vinh Thái. Địa điểm thứ hai ở làng Phú
Lương. Địa điểm thứ ba ở làng Phú Xuân, tất cả thuộc quận Phú Thứ. Tất cả được tìm thấy
trong khoảng từ tháng 01 tới tháng 08.69. Quận này với quận kế bên bị cộng sản
chiếm nhiều năm và nơi đây xảy ra nhiều cuộc không tập kéo dài nhiều tháng. Mãi
tới đầu năm 1969 quân Cộng hòa mới tiến vào được vùng này…
Ba
làng này cách thị xã Huế chừng 15 cây số về các hướng Đông và Đông Nam, cách bờ
biển từ 3 tới 5 cây. Theo các viên chức địa phương trên 800 xác được tìm thấy
trong các vùng trên trong vòng 6 tháng. Có hầm đào sâu, có hầm cạn. Nhiều xác
chôn lâu rồi, quần áo đã mục…
Trong
số nạn nhân người ta nhận diện được 16 học sinh trung học, theo học ở Huế nhưng
về quê ăn Tết. Cả nhân viên hành chính, đàn ông, đàn bà, trẻ em, già lẫn trẻ.
Một số tay bị trói, đa số đều chôn cùng một hố. Vùng làng Vinh Thái đào được
135 xác; làng Phú Lương 22; và làng Phú Xuân đợt đầu 230, đợt sau, khám phá vào
cuối năm 69, 375 xác.
Dù
thời gian qua lâu, nhưng nhờ lượng muối cao của đất vùng này giữ, đa số tử thi
hãy còn có thể nhận diện được. Nhiều nhân viên hành chính và quân nhân, bị bắn
ở cổ và đầu. Đa số nạn nhân thuộc nam giới. Một vài phụ nữ và trẻ em và một vài
người mang nhiều loại vết thương. Có các linh mục, tu sĩ và chủng sinh của các
làng lân cận mất tích từ hơn 20 tháng kể từ biến cố tháng 02.68.
Trong
số 357 xác có cha Bửu Đồng, một cha sở quận Phú Vang và 2 chủng sinh. Cha Đồng
dấu được trong túi sau bộ đồ ngủ đen trên người một hộp mắt kính trong đó có ba
bức thư tiếng Việt. Một trong ba lá thư này, có bản chụp trưng bày ở nhà thờ
chính tòa Huế, ông viết cho bổn đạo mình (thư tìm thấy trên thi thể ngày
8.11.69).
Các
con cái yêu dấu,
Đây
là bút tích cuối cùng để nhắc cho các con ghi nhớ bài phúc âm thánh Phêrô trên
thuyền bão táp… (3 chữ đọc không ra) đức tin. Lời cầu chúc của Cha ngày đầu
xuân cho mọi công việc Tông đồ của Cha giữa chúng con, nhớ.. (hai chữ đọc không
ra) khi sự sống của Cha sắp kết liễu theo ý chúa.
Hãy
mến Mẹ sốt sắng lần hột, tha mọi lỗi lầm của Cha, xin cám ơn Chúa với Cha, xin
Chúa tha tội cho Cha và tận tình thương nhớ cầu nguyện cho Cha được sống trong
tin tưởng, kiên nhẫn, trong khắc khổ để kiến tạo hòa bình của Chúa Kitô và phục
vụ tinh thần Chúa và mọi người trong Mẹ Maria. Xin cầu nguyện cho Cha bình an
sáng suốt và can đảm cùng mọi sự đau khổ tinh thần, thể xác và gởi mạng sống
cho Chúa qua tay Đức Mẹ.
Hẹn
ngày tái ngộ trên nước Trời.
Chúc
lành cho chúng con.
(Chữ
ký Cha Đồng)
Điểm
chôn thứ mười bảy ở làng Thượng Hòa, quận Nam Hòa, bên bờ sông Tả Trạch, một
phụ lưu sông Hương phía Nam lăng Gia Long. 11 xác được tìm thấy giữa các lùm cây
trong tháng 07.69. Chỉ có ba xác nhận diện được là người của làng bên cạnh. Tất
cả đều mang vết thương cổ và đầu, dấu chỉ của sự hành quyết.
Điểm
thứ mười tám ở Thúy Thạnh, quận Hương Thủy, tìm thấy tháng 04.69, và ở làng
Vinh Hưng, quận Vinh Lộc, tìm thấy tháng 07.69. Cả hai làng nằm
trong vùng bị cộng sản chiếm từ lâu… Trên 70 xác, nhiều xác không còn nhận diện
được nữa, đa số là đàn ông, vài đàn bà và trẻ con. Họ được nhận diện là người
của các làng lân cận và vài người có thể bị chết vì chiến cuộc bởi mình họ mang
nhiều vết thương và xác không toàn vẹn. Các nạn nhân khác bị bắn ở cổ và đầu.
Điểm
thứ mười chín tìm thấy vào tháng 09.69 ở Khe Đá Mài, quận Nam Hòa, một
con suối nhỏ chảy vào Khe Đại, phụ lưu sông Hương. Khe chứa đầy xương người, có
xương đủ bộ, có chỗ xương nằm riêng, sọ nằm riêng; tất cả được nước suối mài
trắng tinh. Dân đi cưa gỗ tìm thấy địa điểm này.
Nạn
nhân có lẽ đã được chôn bên bờ suối trong mùa mưa và nước suối đã dần soi mòn
đất để lộ xác ra, cũng có thể là nạn nhân bị vứt xuống suối, chứng cớ là các
mảnh quần áo được tìm thấy dọc bờ hoặc ngay dưới khe, thì việc chôn lấp nạn
nhân có lẽ xảy ra trong các tháng mùa mưa (tháng hai, ba, tư). Và điều này có
nghĩa là nạn nhân đã được dẫn thẳng tới đây hoặc được mang tới đây sau khi bị
bắt một thời gian ngắn. Nếu chôn trong mùa suối khô, thì sự kiện xảy ra trong
khoảng từ tháng 06 tới 10.
Có
lẽ để giữ bí mật, khi rút lui, Việt cộng đã thanh toán vội vàng các nạn nhân
tại đây. Theo luật thông thường, đặc biệt là ở các vùng nông thôn, kẻ thù
thường chôn cất xác đồng đội đàng hoàng. Tuy nhiên cũng có thể đây là xương và
sọ của lính Mặt Trận và Bắc Việt. Như vậy thì số phận nào cho những người Phú
Cam bị mất tích?
Nghiên
cứu các phúc trình quân sự Mỹ thì không thấy có một cuộc không tạc lớn hoặc của
máy bay B52 nào ở vùng trên, ngoại trừ trận chiến gần Lộc Sơn vào hạ tuần tháng
04.68, một địa điểm cách xa nơi đó chừng 10 cây số. Vả lại lập luận mang người
bị chết vì bom B52 băng qua vùng đất gập ghềnh để đưa về chôn ở suối này quả
không vững. Đường lên núi dễ dàng hơn nhiều. Cũng vậy, nếu kẻ thù bị thiệt hại
nặng ở trận Lộc Sơn và, theo thói quen sẵn có, đã mang xác 500 đồng đội đi thì
hẳn lộ trình phải là hướng núi, gần và dễ di chuyển hơn nhiều, chứ làm sao mà
chọn băng qua cánh rừng dày đặc khó xuyên qua được này.
Trong
thời gian cuộc tấn công của cộng sản có xảy ra giao tranh lớn kéo dài từ Huế
qua Bến Ngự, cầu Nam Giao tới gần và trong Nhà dòng Thiên An. Nhưng đã không có
tiếp tục đánh nhau lớn về mạn Nam, khi quân thù chọn đường rút lui lên núi,
hướng trái với Đá Mài. Khe Đá Mài nằm cách thành phố 40 cây số về hướng Nam,
bên ngoài vùng lăng tẩm; nơi nầy được coi là vùng không người, chỉ có cộng quân
lai vãng. Khe chứa 500 sọ.
Địa
thế cách trở, cách xa mọi văn minh bởi rừng đồi vách đá cho thấy người ta không
muốn để số xác kia (xác của những người mang từ Huế ra) bị phát hiện, mà nếu có
phát hiện thì cũng không nhận diện được. Nằm lẫn với xương là các mảnh quần áo
thường, không phải kaki hay vải màu xanh bộ đội miền Bắc hoặc quân phục Mặt
Trận. Các sọ vỡ xương trán, tất thảy cho thấy bị đánh bởi một vật gì nặng. Một
số sọ khác không thấy vết tích gì ở xương, đây có thể là nạn nhân chết trong
lúc giao tranh. Lần lượt tất cả hài cốt được chuyển về thành phố, nơi họ ra đi
và tống táng trong an bình…
Sau
khi Đá Mài được khám phá, vẫn còn vài trăm người mất tích. Trong số đó có một
số sinh viên, điển hình là các anh Ngô Anh Vũ, Nguyễn Văn Bích. Cả hai bị bắt ở
nhà thờ Phủ Cam. Những người khác, viên chức hành chánh, thành viên chính đảng,
thanh niên công giáo, Phật giáo, tu sinh, giáo chức và quân nhân. Họ bị bắt đi,
biệt tăm tin tức.
Bên
cạnh các hầm chôn tập thể, còn có các nạn nhân lẻ tẻ, bị giết tức tưởi. Có khi
cả gia đình bị tiêu diệt như gia đình ông Nam Long, thợ buôn, bị bắn cùng vợ và
5 con tại nhà. Ông Ngô Bá Nhuận bị bắn dã man trước rạp chiếu bóng địa phương
và ông Phan Văn Tường, lao công, bị giết ngoài nhà ông cùng với bốn đứa con…
Alje Vannema
The
Vietcong Massacre at Hue. Vintage Press, New York, 1976
VIDEO
:
Thảm Sát Mậu
Thân 1968 - Tội ác tàn bạo của cộng sản Hà Nội hơn cả ISIS ngày nay
Feb
16, 2015
https://www.youtube.com/watch?v=JdSF3QapbSs
Thảm
Sát Tết Mậu Thân 1968 - Tội ác tàn bạo man rợ của cộng sản Hà Nội hơn cả ISIS
ngày nay (VNFILMCLUB & VONGNGAYXANH)
No comments:
Post a Comment